ค ำแนะน ำ กำรเตรียมควำมพร้อมของสมำชิกสหกรณ์ออมทรัพย์...ค ำแนะน ำ

ค ำแนะน ำ

กำรเตรยมควำมพรอมของสมำชกสหกรณออมทรพย

จดท ำโดย

กลมพฒนำสหกรณออมทรพย กองพฒนำสหกรณดำนกำรเงนและรำนคำ

กรมสงเสรมสหกรณ มนำคม 2562

(ก)

ค ำน ำ

ในปจจบนสหกรณออมทรพยมบทบาทส าคญในการชวยแกปญหาความเดอดรอนทางการเงนใหแกสมาชก ซงเปาหมายสงสดกเพอใหสมาชกมการอยด กนด และมสนตสขในสงคม แตการจะไปสเปาหมาย ทสมบรณไดนนตองอาศยปจจยหลายอยาง ซงปจจยทส าคญกคอสมาชก โดยสมาชกจะตองมความรมความเขาใจ และปฏบตตามบทบาทหนาทของตนเองอยางเครงครดเพอใหสหกรณสามารถด าเนนธรกจไปสเปาหมาย ไดอยางมประสทธภาพ กรมสงเสรมสหกรณเลงเหนถงความส าคญในบทบาทหนาทของสมาชก จงไดจดท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย กบสมาชกสหกรณ ออมทรพยทวประเทศ

กรมสงเสรมสหกรณเหนวา เพอใหสมาชกสหกรณออมทรพยเขาใจบทบาทหนาทของตนเองและสหกรณ มการด าเนนธรกจอยางมประสทธภาพ จงไดจดท าผลการศกษาขอมลและค าแนะน าการเตรยมความพรอม ของสมาชกสหกรณออมทรพยฉบบน และหวงเปนอยางยงวาจะเปนประโยชนตอสหกรณออมทรพย สมาชกสหกรณออมทรพย เจาหนาทสงเสรมสหกรณ ผทเกยวของ รวมทง ผทสนใจโดยทวไปในการน าไปปรบใช ใหเกดประโยชนตอไป

กลมพฒนาสหกรณออมทรพย กองพฒนาสหกรณดานการเงนและรานคา

กรมสงเสรมสหกรณ มนาคม 2562

(ข)

สารบญ เรอง หนา

ค าน า (ก) สารบญ (ข) สารบญภาพ (ค) สารบญตาราง (ง) สวนท 1 การทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

- ขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ 1 - ขอมลทวไปการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 2 - ความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย 4 - ความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 7 - ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ 11 - ความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย 17 - ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป 22

สวนท 2 ค าแนะน าการเตรยมความพรอมของสมาชกสหกรณออมทรพย 30 สวนท 3 ขอเสนอแนะ 38 ภาคผนวก

(ค)

สารบญภาพ เรอง หนา

ภาพท 1 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพย 4 ภาพท 2 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพย 5 ภาพท 3 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายและวตถประสงคของสหกรณออมทรพย 6 ภาพท 4 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบอายของผประสงคจะสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 7 ภาพท 5 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยและคณสมบตเบองตน

ของสมาชกสหกรณออมทรพย 8 ภาพท 6 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการคนเงนคาหนใหแกสมาชกในกรณลาออก 9 ภาพท 7 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบสมาชกทดควรศกษาองคความรตาง ๆ

เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณ 10 ภาพท 8 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบสมาชกทดดานการศกษาองคความรตาง ๆ

เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณ 12 ภาพท 9 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอน 12 ภาพท 10 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหน 13 ภาพท 11 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝาก 14 ภาพท 12 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพม 15 ภาพท 13 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชก

ทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทน 16 ภาพท 14 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณ 17 ภาพท 15 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงค 18 ภาพท 16 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงน 19 ภาพท 17 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงน 20 ภาพท 18 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคน 21 ภาพท 19 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการวเคราะหผลการด าเนนงาน

ของคณะกรรมการด าเนนการ 22 ภาพท 20 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าป 23 ภาพท 21 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตรายจายประจ าป 24 ภาพท 22 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ 25 ภาพท 23 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการ 26 ภาพท 24 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการ 27 ภาพท 25 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าป 28 ภาพท 26 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการออกเสยงในทประชม 29 ภาพท 27 โครงสรางของสหกรณ 33

(ง)

สารบญตาราง เรอง หนา

ตารางท 1 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชก สหกรณออมทรพย (แบงตามชวงอาย) 1

ตารางท 2 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชก สหกรณออมทรพย (แบงตามอาชพ) 2

ตารางท 3 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชก สหกรณออมทรพย (แบงตามภาค) 2

ตารางท 4 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชก สหกรณออมทรพย (แบงตามระยะเวลาการเปนสมาชก) 3

ตารางท 5 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชก สหกรณออมทรพย (แบงตามเหตผลในการเปนสมาชก) 3

สวนท 1 การทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

ในปจจบนสหกรณออมทรพยมบทบาทส าคญในการชวยแกปญหาความเดอดรอนทางการเงนใหแกสมาชก ซงเปาหมายสงสดกเพอใหสมาชกมการอยด กนด และมสนตสขในสงคม แตการจะไปสเปาหมาย ทสมบรณไดนนตองอาศยปจจยหลายอยาง ซงปจจยทส าคญกคอสมาชก โดยสมาชกจะตองมความรมความเขาใจ และปฏบตตามบทบาทหนาทของตนเองเครงครดเพอใหสหกรณสามารถด าเนนธรกจไปสเปาหมายไดอยาง มประสทธภาพ ทงน สหกรณเปนของสมาชกทกคนมใชของบคคลใดบคคลหนงหรอของคณะกรรมการด าเนนการเทานน กลมพฒนาสหกรณออมทรพยจงเหนถงความส าคญในบทบาทหนาทของสมาชก ดงนน จงไดมการส ารวจขอมลความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย เพอน าผลการท าแบบทดสอบทไดมาวเคราะหขอมลและจดท าเปนค าแนะน าการเตรยมความพรอมของสมาชกสหกรณ ออมทรพยเพอเผยแพรใหแกส านกงานสหกรณจงหวด และส านกงานสงเสรมสหกรณกรงเทพมหานคร พนท 1 และพนท 2 ตอไป โดยกลมเปาหมายคอสมาชกสหกรณออมทรพย 77 จงหวดทวประเทศ ดวยวธการ ท าแบบทดสอบผานระบบ Google Forms ระยะเวลาการเกบขอมลตงแต กมภาพนธ – มนาคม 2562 โดยมผท าแบบทดสอบ จ านวน 10,320 ราย กระจายตามเพศ ชวงอาย กลมอาชพ ทตงทางภมศาสตร ระยะเวลาการเปนสมาชก เหตผลในการสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย และจ านวนครงในการลาออกและสมครเขาเปนสมาชกสหกรณใหม โดยมผลการศกษาดงน

1) ขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ 2) ขอมลทวไปการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 3) ความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย 4) ความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 5) ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ 6) ความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย 7) ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป

1. ขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ

ตารางท 1 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

(แบงตามชวงอาย)

ชวงอาย จ านวนผท าแบบทดสอบ

(คน) รอยละ

41 – 50 ป 3,013 29.20 31 – 40 ป 2,729 26.44 51 – 60 ป 2,558 24.79 20 – 30 ป 1,352 13.10

มากกวา 60 ป 668 6.47 รวม 10,320 100.00

- 2 -

ตารางท 2 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

(แบงตามอาชพ)

อาชพ จ านวนผท าแบบทดสอบ


ขาราชการสวนราชการอน 1,702 16.50 พนกงานบรษทเอกชน 1,408 13.64 คร 1,370 13.28 ต ารวจ 1,220 11.82 ทหาร 1,147 11.11 พนกงานราชการ/ลกจางในหนวยงานราชการ 1,117 10.82 แพทย พยาบาล 1,068 10.35 อน ๆ 1,003 9.72 พนกงานรฐวสาหกจ 285 2.76

รวม 10,320 100.00

จากผลการศกษาพบวา ผท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพยเปนเพศหญง จ านวน 5,715 คน คดเปนรอยละ 55.38 และเปนเพศชาย จ านวน 4,605 คน คดเปนรอยละ 44.62 ผทท าแบบทดสอบฯ มากทสดอยในชวงอาย 41 – 50 ป จ านวน 3,013 คน คดเปนรอยละ 29.20 รองลงมาคอชวงอาย 31 – 40 ป จ านวน 2,729 คน คดเปนรอยละ 26.44 และชวงอาย 51 – 60 ป จ านวน 2,558 คน คดเปนรอยละ 24.79 ผท าแบบทดสอบฯ เปนผทประกอบอาชพขาราชการสวนราชการอนมากทสด จ านวน 1,702 คน คดเปนรอยละ 16.49 รองลงมาคอประกอบอาชพพนกงานบรษทเอกชน จ านวน 1,408 คน คดเปนรอยละ 13.64 และประกอบอาชพคร จ านวน 1,370 คน คดเปนรอยละ 13.28

2. ขอมลทวไปการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย

ตารางท 3 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามภาค)

ภาค จ านวนผตอบแบบทดสอบ


ภาคอสาน 2,251 21.81 ภาคเหนอ 2,023 19.60 ภาคใต 1,765 17.10 ภาคตะวนออก 1,164 11.28 ภาคตะวนตก 174 1.69 ภาคกลาง 1,749 16.95 กรงเทพฯ และปรมณฑล (กรงเทพฯ นนทบร ปทมธาน สมทรปราการ สมทรสาคร นครปฐม)

1,194 11.57

รวม 10,320 100.00

- 3 -

ตารางท 4 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามระยะเวลาการเปนสมาชก)

ชวงระยะเวลา จ านวนผตอบแบบทดสอบ


1 – 5 ป 2,507 24.29 11 – 20 ป 2,373 22.99 6 – 10 ป 2,184 21.16 21 – 30 ป 1,948 18.88 มากกวา 30 ป 972 9.42 นอยกวา 1 ป 336 3.26

รวม 10,320 100.00

จากผลการศกษาพบวา ผท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพยมากทสดมาจากสหกรณทตงอยในจงหวดกรงเทพมหานคร จ านวน 1,264 คน คดเปนรอยละ 12.25 รองลงมาคอจงหวดพะเยา จ านวน 289 คน คดเปนรอยละ 2.80 และจงหวด อบลราชธาน จ านวน 273 คน คดเปนรอยละ 2.65 ผท าแบบทดสอบฯ เปนสมาชกสหกรณทตงอยในภาคอสานมากทสด จ านวน 2,251 คน คดเปนรอยละ 21.81 รองลงมาคอภาคเหนอ จ านวน 2,023 คน คดเปนรอยละ 19.60 และภาคใต จ านวน 1,765 คน คดเปนรอยละ 17.10 ผท าแบบทดสอบฯ ทมชวงระยะเวลาการเปนสมาชกสหกรณ อยในชวง 1 – 5 ป มจ านวนมากทสดคอ 2,507 คน คดเปนรอยละ 24.29 รองลงมาคอชวงระยะเวลา การเปนสมาชก 11 – 20 ป จ านวน 2,373 คน คดเปนรอยละ 22.99 และชวงระยะเวลาการเปนสมาชก 6 – 10 ป จ านวน 2,184 คน คดเปนรอยละ 21.16

