Öteki Siyaset

ÖTEKİ SİYASET

Öteki Siyaset

Yusuf GÖKDOĞAN • Mustafa KALABALIK

ÖTEKİ SİYASET

VADİ YAYINLARIANKARA HAZİRAN 2010

Mustafa KALABALIKKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi

Uzmanı

Yusuf GÖKDOĞANKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi

Uzmanı

Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

ÖTEKİ SİYASET

Vadi Yayınları, Haziran 2010Tüm Hakları Saklıdır

ISBN : 978-605-5830-14-4

Kapak Tasarım

Hypnose Görsel İletişim

BaskıCEMAK Matbaacılık Tanıtım TasarımEsat Caddesi 85/23 Küçükesat /ANKARA

Tel: (312) 418 69 01-02 Faks: (312) 418 69 04Web: www.cem-ak.com

E-Mail :[email protected]

VADİ YAYINLARI KİTAP BASIM DAĞITIM A.Ş.Bayındır Sk. 36/B Kızılay - ANKARA

Tel:(0312) 435 64 89 - 405 70 20 - 435 98 65 - Fax:(0312) 405 79 03www.vadiyayinlari.com - [email protected]

V

Öteki Siyaset


YAZARLARIMIZ

VI Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

VII

Öteki Siyaset


Yusuf GÖKDOĞANKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı

Kahramanmaraş’ımızın, Madalyalı Şehrimiz’in, Sütçü İmam Diyarı’mızın, