ระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ:สรปขอเสนอเพอการนาไปปฏบตจรง

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

4 กนยายน 2555

1

หวขอการนาเสนอ

1. ทาไมตองมระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ?

2. สรปวธการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ

3. ตวอยางรายงานการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ

– การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศ– การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศ

– การประเมนผลลพธ/ผลกระทบจากงานวจยทเขาขายไดรบการประเมน

– ขอสงเกตของผประเมน

4. ขอเสนอแนะเพอขบเคลอนระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ

2

3

1 ทาไมตองมระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ?

ประโยชนของระบบประเมนผลการวจยและพฒนา

• สรางกลไกการพรอมรบผดรบชอบ (accountability) ในการใชงบประมาณของหนวยงานวจยและหนวยงานใหทนวจย

•

4

• หนวยงานดานนโยบายมขอมล ในการกาหนดนโยบายและจดสรรทรพยากรในการวจยและพฒนาใหตอบสนองตอความตองการของสงคม

ประสทธภาพ R&D ของไทยยงคงอยในระดบตา

เกาหลใต (95%)

ญปน (92%)เยอรมน (94%)

5

400 1,600 6,400 25,600 102,400 409,600

ไทย (ปจจบน: 57 %)

ฟลปปนส (38%) มาเลเซย (86%)

สงคโปร (93%)

ไทย (กรณลงทนเทาสงคโปร)

ไตหวน (93%)

ไทย (กรณลงทนเทาเกาหลใต)

อนโดนเซย (41%)

R&D capital stock (Million USD)

6

2 สรปวธการประเมนผลระบบวจยและพฒนาของประเทศ

รปแบบในการสรางความรดวยการวจยและพฒนา

การสรางความรตามความตองการของนกวจยทคอนขางเปนอสระจากสงคม

รปแบบท 1:การวจยพนฐาน

7

การสรางความรในบรบทของสงคม จงตองตอบสนองตอความตองการของสงคม

รปแบบท 2: การวจยประยกต/ การพฒนา

ความแตกตางของสองรปแบบในการสรางความร

การสรางความรในการวจยพนฐานการสรางความรในการวจยประยกต

และการพฒนา

การตงปญหาและการหาคาตอบอยในบรบททาง

วชาการ (academic)

การตงปญหาและการหาคาตอบอยในบรบทของ

นาไปประยกตใช (application)

การสนบสนนการวจยโดยรฐทาโดยการใหทนวจย

ตอมหาวทยาลย

มความหลากหลายในวธการสนบสนนดานเงนทน

ในการวจย

8

ตอมหาวทยาลย ในการวจย

มกศกษาตามสาขาวชา (disciplinary) มกมการศกษาขามสาขาวชา

(transdisciplinary)

ใชกลไกการรบประกนคณภาพภายใน (internal

quality control)

ใชกลไกการรบประกนคณภาพโดยความพรอมรบ

ผดตอภายนอก (socially accountable)

ผประเมนผลการวจยคอ นกวจยดวยกน (peer

review)

ผประเมนผลการวจยคอ ผเชยวชาญ (expert)

ทมา: ปรบปรงแกไขจาก Gibbons et al. (1994)

กระบวนการสรางความรผานการวจยและพฒนา

ปจจยนาเขา(input)

กระบวนการบรหารจดการ(process)

ผลผลต(output)

ผลลพธ/ผลกระทบ(outcome/impact)

9

อะไรคอการวจยและพฒนา?

“งานทมลกษณะสรางสรรค ซงดาเนนการอยางเปนระบบเพอเพมพนคลงความร ทงทเกยวกบมนษย วฒนธรรมและสงคม รวมถงการใชความรเหลานเพอการประยกตใชในแนวทางใหม”*

คาจากดความคาจากดความ

10

• ไมเคยมใครทามากอน (novelty) และสามารถเพมพนความร• การแกไขปญหาทไมสามารถเหนไดชดแจงลวงหนาโดยคนใน

วงการ

องคประกอบองคประกอบ

ทมา: คมอฟราสคาต (2002)* “Research and experimental development (R&D) comprise creative work undertaken on a systematicbasis in order to increase the stock of knowledge, including knowledge of man, culture and society,and the use of this stock of knowledge to devise new applications.”

การจดกลมวจยและพฒนา (R&D)

การวจยพนฐานการวจยพนฐาน

การวจยประยกตการวจยประยกต

การพฒนาเชงทดลอง

การพฒนาเชงทดลองตามประเภท R&D

ตามสาขา R&D

วทยาศาสตรธรรมชาต สงคมศาสตร

วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย

วทยาศาสตรการแพทย

มนษยศาสตร

ตามคมอฟราสคาต (2002)

11

ตามสาขา R&Dเกษตรศาสตร

ตามคมอฟราสคาต (2007)

ตามผทา R&D

ปรบจากคมอฟราสคาต (2002)

อดมศกษา

รฐวสาหกจ

เอกชนทไมแสวงหาผลกาไรเอกชนทแสวงหาผลกาไร

หนวยงานรฐ

การดาเนนการทผานมากอนการสมมนาครงน

ศกษาการดาเนนการในตางประเทศ

• เชน UK Research Councils และ Australian ResearchCouncil

สมภาษณหนวยงานจดเกบขอมล

12

• เชน สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) และกรมทรพยสนทางปญญา

รบฟงความคดเหนจากผมสวนไดเสย

• จดประชมระดมสมอง (focus group) แยกตามสาขาวจย 5 ครง

• จดงานสมมนาระดมความคดเหนวงใหญ 3 ครง

• จดประชมกบผทรงคณวฒ 3 ครง

แนวคดในการออกแบบระบบประเมนผล

เนนการประเมนผลลพธและผลกระทบ

• เนนสราง accountability และ value for money

• ไมเนนการประเมนกระบวนการ

ทาใหการประเมนงายและมตนทนตาทสดตอทกฝาย

13

ทาใหการประเมนงายและมตนทนตาทสดตอทกฝาย

• ใชตวชวดทมอย และเพมตวชวดใหมเทาทจาเปน

• ลดภาระในการรายงานขอมล โดยเชอมโยงเขากบกระบวนการในปจจบน

คานงถงลกษณะเฉพาะของแตละสาขาวชา

• มผลผลต ผลลพธ และผลกระทบในรปแบบทตางกน

• ใชเวลาในการประเมนตางกน

ตวชวดทเสนอใหใช

ผลลพธผลลพธ//ผลกระทบผลกระทบ

ตวชวดผลลพธ 1ตวชวดผลลพธ 1

1.1 ผลลพธเชงเทคโนโลย*1.2 ผลลพธเชงสถาบน*1.3 ผลลพธเชงพฤตกรรม*1.4 ผลลพธเชงแนวคด*1.5 การเสรมสรางความสามารถ*

[NRPM + Adoption study]

ตวชวดปจจยนาเขา 1ตวชวดปจจยนาเขา 1การลงทนดาน R&D

[GERD โดย วช. + สวทน.]

ตวชวดปจจยนาเขา 2ตวชวดปจจยนาเขา 2จานวนนกวจย

[GERD โดย วช. + สวทน.]

ปจจยนาเขาปจจยนาเขา

สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลตวชวดปจจยนาเขา 3

ผลผลตผลผลต

ตวชวดผลผลต 2ตวชวดผลผลต 2

2.1 จานวนผลงานตพมพในวารสารทม peer review2.2 จานวนผลงานตพมพอนๆ*2.3 สดสวนจานวนครงการอางอง

[Scopus + WoS + TCI + Prelim report]

ตวชวดผลผลต 1ตวชวดผลผลต 1

สดสวนจานวนโครงการทเสรจสนตามกาหนดการ[NRPM]

14

ผลกระทบทางสงแวดลอม*[NRPM + Impact Study]

ตวชวดผลกระทบ 3ตวชวดผลกระทบ 3

ตวชวดผลกระทบ 1ตวชวดผลกระทบ 1

ผลกระทบทางเศรษฐกจ*[NRPM + Impact Study]

ผลกระทบทางสงคม*[NRPM + Impact Study]

ตวชวดผลกระทบ 2ตวชวดผลกระทบ 2

* ยงไมมการจดทาขอมลในปจจบน

ตวชวดปจจยนาเขา 4ตวชวดปจจยนาเขา 4ความเรวอนเทอรเนตตอจานวนนกวจย*

[GERD โดย วช. + สวทน.]

ตวชวดปจจยนาเขา 5ตวชวดปจจยนาเขา 5จานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล

[สมอ. + กรมวทยาศาสตรการแพทย]

สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ*

[NRPM + Prelim report]

[Scopus + WoS + TCI + Prelim report]

ตวชวดผลผลต 3ตวชวดผลผลต 3

3.1 จานวนทรพยสนทางปญญาทยนขอ/จดทะเบยน3.2 จานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ*[กรมทรพยสนทางปญญา + สานกคมครองพนธพช +Prelim report]

การประชมทางวชาการ/การจดแสดงผลงาน/การไดรบการยกยอง (esteem) จากตางประเทศ*

[NRPM + Prelim report]

ตวชวดผลผลต 4ตวชวดผลผลต 4

ตวชวดผลผลต 5ตวชวดผลผลต 5

ประสทธภาพ R&D*[ฐานขอมลตางประเทศและในประเทศ]

การประเมนในเบองตน(preliminary report)

แนวทางการประเมน

ชวงเวลาทาการประเมน

ประเมนโดยหลกเกณฑในการ

เลอกประเมนเนอหาในการประเมน

ทนทหลงจากโครงการเสรจสน

หวหนาโครงการหรอนกวจยหลก

ทกโครงการ

ขอมลทวไปของโครงการ - ผลผลตทได - ผลลพธและผลกระทบทคาดวาจะเกดขน

15

การประเมนการนาผลงานวจยไปใช (Adoption study)

การประเมนการนาผลงานวจยไปใช (Adoption study)

การประเมนผลกระทบ(Impact study)

การประเมนผลกระทบ(Impact study)

3-5 ป

หลงจากโครงการเสรจสน

วช. +ผเชยวชาญ

• Priority Areas• งบวจยสง• มผลกระทบเบองตนสง

การสารวจการนาผลงานวจยไปใช ผลลพธและผลกระทบเบองตน

5-10 ป

หลงจากโครงการเสรจสน

ผเชยวชาญ

• มการนาผลวจยไปใชสง• มผลกระทบเบองตนสง

การวเคราะหผลประโยชนและตนทน

ในรายละเอยด

ระบบประเมนผลการวจย

5 ส 1 ว ผกาหนดนโยบายและงบประมาณ

หนวยงานราชการอนๆ

อนมตงบฯ

อนมตงบฯ

ส.ค. ต.ค. พ.ย.ก.ย. ธ.ค. ก.พ. ม.ค.ม.ค. พ.ค. ม.ย.เม.ษ ก.ค.