ตารางท 5 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามเหตผลในการเปนสมาชก)

เหตผลในการสมครเปนสมาชกสหกรณ จ านวนผตอบแบบทดสอบ

(ครง) รอยละ

เพอออมเงน 8,682 27.18 ตองการกเงนกบสหกรณ 7,001 21.91 ตองการเงนปนผล 6,515 20.39 ตองการสวสดการตาง ๆ จากสหกรณ 5,356 16.77 อยากมสวนรวมกบองคกร 3,013 9.43 เปนนโยบายขององคกร 1,057 3.31 อน ๆ 323 1.01

รวม 31,947 100.00

- 4 -

ส าหรบเหตผลทสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย มผท าแบบทดสอบตอบมากทสดคอเพอออมเงน จ านวน 8,682 คน คดเปนรอยละ 84.13 เหตผลรองลงมาคอตองการกเงนกบสหกรณ จ านวน 7,001 คน คดเปนรอยละ 67.84 และตองการเงนปนผล จ านวน 6,515 คน คดเปนรอยละ 63.13 และจากแบบทดสอบฯ เรองการลาออกจากสหกรณพบวา สมาชกทไมเคยลาออกจากสหกรณเลยมจ านวนมากทสดคอ 8,970 คน คดเปนรอยละ 86.92 รองลงมา เคยลาออก จ านวน 1 ครง มจ านวน 1,225 คน คดเปนรอยละ 11.87 และเคยลาออก 2 ครง จ านวน 99 คน คดเปนรอยละ 0.96

3. ความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย ผลการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพยแบงได ดงน 3.1 สหกรณออมทรพย คอ การทคณะบคคลอยในหมบานเดยวกนรวมกนด าเนนกจการเยยงสถาบน

การเงน เพอชวยเหลอซงกนและกนทางดานเศรษฐกจ ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 1 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพย

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 76.01 ในขณะทมความรความเขาใจเพยงรอยละ 23.90 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และอายมากกวา 60 ป ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 82.10 และรอยละ 73.35 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดในคดเปนรอยละ 65.35

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและพนกงานรฐวสาหกจ ยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 91.11 และรอยละ 82.81 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพพนกงานบรษทเอกชนมความรความเขาใจในระดบพอใชคดเปนรอยละ 37.57

ใช76.10%

ไมใช23.90%

สดสวนค ำตอบ

- 5 -

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคตะวนตกและเขตกรงเทพมหานคร

และปรมณฑล ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 85.68 และรอยละ 74.83 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 85.87

⚫ ขอเสนอแนะ เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบ

ความหมายของสหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชกในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคตะวนตก

3.2 สหกรณออมทรพยมวตถประสงคหลกเพยงเพอใหสมาชกกเงนเทานน ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 2 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพย

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 90.18 และยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 9.82 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และชวงอาย 31 – 40 ป ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 16.79 และรอยละ 5.57 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 51 – 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 96.13

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหาร และพนกงาน/ลกจางในสวนราชการ

ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 18.83 และรอยละ 11.73 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพแพทย/พยาบาล มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 94.66

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคตะวนตกและภาคกลางยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบวตถประสงคของสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 9.05 และรอยละ 7.81 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคใตมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 98.75

ใช9.82%

ไมใช90.18%


- 6 -


วตถประสงคของสหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชกในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคตะวนตก

3.3 สหกรณออมทรพยเปรยบเสมอนสถาบนการเงนทชวยแกปญหาความเดอดรอนทางการเงนใหแกสมาชก

⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 3 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายและวตถประสงคของสหกรณออมทรพย

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 95.10 และยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 4.90 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 41 – 50 ป และชวงอาย 31 – 40 ป ยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 57.09 และรอยละ 52.84 ตามล าดบ และจากขอมล ยงพบวาในชวงอาย 20 – 30 ป มความรความเขาใจในระดบดมากในคดเปนรอยละ 94.08

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพพนกงาน

รฐวสาหกจยงขาดความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 22.94 และรอยละ 7.02 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพต ารวจมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 96.39

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคอสานและภาคใตยงขาดความรความเขาใจ

เกยวกบสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 83.18 และรอยละ 78.73 ตามล าดบ จากขอมลยงพบวา ภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 94.97


สหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 41 – 50 ป สมาชกในกลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน และสมาชกในภาคอสาน

ใช95.10%

ไมใช4.90%


- 7 -

4. ความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย ผลการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพยแบงได ดงน 4.1 การสมครเปนสมาชกสหกรณตองมอายไมต ากวา 18 ปบรบรณ


ภาพท 4 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบอายของผประสงคจะสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบอายทสามารถสมครเปนสมาชกสหกรณไดสงถงรอยละ 77.08 ในขณะทมความรความเขาใจเพยงรอยละ 22.92 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และอายมากกวา 60 ป ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบอายทสามารถสมครเปนสมาชกสหกรณไดสงถงรอยละ 80.55 และรอยละ 72.16 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดคดเปนรอยละ 63.72

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหาร และกลมอาชพแพทย/พยาบาล ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบอายทสามารถสมครเปนสมาชกสหกรณไดสงถงรอยละ 84.74 และรอยละ 82.12 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพพนกงานบรษทเอกชน มความรความเขาใจในระดบพอใชคดเปนรอยละ 35.72

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคตะวนตกและเขตกรงเทพมหานครและ

ปรมณฑล ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบอายทสามารถสมครเปนสมาชกสหกรณไดสงถงรอยละ 82.41 และรอยละ 76.09 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 85.82


สหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชกในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคตะวนตก

ใช77.08%

ไมใช22.92%


- 8 -

4.2 หากทานเปนสมาชกสหกรณออมทรพยโรงพยาบาลแหงหนง แมคาในตลาดสดขางโรงพยาบาลของทาน สามารถสมครเปนสมาชกสหกรณเดยวกบทานได


ภาพท 5 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพย และคณสมบตเบองตนของสมาชกสหกรณออมทรพย

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจ เกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยหรอคณสมบตเบองตนของสมาชกสหกรณออมทรพยสงถงรอยละ 88.25 และยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 11.75 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และและชวงอาย 31 – 40 ป ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยหรอคณสมบตเบองตนของสมาชกสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 22.34 และรอยละ 7.11 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความร ความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 96.45

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหาร และกลมอาชพพนกงานรฐวสาหกจ

ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยหรอคณสมบตเบองตนของสมาชกสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 25.54 และรอยละ 13.68 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพแพทย/พยาบาลมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 93.82


ปรมณฑล ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความหมายของสหกรณออมทรพยหรอคณสมบตเบองตน ของสมาชกสหกรณออมทรพยคดเปนรอยละ 16.33 และรอยละ 9.26 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 85.82


ความหมายของสหกรณออมทรพยหรอคณสมบตเบองตนของสมาชกสหกรณออมทรพย แกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชกในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคตะวนตก

ใช11.75%

ไมใช88.25%


- 9 -

4.3 หากสมาชกลาออกกอนอายครบ 60 ป จะไมไดเงนคาหนคน ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 6 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออก

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจ เกยวกบ การไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออกสงถงรอยละ 89.29 และยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 10.71 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และและชวงอาย 31 – 40 ป

ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออกคดเปนรอยละ 19.45 และรอยละ 7.26 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 51 – 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากในคดเปนรอยละ 96.36

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพพนกงาน/ลกจางในสวน

ราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออกคดเปนรอยละ 19.09 และรอยละ 15.04 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพขาราชการสวนราชการอน มความรความเขาใจในระดบ ดมากคดเปนรอยละ 92.24

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคกลางและภาคตะวนตกยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออกคดเปนรอยละ 7.96 และรอยละ 7.79 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 97.67


การไดรบเงนคาหนคนในกรณลาออกแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชกในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคกลาง

ใช10.71%

ไมใช89.29%


- 10 -

4.4 สมาชกทดควรศกษาระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายสหกรณ ตลอดจนกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ กบสหกรณ เพอใหเขาใจการด าเนนงานของสหกรณ


ภาพท 7 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบสมาชกทดควรศกษาองคความรตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจวาสมาชกทด ควรศกษาองคความรตาง ๆ เชน ระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายสหกรณ ตลอดจนกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ กบสหกรณเพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณสงถงรอยละ 98.01 ในขณะทยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 1.99 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการศกษาองคความรในดานตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณสงถงรอยละ 56.26 และรอยละ 51.52 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 98.20

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน และกลมอาชพ

ขาราชการสวนราชการอน ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการศกษาองคความรในดานตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณอยเพยงรอยละ 20.38 และรอยละ 2.76 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพพนกงานรฐวสาหกจ มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 98.95


เกยวกบการศกษาองคความรในดานตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณสงถงรอยละ 82.87 และรอยละ 77.59 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปน รอยละ 99.75


องคความรในดานตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 41 – 50 ป สมาชกในกลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน และสมาชกในภาคอสาน

ใช98.01%

ไมใช1.99%


- 11 -

5. ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ ผลการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณแบงได ดงน 5.1 การออมของสมาชกถอเปนการระดมทนใหแกสหกรณ


ภาพท 8 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบสมาชกทดดานการศกษาองคความรตาง ๆ เพอใหเขาใจถงการด าเนนงานของสหกรณ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบ การระดมทนในรปของการออมสงถงรอยละ 88.98 ในขณะทยงขาดความรความเขาใจเพยงรอยละ 11.02 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการระดมทนในรปของการออมสงถงรอยละ 59.48 และรอยละ 57.16 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 91.47


บรษทยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการระดมทนในรปของการออมคดเปนรอยละ 30.54 และรอยละ 12.63 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพครมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 92.26

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคอสานและภาคใต ยงขาดความรความเขาใจ

เกยวกบการระดมทนในรปของการออมสงถงรอยละ 84.06 และรอยละ 79.93 ตามล าดบ และจากขอมล ยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 91.46


การระดมทนในรปของการออมแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 41 – 50 ป สมาชก ในกลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน และสมาชกในภาคอสาน

ใช88.98%

ไมใช11.02%


- 12 -

5.2 ตามขอบงคบของสหกรณจะก าหนดใหสมาชกสงเงนสะสมในรปการณถอหนของสหกรณ เปนรายเดอนตามสวนแหงรายไดของสมาชกแตละคน


ภาพท 9 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอนสงถงรอยละ 88.43 ในขณะทสมาชกทขาดความรความเขาใจมเพยงรอยละ 11.57 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอนคดเปนรอยละ 59.97 และรอยละ 55.55 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 89.07

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพแพทย/

พยาบาลยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอนคดเปนรอยละ 33.31 และรอยละ 13.39 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพครมความรความเขาใจในระดบดมากในคดเปนรอยละ 91.97

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา ภาคอสานและภาคใต ยงขาดความรความเขาใจ

เกยวกบการสงเงนสะสมคาหนรายเดอนสงถงรอยละ 83.97 และรอยละ 79.70 ตามล าดบ และจากขอมล ยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 90.70



ใช88.43%

ไมใช11.57%


- 13 -

5.3 การถอหนเปนการสงเสรมใหสมาชกออมทรพยในลกษณะหนง ซงสมาชกจะไดรบผลตอบแทนในรปของเงนเฉลยคน


ภาพท 10 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหนสงถงรอยละ 65.79 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจมเพยงรอยละ 34.21 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 20 – 30 ป และชวงอายมากกวา 60 ป ยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหนสงถงรอยละ 73.96 และรอยละ 55.24 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 68.44

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพแพทย/พยาบาลยงขาด

ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหนสงถงรอยละ 78.12 และรอยละ 76.12 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพอน ๆ มความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 52.24


ปรมณฑล ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและผลตอบแทนจากหนคดเปนรอยละ 62.31 และรอยละ 59.35 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 87.01


การระดมทนในรปของการออมแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชก ในกลมอาชพทหาร และสมาชกในภาคตะวนตก

ใช65.79%

ไมใช34.21%


- 14 -

5.4 การฝากเงนเปนการสงเสรมใหสมาชกออมเงนในลกษณะหนง ซงสมาชกจะไดรบผลตอบแทนในรปของเงนปนผล


ภาพท 11 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝาก

ผลการประเมนพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝากคดเปนรอยละ 63.91 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจคดเปนรอยละ 36.09 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝากคดเปนรอยละ 71.75 และรอยละ 57.04 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดคดเปนรอยละ 69.30


ความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝากสงถงรอยละ 79.86 และรอยละ 70.88 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพอน ๆ มความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 58.52


ปรมณฑล ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการออมและผลตอบแทนของเงนฝากคดเปนรอยละ 69.85 และรอยละ 58.28 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 88.95



ใช63.91%

ไมใช36.09%


- 15 -

5.5 สมาชกไมสามารถสงเงนสะสมในรปของการถอหนรายเดอนเพมเตมทนอกเหนอจากการสงเงนเปนรายเดอนได


ภาพท 12 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพม

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพมคดเปนรอยละ 62.25 ในขณะทสมาชกทขาดความรความเขาใจคดเปนรอยละ 37.75 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพมคดเปนรอยละ 45.93 และรอยละ 36.38 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 84.57

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพพนกงาน/ลกจาง

ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพมคดเปนรอยละ 49.61 และรอยละ 41.36 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพครมความรความเขาใจระดบดคดเปนรอยละ 68.25

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา เขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลและภาค

ตะวนตก ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการสงเงนคาหนรายเดอนเพมคดเปนรอยละ 40.08 และรอยละ 39.70 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคใตมความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 93.39


การระดมทนในรปของการออมแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป สมาชก ในกลมอาชพทหาร และสมาชกในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล

ใช37.75%

ไมใช62.25%


- 16 -

5.6 ถาปนนสหกรณของทานด าเนนธรกจขาดทน สงผลใหทนส ารองของสหกรณ หายไป 50% หากทานมหนอย 100,000 บาท จะท าใหหนของทานคงเหลอ 100,000 บาทเทาเดม


ภาพท 13 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชก ทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชกทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทนสงถงรอยละ 63.73 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจมเพยงรอยละ 36.27 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชกทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทนคดเปนรอยละ 68.49 และรอยละ 66.22 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดคดเปนรอยละ 72.72

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพต ารวจยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชกทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทนคดเปนรอยละ 69.75 และรอยละ 64.75 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพพนกงานบรษทเอกชนมความรความเขาใจระดบพอใช คดเปนรอยละ 46.80


ตะวนตก ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบความรบผดชอบของสมาชกทมตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทนคดเปนรอยละ 61.13 และรอยละ 58.29 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความร ความเขาใจในระดบดมาก คดเปนรอยละ 88.46



ใช63.73%

ไมใช36.27%


- 17 -

6. ความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย ผลการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพยแบงได ดงน 6.1 สมาชกควรพจารณาถงความจ าเปนในการกยมเงนอยางละเอยดรอบคอบ


ภาพท 14 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพย มความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณสงถงรอยละ 99.22 ในขณะทสมาชกทขาดความร ความเขาใจมเพยงรอยละ 0.78 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน

1) วเคราะหตามชวงอาย เมอวเคราะหตามชวงอายพบวา ชวงอาย 41 – 50 ป และชวง 31 – 40 ป ยงขาดความร

ความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณคดเปนรอยละ 55.63 และรอยละ 51.93 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากคดเปนรอยละ 99.55

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพ

พนกงาน/ลกจางในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณเพยงรอยละ 18.75 และรอยละ 1.52 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพพนกงานรฐวสาหกจมความรความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 99.65


เกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการกเงนกบสหกรณอยสงถงรอยละ 82.61 และรอยละ 77.42 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 99.75



ใช99.22%

ไมใช0.78%


- 18 -

6.2 สมาชกควรน าเงนไปใชใหตรงกบวตถประสงคทขอก ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 15 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงค

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงคสงถงรอยละ 97.00 ในขณะทสมาชกทขาดความรความเขาใจมเพยงรอยละ 3.00 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความเขาใจเกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงคคดเปนรอยละ 56.55 และรอยละ 52.07 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 97.46

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพ

พนกงาน/ลกจางในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงคคดเปนรอยละ 21.16 และรอยละ 4.92 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพแพทย/พยาบาลมความรความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 97.66


เกยวกบการน าเงนกไปใชใหตรงตามวตถประสงคสงถงรอยละ 83.05 และรอยละ 78.22 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 96.98



ใช97.00%

ไมใช3.00%


- 19 -

6.3 เพอมใหเปนภาระในการช าระเงนคนและเกดปญหาการคางช าระหน สมาชกจะตองมการวางแผนการช าระหนใหกบสหกรณ และตองช าระเงนใหทนตามก าหนดเวลาในสญญาเงนก


ภาพท 16 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการ ใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงนสงถงรอยละ 98.22 ในขณะทสมาชกทขาดความรความเขาใจ มเพยงรอยละ 1.78 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความเขาใจเกยวกบการการใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงนคดเปนรอยละ 55.99 และรอยละ 51.52 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 98.65

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพทหาร

ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงนคดเปนรอยละ 20.03 และรอยละ 2.27 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาอาชพต ารวจมความรความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 98.93


เกยวกบการใหความส าคญกบการวางแผนการช าระเงนอยสงถงรอยละ 82.78 และรอยละ 77.71 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 98.99



ใช98.22%

ไมใช1.78%


- 20 -

6.4 การกเงนเปนสทธโดยชอบธรรม ไมเกยวของกบความจ าเปนในการใชเงน ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 17 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงนสงถงรอยละ 55.47 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจ มเพยงรอยละ 44.53 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงนคดเปนรอยละ 69.38 และรอยละ 43.71 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดสงถงรอยละ 75.07

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพพนกงาน/ลกจางในสวน

ราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงนคดเปนรอยละ 68.53 และรอยละ 62.85 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนมความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 57.17


ปรมณฑลยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาถงความจ าเปนกอนการขอกเงนคดเปนรอยละ 58.29 และรอยละ 54.41 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมาก สงถงรอยละ 90.05



ใช55.47%

ไมใช44.53%


- 21 -

6.5 หากทานเปนสมาชกสหกรณแหงหนง และกเงนกบสหกรณจ านวนหนง ตอมาทานไมสามารถช าระหนใหแกสหกรณได ซงขณะนนทานยงคงเปนสมาชกสหกรณและไมมการลาออกจากสมาชกสหกรณนน ทานสามารถเรยกหนของทานคนจากสหกรณเพอน ามาช าระหนใหแกสหกรณแทนได


ภาพท 18 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคน

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบ การไดรบเงนคาหนคนรอยละ 53.60 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจคดเปนรอยละ 46.40 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนคดเปนรอยละ 64.13 และรอยละ 44.76 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดสงถงรอยละ 74.74

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพแพทย/พยาบาลในสวน

ราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนคดเปนรอยละ 64.25 และรอยละ 64.14 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนมความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 60.23


ปรมณฑลยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการไดรบเงนคาหนคนคดเปนรอยละ 57.79 และรอยละ 52.95 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 90.53



ใช53.60%

ไมใช46.40%


- 22 -

7. ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป ผลการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าปแบงได ดงน 7.1 ผลการด าเนนงานของสหกรณในรอบหนงป สามารถสะทอนถงผลงานของคณะกรรมการ

ด าเนนการสหกรณทสมาชกเลอกเขาไปบรหารงานได ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 19 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการวเคราะหผลการด าเนนงาน ของคณะกรรมการด าเนนการ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพย มความรความเขาใจเกยวกบ การวเคราะหผลการด าเนนของคณะกรรมการด าเนนการสงถงรอยละ 96.94 ในขณะทสมาชกทขาดความร ความเขาใจมเพยงรอยละ 3.06 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการวเคราะหผลการด าเนนงานของคณะกรรมการด าเนนการคดเปนรอยละ 56.55 และรอยละ 52.29 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอายมากกวา 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 97.31


รฐวสาหกจในสวนราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการวเคราะหผลการด าเนนงานของคณะกรรมการด าเนนการอยเพยงรอยละ 22.51 และรอยละ 4.21 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพขาราชการ สวนราชการอนมความรความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 98.18


เกยวกบการวเคราะหผลการด าเนนงานของคณะกรรมการด าเนนการสงถงรอยละ 82.92 และรอยละ 78.05 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลมความรความเขาใจในระดบดมากสงถง รอยละ 95.88



ใช96.94%

ไมใช3.06%


- 23 -

7.2 การพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ


ภาพท 20 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าป

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปสงถงรอยละ 63.98 ในขณะทสมาชกทมความร ความเขาใจมเพยงรอยละ 36.02 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปสงถงรอยละ 77.96 และรอยละ 48.95 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบด คดเปนรอยละ 71.46


ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปสงถงรอยละ 81.60 และรอยละ 71.35 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพอน ๆ มความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 51.94


ปรมณฑลยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปคดเปนรอยละ 69.35 และรอยละ 64.93 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 89.34



ใช63.98%

ไมใช36.02%


- 24 -

7.3 การพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ ⚫ ผลการทดสอบ

ภาพท 21 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตรายจายประจ าป

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปสงถงรอยละ 60.53 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจ มเพยงรอยละ 39.47 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปสงถงรอยละ 76.41 และรอยละ 42.81 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดคดเปนรอยละ 73.28

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพพนกงาน /ลกจาง

ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปสงถงรอยละ 80.38 และรอยละ 69.11 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพอน ๆ มความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 55.13


ตะวนตกยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปคดเปนรอยละ 65.25 และรอยละ 63.57 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 90.09



ใช60.53%

ไมใช39.47%


- 25 -

7.4 การพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ เปนหนาทของเจาหนาทสงเสรมสหกรณ


ภาพท 22 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพย มความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณสงถงรอยละ 73.62 ในขณะทสมาชกทยงขาดความร ความเขาใจมเพยงรอยละ 26.38 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณคดเปนรอยละ 48.15 และรอยละ 12.43 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 51 – 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 92.42

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพทหารและกลมอาชพพนกงาน /ลกจาง

ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ คดเปนรอยละ 49.35 และรอยละ 32.86 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพอน ๆ มความร ความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 86.84

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา เขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลและ

ภาคตะวนตกยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณเพยงรอยละ 24.98 และรอยละ 23.87 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคใตมความรความเขาใจในระดบดมากสงถง รอยละ 95.15



ใช26.38%

ไมใช73.62%


- 26 -

7.5 ผตรวจสอบกจการมาจากการเลอกตงของทประชมคณะกรรมการด าเนนการ โดยเลอกจากสมาชกสหกรณหรอบคคลภายนอกกได เพอด าเนนการตรวจสอบกจการของสหกรณ


ภาพท 23 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยยงขาดความรความเขาใจเกยวกบ การพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการสงถงรอยละ 63.50 ในขณะทสมาชกทมความรความเขาใจมเพยงรอยละ 36.50 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการสงถงรอยละ 72.49 และรอยละ 56.44 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดสงถงรอยละ 71.49


ความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการสงถงรอยละ 72.54 และรอยละ 70.79 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน มความรความเขาใจระดบพอใชคดเปนรอยละ 50.92


ตะวนตกยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการพจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการคดเปนรอยละ 65.38 และรอยละ 65.08 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 88.64



ใช63.50%

ไมใช36.50%


- 27 -

7.6 ผตรวจสอบกจการท าหนาทเปนหเปนตาแทนสมาชก เพอตรวจสอบการปฏบตงานในดานตาง ๆ ของคณะกรรมการด าเนนการและฝายจดการ


ภาพท 24 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการ

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการสงถงรอยละ 94.72 ในขณะทสมาชกทยงขาดความรความเขาใจมเพยงรอยละ 5.28 เทานน โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการคดเปนรอยละ 57.32 และรอยละ 52.18 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 20 – 30 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 95.34

2) วเคราะหตามกลมอาชพ เมอวเคราะหตามกลมอาชพพบวา กลมอาชพพนกงานบรษทเอกชนและกลมอาชพคร

ยงขาดความรความเขาใจเกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการ เพยงรอยละ 21.38 และรอยละ 8.03 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพทหาร มความรความเขาใจระดบดมากคดเปนรอยละ 96.08


เกยวกบหนาทของผตรวจสอบกจการสงถงรอยละ 83.05 และรอยละ 77.99 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวา ภาคตะวนตกมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 95.73



ใช94.72%

ไมใช5.28%


- 28 -

7.7 การเขารวมประชมใหญสามญประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการทกคน แตสมาชกจะเขารวมหรอไมเขารวมประชมฯ กไดตามความสมครใจ


ภาพท 25 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าป

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปรอยละ 50.86 ในขณะทสมาชกทยงขาดความรความเขาใจมสดสวนทใกลเคยงกนคอรอยละ 49.14 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปคดเปนรอยละ 63.24 และรอยละ 42.81 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 41 – 50 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 80.25


ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปคดเปนรอยละ 58.15 และรอยละ 57.56 ตามล าดบ จากขอมลยงพบวากลมอาชพพนกงานบรษทเอกชน มความรความเขาใจระดบดคดเปนรอยละ 66.26

3) วเคราะหตามทตงทางภมศาสตร เมอวเคราะหตามทตงทางภมศาสตรพบวา เขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลและ

ภาคตะวนตกยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปคดเปนรอยละ 59.10 และรอยละ 47.99 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคอสานมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 91.77



ใช49.14%

ไมใช50.86%


- 29 -

7.8 การออกเสยงในทประชมจะยดหลกจ านวนหน โดยสมาชกทมหนมากสามารถออกเสยง ในทประชมไดมากกวาคนทมจ านวนหนนอย


ภาพท 26 สดสวนความรความเขาใจเกยวกบการออกเสยงในทประชม

ผลการทดสอบพบวา ในภาพรวมสมาชกสหกรณออมทรพยมความรความเขาใจเกยวกบการ ออกเสยงในทประชมสงถงรอยละ 81.87 ในขณะทสมาชกทยงขาดความรความเขาใจมเพยงรอยละ 18.13 โดยสามารถอธบายในเชงลกได ดงน


ความรความเขาใจเกยวกบการออกเสยงในทประชมเพยงรอยละ 36.91 และรอยละ 11.62 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาในชวงอาย 51 – 60 ป มความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 94.84


ในหนวยงานราชการยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการออกเสยงในทประชมเพยงรอยละ 34.09 และรอยละ 23.28 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวากลมอาชพอน ๆ มความรความเขาใจระดบดมากสงถงรอยละ 90.73


ปรมณฑลยงขาดความรความเขาใจเกยวกบการออกเสยงในทประชมเพยงรอยละ 18.59 และรอยละ 16.55 ตามล าดบ และจากขอมลยงพบวาภาคใตมความรความเขาใจในระดบดมากสงถงรอยละ 97.04



ใช18.13%

ไมใช81.87%


- 30 -

สวนท 2 ค าแนะน าการเตรยมความพรอมของสมาชกสหกรณออมทรพย

สหกรณคออะไร สหกรณ คอ องคกรทางเศรษฐกจและสงคมทสมาชกรวมกนจดตงขนดวยการลงหนรวมกนจดการรวมกนในการผลต การจ าหนายสนคา หรอบรการตามความตองการหรอผลประโยชนอยางเดยวกนของบรรดาสมาชก สมาชกแตละคนมสทธออกเสยงไดหนงเสยงในการบรหารสหกรณ โดยไมขนกบจ านวนหนทถออย รวมกนด าเนนกจการเพอประโยชนทางเศรษฐกจและสงคม โดยชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน และไดจดทะเบยนตามกฎหมายวาดวยสหกรณ

คณคาของสหกรณ (Cooperative Values) การทสหกรณตงอยบนพนฐานของการชวยเหลอตนเอง ความรบผดชอบตอตนเอง ความเปน

ประชาธปไตย ความเสมอภาค ความเทยงธรรม และมความเปนเอกภาพ และในขณะเดยวกน สมาชกสหกรณกมความเชอมนในความสจรต ความเปดเผย ความรบผดชอบตอสงคม และความเอออาทรตอผอน โดยมการปฏบตสบทอดกนมาจากผรเรมการสหกรณ

หลกการสหกรณ (Cooperative Principles) หลกการสหกรณ คอ “แนวทางทสหกรณยดถอปฏบตเพอใหคณคาของสหกรณเกดผลเปนรปธรรม”

ซงประกอบดวยหลกการทส าคญรวม 7 ประการ ไดแก หลกการท 1 การเปนสมาชกโดยสมครใจและเปดกวาง (Voluntary and Open Membership) ขอเสนอแนะ 1) พงตระหนกวาการเขาและออกจากการเปนสมาชก จะตองเปนไปโดยความสมครใจของบคคล

ไมใชถกชกจง โนมนาว ลอลวง บงคบ หรอขมขจากผอน ไมมการกดกนทางเพศ สงคม เชอชาต การเมอง หรอศาสนา ทงน ควรเกดจากความเชอมนและศรทธาในคณคาและอดมการณสหกรณ

2) การก าหนดคณสมบตสมาชกของสหกรณ เพอใหไดบคคลทเขามาเปนสมาชกแลวสามารถรวมกนด าเนนกจกรรมในสหกรณไดและไมสรางปญหาความเดอดรอนใหแกเพอนสมาชกและสหกรณไมถอวาขดกบหลกการสหกรณขอน โดยใหก าหนดไวในขอบงคบสหกรณและตองสอดคลองกบวตถประสงคของการจดตงสหกรณ

3) สมาชกสมทบนน ควรมแตเฉพาะกรณของแตละสหกรณทมลกษณะพเศษและจ าเปนเทานน ไมควรใหมในสหกรณทวไปหรอทกประเภท เพราะตามปกตสมาชกสมทบมาจากบคคลซงขาดคณสมบต ทจะเปนสมาชกสามญ หากสหกรณใดรบสมาชกสมทบจ านวนมากกอาจกระทบตอการสงเสรมผลประโยชนของสมาชกสามญได แมวากฎหมายจะไดหามมใหสมาชกสมทบมสทธบางประการกตาม

หลกการท 2 การควบคมโดยสมาชกตามหลกประชาธปไตย (Democratic Member Control) ขอเสนอแนะ 1) สมาชกมสทธออกเสยงเพอลงคะแนนเทาเทยมกน (หนงคนหนงเสยง) จะมอบใหผอนมาประชม

และออกเสยงเพอลงคะแนนแทนตนไมได 2) การลงมตของทประชมใหญสหกรณใหถอเสยงขางมาก เวนแตในกรณแกไขเพมเตมขอบงคบ

ควบสหกรณ แยกสหกรณ เลกสหกรณ และการอนใดทขอบงคบก าหนดใหถอเสยงไมนอยกวา 2 ใน 3 ของจ านวนสมาชก หรอผแทนสมาชกซงมาประชม

3) ในการก าหนดแผนการด าเนนงาน งบประมาณ และการจดสรรก าไรสทธประจ าป ตองค านงถงความมสวนรวมของสมาชกและมตเสยงขางมากเปนส าคญ

- 31 -

หลกการท 3 การมสวนรวมทางเศรษฐกจของสมาชก (Member Economic Participation) ขอเสนอแนะ 1) หลกการสหกรณขอน มงเนนใหสมาชกทกคนพงตระหนกวาบทบาททส าคญของตน คอ การทตอง

