72
ÜRİNER SİSTEM ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI ENFEKSİYONLARI ESOGÜ TIP FAKÜLTESİ ESOGÜ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ AD ÜROLOJİ AD Yrd. Doç. Dr. İyimser ÜRE Yrd. Doç. Dr. İyimser ÜRE

üRiner sistem enfeksiyonları

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜRİNER SİSTEM ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARIENFEKSİYONLARI

ESOGÜ TIP FAKÜLTESİESOGÜ TIP FAKÜLTESİ

ÜROLOJİ ADÜROLOJİ ADYrd. Doç. Dr. İyimser ÜREYrd. Doç. Dr. İyimser ÜRE

Page 2: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜS enfeksiyonu,daha çok bakterilerle ÜS enfeksiyonu,daha çok bakterilerle oluşan,üriner sistemin üretra ağzından renal oluşan,üriner sistemin üretra ağzından renal kortekse kadar herhangi bir dokusundaki kortekse kadar herhangi bir dokusundaki infeksiyonudur. infeksiyonudur.

Normalde steril olması beklenen idrarda Normalde steril olması beklenen idrarda infeksiyon veya kontaminasyon sonucu infeksiyon veya kontaminasyon sonucu bakteri olması bakteri olması bakteriüribakteriüri’’yi tanımlar. yi tanımlar.

ÜRİNER SİSTEM ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARIENFEKSİYONLARI

Page 3: üRiner sistem enfeksiyonları

TerminolojiTerminoloji

Piyüri:Piyüri: İdrar tahlilinde yüksek büyütmede (x400) İdrar tahlilinde yüksek büyütmede (x400) >10 lökosit.>10 lökosit.

Asemptomatik bakteriüriAsemptomatik bakteriüri:: Semptom(-) 100 bin Semptom(-) 100 bin üzerindeki bakteriüri. Çocuk, gebe, yaşlı !üzerindeki bakteriüri. Çocuk, gebe, yaşlı !

Reenfeksiyon:Reenfeksiyon:İlk enfeksiyonun eradikasyonundan İlk enfeksiyonun eradikasyonundan sonra farklı bir ajanla enf.sonra farklı bir ajanla enf.

Relaps: Relaps: İki hafta içinde aynı etkenle enf.İki hafta içinde aynı etkenle enf.

Page 4: üRiner sistem enfeksiyonları

GENİTOÜRİNER SİSTEM GENİTOÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARIENFEKSİYONLARI

Geleneksel olarak idrarın mililitresinde 105 koloni oluşturan ünite (cfu/ml) bakteri saptanması üriner enfeksiyon olarak değerlendirilir.

Sık işeme ve sıvı alımına bağlı olarak hastanın hidrasyon durumu hastaların % 30’unda bakteri sayısını 100 000 koloninin altına indirecektir.

BU NEDENLE semptomatik olgularda idrar kültüründe 10000 cfu ya da daha fazla sayıda üreme olması anlamlıdır.

Steril koşullarda yapılan kataterizasyonla alınan idrarda ≥1000 cfu üreme olması anlamlıdır

Suprapubik aspirasyonla elde edilen idrarda herhangi sayıda bakteri

Page 5: üRiner sistem enfeksiyonları

RİSK Faktörleri-1RİSK Faktörleri-1

1) Konak ile ilgili faktörler:1) Konak ile ilgili faktörler:

ÜS anatomik bütünlüğüÜS anatomik bütünlüğü

Normal işeme fonksiyonlarıNormal işeme fonksiyonları

Normal perianal floraNormal perianal flora

İmmün sistem (gebelik, DM,KRY, Tx, İmmün sistem (gebelik, DM,KRY, Tx, steroid kullanımı......)steroid kullanımı......)

2) Cinsiyet2) Cinsiyet ( kadınlarda fazla) ( kadınlarda fazla)

Page 6: üRiner sistem enfeksiyonları

RİSK Faktörleri-2RİSK Faktörleri-2

3) Yaş3) Yaş

4) Obstrüksiyon4) Obstrüksiyon

5) Reflü5) Reflü

6) Kateterizasyon6) Kateterizasyon

7) Taş7) Taş

8)Mikroorganizma virülans faktörleri8)Mikroorganizma virülans faktörleri

(K antijeni, hemolizin, Adherens fak..)(K antijeni, hemolizin, Adherens fak..)

Page 7: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜRİNER SİSTEM ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARININ ENFEKSİYONLARININ

SINIFLAMASISINIFLAMASI

ÜSE’nin sınıflandırılmasında çeşitli ÜSE’nin sınıflandırılmasında çeşitli tanımlamalar kullanılmaktadır:tanımlamalar kullanılmaktadır:

1.1. Semptomatik Semptomatik ve ve asemptomatikasemptomatik

2.2. Komplike Komplike ve ve komplike olmayankomplike olmayan

3.3. Üst ürinerÜst üriner ve ve alt üriner sistem alt üriner sistem infeksiyonlarıinfeksiyonları gibi. gibi.

Page 8: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE SınıflandırılmasıÜSE Sınıflandırılması

A. İlk Enfeksiyon :A. İlk Enfeksiyon : Belgelenmiş ilk ÜSE’dur. Genç Belgelenmiş ilk ÜSE’dur. Genç bayanlarda ilk enfeksiyon komplike olma bayanlarda ilk enfeksiyon komplike olma eğiliminde değildir.eğiliminde değildir.

B. Düzelmeyen Bakteriüri :B. Düzelmeyen Bakteriüri : ÜS’in tedavi ÜS’in tedavi sırasında sterilize olamadığı enfeksiyonlardır. sırasında sterilize olamadığı enfeksiyonlardır. Tedavi sırasında veya hemen sonrasında alınan Tedavi sırasında veya hemen sonrasında alınan kültürlerde bakteri sayısı azalmış bile olsa tespit kültürlerde bakteri sayısı azalmış bile olsa tespit ediliredilir..