จดสรรงบฯ

จดสรรงบฯ

ส.ค. ก.ย. พ.ค.พ.ย. ธ.ค. ก.พ. ม.ค.ม.ค. เม.ย ส.ค. ก.ย.ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.ต.ค.

16

นกวจย/หนวยงานวจย

5 ส 1 วและงบประมาณ

(ครม. และ รฐสภา)

ยนของบวจย จดทาแผนงบฯ การวจย

NRPM+

TNRRวช.

ผประเมนระบบการวจย

กรอกขอมลสาหรบการประเมน

รายงานประเมนผลการวจยฯ

ขอมลสาหรบการประเมนผลการวจย

ผลการประเมน

ขอมล

งบประมาณ

การประเมนผล

17

3 ตวอยางรายงานการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ

องคประกอบของรายงานฯ ประจาป

1. การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศ

• ดชนชวดปจจยนาเขา 1-5

• ดชนชวดผลผลต 1-5

18

2. การประเมนผลลพธ/ผลกระทบจากงานวจยทเขาขายไดรบการประเมน

• รายงานการประเมนการนาผลงานวจยไปใช (adoption study) : ดชนชวดผลลพธ 1.1-1.5

• รายงานการประเมนผลกระทบ (impact assessment study): ดชนชวดผลกระทบ 1-3

3. ขอสงเกตของผประเมน

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

21,493

0.26 0.26 0.260.23

0.210.24

0.25

0.30

25,000

30,000

ลานบ

าท

ภาพรวมการลงทนดาน R&D*

ดชนชวดปจจยนาเขา 1 การลงทนดาน R&D

19ทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย และ UNESCO Institute for Statistics

5,528 4,811

11,89613,486

15,499 16,66718,225

21,493

0.120.1

0.230.21

0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

2539 2540 2542 2544 2546 2548 2550 2552

คาใชจาย R&D (ลานบาท) คาใชจาย R&D / GDP (%)

สดสวนตอ GDP:%กา

รลงท

นดาน

R&D

:ลาน

บาท

* ขอมลปลาสดทม

สดสวนการลงทนดาน R&D รายสาขา*

48 11 28 12 12552

หนวย: รอยละ

ดชนชวดปจจยนาเขา 1 การลงทนดาน R&D

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

20

52

53

56

56

8

11

11

13

29

20

21

16

9

13

11

14

2

2

1

1

2544

2546

2548

2550

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตรทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย

ป พ.ศ.

* ขอมลปลาสดทม

งบประมาณการลงทนดาน R&D รายสาขา*

10,315

12,000

2544 2546 2548 2550 2552

ดชนชวดปจจยนาเขา 1 การลงทนดาน R&D

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

21

5,797

874

3,189

1,039

167

9,294

1,843

3,571

1,776

184

10,315

2,464

6,033

2,488

1800

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร

หนวย

:ลาน

บาท

ทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย * ขอมลปลาสดทม

30,94129,850

34,084

38,982 37,102484457

511

618 589

500

600

35,000

40,000

45,000

นกวจยตอประชากรหนงลานคน

ภาพรวมจานวนนกวจย*

ดชนชวดปจจยนาเขา 2 จานวนนกวจย

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

12,85311,193

19,379

30,94129,850

213184

311

0

100

200

300

400

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

2539 2540 2542 2544 2546 2548 2550 2552

นกวจย (คน) นกวจย/ประชากรหนงลานคน22ทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย และ UNESCO Institute for Statistics

นกวจ

ย (ค

น)นกวจยตอประชากรหนงลานคน

* ขอมลปลาสดทม

สดสวนจานวนนกวจยรายสาขา*

25.9% 15.3% 13.1% 26.2% 2.5%2552

ดชนชวดปจจยนาเขา 2 จานวนนกวจย

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

23

24.9%

22.5%

25.9%

13.0%

14.0%

15.3%

11.8%

12.6%

13.1%

28.0%

29.9%

26.2%

3.5%

3.3%

2.5%

2548

2550

2552

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร

ทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทยหมายเหต: ไมนบรวมนกวจยในภาคเอกชน เนองจากไมสามารถจาแนกตามสาขาการวจยได

ป พ.ศ.

* ขอมลปลาสดทม

จานวนนกวจยรายสาขา*

ดชนชวดปจจยนาเขา 2 จานวนนกวจย

11,65512,000

14,000

2548 2550 2552

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

24

8,480

4,431 4,012

9,551

1,208

8,780

5,4494,915

1,297

9,595

5,6884,856

9,726

937

-

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร

นกวจ

ย (ค

น)

หมายเหต: ไมนบรวมนกวจยในภาคเอกชน เนองจากไมสามารถจาแนกตามสาขาการวจยไดทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทย * ขอมลปลาสดทม

งบประมาณการลงทนตอนกวจยรายสาขา*

ดชนชวดปจจยนาเขา 2 จานวนนกวจย

หนวย: ลานบาทตอคน

1.101.17

1.08

1.241.20

1.402548

2550

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

25ทมา: การสารวจคาใชจายและบคลากรทางการวจยและพฒนาของประเทศไทยหมายเหต: ไมนบรวมนกวจยในภาคเอกชน เนองจากไมสามารถจาแนกตามสาขาการวจยได

