Yoğun Bakımda Uyku

Çağlar ÇuhadaroğluAcıbadem Üniversitesi

Acıbadem Maslak Hastanesi

Endüstri ilişkisi

• Çeşitli??

• Danışma kurulu• Uydu konuşması, başkanlığı• Faz çalışmaları• Kongre,kahve, yemek, kalem, post it......

Neler paylaşılacak ?

• Yoğun bakım ortamı uykuyu nasıl bozar ?• Uykuda neler olur ?• Yoğun bakım sonrası sendromlar ?• Bağışıklığa uyku bozukluğunun etkisi ?

• Yoğun bakımda uyku sorunlarına çözümler

• Başka sefere yoğun bakım personelinin uykusu ??

Bozulmuş Uyku

Sağlık çalışanları/girişimler

AğrıIŞIK

İLAÇLAR Gürültü Anksiyete

Yoğun bakım ortamı• Çalışanlar ortamı hastalara göre daha fazla

rahatsız edici buluyorlar.• HASTALAR:• 1. Endotrakeal tüp, nazogastrik tüp, damar yolları• 2. İletişim zorluğu• 3. Yakınları ile görüşememek• 4. Sürekli ışık• 5. Başkalarının konuşmaları• 6. Sürekli değişen yada tekrarlayan

sesler( alarmlar)

Cornock M et al 1998

• ÇALIŞANLAR.• 1. Alarmlar• 2. Kadın Erkek aynı yerde yatması• 3. Kalabalık ortam• 4. Özel yaşamın hiçe sayılması

Personel ve girişimler• 3 ayrı süre çalışması var– Ortalama 43 dak. Bir hastaya temas– Günde ort. 59.5 temas– Saatte 1 temas

Işıklar

• Sırt üstü yatış • Hasta üstü kapalıda olsa desk ışığı • Alarm ışıkları

Gürültü

Gürültü

Ventilatör modu

Bozulmuş Uyku

Sağlık çalışanları/girişimler

AğrıIŞIK

İLAÇLAR Gürültü Anksiyete

Davranışsal değişim

Bozulmuş tamir

Kardiyak labilite

UZAMIŞ YOĞUN BAKIM SÜRECİ

Niçin iyi uyku önemi ?

• İyileşme süreci için

• Yoğun bakım sendromunu azaltmak için

Uyku ve iyileşme

• Protein sentezi ve hücre rejenerasyonu uykusuzlukta azalır. Uykuda zirve yapar. Bu zirve evre 3 uykuda olur.

• Uyanıklıkta katabolizmayı arttıran kortizol ve katekolaminler salgılanır. Uykuda bu salgılar azalır

Hayvan çalışması

• Rechtschaffen çalışması:– Uykusuz bırakılan sıçanlar ölüyorlar. Ülser,

pulmoner ödem ve iç kanama saptanıyor.

Bağışıklık ve uyku

• Çok farklı sonuçlar var.• Uykusuzluk lökosit fagositozunu azaltır.

İnterferon salgısını arttırır.

• Lenfosit DNA sentezi bozulur. Nötrofil etkilenmez.

• Ortak sonuç değişimler iyi bir gece uykusundan sonra düzelir

Yoğun bakım sendromu

• Yoğun bakımda 3-7 gün kalanlarda mental durumda yaşanan değişimlere denilir. Bir tür deliryum olarak tanımlanmıştır

• Bunun en önde gelen nedeninin uyku bozukluğu olduğu bildirilmiştir.

• Kalma süresi, kardiyak cerrahi ve ileri yaş önemli risklerdir.

Yoğun bakımda 3 günden fazla kalmak

• % 24 ağır uyku kaybı• % 16 orta şiddet kayıp

Uykuyu bozan ilaçlar

Opiadlar Evre 1 i arttırır, REM i azaltır

Benzodiazepinler ilk dozda SWS artar sonra azalır

Ağrıyı kesmek, uyaranlara yanıtı azaltmak elbette vazgeçilmezdir.

Gereksiz tedaviye engel!!!

Uykuyu bozan ilaçlar

• Dopamin ve katekolaminler uyanıklığı arttırır.

• İnhale beta 2 ler de sorun yok

Altta yatan hastalık

• Çok çeşitli etkiler olabilir.• KOAH• Nöromuskuler hastalıklar

NASIL ÖNLERİZ NASIL KORURUZ

• Kar zarar hesabı yapılmalı.

• İyi bir sedatizasyon elbette uyku yapısını bozacaktır. Ancak kesilecek bir ağrı yada ajitasyon daha karlı olabilir.

• Sedasyon gün boyu gerekmeyen olgularda melatonin denenmiş 3 mg saat 22 00 da uykuyu düzenlemiş

İlaçsız yöntemler.

• Fizik tedavi, gevşeme teknikleri hatta müzik ve görüntü kullanılıyor.

• Gece okyanus sesi anlamlı olarak uyku kalitesini düzeltirken, küçük bir grubu irite etmiş

Uyku laboratuarı çalışmaları

• Sağlıklıda uykuya daldıktan sonra yoğun bakım sesi dinletilmiş. Uyku yapısı bozulmuş. Bu gruba kulak tıkacı verildiğinde düzelme gözlenmiş.

Yoğun bakım önlemleri ?

• Alarmlar kısılmalı• Dış ortam ışığına benzer ışılandırma

uygulanmalı• Tek kişilik odalar tercih edilmeli

• Hafif aygıtlar kullanılmalı

• Gereksiz girişim engellenmeli

Yoğun bakım sonrası uyku

• Solunum sorunları

• İnsomnia

• Faz kayması

Solunum sorunlar

• Entübasyona yada trakeostomiye bağlı hasarlar

• Vokal kort paralizisi

• Skar

İnsomnia

• Anksiyete

• Faz kayması

Faz kayması

• Farklı saatlerde uyumak

• Saatle uyanma• Işık tedavisi• Melatonin• Sedatif

Melatonin