Page 9: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE SınıflandırılmasıÜSE Sınıflandırılması

Düzelmeyen Bakteriüri NedenleriDüzelmeyen Bakteriüri Nedenleri

- Yanlış antibiyotik seçilmesi - Yanlış antibiyotik seçilmesi veya ilaca karşı direnç veya ilaca karşı direnç

varlığıvarlığı

- Hastanın uyumsuzluğu- Hastanın uyumsuzluğu

- Başlangıçta duyarlı olan - Başlangıçta duyarlı olan mo’nun daha sonra dirençli mo’nun daha sonra dirençli hale geçmesihale geçmesi

--Farklı duyarlılıkları olan mo suşları Farklı duyarlılıkları olan mo suşları ile enfeksiyonile enfeksiyon

- Tedavinin başlangıç aşamasında - Tedavinin başlangıç aşamasında yeni, dirençli bir bakteri türü ile yeni, dirençli bir bakteri türü ile enfeksiyonenfeksiyon

- Böbrek yetmezliği- Böbrek yetmezliği

- Enfekte koraliform taş- Enfekte koraliform taş

Page 10: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE SınıflandırılmasıÜSE SınıflandırılmasıC. C. İnatçı Bakteriyel Enfeksiyon : İnatçı Bakteriyel Enfeksiyon : Tedavi sırasında idrar kültürlerinin Tedavi sırasında idrar kültürlerinin

steril olmasına karşın inatçı bir enfeksiyon odağının ortadan steril olmasına karşın inatçı bir enfeksiyon odağının ortadan kaldırılamadığı ve sonuçta kaldırılamadığı ve sonuçta aynı mo ‘lar ile oluşan aynı mo ‘lar ile oluşan enfeksiyonu ifade enfeksiyonu ifade eder. eder.

NedenleriNedenleri

Enfekte Üriner Sistem taşlarıEnfekte Üriner Sistem taşları Kronik bakteriyel prostatitKronik bakteriyel prostatit Tek taraflı enfekte atrofik böbrekTek taraflı enfekte atrofik böbrekVezikovajinal veya Vezikovajinal veya vezikointestinal fistüllervezikointestinal fistüllerObstrüktif ÜropatiObstrüktif ÜropatiÜretra divetikülüÜretra divetikülüYabancı cisimlerYabancı cisimler

Enfekte piyelokalisiyel Enfekte piyelokalisiyel divertiküllerdivertiküllerPiyelonefrit/piyonefroz nedeniyle Piyelonefrit/piyonefroz nedeniyle yapılan nefroktomi sonrası kalan yapılan nefroktomi sonrası kalan üreter güdüğüüreter güdüğüPapilla nekrozunun enfekte Papilla nekrozunun enfekte papillalarıpapillalarıEnfekte urakal kistEnfekte urakal kistEnfekte medüller sünger böbrekEnfekte medüller sünger böbrek

Page 11: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE SınıflandırılmasıÜSE Sınıflandırılması

D. Reenfeksiyonlar :D. Reenfeksiyonlar : İlk enfeksiyon yok İlk enfeksiyon yok edildikten sonra yeni patojenlerle edildikten sonra yeni patojenlerle enfeksiyon oluşmasıdır. Tekrarlayan enfeksiyon oluşmasıdır. Tekrarlayan ÜSE’lerin %80’ini oluşturur. ÜSE’lerin %80’ini oluşturur. Konakçı Konakçı savunmasısavunması ile ilgilidir. ile ilgilidir.

E. Rekürren ÜSE: E. Rekürren ÜSE: Altı ay içerisinde >3 Altı ay içerisinde >3 ÜS enfeksiyonu gelişmesine ÜS enfeksiyonu gelişmesine rekürrenrekürren ÜSE denir.ÜSE denir.

Page 12: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE PatogeneziÜSE Patogenezi

ÜS’e bakterilerin girişi başlıca ÜS’e bakterilerin girişi başlıca 4 4 yola yola

olmaktadır.olmaktadır.

1. Asendan1. Asendan

2. Hematojen2. Hematojen

3. Lenfojen3. Lenfojen

4. Komşuluk yolu ile doğrudan4. Komşuluk yolu ile doğrudan

Page 13: üRiner sistem enfeksiyonları

Asendan YolAsendan Yol

Üretradan kaynaklanan asendan Üretradan kaynaklanan asendan enfeksiyon erkeklerde ürogenital, enfeksiyon erkeklerde ürogenital, kadınlarda üriner sistem enfeksiyonun kadınlarda üriner sistem enfeksiyonun en sık görülenen sık görülen nedenidir. nedenidir.

Page 14: üRiner sistem enfeksiyonları

Kısa kadın üretrasıKısa kadın üretrası Rektal bakterilerin perine ve vajen Rektal bakterilerin perine ve vajen

vestibulumunda kolonize olma eğilimlerivestibulumunda kolonize olma eğilimleri Cinsel ilişki varlığıCinsel ilişki varlığı Doğum yapma gibi nedenlerle kadınlar Doğum yapma gibi nedenlerle kadınlar

ÜSE’na daha kolay yakalanırlar.ÜSE’na daha kolay yakalanırlar.

Page 15: üRiner sistem enfeksiyonları

Hematojen YolHematojen Yol

Bu yolla yayılım nadirdir.Bu yolla yayılım nadirdir. TüberkülozTüberküloz Böbrek ve perinefritik apselerBöbrek ve perinefritik apseler Ayrıca akut prostat ve böbrek Ayrıca akut prostat ve böbrek

enfeksiyonları sırasında da septisemi enfeksiyonları sırasında da septisemi görülebilir.görülebilir.

