Upload
palani
View
81
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
KIRIM-KONGO HEMORRAJ İ K FEVER EP İ DEM İY OLOJ İSİ. Dr. Nazif ELALDI. Cumhuriyet Üniversitesi, Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı SİVAS. Viral Hemorrajik Fever, insanlarda farklı viruslar tarafından oluşturulan , ateş ve kanama ile karakterli bir klinik sendrom. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
KIRIM-KONGO HEMORRAJİK FEVER EPİDEMİYOLOJİSİ
Cumhuriyet Üniversitesi, Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı
SİVAS
Dr. Nazif ELALDI
Viral Hemorrajik Fever, insanlarda farklı
viruslar tarafından oluşturulan, ateş ve
kanama ile karakterli bir klinik sendrom
Filoviridae -Marburg virus -Ebola virus Arenaviridae -Lassa virus -Junin -Machupo -Sabia -Guanarito virus Bunyaviridae -Crimean-Congo hemorrhagic fever virus [CCHFV] -Rift Valley fever virus -Hantavirus Flaviviridae -Yellow fever virus -Dengue virus
Hemorrajik Fever virusları
*Bunyaviridae
Bunyavirus gurup
Hantavirus gurup
Nairovirus gurup
Phlebovirus gurup
Tospovirus gurup
•Crimean-Congo hemorrhagic fever virus•Dera Ghazi Khan virus•Hughes virus Group•Nairobi sheep disease virus Group•Qalyub virus Group•Sakhalin virus Group•Thiafora virus Group
* http://www.virology.net/Big_Virology/BVRNAbunya.html
Hemorrajik Fever virusları
Bu viruslarla olan infeksiyonların seyri sırasında -İshal -Kas ağrıları -Öksürük Baş ağrısı -Pnömoni Ensefalopati Hepatit görülür Hemorraji karakteristik, ama olmayabilir Günümüzde modern Yoğun Bakım Tekniklerine
rağmen mortalite yüksek !
CCHFV’ nin neden olduğu hastalık ilk kez II. Dünya Savaşı yıllarında, 1944 ve 1945 yılı yaz aylarında Batı Kırım steplerinde çoğunlukla ürün toplamaya yardım eden Sovyet askerleri arasında görülmüş ve 200’ den fazla kişiyi etkilemiş
O zamanlar Kırım Hemorrajik Fever adı verilmiş
Tarihçe 1
İlerleyen yıllarda hastalığın eski Sovyetler Birliği’ nin
özellikle Orta Asya Cumhuriyetleri olmak üzere
diğer bölgelerinde de uzun yıllardan bilindiği, yine
eski Yugoslavya’ da ve Bulgaristan’ da da olduğu
anlaşılmış
Tarihçe 2
İlerleyen yıllarda etken virus akut dönemde hasta kanından ve Hyalomma marginatum marginatum türü kene ve larvalarından izole edilmiş
İzole edilen ajan muhtemelen kaybolmuş**
*Simpson DIH. Viral haemorrhagic fevers of man. Bull Wld hlth Org 1978; 56: 819-32.
*http://www.angelfire.com/punk/lymedisease/cchf56.html
Tarihçe 3
Congo virus, 1956 yılında Zaire’ de ateşli bir hastadan izole edildi
1967 yılında 5’i laboratuvar kaynaklı 12 CCHF olgusundan virus yenidoğan farelere injekte edilerek soyutlandı
Aynı araştırıcılar, 1956 yılında izole edilen virus ile sonradan izole edilen virusların aynı virus olduğunu gösterdi*
1969 yılında Congo virus ve Kırım Hemorrajik Fever viruslarının aynı virus olduğu gösterildi**
Tarihçe 4
*Simpson IH, et al. East Afr Med J 1967; 44: 87-92**Casals J. Proc Soc Exp Biol med 1969; 131: 233-6
CCHFV, insanlara başlıca vektör olan Hyalomma cinsi keneler ile bulaşır
Günümüzde yaklaşık 850 tür kene var, bunların 30 kadarı CCHF bulaşında rol oynar
Virus, Hyalomma truncatum, Hyalomma marginatum rufipes, Hyalomma impeltatum, Hyalomma impressum, Amblyomma variegatum ve Boophilus decolaratus gibi kenelerden izole edildi
Virus, aynı şekilde sığır, koyun, keçi, yabani tavşan ve tilki gibi hayvanlardan da izole edildi
Bulaşma
Larva Nimf Erkek erişkinkene
Dişi erişkinkene
Nimf (deriye yapışmış)
Erkek erişkinHyalomma
Dişi erişkinHyalomma Dişi erişkin
Hyalomma kan emmiş
Yumurtalar
Larva yumurtadan çıkar
Larva yeni konak arar
Larva I.konakta beslenir
I. Konak
Beslenen larva toprağa düşer
Larva nimfe dönüşür
II. KonakNimf II.konağa yapışır ve beslenir
Nimf erişkin keneye dönüşür
III. Konak
Dişi erişkin kene III.konağa yapışır ve beslenir
Beslenen dişi erişkin kene toprağa düşer
Virus, vektör kenelerin tüm formlarında izole edilebilir Vektör kenelerin larval ve nimfal fazı, Avrupa ve
Güney Afrika arasında göç eden göçmen kuşlar üzerinde var
Bu kuşlar virusun iki kıta arasında taşınmasına yol açabilir
İnfekte keneler arasında trans-ovariyal geçiş var
Bulaşma
Virus, sığır ve koyun gibi büyük memeli ve tavşan ve kirpi gibi küçük memelilerde belirtisiz infeksiyon ve bir hafta kadar süren geçici viremi yapar
İnsanlarda CCHF hastalığı oluşturur
Bulaşma
Erişkin keneler, kan emdiği sırada virusu infekte hayvanlardan aldıktan sonra; -Virus 36 içinde replike olmaya başlar-3-5 gün sonunda virus maksimuma ulaşır-Virus titresi azalarak aylarca devam eder
İnfekte kene aylarca virus bulaştırabilir
Bulaşma
Gonzalez JP, et al. Res Vir 1991; 142 (6): 483-8.
İnsanlara virus bulaşı; İnfekte kenelerin ısırmasından sonra Viremik hayvanların kesilmesi sırasında hayvana ait
kan ve dokulara temastan sonra İnfekte hastalardan (Nozokomiyal)
-Direkt temas-İnfekte doku ve kan teması ile-Laboratuvardan olmaktadır
Bulaşma
Bir araştırmada 123 CCHF olgusunda predispozan faktörler*;
Kene ısırık öyküsü 54 (%44)
Hayvan teması ile birlikte kene ısırığı 45 (%37)
CCHF hastası ile temas (nozokomiyal) 7 (%6)
Bilinmeyen 17 (%13)
Bulaşma
*http://www.angelfire.com/punk/lymedisease/cchf81.html
Tarım çalışanları Hayvancılık yapanlar
-Çiftlik çalışanları -Çobanlar -Kasaplar -Mezbaha çalışanları -Et ürünleri market işçileri
Veterinerler ve hasta hayvan ile teması olanlar Endemik bölgelerde görev yapan sağlık personeli Askerler Kamp yapanlar Deri fabrikası çalışanları RİSK ALTINDA
CCHF Risk gurupları
İlk epidemilerin nedeni insanlar?-Kırım’ daki ilk epidemide;
II. Dünya Savaşı yıllarında kene ile infekte bölgelerin tarıma açılması
-Eski Sovyetler Birliği ve Bulgaristan’ da olan diğer epidemilerde;
Ziraatçılık ve hayvancılıktaki değişmeler
Dünyada majör epidemilerin nedenleri
Capua I. Avian Pathology 1998; 27 (2): 117-20
Epidemilerde mevsimlerin rolü
CCHF mevsimsel özellik gösterir (vektör kenelerin hareketleri sıcak iklimde artar
Eski Sovyetler Birliği’ nde Haziran-Temmuz aylarında olgu sayısı en fazla
Güney Afrika Cumhuriyeti’ nde olguların çoğu ilkbahar ve sonbahar da
Genelde çoğu olgu Haziran-Eylül arasında Ocak ayında da görülebilir
Epidemilerde mevsimlerin rolü
CÜTF Hastanesinde 2003 içinde takip edilen 75 olgu 19 Nisan 2003-10 Ağustos 2003 tarihleri arasında
kliniğe başvurdu
CCHF’ nin ülkelerde dağılımı
Bulgaristan’ da ortalama yıllık 25 CCHF var* WHO’ ya göre Irak’ ta CCHF’ nin 1989-2001
yılları arasındaki insidansı 0.01/100.000 ile 1/100.000 arasında**
Irak’ ta insidansın en yüksek olduğu 1991 yılında 196 olgu bildirimi var **
*Vassilenko MS, et al. Lancet 1990; 335: 791-2**WHO 2003. Communicable Disease profile Iraq. Updated 19 March 2003. Communicable Disease Working Group on Emergencies, HQ Division of Communicable Disease Control, EMRO WHO Office, Baghdad
MAJOR CCHF EPİDEMİLERİ (1)
* Papa A, et al. Emerg Infect Dis. 2002; 8: 50-3.**Vesenjak-Hirjan J et al. J Hyg Epidemiol Microbiol Immunol. 1991;35(2):129-40.
Ülke adı
Bölge Zaman Olgu sayısı
(n)
Mortalite
n (%)Sovyetler
BirliğiKırım 1944-45 200 ?
Bulgaristan
? ? ?
*Çin Xinjiang (Kuzeybatı)
1965-94 (30 yıl)
260 54 (%21)
Xinjiang (Kuzeybatı)
1997 (45 gün)
26 5 (%20)
**Makedonya
1976 20 ?