1.10

0.42

0.89

0.19 0.15

0.43

0.59

0.220.14

1.08

0.43

0.260.19

-

0.20

0.40

0.60

0.80

1.00

1.20

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร

2550

2552

* ขอมลปลาสดทม

ดชนชวดปจจยนาเขา 3 สดสวนนกวจยทเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการ

สดสวนนกวจยทตองการใชและสามารถเขาถงฐานขอมลวารสารวชาการได*%

100

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

26* ปจจบนยงไมมการจดเกบขอมล กราฟทแสดงเปนตวอยางในการนาเสนอขอมล

0

20

40

60

80

S&T การแพทย การเกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร คาเฉลยทกสาขา

2552 2553 2554

ดชนชวดปจจยนาเขา 4 ความเรวอนเทอรเนตตอจานวนนกวจย *

Internet

ความเรวอนเทอรเนตตอจานวนนกวจย*

Mbps ตอคน

การเชอมตออนเทอรเนตในประเทศไทย

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

1.2

27* ปจจบนยงไมมการจดเกบขอมล กราฟทแสดงเปนตวอยางในการนาเสนอขอมล

InternetGateway

ISP 1 ISP 2

ครวเรอน/บรษท

มหาวทยาลย TDRI สถาบนวจย 2

สถาบนวจย 1 0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

2551 2552 2553 2554

2551 2552 2553 2554

ดานสาธารณสข/การแพทย

มาตรฐาน OECD Principles

of Good Laboratory

Practice

สดสวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานรายสาขา

ดชนชวดปจจยนาเขา 5 จานวนหองปฏบตการทไดมาตรฐานสากล

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

28

มาตรฐาน มอก. 17025

49%

ดานสาธารณสข/คมครอง

ผบรโภคมาตรฐาน ISO/IEC

17025

34%

ดานการแพทย/ชนสตร

สาธารณสขมาตรฐาน ISO

15189

16%

Practice

1%

การแพทย

S&T และการเกษตร

686หอง

ทมา : สมอ. และกรมวทยาศาสตรการแพทย

ดชนชวดผลผลต 1 สดสวนจานวนโครงการทเสรจสนตามกาหนดการ

6965

60

70

80

2,000

2,500

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

29

2,090 1,984

1,152

169

44

5

0

10

20

30

40

50

0

500

1,000

1,500

2551 2552 2553 2554

สดสวน (%)

<กราฟเสน>

จานวนโครงการเสรจสน

<กราฟแทง>

ทมา: ฐานขอมล NRPM

ดชนชวดผลผลต 2.1 จานวนผลงานตพมพในวารสารทม peer review

6,0008,000

10,00012,000

จานวนผลงานการตพมพในฐานขอมล Scopus

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

หมายเหต: ผลงานตพมพทใชองคความรจากหลายสาขาวจย (interdisciplinary research) อาจจาแนกตามสาขาวจยไดมากกวา 1 สาขา

2550 2551 2552 2553 2554

S&T 3,736 4,706 4,868 5,899 6,212

การแพทย 2,281 2,566 2,768 2,974 3,182

การเกษตร 983 1,243 1,218 1,495 1,563

สงคมศาสตร 384 491 581 608 694

มนษยศาสตร 14 9 34 28 59

รวม 6,317 7,530 7,909 9,285 9,836

-2,0004,0006,000

30

6,000

8,000

10,000

ดชนชวดผลผลต 2.1 จานวนผลงานตพมพในวารสารทม peer review

จานวนผลงานการตพมพในฐานขอมล WoS

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

2550 2551 2552 2553 2554

S&T 3,534 4,457 4,413 4,581 4,468

การแพทย 1,878 2,135 2,860 2,818 2,775

การเกษตร 532 783 616 624 701

สงคมศาสตร 156 274 228 344 258

มนษยศาสตร 12 14 21 28 17

รวม 5,411 6,913 7,336 7,395 7,356

-

2,000

4,000

6,000

31หมายเหต: ผลงานตพมพทใชองคความรจากหลายสาขาวจย (interdisciplinary research) อาจจาแนกตามสาขาวจยไดมากกวา 1 สาขา

ดชนชวดผลผลต 2.1 จานวนผลงานตพมพในวารสารทม peer review

จานวนผลงานการตพมพในฐานขอมล TCI*

02,0004,0006,0008,000

10,000

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

32

2546 2548 2550 2552

การแพทย 1,126 1,588 1,926 2,560

S&T 679 1,086 1,227 1,871

สงคมศาสตร 205 337 144 1,762

การเกษตร 127 121 254 285

มนษยศาสตร 85 101 15 683

สงคมศาสตรและมนษยศาสตร 0 30 53 447

สหวทยาการ 167 136 176 182

รวม 2,389 3,399 3,795 7,790

02,000

หมายเหต: มวารสารจานวนหนงทไมสามารถแยกตามสาขาวชาได เชน วารสารคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร วารสารของมหาวทยาลยซงรวบรวมบทความจากสาขาวชาตางๆ (สหวทยา)