เปนทงเจาของและลกคาในคนเดยวกน จงตองท าหนาท เปนทงผสมทบทน ผควบคมและผ อ ดหนน หรอผใชบรการของสหกรณ มใชเขามาเปนสมาชกเพยงเพอมงหวงไดรบประโยชนจากสหกรณเทานน โดยสมาชกแตละคนตองถอหนสหกรณอยางนอย 1 หน เพอใหไดสทธหนาทในฐานะสมาชก โดยไดรบผลตอบแทนจากการถอหนในอตราทจ ากด และใหสมาชกคนหนงคนใดถอหนไมเกน 1 ใน 5 ของหนทช าระแลวทงหมด เพอปองกนการเขามาแสวงหาก าไรจากการถอหนในสหกรณ

2) ในการจดสรรก าไรสทธเพอความเปนธรรมแกสมาชก สวนหนงตองกนไวเปนทนส ารอง ซงจะน าไปแบงกนมไดแตเปนทนเพอพฒนาสหกรณตอไป นอกจากน อาจแบงเปนเงนปนผลตามหน เงนเฉลยคนตามสวนแหงธรกจ เงนโบนส ทนสะสมตามขอบงคบ ระเบยบและอน ๆ โดยไดรบอนมตจากทประชมใหญ

หลกการท 4 การปกครองตนเองและความเปนอสระ (Autonomy and Independence) ขอเสนอแนะ 1) สมาชก กรรมการ และฝายจดการของสหกรณตองส านกและตระหนกอยเสมอวาสหกรณเปน

องคการชวยตนเอง และปกครองตนเอง และบรหารงานโดยการตดสนใจของมวลสมาชกตามมตทประชมใหญของสหกรณ

2) การรบความชวยเหลอหรอสนบสนนจากรฐหรอบคคลภายนอกไมขดกบหลกความเปนอสระของสหกรณหากผใหความชวยเหลอมงหมายใหสหกรณชวยเหลอตนเองไดและควบคมตามหลกประชาธปไตย รวมทง ธ ารงไวซงความเปนตวของตวเองของสหกรณ

3) ความเปนอสระของสหกรณตองอยภายใตขอก าหนดแหงกฎหมาย หลกการท 5 การศกษา ฝกอบรม และสารสนเทศ (Education, Training and Information) ขอเสนอแนะ 1) ควรมการจดสรรก าไรสทธประจ าปเปนทนเพอการศกษาอบรมทางสหกรณ รวมทงสนบสนน

การศกษาวจยทางสหกรณ 2) หลกสตรและเนอหาของการใหการศกษาอบรม ควรครอบคลมทงดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง

และวฒนธรรม 3) พฒนาบคลากรของสหกรณในทกระดบ เพมพนความรความสามารถอยางเปนระบบและตอเนอง 4) เผยแพร ประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบสหกรณในรปแบบสอตาง ๆ เพอใหความร ความเขาใจ

และสรางทศนคตทดแกสมาชก เยาวชน และประชาชนทวไป หลกการท 6 การรวมมอระหวางสหกรณ (Cooperation among Cooperatives) ขอเสนอแนะ 1) การรวมมอกนระหวางสหกรณ เชน การรวมกนซอ รวมกนขาย การฝากเงน การกยมเงน การใช

ปจจยการผลต การสรางเครองหมายการคา เปนตน จะกอใหเกดการประหยดตอขนาด มอ านาจการตอรองสงขน และน าไปสการรบใชสมาชกอยางมประสทธผลยงขน

2) สหกรณในระดบเดยวกน อาจควบเขากนเปนสหกรณขนาดใหญขน 3) สหกรณตงแต 5 สหกรณขนไปสามารถรวมกนจดตงเปนชมนมสหกรณระดบภมภาคหรอ

ระดบประเทศได เพอสรางความเขมแขงแกขบวนการสหกรณ

- 32 -

หลกการท 7 การเอออาทรตอชมชน (Concern for Community) ขอเสนอแนะ 1) สหกรณจดสรรก าไรสทธประจ าปเปนทนสาธารณประโยชน เพอใชด าเนนการใด ๆ อนเปน

ประโยชนแกชมชนและสงคม 2) สหกรณเปนองคกรทางเศรษฐกจและสงคม และเปนสวนหนงของชมชนทสหกรณตงอย ดงนน

การด าเนนงานของสหกรณตองเปนไปเพอการพฒนาทยงยนของชมชนนน ๆ ซงหมายความวา เปนการพฒนาทไมท าลายทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมและระบบนเวศ หรอเปนการพฒนาทสนองความตองการของคนรนปจจบน โดยไมท าลายโอกาส ความสามารถ และอนาคตของคนรนหลง

3) เนองจากสมาชกสหกรณกเปนสมาชกของชมชนนนเอง สหกรณจงควรใหการสนบสนน และสงบคลากรของสหกรณเขารวมกจกรรมทเปนสาธารณประโยชนของชมชน และหนวยงานอน ๆ เพอการพฒนาชมชนนนแบบยงยน

อดมการณสหกรณ (Cooperative Ideology) อดมการณสหกรณ คอ ความเชอรวมกนทวาการชวยตนเองและการชวยเหลอซงกนและกน ตามหลกการสหกรณซงจะน าไปสการกนด อยด มความเปนธรรม และสนตสขในสงคม

วธการสหกรณ (Cooperative Practices) วธการสหกรณ คอ การน าหลกการสหกรณมาประยกตใชในการด าเนนกจกรรม ทางเศรษฐกจและสงคม เพอประโยชนของมวลสมาชกและชมชน โดยไมละเลยหลกการธรกจทด

โครงสรางของสหกรณ โครงสรางของสหกรณตงอยบนพนฐานของระบบประชาธปไตย สมาชกรวมตวกนจดตงสหกรณขนเพอ

รวมกนแกไขปญหาความเดอดรอนดานเงนทน ดานการผลตและการจ าหนายเพอใหมความเปนอยทดขน ดวยการชวยเหลอตนเองและชวยเหลอซงกนและกนตามหลกการสหกรณ สมาชกทกคนเปนเจาของสหกรณ แตเนองจากสมาชกทกคนไมสามารถรวมกนบรหารงานสหกรณได จงจ าเปนตองจดใหมการเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณเพอท าหนาทบรหารงานสหกรณ รวมถงจดจางผจดการและเจาหนาท เพอปฏบตงานในสหกรณ

- 33 -

ภาพท 27 โครงสรางของสหกรณ

การจดโครงสรางสหกรณตามแผนผงขางตนเปนการจดแบงสวนงาน หนาทความรบผดชอบและจดระบบความสมพนธระหวางสวนงานตาง ๆ ในสหกรณ ดงน

1) สมาชก สมาชกสหกรณทกคนมสทธเสมอภาคกนในการด าเนนงานของสหกรณ โดยมสทธเขารวมประชม

ใหญเพอเสนอความคดเหน หรอออกเสยงเพอลงคะแนนในเรองตาง ๆ เชน ออกเสยงเลอกกรรมการด าเนนการสหกรณ ออกเสยงเลอกผตรวจสอบกจการ ออกเสยงเพออนมตงบประมาณรายจายประจ าป ออกเสยงอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าป เปนตน โดยใชหลกหนงคนตอหนงเสยง และมหนาทปฏบตตามกฎหมาย ขอบงคบ ระเบยบ มต และค าสงของสหกรณ รวมถงสอดสอง ดแลกจการสหกรณใหพฒนาและเจรญรงเรองโดยรวมมอกบคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ

2) ทประชมใหญ คณะกรรมการด าเนนการของสหกรณจะเรยกประชมใหญสามญปละ 1 ครง ภายใน 150 วน

นบแตวนสนปทางบญช ในการประชมใหญของสหกรณตองมสมาชกมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวา 100 คน ในกรณเปนการประชมใหญโดยผแทนสมาชกตองมผแทนสมาชก มาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนผแทนสมาชกทงหมด หรอไมนอยกวา 100 คน จงจะเปนองคประชม

สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก สมาชก

ทประชมใหญ

ผตรวจสอบกจการ

คณะกรรมการด าเนนการ

ผจดการ/ผชวยผจดการ

สนเชอ บญช ธรการ การเงน

ฝายบรหาร เลอกตง

ฝายจดการ จดจาง

- 34 -

ทประชมใหญมอ านาจหนาทพจารณาวนจฉย ตดสนใจ และลงมตเรองทงปวงทเกยวกบการด าเนนกจการ ของสหกรณโดยถอเอามตเสยงขางมากตามหลกประชาธปไตย

3) ผตรวจสอบกจการ ทประชมใหญสหกรณเลอกตงสมาชก หรอบคคลภายนอกทเปนผมคณวฒ ความรความสามารถ

ในดานธรกจ การเงน การบญช การเศรษฐกจ หรอการสหกรณ เพอเปนผตรวจสอบกจการโดยมอ านาจหนาทตรวจสอบการด าเนนงานของสหกรณ แลวเสนอรายงานผลการตรวจสอบประจ าเดอนตอทประชมณะกรรมการด าเนนการ รวมถงเสนอรายงานผลการตรวจสอบประจ าปตอทประชมใหญสหกรณ

4) คณะกรรมการด าเนนการสหกรณ ทประชมใหญสหกรณเลอกตงสมาชกเปนคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ โดยมอ านาจหนาท

ด าเนนกจการทงปวงของสหกรณใหเปนไปตามกฎหมาย ขอบงคบ ระเบยบ มต และค าสงของสหกรณรวมถงก ากบ ดแลและตดตามการปฏบตงานของผจดการ ผชวยผจดการ และเจาหนาทสหกรณเพอใหการด าเนนงานของสหกรณสามารถเออประโยชนแกบรรดาสมาชกและบรรลตามวตถประสงคของสหกรณ

5) ผจดการ ผชวยผจดการและเจาหนาทสหกรณ คณะกรรมการด าเนนการสหกรณอาจพจารณาคดเลอกบคคลเพอแตงตง หรอจดจางเปนผจดการ

และผชวยผจดการ โดยมอ านาจหนาทในการจดการทวไป และรบผดชอบเกยวกบบรรดากจการประจ าของสหกรณใหเปนไปตามนโยบายและแผนการด าเนนงานทคณะกรรมการด าเนนการสหกรณก าหนด รวมถ งอาจพจารณาจดจางเจาหนาทอน ๆ ตามความจ าเปน ไดแก เจาหนาทสนเชอ เจาหนาทตลาด เจาหนาทบญชเจาหนาทการเงน เปนตน เพอปฏบตงานในสหกรณภายใตการบงคบบญชาของผจดการสหกรณ

สหกรณออมทรพย คออะไร สหกรณออมทรพย หมายถง สถาบนการเงนรปแบบหนงทมสมาชกเปนบคคลซงมอาชพอยางเดยวกน