Page 16: üRiner sistem enfeksiyonları

Lenfojen YolLenfojen Yol

Lenfatikler yoluyla ÜSE olası fakat Lenfatikler yoluyla ÜSE olası fakat nadir görülen bir durumdur.nadir görülen bir durumdur.

Bakteriyel patojenlerin rektal ve Bakteriyel patojenlerin rektal ve kolonik lenfatiklerden prostat ve kolonik lenfatiklerden prostat ve mesaneye mesaneye

Uterus ve çevresi lenfatiklerle kadın Uterus ve çevresi lenfatiklerle kadın ürogenital sistemine gittiğine dair ürogenital sistemine gittiğine dair spekülasyonlar vardır.spekülasyonlar vardır.

Page 17: üRiner sistem enfeksiyonları

Komşuluk Yolu İle Komşuluk Yolu İle DoğrudanDoğrudan

İnflamatuar barsak hastalıklarıİnflamatuar barsak hastalıkları Kadınlardaki pelvik inflamatuar Kadınlardaki pelvik inflamatuar

hastalıkhastalık Paravezikal apselerParavezikal apseler Üriner yolla ilişkili fistüllerÜriner yolla ilişkili fistüller Periton içi apselerPeriton içi apseler Orşit Orşit Epididimit Epididimit

Page 18: üRiner sistem enfeksiyonları

PATOGENEZPATOGENEZ

ÜSE’den sorumlu mo’ların temelde fekal floraya ÜSE’den sorumlu mo’ların temelde fekal floraya dahil olduğu bilinmektedir.dahil olduğu bilinmektedir.

Kadınlarda başlangıçta rektumdan gelen Kadınlarda başlangıçta rektumdan gelen patojenik bakterilerin vajinal mukozada kolonize patojenik bakterilerin vajinal mukozada kolonize olduğu ve üretra yolu ile mesaneye girdiğini olduğu ve üretra yolu ile mesaneye girdiğini düşündürtmektedir.düşündürtmektedir.

Page 19: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜROPATOJENLERÜROPATOJENLER

ÜSE’larının ÜSE’larının %85%85’ten fazlasından tek bir bakteri ’ten fazlasından tek bir bakteri sorumludur.Ancak nazokomiyal infeksiyonlarda sorumludur.Ancak nazokomiyal infeksiyonlarda birden fazla mikroorganizma etken birden fazla mikroorganizma etken olabilmektedir.olabilmektedir.

ÜSE en sık etken patojen ÜSE en sık etken patojen E. ColiE. Coli nazokomiyal nazokomiyal enf. da da en sıkenf. da da en sık

DiabetiklerdeDiabetiklerde B grubu Streptokoklar B grubu Streptokoklar KateterliKateterli Staf. AureusStaf. Aureus

Page 20: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜRİNER SİSTEMİN SPESİFİK ENFEKSİYONLARI

Tüberküloz Gonore Aktinomikozis Kandidiazis Şistozomiazis Filariazis Ekinokokkozis

Seksüel yolla geçen Seksüel yolla geçen hastalıklarhastalıklar– Gonokoksik üretritGonokoksik üretrit– SyfilizSyfiliz– Nongonokoksik üretrit Nongonokoksik üretrit – HerpesHerpes– ŞankroidŞankroid– Kondilloma akuminataKondilloma akuminata

Page 21: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜRİNER SİSTEMİN NONSPESİFİK ENFEKSİYONLARI

Gram (+) koklar Staf. Aureus Staf. Epidermidis Staf. Saprophyticus Strep. Faecalis Strep. Bovis

Diğer patojenler Chlamydiae (trachomatis) Mycoplasmas (U. Urealyt.) Fungi (candida sp) Trichomonas vaginalis Virusler Zorunlu anaerob bakteriler

Gram (-) koklar E. Coli Klebsiella sp Proteus mirabilis Pseudomonas aer Serratia sp Citrobakter Enterobakter sp Gardnerella vag Neiss. Gonorrhoeae

Page 22: üRiner sistem enfeksiyonları

Üriner Sistem İnfeksiyonlarında Yaş Gruplarına Göre Epidemiyoloji

Kadın ErkekKadın Erkek

Prevalans Risk faktörü Prevalans Risk faktörüPrevalans Risk faktörü Prevalans Risk faktörü

Yaş (%) (%)Yaş (%) (%)

< 1< 1 11 Anatomik veya fonksiyonel Anatomik veya fonksiyonel ürolojik anomalilerürolojik anomaliler

11 Anatomik veya fonksiyonel Anatomik veya fonksiyonel ürolojik anomalilerürolojik anomaliler

1-51-5 4-54-5 Konjenital anomaliler,Konjenital anomaliler,

Vezikoüreteral reflüVezikoüreteral reflü

0,50,5 Konjenital anomaliler,Konjenital anomaliler,

SünnetsizlikSünnetsizlik

6-156-15 4-54-5 Vezikoüreteral reflüVezikoüreteral reflü 0,50,5 --

16-3516-35 2020 Cinsel temas, spermisid veCinsel temas, spermisid ve

Diyafram kullanımıDiyafram kullanımı

0,50,5 HomoseksüaliteHomoseksüalite

Sünnetsizlik, HIVSünnetsizlik, HIV

İnfeksiyonuİnfeksiyonu

36-6536-65 3535 Jinekolojik ameliyatlar,Jinekolojik ameliyatlar,

Mesane prolapsusu,Mesane prolapsusu,

Postmenopozal östrojenPostmenopozal östrojen

eksikliğieksikliği

2020 Prostat hipertrofisi,Prostat hipertrofisi,

Obstrüksiyon, sondaObstrüksiyon, sonda

Kullanımı, cerrahi girişimKullanımı, cerrahi girişim

>65>65 4040 36-65 yaş faktörlerine ek36-65 yaş faktörlerine ek

Olarak inkontinans,Olarak inkontinans,

Kronik sonda kullanımıKronik sonda kullanımı

3535 36-65 yaş faktörlerine ek36-65 yaş faktörlerine ek

Olarak inkontinans uzun Olarak inkontinans uzun süreli sonda kullanımısüreli sonda kullanımı

Page 23: üRiner sistem enfeksiyonları

ÜSE TANISIÜSE TANISI

ÜSE’nun kesin tanısı idrar kültürü ile ÜSE’nun kesin tanısı idrar kültürü ile konur.konur.