* ขอมลปลาสดทมเผยแพรอยางครบถวน

ดชนชวดผลผลต 2.2 จานวนผลงานตพมพอนๆ *

ประเภทผลงานตพมพ

S&T การแพทย เกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร รวมประเภท

2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554

บทความในงานสมมนาวชาการ

จานวนผลงานการตพมพอนๆ

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

33

สมมนาวชาการ

บทความในหนงสอ

หนงสอ

วทยานพนธ

อนๆ

รวมสาขา

* ปจจบนยงไมมการจดเกบขอมล

ดชนชวดผลผลต 2.3 สดสวนจานวนครงการอางอง

6.0

8.0

10.0

12.0

ครง/

ผลงา

นตพม

พ

สดสวนการอางองตอจานวนผลงานการตพมพในฐานขอมล Scopus

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

34หมายเหต: จานวนครงการอางอง หมายถง ผลรวมของจานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ เชน จานวนการอางองผลงานตพมพในป 2550จะเปนผลรวมของจานวนครงในการอางองผลงานทตพมพในป 2550 ในชวงตงแตป 2550-2554

2548 2549 2550

S&T 7.5 6.2 7.1

การแพทย 10.1 8.5 10.1

การเกษตร 6.9 5.9 7.2

สงคมศาสตร 4.5 3.8 3.3

มนษยศาสตร 3.4 3.5 1.1

รวม 8.3 6.5 7.6

-

2.0

4.0

6.0

หนวย

:ครง

6.08.0

10.012.0

ดชนชวดผลผลต 2.3 สดสวนจานวนครงการอางอง

ผลงา

นตพม

พ

สดสวนการอางองตอจานวนผลงานการตพมพในฐานขอมล WoS

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

2548 2549 2550

S&T 8.0 6.1 7.4

การแพทย 10.3 7.1 9.1

การเกษตร 4.6 4.6 4.4

สงคมศาสตร 3.1 3.1 3.6

มนษยศาสตร - 0.4 0.7

รวม 8.4 6.1 7.4

-2.04.06.0

35หมายเหต: จานวนครงการอางอง หมายถง ผลรวมของจานวนครงในการอางองผลงานตพมพในระยะเวลา 5 ปนบแตปทตพมพ เชน จานวนการอางองผลงานตพมพในป 2550จะเปนผลรวมของจานวนครงในการอางองผลงานทตพมพในป 2550 ในชวงตงแตป 2550-2554

หนวย

:ครง

/ผลง

านตพ

มพ

ดชนชวดผลผลต 3.1 จานวนทรพยสนทางปญญาทยนขอ/จดทะเบยน

จานวนสทธบตร อนสทธบตร และลขสทธ ทจดโดยคนไทย/บรษทไทย*

24,357 22,72120,988 21,836

16,84920,000

25,000

1,600

2,000สทธบตร/อนสทธบตร ลขสทธ

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

36

662781 768

889726

852

638

451

634

860

0

5,000

10,000

15,000

0

400

800

1,200

2550 2551 2552 2553 2554

จานว

น

จานว

น

สทธบตร อนสทธบตร ลขสทธ<เฉพาะทไดรบการจดทะเบยน>

* สามารถจาแนกตามรายสาขาวจยได โดยการวเคราะหขอมลรายคาขอ

ดชนชวดผลผลต 3.2 จานวนทรพยสนทางปญญาอนๆ

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

ประเภทS&T การแพทย เกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร

2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554

ศลปกรรม เชน จตรกรรมประตมากรรม สถาปตยกรรม

วรรณกรรม

37

วรรณกรรม

นาฏกรรม

ดนตรกรรม

โสตทศนวสด

ภาพยนตร

สงบนทกเสยง

งานแพรเสยงแพรภาพ

อนๆ <ระบ>

* ปจจบนยงไมมการจดเกบขอมล

ดชนชวดผลผลต 4การประชมและสมมนาทางวชาการ/การจดนทรรศการ/การจดการแสดง/การประชมและสมมนาทางวชาการ/การจดนทรรศการ/การจดการแสดง/การไดรบการยกยอง (esteem) จากวงการวชาการตางประเทศ/ฯลฯ *

ประเภทS&T การแพทย เกษตร สงคมศาสตร มนษยศาสตร รวมประเภท

2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554 2552 2553 2554

การบรรยายในงานสมมนาวชาการ ในประเทศ/ตางประเทศ

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

38

ตางประเทศ

การจดนทรรศการ/การแสดง ในประเทศ/ตางประเทศ

รางวลระดบนานาชาต

การเปนนกวจยรบเชญทตางประเทศ

การเปนบรรณาธการวารสารวชาการระดบนานาชาต

อนๆ

* ปจจบนยงไมมการจดเกบขอมล

ดชนชวดผลผลต 4การประชมและสมมนาทางวชาการ/การจดนทรรศการ/การจดการแสดง/การประชมและสมมนาทางวชาการ/การจดนทรรศการ/การจดการแสดง/การไดรบการยกยอง (esteem) จากวงการวชาการตางประเทศ/ฯลฯ *

ประเภท จานวน ตวอยาง

การบรรยายในงานสมมนาวชาการในประเทศ/ตางประเทศ

1• ตางประเทศ- การออกแบบ: ดร.ววฒน สรเวสมาศและคณะ, “The New Era ofJewelry Design in Thailand”

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

ตวอยาง “ดชนชวดผลผลต 4” ในสาขามนษยศาสตร*

39

ประเทศ/ตางประเทศ1 Jewelry Design in Thailand”