มวตถประสงคเพอสงเสรมใหสมาชกรจกการออมทรพย และใหกยมเมอเกดความจ าเปนหรอเพอกอใหเกดประโยชนงอกเงยและไดรบการจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณ โดยสามารถกยมเงนไดเมอเกด ความจ าเปน ตามหลกการชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน

ความเหมอนและแตกตางระหวางสหกรณออมทรพยกบสถาบนการเงน

สหกรณออมทรพย ธนาคารพาณชย 1. เกดจากการรวมคนในกลมอาชพเดยวกน 2. จ ากดอตราเงนปนผล 3. คณะกรรมการมาจากการเลอกตงโดยสมาชก โดยใชหลกประชาธปไตย 1 คนตอ 1 เสยง 4. เจาของกบลกคาเปนบคคลเดยวกน 5. สหกรณมงแสวงหาประโยชนของสมาชก เปนส าคญยงกวาก าไรสงสด 6. สมาชกทมสวนรวมในการด าเนนธรกจกบสหกรณมสทธไดรบเงนเฉลยคน 7. มการจดสรรก าไรสทธคนในรปของเงนปนผล เงนเฉลยคน สวสดการตอสมาชกและเอออาทร ตอชมชน สงคมและสงแวดลอม

1. เกดจากการรวมเงน 2. เงนปนผลจ ากดโดยขอบงคบ 3. คณะกรรมการมาจากการเลอกตงโดยผถอหน การนบเสยงนบตามจ านวนหน 4. เจาของกบลกคาเปนคนละกลมกน 5. มงแสวงหาก าไรสงสด 6. ไมมเงนเฉลยคน 7. ไมมการจดสรรก าไรสทธในรปของเงนสวสดการตอผถอหน

- 35 -

วตถประสงคของสหกรณออมทรพย คออะไร สหกรณออมทรพยเปรยบเสมอนสถาบนการเงนของสมาชก โดยมวตถประสงค ดงน 1) เพอสงเสรมใหสมาชกรจกประหยด และสามารถออมเงนรายไดไวในทางทมนคง ปลอดภยและ ไดรบผลตอบแทนทด 2) เพอเปนการชวยเหลอสมาชกในการบรรเทาปญหาความเดอดรอนทางการเงนในรปแบบของการ ใหเงนก 3) เพอเปนแหลงเงนทนส าหรบการเลยงชพหรอลงทนประกอบอาชพในอนาคต

สมาชกสหกรณออมทรพย สมาชกสหกรณอยในฐานะเจาของสหกรณโดยตรงจากการถอหนสหกรณ ดงนน สมาชกจงมสทธ

หนาท และบทบาทในฐานะเจาของกจการจงควบคมการจดการสหกรณใหด าเนนไปสเปาหมายสงสดของสหกรณคอการท าใหสมาชกอยดกนดขนและการบรหารจดการสหกรณนนตองเปนไปอยางซอสตย โปรงใส มความรบผดและทส าคญคอหลกธรรมาภบาลในสหกรณ

คณสมบตของสมาชกสหกรณ ตามกฎหมายวาดวยสหกรณ ระบบสหกรณเปนระบบปดซงสหกรณไมสามารถรบสมครสมาชก

เปนการทวไปไดเหมอนกจการอนทวไป สหกรณถกจ ากดการรบสมาชกโดยกฎหมายวาดวยสหกรณทก าหนดใหสหกรณตองก าหนดคณสมบตของสมาชก วธการรบสมาชก การขาดจากสมาชก ตลอดจนสทธหนาทของสมาชกในขอบงคบสหกรณ โดยขอบงคบสหกรณจงมความส าคญสมาชกทกทานจงควรมความรและความเขาใจในขอบงคบสหกรณทตนเปนสมาชกอยดวย

บทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย ในปจจบนสหกรณออมทรพยเปรยบเสมอนสถาบนการเงนทชวยแกปญหาความเดอดรอนทางการเงนใหแกสมาชก ซงจดมงหมายกเพอใหสมาชกมการอยด กนด และมสนตสขในสงคม แตการจะไปสจดหมายปลายทางทสมบรณไดนนตองอาศยปจจยอยางอยาง ซงตวขบเคลอนทส าคญกคอสมาชก ซงสมาชกจะตองร เขาใจ และปฏบตตามบทบาทหนาทของตนเองเครงครดเพอใหสหกรณสามารถด าเนนธรกจไปไดอยางราบรน เพราะสหกรณเปนของสมาชกทกคน ดงนน สมาชกจงมบทบาทหนาททส าคญ ซงแบงเปน 2 บทบาทหนาทหลก ดงน 1) บทบาทหนาทในฐานะเปนสมาชกและผใชบรการสหกรณ 2) บทบาทหนาทในฐานะเปนเจาของสหกรณ

1. บทบาทหนาทในฐานะเปนสมาชกและผใชบรการสหกรณ สมาชกสหกรณมบทบาทส าคญตอการขบเคลอนธรกจของสหกรณเปนอยางมาก ดงนน สมาชก

จงควรมบทบาทหนาท ดงน 1.1 ศกษาระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายสหกรณ และกฎหมายอน ๆ ทเกยวของกบสหกรณ 1.2 ใหความรวมมอเขารบการฝกอบรมตาง ๆ รวมประชมกบเจาหนาทสหกรณ เขารวมประชมใหญ

สามญประจ าป ตลอดจนเขารวมประชมใหญวสามญเมอสหกรณมการเรยกประชม 1.3 สมาชกตองรจกการออมทรพย ซงการออมทรพยเปนการระดมทนอยางหนงใหแกสหกรณ

โดยการออมแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ 1) การถอหน เปนการสงเสรมใหสมาชกออมทรพยโดยการถอหน ซงตามขอบงคบของสหกรณ

จะก าหนดใหสมาชกสงเงนสะสมในรปการถอหนของสหกรณเปนรายเดอนตามสวนแหงรายไดของสมาชก แตละคน หากผลการด าเนนงานของสหกรณมผลก าไร สหกรณจะจดสรรผลก าไรสทธประจ าปดงกลาวใหแกสมาชกในรปของเงนปนผลตามหนปละครง เงนปนผลนไมตองเสยภาษดอกเบยใหรฐ และหากสมาชกลาออก กสามารถถอนเงนคาหนคนได

- 36 -

2) การฝากเงน เปนการสงเสรมใหสมาชกออมทรพยในลกษณะหนง สมาชกจะไดรบผลตอบแทนในรปของดอกเบยเงนฝาก

1.4 สมาชกตองตดตามประสานงานในการควบคมการด าเนนงานของสหกรณเปนประจ าและอยางใกลชดเพอรบทราบขาวสารความเคลอนไหวของสหกรณ เชน ฐานะการเงน การควบคมการบรหารจดการ ใหเปนไปตามนโยบายทก าหนดไว

1.5 มความเขาใจบทบาทหนาท และความสมพนธระหวางบคคลกบคณะกรรมการด าเนนการ เจาหนาทสหกรณ และนายทะเบยนสหกรณซงเปนเจาหนาทรฐ เปนตน

1.6 สมาชกตองรวมท าธรกจกบสหกรณตลอดจนเปนผทมความซอสตยกบสหกรณและตอตนเอง ดงน 1) สมาชกตองใชบรการสนเชอจากสหกรณโดยพจารณาถงความจ าเปนและความสามารถ

ในการช าระหน และไมกอหนกบบคคลภายนอก 2) สมาชกควรพจารณาถงความจ าเปนในการกยมเงนอยางละเอยดรอบคอบ 3) สมาชกควรน าเงนไปใชใหตรงกบวตถประสงคทขอก 4) เพอมใหเปนภาระในการช าระเงนคนและเกดปญหาการคางช าระหน สมาชกจะตองมการวางแผน

การช าระหนใหกบสหกรณ และตองช าระเงนใหทนตามก าหนดเวลาในสญญาเงนก 1.7 สมาชกจะตองเผยแพรประชาสมพนธสหกรณ ตลอดจนชกชวนใหบคคลทสนใจเขารวม

เปนสมาชกสหกรณ

2. บทบาทหนาทในฐานะเปนเจาของสหกรณ ในฐานะเปนเจาของสหกรณ สมาชกคงตองการใหสหกรณของตนเองเจรญกาวหนาอยางมนคง

มเสถยรภาพ สามารถอ านวยประโยชนใหแกสมาชกไดอยางแทจรง ซงสมาชกสามารถแสดงบทบาทของตวเองในฐานะเจาของสหกรณไดหลายประการ แตบทบาทหนาททส าคญอยางหนงในฐานะทเจาของสหกรณคอการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปของสหกรณ เนองจากเปนโอกาสทดทสมาชกจะไดใชสทธในการออกเสยง ในเรองตาง ๆ เพอรกษาผลประโยชนของสหกรณและสมาชกโดยรวม โดยทวไปในการประช มใหญสามญประจ าปจะมวาระการประชม ดงน

2.1 รบทราบผลการด าเนนงานของสหกรณ เพอวเคราะหวาในรอบหนงปทผานมาการบรหารงานของสหกรณเปนอยางไรบาง ตลอดจนสามารถสะทอนถงผลงานของคณะกรรมการทสมาชกเลอกเขาไปวาบรหารงานเปนอยางไร

2.2 พจารณาและอนมตงบการเงนของสหกรณในรอบหนงปทผานมา ซงรายการในงบการเงน ทสมาชกควรทราบในเบองตน ไดแก

1) คาใชจายตาง ๆ เปนไปตามงบประมาณทอนมตหรอไม มรายการใดทผดปกตหรอไม 2) ดอกเบยคางรบ หนสงสยจะสญ เปนรายการทแสดงถงประสทธภาพในการใหสนเชอของสหกรณ

2.3 พจารณาและอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าป ซงเปนการน าผลก าไรทไดจากการด าเนนงาน ในรอบหนงปทผานมาของสหกรณมาจดสรรใหเกดประโยชนแกสหกรณและสมาชก ทงน จะตองไมนอยกวาและไมมากกวาทก าหนดในระเบยบขอบงคบของสหกรณ

2.4 พจารณาและอนมตรายจายประจ าปของสหกรณ ซงรายจายประจ าปเปนเครองมอทสมาชก ใชควบคมการบรหารงานของคณะกรรมการด าเนนการ เพอพจารณาวาแผนงาน โครงการ ของสหกรณในปนน ๆ มความเหมาะสมกบคาใชจายเพยงใด ถาสหกรณด าเนนงานตามงานหรอโครงการทวางไว โดยการใชจายเงนอยางเหมาะสมและคมคา จะท าใหสมาชกไดรบผลตอบแทนจากการด าเนนงานของสหกรณสงสด ดงนน สมาชกจะตองใหความสนใจตอรายจายประจ าปของสหกรณ และพจารณาอนมตดวยความละเอยดรอบคอบ โดยสงทสมาชกตองพจารณา ไดแก