İdrarın uygun şartlarda ve uygun şekilde İdrarın uygun şartlarda ve uygun şekilde alınması önemlidir.alınması önemlidir.

Numune idrar örnekleri 2 saat içinde Numune idrar örnekleri 2 saat içinde bekletilmeden kültüre ekilmeli yada bekletilmeden kültüre ekilmeli yada buzdolabında veya uygun kimyasal katkı ile buzdolabında veya uygun kimyasal katkı ile saklanmalıdır.saklanmalıdır.

Page 24: üRiner sistem enfeksiyonları

İdrar kültürünün kabul edilebilir İdrar kültürünün kabul edilebilir alınma yöntemleri şöyledir:alınma yöntemleri şöyledir:

Dış genital organların dikkatle Dış genital organların dikkatle yıkanmasından sonra orta akım yıkanmasından sonra orta akım idrarının steril bir kaba alınması,idrarının steril bir kaba alınması,

Mesaneden suprapubik iğne Mesaneden suprapubik iğne aspirasyonu veya tek kullanımlık katater aspirasyonu veya tek kullanımlık katater ile idrar elde edilmesi,ile idrar elde edilmesi,

Kapalı kateter direnaj sistemindeki Kapalı kateter direnaj sistemindeki tüpten idrarın steril tüpe aspirasyon ile tüpten idrarın steril tüpe aspirasyon ile alınması şeklindedir.alınması şeklindedir.

Page 25: üRiner sistem enfeksiyonları

GENİTOÜRİNER SİSTEM GENİTOÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARINDA SEMPTOMLARENFEKSİYONLARINDA SEMPTOMLAR

İrritatif veya Obstrüktif işeme semptomlarıİrritatif veya Obstrüktif işeme semptomları Suprapubik ağrıSuprapubik ağrı Terleme-TitremeTerleme-Titreme Bulantı-KusmaBulantı-Kusma Yan ve/veya abdominal ağrıYan ve/veya abdominal ağrı > 38.5 > 38.5 00C AteşC Ateş Rektal veya Perineal ağrıRektal veya Perineal ağrı Testislerde ağrı,kızarıklık ve ödemTestislerde ağrı,kızarıklık ve ödem Halsizlik,iştahsızlıkHalsizlik,iştahsızlık Bilinç bulanıklığı,konfüzyon-------- komaBilinç bulanıklığı,konfüzyon-------- koma

Page 26: üRiner sistem enfeksiyonları

Depolama Depolama (irritatif)(irritatif)

Boşaltma Boşaltma (obstrüktif)(obstrüktif)

HematüriHematüri

PollaküriPollaküri (Günlük (Günlük işeme sıklığı )işeme sıklığı ) NoktüriNoktüri (Gece (Gece işeme sıklığı)işeme sıklığı)Urgency/Urge Urgency/Urge inkontinans inkontinans DizüriDizüri (İşeme (İşeme esnasında üretral esnasında üretral ağrı) ağrı)

HesitancyHesitancy (işemeye (işemeye başlarken bekleme)başlarken bekleme) Azalmış akımAzalmış akım Projeksiyonda azalmaProjeksiyonda azalma Terminal dribblingTerminal dribbling (İşeme sonrası (İşeme sonrası damlama) damlama) İntermitancyİntermitancy (kesikli (kesikli işeme)işeme)Rezidü hissiRezidü hissi (Tam (Tam boşalmama hissi) boşalmama hissi) StrongüriStrongüri işeme işeme sonunda üretral ağrısonunda üretral ağrı

Ağrısız Ağrısız

Ağrılı Ağrılı

TotalTotal (işeme (işeme boyunca) boyunca)

İnisiyal (İnisiyal (sadece sadece işeme işeme başlangıcında başlangıcında TerminalTerminal (sadece (sadece işeme sonundaişeme sonunda

Page 27: üRiner sistem enfeksiyonları

Ürolojide AteşÜrolojide Ateş

Erkeklerde ateşe neden olan Erkeklerde ateşe neden olan ürogenital enfeksiyonlarürogenital enfeksiyonlar

1.1. Akut PiyelonefritAkut Piyelonefrit

2.2. Ksantogranülomatöz PNKsantogranülomatöz PN

3.3. Amfizematöz PNAmfizematöz PN

4.4. Perirenal/Renal absePerirenal/Renal abse

5.5. PyonefrozPyonefroz

6.6. Akut Prostatit Akut Prostatit

7.7. Akut EpididimorşitAkut Epididimorşit

Kadınlarda ateşe neden olanKadınlarda ateşe neden olan

ürogenital enfeksiyonlarürogenital enfeksiyonlar1.1. Akut PiyelonefritAkut Piyelonefrit

2.2. Ksantogranülomatöz PNKsantogranülomatöz PN

3.3. Amfizematöz PNAmfizematöz PN

4.4. Perirenal/Renal absePerirenal/Renal abse

5.5. PyonefrozPyonefroz

Page 28: üRiner sistem enfeksiyonları

AKUT PiyelonefritAKUT Piyelonefrit

Böbrek parankim ve pelvis enfekBöbrek parankim ve pelvis enfek.. Tedavi edilmez ise skar ve fonks. kaybı Tedavi edilmez ise skar ve fonks. kaybı

KRYKRY ETYOLOJİETYOLOJİ:*:*E.ColiE.Coli (%80) (%80)

*Proteus,Kleb,Pseud, Enterobakter, Staf. *Proteus,Kleb,Pseud, Enterobakter, Staf. diğer patojenlerdiğer patojenler

*Asendan enf.*Asendan enf.