MAJOR CCHF EPİDEMİLERİ (2)
* Al-Tikriti et al.Bull World Health Organ. 1981;59(1):85-90.** http://www.angelfire.com/punk/lymedisease/cchf81.html*** Capua I. Avian Pathology 1998; 27 (2): 117-20.
Ülke adı
Bölge Zaman Olgu sayısı
(n)
Mortalite
n (%)
Yorum
*Irak Ramadi 1979 10 (8 K, 2 E)
7 Sağlık pers 2
**Güney Afrika Cumh
.... 1981 123 27 (%22)
***Güney Afrika Cumh
1994 Ekim 17 1(%6) Devekuşu çiftliği
MAJOR CCHF EPİDEMİLERİ (3)
* Country report Pakistan. Vector-borne diseases in Pakistan. Inter-Country workshop, Khortoum, Sudan, January 21-23, 2003.
Yıllar
Bölge Olgu (n) Ölen (n)1976 Rawalpindi 13 31978 Baluchistan 9 81987 Quetta 6 21994 Sibi 4 11995 Kohlu 6 41998 Kohlu 5 11999 Peshawar 6 22000 Sibi/Quetta 7 32000 Laki Marwat 2 12000 Peshawar 1 02000 Loaralai/Quetta 37 122000 Karachi 5 3Toplam 101 40
Pakistan’ da CCHF Epidemileri (1976-2000)*
MAJOR CCHF EPİDEMİLERİ (4)
* Rizvi M. Pakistan: Congo fever outbreak shows fear, shows lack of capacity. http://gateway.proquest.com/openurl?ctx_ver=z39.88-2003&res_id=xri:pqd&rft_val_fmt=ori:fmt:kev:mtx:journal&genre=article&rft_id=xri:pqd:did=000000270278991&svc_da ** el-Azazy OM, Scrimgeour EM. Trans R Soc Trop Med Hyg. 1997 May-Jun;91(3):275-8*** Khan AS, et al. Am J Trop Med Hyg 1997; 57 (5): 519-25.
Ülke adı
Bölge Zaman Olgu sayısı
(n)
Mortalite
n (%)
Yorum
*Pakistan Rawalpindi 2002 100 En az 2 Sağlık pers 1
**Suudi Arabistan
Mekke 1989-90 40 12 (%30) Mezbaha
çalışanları
***Bileşik Arap Emirl.
1994-95 35 22 (%62) Mezbaha işçiEt market işçiDeri Fabr. işçi
MAJOR CCHF EPİDEMİLERİ (5)
Ülke adı
Bölge Zaman Olgu sayısı
(n)
Mortalite
n (%)Afganistan 1998 Mart 19 12 (%64)Kazakistan 1999 Mart 10 2
Rusya Stavropol 1999 Temmuz
65 6 (%9)
Kosova 2001 Haziran
69 6 (%9)
İran 2000-20023 epidemi
127 14 (%11)
Moritanya 2003 Mart 35 6 (%17)
NOZOKOMİYAL CCHF EPİDEMİLERİ (1)
Ülke adı
Bölge Zaman Sağ pers
sayısı (n)
Eksitus(n)
Güney Afrika Cumh
1967 5Lab. kayn.
?
Pakistan Rawalpindi
1976 4 2
Irak Bağdat 1979 2 2Birleşik
Arab Emir.Dubai 1979
Kasım5 2
Güney Afrika Cumh
Cape Town
1984 Eylül
7 1
Pakistan Karaçi 1994 Aralık
3 ?
NOZOKOMİYAL CCHF EPİDEMİLERİ (2)
Güney Afrika Cumhuriyeti’ nde Cape Town’ daki Tygerberg Hastanesi’ nde 1984 Eylül ayında oluşan nozokomiyal CCHF epidemisinde
Bir indeks CCHF olgusunu takiben 7 nozokomiyal sağlık personeli olgusu
Epidemi sonunda indeks olgu ile birlikte 1 sağlık personeli eksitus olmuş
Hastanedeki CCHF epidemisi bariyer yöntemleri ile durdurulmuş
van Eeden PJ, et al. S Afr Med J. 1985 Nov 9;68(10):711-7
NOZOKOMİYAL CCHF EPİDEMİLERİ (3)
Epidemiyolojik araştırmalar sırasında - 3’ ü iğne batması toplam 9 yaralanma saptanmış- 3’ ünde CCHF gelişmiş - İğne batmasının yarattığı morbidite 3/9 (%33) - 46 hemorrajik hasta teması saptanmış - 4’ ünde CCHF gelişmiş - İnfektivite oranı 4/46 (%8.7) - Toplam 459 CCHF hasta temas öyküsü saptanmış - Yaklaşık infektivite oranı 7/459 (%1.5)
van Eeden PJ, et al. S Afr Med J. 1985 Nov 9;68(10):711-7
Risk altındaki ülkelerCCHF virus izolasyonu
CCHF, dünyada her geçen gün olgu sayılarının artması nedeniyle günümüzde bir problem
Sonuç