- 37 -

1) แผนงาน โครงการ ในปนน ๆ 2) หมวดรายจายตาง ๆ ในปกอนมการตงไวเทาไร และมการใชจายจรงเทาไร ในปนขอตงเทาไร

พรอมทงเหตผลและความจ าเปน 2.5 พจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการ ซงคณะกรรมการด าเนนการเปนผแทนของสมาชก

ในการด าเนนกจการของสหกรณ คอ การดแลทรพยสนของสหกรณ การก าหนดนโยบาย รวมทงระเบยบและวธปฏบตงานตาง ๆ ควบคมดแลฝายจดการอนประกอบไปดวย ผจดการและเจาหนาทของสหกรณ ดงนน สมาชกควรเขารวมประชมใหญสามญประจ าปทกครง เพอเลอกคณะกรรมการท มความซอสตย เสยสละ มความรเรองสหกรณและมความคดรเรมในการพฒนาสหกรณ

2.6 พจารณาเลอกตงผตรวจสอบกจการ เนองจากสมาชกทกคนไมสามารถเขาไปตรวจสอบ การบรหารงานของคณะกรรมการด าเนนการสหกรณได ดงนน จงตองมผตรวจสอบกจการมาท าหนาทเปนหเปนตาแทนสมาชก เพอตรวจสอบการปฏบตงานในดานตาง ๆ ของคณะกรรมการด าเนนการ ตลอดจนแนะน าวธการปรบปรงแกไข เพอประโยชนของสหกรณและสมาชกโดยสวนรวมผตรวจสอบกจการควรเปนผทมความรความสามารถในหลายดาน โดยเฉพาะดานการเงน การบญช การบรหาร เปนตน

- 38 -

สวนท 3 ขอเสนอแนะ

จากผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย โดยสมาชกสหกรณออมทรพย จ านวน 77 จงหวดทวประเทศ โดยมผท าแบบทดสอบ จ านวน 10,320 ราย สามารถสรปปญหาทพบพรอมขอเสนอแนะ ดงน

1) จากผลการศกษาพบวา ผมความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย ในสดสวนทนอย โดยเปรยบเทยบ เมอแบงตามชวงอายจะอยในกลมสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป เมอแบงตามกลมอาชพ จะอยในกลมสมาชกทประกอบอาชพทหาร และเมอแบงตามภาคจะอยในกลมสมาชกทอาศยอยในภาคตะวนตก ดงนน เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ เชน ความหมายของสหกรณออมทรพย วตถประสงคของสหกรณออมทรพย หลกการ วธการ และอดมการณสหกรณ เปนตน หากสมาชกมความเขาใจมากขนอาจสงผลใหสมาชกรวมท าธรกจกบสหกรณมากขนตามไปดวย นอกจากน สมาชกอาจชวยเผยแพรประชาสมพนธใหบคคลอน ๆ ทยงไมเปนสมาชกตลอดจนผทสนใจแตยงขาดความรเกยวกบสหกรณออมทรพย เขารวมเปนสมาชกสหกรณไดอกดวย

2) จากผลการศกษาพบวา ผมความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพยในสดสวนทนอยโดยเปรยบเทยบ เมอแบงตามชวงอายจะอยในกลมสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป เมอแบงตามกลมอาชพจะอยในกลมสมาชกทประกอบอาชพทหาร และเมอแบงตามภาคจะอยในกลมสมาชกทอาศยอยในภาคตะวนตก ดงนน เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ เชน คณสมบตของผทจะสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย และสทธประโยชนทสมาชกจะไดรบ เปนตน ทงน ควรใหความรทงสมาชกเดม สมาชกเขาใหม รวมทงผทยงไมเปนสมาชกซงอาจจะเปนการประชาสมพนธใหบคคลทยงไมเขาใจเกยวกบคณสมบตของสมาชกสหกรณออมทรพยมความรมากขนและอาจจะสมครเปนสมาชกสหกรณเพมได

3) จากผลการศกษาพบวา ผมความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ ในสดสวนทนอย เมอแบงตามชวงอายจะอยในกลมสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป เมอแบงตามกลมอาชพ จะอยในกลมสมาชกทประกอบอาชพทหาร และเมอแบงตามภาคจะอยในกลมสมาชกทอาศยอยในภาคอสาน ภาคตะวนตก และในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ดงนน เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณแกสมาชกอยางสม าเสมอ เชน การมวนยในการออม การวางแผนการใชจายในชวตประจ าวน การถอหนหรอการซอหนเพมและผลตอบแทนจากการถอหน การระดมทนใหแกสหกรณในรปของการออมเงนรวมถงผลตอบแทนของเงนฝาก และความรบผดชอบตอทนเรอนหนในกรณทสหกรณขาดทนในฐานะทเปนทงสมาชกและเจาของสหกรณ หากสมาชก มความเขาใจมากขนอาจสงผลใหสมาชกฝากเงนหรอถอหนกบสหกรณเพมมากขน

4) จากผลการศกษาพบวา ผมความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย ในสดสวน ทนอย เมอแบงตามชวงอายจะอยในกลมสมาชกในชวงอาย 41 – 50 ป เมอแบงตามกลมอาชพจะอยในกลมสมาชกทประกอบอาชพพนกงานบรษทเอกชน และเมอแบงตามภาคจะอยในกลมสมาชกทอาศยอยในภาคอสาน ดงนน เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพยแกสมาชกอยางสม าเสมอ เชน การพจารณาถงความจ าเปนในการใชเงนกอนทจะขอกเงนและน าเงนกทไดไปใชใหตรงกบวตถประสงคทขอก มความซอสตยและปฏบตตามสญญา ตลอดจนรจกวางแผน การช าระเงนใหแกสหกรณ เปนตน เนองจากสหกรณเปนของสมาชกทกคน ดงนน สมาชกแตละคนควรจะมการวางแผนทางการเงนเปนอยางดตงแตกอนการกเงน เมอไดเงนมาแลวกใชใหตรงกบวตถประสงคทขอกเงนช าระเงนใหตรงงวดเพอทสหกรณสามารถน าเงนไปใหสมาชกรายอนใชประโยชนตอไป

- 39 -

5) จากผลการศกษาพบวา ผมความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าปในสดสวน

ทนอย เมอแบงตามชวงอายจะอยในกลมสมาชกในชวงอาย 20 – 30 ป เมอแบงตามกลมอาชพจะอยในกลมสมาชกทประกอบอาชพทหาร และเมอแบงตามภาคจะอยในกลมสมาชกทอาศยอยในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ดงนน เจาหนาทสงเสรมสหกรณหรอสหกรณออมทรพยควรจะมการใหความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าปแกสมาชกอยางสม าเสมอ โดยการปลกฝงความเขาใจแกสมาชกวาการเขารวมประชมใหญสามญประจ าปเปนหนาทของสมาชกทกคนทจะตองเขารวมประชมเพอออกเสยงในการพจารณาอนมตตาง ๆ เชน การพจารณาอนมตจดสรรก าไรสทธประจ าป การพจารณาอนมตรายจายประจ าป การออกเสยงเลอกคณะกรรมการด าเนนการสหกรณเพอเปนตวแทนของสมาชกท าหนาทบรหารงานสหกรณ ตลอดจน การออกเสยงเลอกผตรวจสอบกจการสหกรณเพอเปนหเปนตาในการตรวจสอบกจการของสหกรณแทนสมาชกทงหมด

สหกรณออมทรพยนอกจากการใหบรการทางการเงนแกกลมสมาชกของตนเองแลว สหกรณออมทรพยยงถอเปนสถาบนการเงนรปแบบหนงทมบทบาทส าคญตอภาคครวเรอนทงในแงของการเปนแหลงการออมเงนและแหลงการกยมเงน โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมใหสมาชกเขมงวดกบการออมทรพยเพอทจะมเงนเกบไวใชในอนาคตและกเงนในยามจ าเปน ในภาพรวมสหกรณออมทรพยถอวามบทบาททส าคญไมแพสถาบนการเงนหรอธนาคารในระบบเศรษฐกจของประเทศ เนองจากจ านวนสนทรพยของสหกรณออมทรพยท เพมสงขน ทวประเทศในแตละป ท าใหสหกรณออมทรพยมบทบาทส าคญในระบบเศรษฐกจ โดยการน าเงนออมเหลาน ไปใชในการลงทนและพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศตอไป ซงสมาชกทกคนมบทบาทส าคญในการขบเคลอนใหสหกรณเจรญกาวหนาและประสบผลส าเรจ เนองจากสหกรณเปนของสมาชกทกคนโดยสมาชกเปนทงผใชบรการและเปนเจาของในคราวเดยวกน ดงนน จงควรปลกฝงใหสมาชกและกรรมการด าเนนการสหกรณทกคนมความรความเขาใจในบทบาทหนาทของตนเอง ศกษาระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายสหกรณ ตลอดจนกฎหมายอน ๆ รวมทงขาวสารตาง ๆ ทเกยวของกบสหกรณ ปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบ ของสหกรณอยางเครงครด และบรหารสหกรณโดยใชหลกธรรมาภบาล

ภาคผนวก

ตารางท 6 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบ บทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามจงหวด)

ตารางท 6 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามจงหวด)

ล าดบท จงหวด จ านวนผตอบแบบทดสอบ


1 กรงเทพมหานคร 1,264 12.25 2 พะเยา 289 2.80 3 อบลราชธาน 273 2.65 4 อตรดตถ 250 2.42 5 ฉะเชงเทรา 231 2.24 6 สระแกว 227 2.20 7 พษณโลก 217 2.10 8 ตรง 216 2.09 9 ยะลา 199 1.93

10 นครนายก 191 1.85 11 แพร 191 1.85 12 อดรธาน 186 1.80 13 สมทรสงคราม 184 1.78 14 พงงา 183 1.77 15 นครพนม 171 1.66 16 นครราชสมา 169 1.64 17 เลย 168 1.63 18 สระบร 151 1.46 19 รอยเอด 148 1.43 20 สราษฎรธาน 147 1.42 21 ชลบร 143 1.39 22 ปตตาน 142 1.38 23 สตล 142 1.38 24 ล าปาง 139 1.35 25 ลพบร 133 1.29 26 เชยงใหม 130 1.26 27 นครสวรรค 128 1.24 28 เพชรบรณ 126 1.22 29 พระนครศรอยธยา 125 1.21 30 ระยอง 122 1.18

ตารางท 6 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามจงหวด) (ตอ)