Page 29: üRiner sistem enfeksiyonları

AKUT PiyelonefritAKUT Piyelonefrit

Klinik BulgularKlinik Bulgular::

* Ateş *Terleme-Titreme* Ateş *Terleme-Titreme

*Yan ağrısı (KVAH) *Bulantı-kusma *Yan ağrısı (KVAH) *Bulantı-kusma

*Sistitizm bulguları *Sistitizm bulguları

*Taşikardi*Taşikardi

*Abdominal distansiyon*Abdominal distansiyon

Page 30: üRiner sistem enfeksiyonları

LaboratuvarLaboratuvar

LökositozLökositoz Sedimantasyon Sedimantasyon CRP CRP PY’da sola kayma PY’da sola kayma TİT (Piyüri,bakteriüri,hematüri,silendir)TİT (Piyüri,bakteriüri,hematüri,silendir) İdrar kültürü (+)İdrar kültürü (+)

Page 31: üRiner sistem enfeksiyonları

RadyolojiRadyoloji

İVPİVP

**Fonksiyonel gecikme**Fonksiyonel gecikme

*Obstrüksiyon bulguları*Obstrüksiyon bulguları Abdominal USAbdominal US CTCT :72 satte ateş düşmez ise:72 satte ateş düşmez ise

Page 32: üRiner sistem enfeksiyonları

Ayırıcı TanıAyırıcı Tanı

Akut SistitAkut Sistit A.PankreatitA.Pankreatit A.KolesistitA.Kolesistit A.ApendisitA.Apendisit DivertikülitDivertikülit Bazal pnömoniBazal pnömoni Zona zosterZona zoster

Page 33: üRiner sistem enfeksiyonları

KomplikasyonlarKomplikasyonlar

SkarlaşmaSkarlaşma Böbrek absesiBöbrek absesi Sepsis ve septik şokSepsis ve septik şok Amfizamatöz piyelonefritAmfizamatöz piyelonefrit

Page 34: üRiner sistem enfeksiyonları

Hospitalizasyon EndikasyonlarıHospitalizasyon Endikasyonları

GebelikGebelik ÜrosepsisÜrosepsis 65 yaş 65 yaş Düşkün, oral antibiyotik alamayan hastalarDüşkün, oral antibiyotik alamayan hastalar Tedaviye yanıt alınamayan hastalarTedaviye yanıt alınamayan hastalar

Page 35: üRiner sistem enfeksiyonları

TEDAVİTEDAVİ

Yatak istirihatiYatak istirihati HidrasyonHidrasyon Analjezik,antipiretik,antiemetikAnaljezik,antipiretik,antiemetik Antibiyotik: Komplike olgularda 3 Antibiyotik: Komplike olgularda 3

hafta ,nonkomplike olgularda 2 haftahafta ,nonkomplike olgularda 2 hafta

Page 36: üRiner sistem enfeksiyonları

Renal ABSERenal ABSE

Böbrek parankiminde pürülan madde Böbrek parankiminde pürülan madde birikimibirikimi

Etken Gr(-) enterokoklar, stafilokoklarEtken Gr(-) enterokoklar, stafilokoklar En önemli tanı aracı En önemli tanı aracı CT CT TedaviTedavi : Drenaj + antibiyotik : Drenaj + antibiyotik

Page 37: üRiner sistem enfeksiyonları

Perinefrik ABSEPerinefrik ABSE

Gerota fasyasını aşmayan parankim Gerota fasyasını aşmayan parankim dışındaki dokularda pürülan madde birikimidışındaki dokularda pürülan madde birikimi

Diyabet ve taş öyküsü sıkDiyabet ve taş öyküsü sık Renal abse ve travmalar sonrası hematom Renal abse ve travmalar sonrası hematom

veya ürinomun enfekte olması sonrası veya ürinomun enfekte olması sonrası gelişebilir gelişebilir

Page 38: üRiner sistem enfeksiyonları

Amfizematöz PİYELONEFRİTAmfizematöz PİYELONEFRİT

Diyabet, obstüksiyon, taş, papiller nekrozda Diyabet, obstüksiyon, taş, papiller nekrozda sıksık

Mortalite %45Mortalite %45 En sık etken En sık etken E.ColiE.Coli CT’ de böbrek lok.da CT’ de böbrek lok.da gaz (+)gaz (+)

Page 39: üRiner sistem enfeksiyonları

Kronik PİYELONEFRİTKronik PİYELONEFRİT

İnterstisiyel nefrit, reflü nefropatisi, kronik İnterstisiyel nefrit, reflü nefropatisi, kronik atrofik piyelonefriti içeriratrofik piyelonefriti içerir

Küçük skarlı atrofik böbrekKüçük skarlı atrofik böbrek Semptom ve FM bulguları hafifSemptom ve FM bulguları hafif Bakteriyemi,HT,enfeksiyon taşı gibi Bakteriyemi,HT,enfeksiyon taşı gibi

komplikasyonlarkomplikasyonlar

Page 40: üRiner sistem enfeksiyonları

Ksantogranülomatöz Ksantogranülomatöz PİYELONEFRİTPİYELONEFRİT

Tüm böbrek enf.’larının %1’iTüm böbrek enf.’larının %1’i %70 taş, %15 DM var%70 taş, %15 DM var En sık etken En sık etken proteusproteus ve ve E.ColiE.Coli Mikroskopik incelemede lipit yüklü Mikroskopik incelemede lipit yüklü

makrofajlardan oluşan makrofajlardan oluşan ksantomksantom h.leri h.leri (+)(+) Ateş (2/3),ağrı,kilo kaybı,taş öyküsü ve Ateş (2/3),ağrı,kilo kaybı,taş öyküsü ve