การจดนทรรศการ/การแสดง ในประเทศ/ตางประเทศ

8(ในประเทศ-6,ตางประเทศ-2)

• ในประเทศ - ดรยางคศลป: ศ. ดร. ณรงคฤทธ ธรรมบตร, “อรรถาธบายและบทวเคราะหบทเพลงทประพนธโดยณรงคฤทธ ธรรมบตร”

• ในประเทศ - ทศนศลป: ศ.อทธพล ตงโฉลก, “ปญญาญาณและปรชาญาณ”

• ในประเทศ – บรณาการศาสตรสาขา: รศ.ดร. รศม ชทรงเดช และคณะ, “มาจาก(คนละ)ฟากฟาของเพงผาสการทลายเสนแบงของวธวทยาทางโบราณคด วลในมนษยวทยา และมายาในศลปกรรม”

• ตางประเทศ - ศลปการแสดง: รศ.พรรตน ดารง, “Seeda: Tell Our stories”

• ตางประเทศ - ทศนศลป: ผศ.ญาณวทย กญแจทอง, “Season Write…Kyoto”

* ประมวลจากขอมลบางสวนของสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยศลปากร

ดชนชวดผลผลต 5 ประสทธภาพ R&D

1.การประเมนภาพรวมระบบวจยและพฒนาของประเทศในป 2554

0.7

0.8

0.9

1.0

เฉลย 47 ประเทศทวโลก

ไทย

มาเลเซย

40

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553

ประสทธภาพ

มาเลเซย

อนโดนเซย

จน

สงคโปร

ฟลปปนส

ไตหวน

เกาหลใต

ตวอยางการประเมนผลกระทบสาขาการเกษตร: 3 โครงการเพอลดตนทนการผลตขาวในเขตนาชลประทาน

โครงการพฒนาชดเทคโนโลยเพอการปลกขาวแบบบรณาการ (2545-2547)

• เปนโครงการ R&D ทดาเนนการโดยกรมวชาการเกษตร

• ใชงบประมาณแผนดน 61 ลานบาท

2. การประเมนผลลพธ/ผลกระทบจากงานวจยทเขาขายไดรบการประเมนในป 2554

41

• ใชงบประมาณแผนดน 61 ลานบาท

โครงการหมบานชมชนตนแบบเพอลดตนทนการผลตขาว

(2554-2556)

• เปนโครงการสงเสรมการใชประโยชนจากผลวจยจากโครงการแรกทดาเนนการโดยกรมการขาว

• ใชงบประมาณแผนดน 10 ลานบาท

โครงการจดการเทคโนโลยการผลตทเหมาะสม เพอลดตนทนการผลตขาวในเขตนาชลประทาน (2554-2556)

• เปนโครงการสงเสรมการใชประโยชนผลวจยจากโครงการแรก ตอยอดและขยายผลจากโครงการ 2 ทดาเนนการโดยกรมการขาว

• ใชงบประมาณแผนดน 76 ลานบาท

ดชนชวดผลลพธและดชนชวดผลกระทบดชนชวดผลลพธ

ดชนชวดผลกระทบ 1 ผลกระทบทางเศรษฐกจ

การใชเมลดพนธคณภาพดการใชปยเคมตามคาแนะนาการฝกอบรมการปรบปรงบารงดน การเตรยมดน การปลก ฯลฯ

อตราการนาผลวจยไปใชสงสด:

ผลลพธเชงเทคโนโลย, ผลลพธเชงพฤตกรรม, การเสรมสรางความสามารถ

ผลลพธเชงเทคโนโลย:ผลลพธเชงพฤตกรรม:

การเสรมสรางความสามารถ:

80,000 ไร (1% ของพนทนาชลประทาน) ภายใน 9 ป

42

อตราการนาผลวจยไปใชสงสด:ระยะเวลาการนาผลวจยไปใช:

ราคาขาว F.O.B.:โครงการชวยลดตนทนการผลต:

โครงการชวยเพมผลผลต:

80,000 ไร (1% ของพนทนาชลประทาน) ภายใน 9 ป10 ปหลงโครงการเสรจสน16,482 บาท/ตน37 %35%

ผลตอบแทนของโครงการ (PV benefit)ตนทนการดาเนนการโครงการ (PV cost)

ผลตอบแทนสทธของโครงการ (NPV)อตราสวนผลตอบแทนตอตนทน (benefit/cost ratio)

อตราผลตอบแทนจากการลงทน R&D

= 1,060 ลานบาท= 117 ลานบาท= 942 ลานบาท= 9.1= 27.4%

ตวอยางการประเมนผลกระทบสาขาสงคมศาสตร:นโยบายรบจานาขาวและประกนราคาขาว

ป 2524 นโยบาย

รบจานาขาวเรมดาเนนการเปนครงแรกโดยกาหนดราคารบจานาตากวาราคาตลาดคดเปนรอยละ 80 ของราคาตลาด

ป 2552 รฐบาล

เหนวานโยบายรบจานามการกาหนดราคาจานาไวสงเกนไปและกอใหเกดภาระทางการคลง จงยกเลกนโยบายรบจานาและใชนโยบายประกนราคาแทน

43

ป 2544รฐบาลทกษณ ไดใชนโยบายรบจานาขาวโดยมราคารบจานาสงกวาราคาตลาดคดเปนรอยละ 30 ของราคาตลาด