31 สโขทย 122 1.18 32 อางทอง 122 1.18 33 ชมพร 120 1.16 34 สงขลา 120 1.16 35 สรนทร 119 1.15 36 ตราด 118 1.14 37 บรรมย 118 1.14 38 ระนอง 113 1.09 39 นาน 112 1.09 40 สงหบร 111 1.08 41 ปราจนบร 107 1.04 42 นราธวาส 106 1.03 43 ชยภม 105 1.02 44 พจตร 105 1.02 45 อ านาจเจรญ 105 1.02 46 ขอนแกน 104 1.01 47 นนทบร 104 1.01 48 ยโสธร 103 1.00 49 บงกาฬ 102 0.99 50 กาญจนบร 101 0.98 51 สมทรสาคร 101 0.98 52 ประจวบครขนธ 100 0.97 53 ชยนาท 98 0.95 54 ศรสะเกษ 96 0.93 55 นครศรธรรมราช 93 0.90 56 จนทบร 87 0.84 57 ราชบร 82 0.79 58 ภเกต 80 0.78 59 เชยงราย 78 0.76 60 ตาก 78 0.76

ตารางท 6 ผลการท าแบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย (แบงตามจงหวด) (ตอ)



61 อทยธาน 78 0.76 62 สพรรณบร 75 0.73 63 ล าพน 74 0.72 64 หนองบวล าภ 69 0.67 65 กาฬสนธ 58 0.56 66 นครปฐม 54 0.52 67 หนองคาย 53 0.51 68 กระบ 49 0.47 69 พทลง 44 0.43 70 มหาสารคาม 44 0.43 71 มกดาหาร 41 0.40 72 ก าแพงเพชร 40 0.39 73 สกลนคร 38 0.37 74 เพชรบร 36 0.35 75 สมทรปราการ 36 0.35 76 ปทมธาน 18 0.17 77 แมฮองสอน 18 0.17

รวม 10,320 100.00

แบบทดสอบความรเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

แบบทดสอบความรเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย

ค าชแจง : แบบสอบถามชดนมวตถประสงคเพอส ารวจความรความเขาใจเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกสหกรณออมทรพย และจะน าขอมลทไดไปประมวลผลเพอจดท าค าแนะน าการเตรยมความพรอมของสมาชกสหกรณออมทรพยตอไป

แบบทดสอบประกอบดวย 7 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ สวนท 2 ขอมลการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย สวนท 3 ความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย สวนท 4 ความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย สวนท 5 ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ สวนท 6 ความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย สวนท 7 ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป

สวนท 1 ขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ 1. เพศ ชาย หญง

2. อาย 20 – 30 ป 31 – 40 ป 41 – 50 ป 51 – 60 ป มากกวา 60 ป

3. อาชพ คร ทหาร ต ารวจ แพทย พยาบาล ขาราชการพลเรอน ขาราชการสวนทองถน พนกงานราชการ/ลกจางในหนวยงานราชการ พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน อน ๆ

สวนท 2 ขอมลการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย 1. ทานเปนสมาชกสหกรณออมทรพยใด ............................................................................................................. 2. สหกรณออมทรพยของทานจดอยในสหกรณออมทรพยประเภทใด ชมนมสหกรณออมทรพย สหกรณออมทรพยเอกชนอน ๆ สหกรณออมทรพยขาราชการกระทรวงศกษา สหกรณออมทรพยคร สหกรณออมทรพยต ารวจ สหกรณออมทรพยทหาร สหกรณออมทรพยพนกงานรฐวสาหกจ สหกรณออมทรพยราชการสวนทองถน สหกรณออมทรพยสวนราชการอน ๆ สหกรณออมทรพยโรงพยาบาล สหกรณออมทรพยสถาบนอดมศกษา สหกรณออมทรพยสาธารณสข สหกรณออมทรพยอตสาหกรรมทวไป สหกรณออมทรพยอตสาหกรรมบรการ สหกรณออมทรพยอตสาหกรรมสงทอ สหกรณออมทรพยอตสาหกรรมอาหาร สหกรณออมทรพยอน ๆ

3. สหกรณของทานตงอยในจงหวดใด ................................................................................................ ................. 4. สหกรณของทานตงอยในภาคใด ภาคเหนอ ภาคอสาน ภาคตะวนออก ภาคกลาง ภาคตะวนตก ภาคใต

5. ระยะเวลาการเปนสมาชก นอยกวา 1 ป 1 – 5 ป 6 – 10 ป 11 – 20 ป 21 – 30 ป มากกวา 30 ป

6. เหตใดทานจงสมครเปนสมาชกสหกรณออมทรพย (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) เพอออมเงน ตองการเงนปนผล ตองการสวสดการตาง ๆ จากสหกรณ ตองการกเงนกบสหกรณ อยากมสวนรวมกบองคกร เปนนโยบายขององคกร อน ๆ

7. ทานเคยลาออกจากการเปนสมาชกสหกรณททานเปนสมาชกอยในปจจบนหรอไม จ านวนกครง 0 ครง 1 ครง 2 ครง 3 ครง 4 ครง 5 ครง มากกวา 5 ครง

ค าสง : โปรดท าเครองหมาย ในชองทตรงกบความคดเหนของทาน

สวนท 3 ความรความเขาใจเกยวกบสหกรณออมทรพย ขอ ค าถาม ใช ไมใช 1 สหกรณออมทรพย คอ การทคณะบคคลอยในหมบานเดยวกนรวมกนด าเนนกจการ

เยยงสถาบนการเงน เพอชวยเหลอซงกนและกนทางดานเศรษฐกจ

2 สหกรณออมทรพยมวตถประสงคหลกเพยงเพอใหสมาชกกเงนเทานน 3 สหกรณออมทรพยเปรยบเสมอนสถาบนการเงนทชวยแกปญหาความเดอดรอน

ทางการเงนใหแกสมาชก

สวนท 4 ความรความเขาใจเกยวกบการเปนสมาชกสหกรณออมทรพย ขอ ค าถาม ใช ไมใช 1 การสมครเปนสมาชกสหกรณตองมอายไมต ากวา 18 ปบรบรณ 2 หากทานเปนสมาชกสหกรณออมทรพยโรงพยาบาลแหงหนง แมคาในตลาดสด

ขางโรงพยาบาลของทาน สามารถสมครเปนสมาชกสหกรณเดยวกบทานได

3 หากสมาชกลาออกกอนอายครบ 60 ป จะไมไดเงนคาหนคน 4 สมาชกทดควรศกษาระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายสหกรณ ตลอดจนกฎหมายอน ๆ

ทเกยวของกบสหกรณ เพอใหเขาใจการด าเนนงานของสหกรณ

สวนท 5 ความรความเขาใจเกยวกบการถอหนและการระดมทนใหแกสหกรณ ขอ ค าถาม ใช ไมใช 1 การออมของสมาชกถอเปนการระดมทนใหแกสหกรณ 2 ตามขอบงคบของสหกรณจะก าหนดใหสมาชกสงเงนสะสมในรปการถอหน

ของสหกรณเปนรายเดอนตามสวนแหงรายไดของสมาชกแตละคน

3 การถอหนเปนการสงเสรมใหสมาชกออมทรพยในลกษณะหนง และสหกรณ จะจดสรรผลก าไรสทธประจ าปใหแกสมาชกในรปของเงนเฉลยคน

4 การฝากเงนเปนการสงเสรมใหสมาชกออมเงนในลกษณะหนง ซงสมาชก จะไดรบผลตอบแทนในรปของเงนปนผล

5 สมาชกไมสามารถสงเงนสะสมในรปของการถอหนรายเดอนเพมเตมทนอกเหนอ จากการสงเงนเปนรายเดอนได

6 ถาปนนสหกรณของทานด าเนนธรกจขาดทน สงผลใหทนของสหกรณ หายไป 50% หากทานมหนอย 100,000 บาท จะท าใหหนของทานคงเหลอ 100,000 บาท เทาเดม

สวนท 6 ความรความเขาใจเกยวกบการกเงนกบสหกรณออมทรพย ขอ ค าถาม ใช ไมใช 1 สมาชกควรพจารณาถงความจ าเปนในการกยมเงนอยางละเอยดรอบคอบ 2 สมาชกควรน าเงนไปใชใหตรงกบวตถประสงคทขอก 3 เพอมใหเปนภาระในการช าระเงนคนและเกดปญหาการคางช าระหน สมาชกจะตอง

มการวางแผนการช าระหนใหกบสหกรณ และตองช าระเงนใหทนตามก าหนดเวลา ในสญญาเงนก

4 การกเงนเปนสทธโดยชอบธรรม ไมเกยวของกบความจ าเปนในการใชเงน 5 หากทานเปนสมาชกสหกรณแหงหนง และกเงนกบสหกรณจ านวนหนง ตอมา

ทานไมสามารถช าระหนใหแกสหกรณได ซงขณะนนทานยงคงเปนสมาชกสหกรณและไมมการลาออกจากสมาชกสหกรณนน ทานสามารถเรยกหนของทานคน จากสหกรณเพอน ามาช าระหนใหแกสหกรณแทนได

สวนท 7 ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป ขอ ค าถาม ใช ไมใช 1 ผลการด าเนนงานของสหกรณในรอบหนงป สามารถสะทอนถงผลงานของ

คณะกรรมการด าเนนการสหกรณทสมาชกเลอกเขาไปบรหารงานได

2 การพจารณาและการอนมตการจดสรรก าไรสทธประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ

3 การพจารณาและการอนมตรายจายประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ

4 การพจารณาเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการสหกรณ เปนหนาทของเจาหนาทสงเสรมสหกรณ

สวนท 7 ความรความเขาใจเกยวกบการประชมใหญสามญประจ าป (ตอ) ขอ ค าถาม ใช ไมใช 5 ผตรวจสอบกจการมาจากการเลอกตงของทประชมคณะกรรมการด าเนนการ

โดยเลอกจากสมาชกสหกรณหรอบคคลภายนอกกได เพอด าเนนการตรวจสอบกจการของสหกรณ

6 ผตรวจสอบกจการท าหนาทเปนหเปนตาแทนสมาชก เพอตรวจสอบการปฏบตงาน ในดานตาง ๆ ของคณะกรรมการด าเนนการและฝายจดการ

7 การเขารวมประชมใหญสามญประจ าปเปนหนาทของคณะกรรมการด าเนนการทกคน แตสมาชกจะเขารวมหรอไมเขารวมประชมฯ กไดตามความสมครใจ

8 การออกเสยงในทประชมจะยดหลกจ านวนหน โดยสมาชกทมหนมากสามารถ ออกเสยงในทประชมไดมากกวาคนทมจ านวนหนนอย

Documents

ค ำแนะน ำ กำรเตรียมควำมพร้อมของสมำชิกสหกรณ์ออมทรัพย์...ค ำแนะน ำ