HT(%20),anemi,lökositoz, renal kitleHT(%20),anemi,lökositoz, renal kitle

Page 41: üRiner sistem enfeksiyonları

Ksantogranülomatöz Ksantogranülomatöz PİYELONEFRİTPİYELONEFRİT

En önemli Tetkik yöntemi CTEn önemli Tetkik yöntemi CT Ayırıcı tanı; RCC,Tbc,PiyonefrozAyırıcı tanı; RCC,Tbc,Piyonefroz TedaviTedavi: : NEFREKTOMİNEFREKTOMİ

Page 42: üRiner sistem enfeksiyonları

AKUT Bakteriyel SistitAKUT Bakteriyel Sistit

En sık etken üropatojenler; En sık etken üropatojenler; E.Coli,proteus,klebs, stafE.Coli,proteus,klebs, staf

Vaginal akıntı ve Sistosel kolaylaştırıcı Vaginal akıntı ve Sistosel kolaylaştırıcı faktörlerfaktörler

KomplikasyonlarKomplikasyonlar

* Üst üriner sisteme asendan yayılım* Üst üriner sisteme asendan yayılım

*Prostatit, epididimit*Prostatit, epididimit

Page 43: üRiner sistem enfeksiyonları

SemptomlarSemptomlar

Pollakiüri * NoktüriPollakiüri * Noktüri Dizüri *UrgencyDizüri *Urgency HematüriHematüri Çocuklarda E. NokturnaÇocuklarda E. Nokturna Suprapubik ağrıSuprapubik ağrı ATEŞATEŞ genellikle genellikle yok!yok!

Page 44: üRiner sistem enfeksiyonları

AKUT Bakteriyel SistitAKUT Bakteriyel Sistit

Tedavi: antibiyoterapi ve semptomatik tedaviTedavi: antibiyoterapi ve semptomatik tedavi

Page 45: üRiner sistem enfeksiyonları

KRONİK Bakteriyel SistitlerKRONİK Bakteriyel Sistitler

*Devamlılık gösteren yada *Devamlılık gösteren yada yılda 3yılda 3 veya daha veya daha fazla tekrarlayan arada asemptomatik fazla tekrarlayan arada asemptomatik bakteriüri devreleri gösteren mesane bakteriüri devreleri gösteren mesane enfeksiyonuenfeksiyonu

Mesane ödemli, eritemli yer yer ülsere. İleri Mesane ödemli, eritemli yer yer ülsere. İleri evrede detrüsör etkilenirse evrede detrüsör etkilenirse kontrakte kontrakte MESANEMESANE

Page 46: üRiner sistem enfeksiyonları

KRONİK Bakteriyel SistitlerKRONİK Bakteriyel Sistitler

Etyoloji ve semptomlar akut sistitle aynıEtyoloji ve semptomlar akut sistitle aynı Komplikasyonlar;Komplikasyonlar;

*Taş *Prostatit*Taş *Prostatit

*Epididimit *VUR*Epididimit *VUR

*Kontrakte mesane*Kontrakte mesane

*Mallakoplaki*Mallakoplaki Skuamöz hücreli ca Skuamöz hücreli ca

Page 47: üRiner sistem enfeksiyonları

AYIRICI TanıAYIRICI Tanı

Tbc SistitiTbc Sistiti Radyasyon SistitiRadyasyon Sistiti İnterstistel Sistit STERİL PYÜRİİnterstistel Sistit STERİL PYÜRİ Eosinofilik SistitEosinofilik Sistit Kimyasal sisititKimyasal sisitit Prostatit, üretrovajinitProstatit, üretrovajinit Psikosomatik sendromlarPsikosomatik sendromlar

Page 48: üRiner sistem enfeksiyonları

PROSTATİTLERPROSTATİTLER

Ürogenital yakınmaların %25’iÜrogenital yakınmaların %25’i Erkeklerin %50’i bir dönemde prostatit Erkeklerin %50’i bir dönemde prostatit

geçirmektegeçirmekte ProstatitlerProstatitler **Akut bakteriyel prostatitAkut bakteriyel prostatit **Prostat absesiProstat absesi **Kronik bakteriyel prostatitKronik bakteriyel prostatit **Abakteriyel prostatitlerAbakteriyel prostatitler

Page 49: üRiner sistem enfeksiyonları

Akut Bakteriyel ProstatitlerAkut Bakteriyel Prostatitler

En sık etken En sık etken E.ColiE.Coli,pseudomonas,strep.faecalis,pseudomonas,strep.faecalis

Ateş,titreme,bel/perineal ağrı, Ateş,titreme,bel/perineal ağrı, pollakiüri,urgency,dizüri,halsizlik, pollakiüri,urgency,dizüri,halsizlik, artralji,miyalji,infravezikal obs. bulguları artralji,miyalji,infravezikal obs. bulguları mevcutmevcut

Lökositoz,piyüri.bakteriüri,hematüriLökositoz,piyüri.bakteriüri,hematüri

Page 50: üRiner sistem enfeksiyonları

KomplikasyonlarKomplikasyonlar

RetansiyonRetansiyon AbseAbse SistitSistit PiyelonefritPiyelonefrit Epididimit Epididimit SepsisSepsis

Page 51: üRiner sistem enfeksiyonları

TEDAVİTEDAVİ

Kinolonlar,TMP-SMX,Aminoglikozit, Kinolonlar,TMP-SMX,Aminoglikozit, Ampisilin Ampisilin

İnfravezikal obs. İnfravezikal obs. bloker bloker Semptomatik tedavi-diyet Semptomatik tedavi-diyet Tedavi en az 14 günTedavi en az 14 gün