ประกนราคาแทน

ป 2554รฐบาลยงลกษณ ไดใชนโยบายรบจานาขาวอกครง และยกเลกนโยบายประกนราคาขาว

ตวอยางการประเมนผลกระทบนโยบายรบจานาขาวและประกนราคาขาว

ประเดนในการประเมนผลลพธ/ผลกระทบทางนโยบาย

การวจยทมเปาหมายเชง

นโยบายชดเจน

กลไกการขบเคลอนทมประสทธผล

หลกฐานเกยวกบมลคาของผลกระทบ

44

นโยบายชดเจน ประสทธผล

มการศกษาเกยวกบผลกระทบของนโยบายขาวของไทย เชน- โครงการรบจานาขาวเปลอก ป 2547-2548 และทางเลอกในการใชกลไกตลาดสนคาเกษตรลวงหนา (ชยพฒน,2552)- แนวทางใหมในการแทรกแซงราคาขาว (อมมารและนพนธ,2552) เปนตน

• เปนการขบเคลอนรวมกนของประชาคมวจย • ประชาคมวจยมการสะสมองคความรดานนโยบายขาวมาเปนระยะเวลายาวนาน• มการสอสารกบผออกนโยบาย (policy maker)สงผลใหงานวจยถกนาไปประกอบการจดทานโยบาย

• จานวนเกษตรกรทไดรบประโยชน • ผลประโยชนทเกษตรกรไดรบ • คาใชจายในการดาเนนโครงการ

ดชนชวดผลลพธและดชนชวดผลกระทบ

ดชนชวดผลลพธ ดชนชวดผลลพธ ผลลพธเชงสถาบน (institutional outcome)ผลลพธเชงสถาบน (institutional outcome)

ดชนชวดผลกระทบ 1ดชนชวดผลกระทบ 1 ผลกระทบทางเศรษฐกจผลกระทบทางเศรษฐกจ

‘กอใหเกดการกาหนดนโยบาย หรอแนวทางการดาเนนงานของภาครฐ’

นโยบายประกนราคาขาว1 นโยบายรบจานาขาว2

คาใชจายในการดาเนนโครงการ (ลานบาท) 46,361 19,130

45

หมายเหต:1 เปนการดาเนนการโดยเฉลยจาก 2 ปการผลตคอ ปการผลต 2552/53 และ 2553/54 และคาใชจายสาหรบนโยบายประกนราคาขาวจะเปนเงนงบประมาณในการดาเนนโครงการคอผลประโยชนทงหมดทเกษตรกรไดรบ และคาบรหารโครงการของ ธกส.และคาประชาสมพนธ ซงคดเปนรอยละ 3.09 ของผลประโยชนทงหมดทเกษตรกรไดรบ 2 เปนการดาเนนงานในปการผลต 2548/49 และคาใชจายสาหรบนโยบายรบจานาขาวจะเปนผลตางระหวางรายจายของรฐ กบรายรบของรฐจากการขายขาว3 เปนสวนตางระหวางมลคาตลาดและและมลคาทเกษตรกรไดรบจากการเขารวมโครงการซงเปนการประมาณทตากวาจรงและกาหนดใหนโยบายรบจานาขาวไมสงผลตอราคาขาวในตลาดทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2553,2554)

คาใชจายในการดาเนนโครงการ (ลานบาท) 46,361 19,130

ผลประโยชนทงหมดทเกษตรกรไดรบ (ลานบาท) 44,970 7,1273

จานวนเกษตรกรทไดรบประโยชน (ราย) 3,616,814 624,428ผลประโยชนทเกษตรกรไดรบตอราย (บาทตอราย) 12,434 11,413

เปรบเทยบเมอคาใชจายในการดาเนนโครงการนโยบายรบจานาขาวเทากบนโยบายประกนราคาขาว (46,361 ลานบาท)

จานวนเกษตรกรทไดรบประโยชน (ราย) 3,616,814 1,513,283ผลประโยชนทงหมดทเกษตรกรไดรบ (ลานบาท) 44,970 17,272

ตวอยางการประเมนผลกระทบสาขามนษยศาสตร:การวจยประวตศาสตรพมาโดย รศ. ดร. สเนตร ชตนธรานนท

‘ผเชยวชาญประวตศาสตร และทาวจยในเรองประวตศาสตรความสมพนธระหวางไทยกบพมามายาวนาน’

• ผลตบทความวชาการและหนงสอตางๆ เชน พมารบไทย (พ .ศ .2537), พระสพรรณกลยาจากตานานสหนาประวตศาสตร (พ.ศ. 2542)• วทยากรใหความรทางประวตศาสตรแกประชาชน เชน การพดคยกบคณ

46

• วทยากรใหความรทางประวตศาสตรแกประชาชน เชน การพดคยกบคณวระ ธรภทรทางคลน FM 96.5 MHz• ทปรกษาทางประวตศาสตรแกหมอมเจาชาตรเฉลม ยคล ในการเขยนบทภาพยนตรเรอง สรโยไท และตานานสมเดจพระนเรศวรมหาราช• เปนมคคเทศกกตตมศกดในการทองเทยว ชวยใหการทองเทยวมคณภาพในทางวชาการสงขน

ดชนชวดผลลพธและดชนชวดผลกระทบดชนชวดผลลพธ ดชนชวดผลลพธ ผลลพธเชงแนวคด (conceptual outcome)ผลลพธเชงแนวคด (conceptual outcome)