Page 52: üRiner sistem enfeksiyonları

Kronik Bakteriyel ProstatitlerKronik Bakteriyel Prostatitler

Etken genelde birden çok. E.Coli Etken genelde birden çok. E.Coli (%80),staf,strep,difteroid,strep.faecalis(%80),staf,strep,difteroid,strep.faecalis

Klinik bulgular a.prostatitle aynıKlinik bulgular a.prostatitle aynı DRE’de prostat normal ya da düzensizDRE’de prostat normal ya da düzensiz

Ayırıcı tanı;üretrit,sistit,anal fissür,hemoroid ile Ayırıcı tanı;üretrit,sistit,anal fissür,hemoroid ile yapılmalıyapılmalı

Page 53: üRiner sistem enfeksiyonları

Kronik Bakteriyel ProstatitlerKronik Bakteriyel Prostatitler

TEDAVİTEDAVİ:*:*TMP-SMXTMP-SMX ile 3-6 ay ile 3-6 ay

**KinolonlarKinolonlar 4-6 hafta 4-6 hafta

*prostatta taş veya pseud. Varsa 100mg *prostatta taş veya pseud. Varsa 100mg nitrofurantoinnitrofurantoin ile uzun süreli tedavi ile uzun süreli tedavi

*Semptomatik *Semptomatik bloker bloker

**Cerrahi tedaviCerrahi tedavi

Page 54: üRiner sistem enfeksiyonları

AKUT EpididimoorşitAKUT Epididimoorşit

EtyolojiEtyoloji:*:*KabakulakKabakulak (parotitden 3-4 gün sonra ), (parotitden 3-4 gün sonra ), **Piyojenik enf.’larPiyojenik enf.’lar :E.Coli,Kleb, Pseud, Staf, :E.Coli,Kleb, Pseud, Staf,

StrepStrep **Granulomatöz orşitGranulomatöz orşit **Travmatik orşitTravmatik orşit **Sistemik enf.’larSistemik enf.’lar:Tbc,brucella, influenza, :Tbc,brucella, influenza,

lepra,tifo,fungus ,difteri, rubella,sifiliz, amibiazislepra,tifo,fungus ,difteri, rubella,sifiliz, amibiazis

Page 55: üRiner sistem enfeksiyonları

KLİNİK BulgularKLİNİK Bulgular:Testiste ağrı ve şişlik,:Testiste ağrı ve şişlik,

*Ateş, bulantı, kusma*Ateş, bulantı, kusma

*Şiş ödemli ve hiperemik skrotum*Şiş ödemli ve hiperemik skrotum

*Testis palpasyonda büyük, sert ve ağrılı*Testis palpasyonda büyük, sert ve ağrılı

**Üriner semptom eşlik edebilir.Üriner semptom eşlik edebilir.

Page 56: üRiner sistem enfeksiyonları

Ayırıcı TanıAyırıcı Tanı

A. EpididimitA. Epididimit Spermatik kord torsiyonuSpermatik kord torsiyonu Testis tm.Testis tm. TravmaTravma BrusellozBruselloz

Page 57: üRiner sistem enfeksiyonları

KomplikasyonlarKomplikasyonlar

Atrofi: %30 spermatogenez bozukluğuAtrofi: %30 spermatogenez bozukluğu Bilateral patolojilerde kalıcı steriliteBilateral patolojilerde kalıcı sterilite Androjenik aktivite normalAndrojenik aktivite normal

Page 58: üRiner sistem enfeksiyonları

TEDAVİTEDAVİ

Piyojenik orşitlerdePiyojenik orşitlerde; antibiotik; antibiotik Granülomatöz orşitlerdeGranülomatöz orşitlerde; prednizolon 1-1.5mg/kg; prednizolon 1-1.5mg/kg Kabakulak orşitlerindeKabakulak orşitlerinde;*Korda lidokain enj;*Korda lidokain enj *İnterferon *İnterferon 2a ve 2b2a ve 2b *GnRH analoğu*GnRH analoğuAnaljezik,anipiretik,skrotal elevasyon,yatak istirihatiAnaljezik,anipiretik,skrotal elevasyon,yatak istirihati

Page 59: üRiner sistem enfeksiyonları

Gonore; seksüel geçişli bir mikroorganizma olan Neisseria Gonorrhea ’nın müköz membran yüzeylerindeki pürülan

inflamasyonudur. Tüm müköz membranlar tutulabilir

GONOKOKSİK ÜRETRİTGONOKOKSİK ÜRETRİT

Page 60: üRiner sistem enfeksiyonları

Enfeksiyon etkeni bakteri ;

gonokok

(Neisseria gonorrhoeae)

hareketsiz,

kahve çekirdeği şeklinde

ikiz diplokok

Page 61: üRiner sistem enfeksiyonları

Gram negatif

İnkübasyon dönemi genelde 3-10 gün arasında değişir.

Başlangıçta nötrofillerin içinde bulunmasına karşın, kronikleştikçe ekstrasellüler olur.

Page 62: üRiner sistem enfeksiyonları

Patofizyoloji:

•Neisseria gonorrhoeae, hemen her zaman cinsel ilişki ile bulaşır. Gonokokların meatus mukozasına tutunması ile enfeksiyon başlar. Yayılarak ön uretra mukozasında ilerler.

Hücre içi bakteriler, daha sonra iyi kanlanan subepitelyal dokuya geçer.

•Primer olarak erkeklerde üretrit ve kadınlarda endoservisit şeklindedir.

Page 63: üRiner sistem enfeksiyonları

Periuretral enfiltrasyon, sklerozis ile sonlanırsa uzun seneler sonra ortaya çıkan sekonder darlıklar oluşur.

Eksternal sfinkter, ön uretradaki

iltihabın arka uretraya geçmesine

kolay kolay izin vermez.

Böylece gonore, ön uretraya

sınırlı bir enfeksiyon olarak kalır.

Page 64: üRiner sistem enfeksiyonları

Genital enfeksiyonları takiben yaklaşık %1 oranında dissemine gonokokkal enfeksiyon (DGİ) görülür.

Semptomlar;

rash,

ateş,

artralji,

migratuvar poliartrit,

septik artrit,

endokardit veya

menenjittir.

Page 65: üRiner sistem enfeksiyonları

Gonorenin ana belirtisi pürülan, kirli koyu yeşil, sarı renkli uretral akıntıdır.

Başlangıçta

uretrada yanma

eksternal meatusta kızarıklık

müko-pürülan bir akıntı

İki üç gün sonra

işerken yanma hissi

ağrılı ereksiyon

Page 66: üRiner sistem enfeksiyonları

Eksternal meatustan gelen pürülan uretral akıntı

İç çamaşırlarda bıraktığı tipik lekeler

Tanı

Page 67: üRiner sistem enfeksiyonları

Uretral akıntı, öncelikle boyasız ve serum fizyolojik ile Uretral akıntı, öncelikle boyasız ve serum fizyolojik ile sulandırılarak trikomonas yönünden incelenmeli, daha sulandırılarak trikomonas yönünden incelenmeli, daha sonra bakteriyolojik yönden gram ve metilen mavisi ile sonra bakteriyolojik yönden gram ve metilen mavisi ile boyanarak incelemeye alınmalıdır. boyanarak incelemeye alınmalıdır.

Tipik intrasellüler diplokokların görülmesi durumunda, Tipik intrasellüler diplokokların görülmesi durumunda, kültür yapmaya bile gerek kalmaz. kültür yapmaya bile gerek kalmaz.

Kuru Kuru ortamda gonokoklar hızla öldüğünden örnek, %10'luk ortamda gonokoklar hızla öldüğünden örnek, %10'luk COCO

22‘li ortamda ‘li ortamda ekilmelidir ekilmelidir ((sulandırılmış çukulata agsulandırılmış çukulata agar)ar)

Kültür belirli durumlarda kullanılır. Kültür belirli durumlarda kullanılır.

Klinik tanı açık değilseKlinik tanı açık değilse

TTedaviye rağmen sonuç elde edilemiyorsaedaviye rağmen sonuç elde edilemiyorsa

Page 68: üRiner sistem enfeksiyonları

Neisserie gonorrhoeae dışındaki etkenlerle olan basit uretra enfeksiyonudur.

Uretrit olgularının yaklaşık %50'den çoğunu oluşturur.

Sosyo-ekonomik düzeyi iyi olan erkekler arasında sıkça rastlanır.

Chlamydia trachomatis

Ureplasma urealyticum

Mycoplasma Hominis

NONGONOKOKSİK NONGONOKOKSİK ÜRETRİTLERÜRETRİTLER

Page 69: üRiner sistem enfeksiyonları

Hem klamidya enfeksiyonu hem de gonorenin birlikte olduğu uretrit olgusunda, N. gonorrehoeae'nın inkübasyon dönemi kısa olduğu için, önce gonoreye özgü akıntıya uygulanan tedaviden sonra, gonokoksik olmayan uretrit tablosu ortaya çıkabilir.

Gonoreli olguların yaklaşık %15-35'inde nongonokoksik uretritin de birlikte olduğu bir gerçektir

Diğer yandan akut uretritli erkeklerin %20-30'unda uretral akıntı kültüründe N.gonorehoeae, C.trachomatis veya U.urealyticum üretilememektediri

Page 70: üRiner sistem enfeksiyonları

•Saydam, beyazımsı uretral akıntı başlıca Saydam, beyazımsı uretral akıntı başlıca yakınma nedenidir.yakınma nedenidir.

Genellikle uretral akıntı azdırGenellikle uretral akıntı azdır

Meatal kabuklanma veya iç çamaşırda izMeatal kabuklanma veya iç çamaşırda iz bırakan akıntı, sabah ilk idrardan bırakan akıntı, sabah ilk idrardan önceye sınırlı kalırönceye sınırlı kalır

Bazan akıntı olmaksızın yalnız uretral Bazan akıntı olmaksızın yalnız uretral kaşıntıdan ve dizüriden yakınmalar vardırkaşıntıdan ve dizüriden yakınmalar vardır

Page 71: üRiner sistem enfeksiyonları

Hastaların çoğunun 7-21 gün arasında geçen Hastaların çoğunun 7-21 gün arasında geçen süreçte, kuşkulu bir cinsel ilişki öyküsü öğrenilir. süreçte, kuşkulu bir cinsel ilişki öyküsü öğrenilir.

Tedavi edilmese bile yakınmalar, hastaların Tedavi edilmese bile yakınmalar, hastaların yaklaşık yarısında 1-3 ay içinde geriler ve kaybolur. yaklaşık yarısında 1-3 ay içinde geriler ve kaybolur.

Page 72: üRiner sistem enfeksiyonları

TEDAVİTEDAVİ

Gonokoksik Üretrit:Gonokoksik Üretrit:– Tek doz 400mg sefiksim (p.o) veya 1g seftriakson Tek doz 400mg sefiksim (p.o) veya 1g seftriakson

(i.m.) (i.m.)

Non-gonokoksik üretritNon-gonokoksik üretrit– Azitromisin 1g (tek doz, p.o.) veyaAzitromisin 1g (tek doz, p.o.) veya

– Doksisiklin 2x100 mg (7 gün, p.o) veyaDoksisiklin 2x100 mg (7 gün, p.o) veya

– Eritromisin, ofloksasin, levofloksasin kullanılabilirEritromisin, ofloksasin, levofloksasin kullanılabilir

Dirençli olgularda Trichomonas, MycoplasmaDirençli olgularda Trichomonas, Mycoplasma– Metronidazol + EritromisinMetronidazol + Eritromisin