ดชนชวดผลกระทบ 1ดชนชวดผลกระทบ 1 ผลกระทบทางเศรษฐกจผลกระทบทางเศรษฐกจ

‘กอใหเกดมมมองใหมตอประวตศาสตรของไทยและพมา และกอใหเกดการถกอภปรายตอประเดนตางๆทางประวตศาสตร’

รายไดทเกดขนจากการจาหนายหนงสอ

47

• สดสวนรอยละ 100 เนองจากเปนผเขยนเองทงหมด

• รายไดทงหมด 12.4 ลานบาท โดยเปนผลจากงานวจย 12.4 ลานบาท

รายไดทเกดขนในอตสาหกรรมทองเทยว

• สดสวนรอยละ 20 เนองจากทาใหการทองเทยวมคณภาพสงขน

• รายไดทงหมด 120 ลานบาท โดยเปนผลจากงานวจย 24 ลานบาท

รายไดทเกดขนจากการผลตสอ CD ทจาหนาย

• สดสวนรอยละ 70 เนองจากเปนผนาเสนอเนอหาทางวชาการเกอบทงหมด

• รายไดทงหมด 20.6 ลานบาท โดยเปนผลจากงานวจย 14.4 ลานบาท

50.8

ลานบาท

3. ขอสงเกตของผประเมน

ประเทศไทยยงมการลงทนดาน R&D และจานวนนกวจยไมมาก

งานวจยทไดรบการประเมนทาใหเกดผลลพธและผลกระทบไดจรง

48

การปรบปรงประสทธภาพจะชวยเพมผลผลต ผลลพธ และผลกระทบไดอก

อยางไรกตาม ระบบการจดเกบขอมลสาหรบการประเมนยงมปญหา จงควรมการปรบปรงแกไข

49

4 ขอเสนอแนะเพอขบเคลอนระบบการประเมนผลการวจยและพฒนาของประเทศ

• การจดทาดชนชวดดานปจจยนาเขา

• ควรปรบใหมการสารวจ GERD เปนประจาทกป

• ควรปรบแกแบบสอบถาม (คาใชจายสาธารณปโภค นกวจยในภาคเอกชนรายสาขาวจย)

• ควรเพมคาถามเกยวกบความเรวอนเทอรเนตในการสารวจ GERD ระดบหนวยงาน

• การจดทาดชนชวดดานผลผลตและประสทธภาพ

• ควรผลกดนใหมการเกบขอมลการอางองวารสารวชาการในฐานขอมล TCI

• ควรมกลไกการตรวจสอบความถกตองของขอมลทกรอกลงใน NRPM

ขอเสนอแนะในการจดเกบขอมล

• ควรมกลไกการตรวจสอบความถกตองของขอมลทกรอกลงใน NRPM

• ควรมกลไกการสมตรวจ เพอปองกนการใหขอมลเกนจรง

• ควรขยายระบบ NRPM ใหครอบคลมทงงานวจยทไดรบงบประมาณแผนดนโดยตรง และโดยออม (ผานทาง 5ส1ว และหนวยงานราชการตางๆ)

• การจดทาดชนชวดดานผลลพธและผลกระทบ

• ควรเลอกประเมนทงงานวจยทไดรบงบประมาณแผนดนโดยตรง และโดยออม

• ควรเลอกประเมนเฉพาะงานวจยทคาดวาจะกอใหเกดผลกระทบสง เพอใหคมคากบทรพยากรทจะใชในการประเมน

• ในกรณท วช. มกาลงคนไมเพยงพอ ควรมอบหมายใหผเชยวชาญจากภายนอกเปนผประเมน

• ควรเลอกผประเมนทจะไมทาใหเกดปญหาผลประโยชนทบซอน 50

• วช. ควรจดตง “สานกตดตามและประเมนระบบวจยและพฒนาของประเทศ” ซงจะรายงานตรงตอเลขาธการ วช. เพอ

• ตรวจสอบความถกตองของขอมลในระบบ NRPM

• จดทารายงานผลการประเมนประจาปใหเสรจภายในเดอน พ.ค.

• รณรงคใหผมสวนไดเสยเขาใจและตระหนกถงความสาคญของระบบ

• วช. ควรจดสรรทรพยากร 5-7% ของงบวจยทงหมด ใหผดแลระบบฯ และผจดทารายงานผลการประเมน

ปจจยความสาเรจ

• วช. ควรสรางแรงจงใจ เพอใหนกวจยใหขอมล เชน

• ใหสทธ fast track แกนกวจยทใหขอมลถกตองครบถวน สาหรบการพจารณาขอเสนอการวจยครงตอไป และ/หรอ ไมพจารณาขอเสนอการวจย หากนกวจยไมใหขอมล

• ใชเปนขอมลพจารณาการใหรางวล “นกวจยดเดนแหงชาตเจาของผลงานวจยทกอใหเกดผลกระทบอยางสงตอประเทศ”

• วช. ควรรวมมอกบผมสวนไดเสย เชน

• ทา MOU กบหนวยงานวจยในการกรอกขอมล

• ประสานงานกบ กพร. สกอ. และ สมศ. เพอลดภาระของนกวจยในการรายงานขอมล

• ขอความรวมมอจากคณะกรรมาธการงบประมาณใหไมพจารณาอนมตงบประมาณแกโครงการทเขาขายเปนงานวจย แตผของบไมไดยนเรองผาน วช. 51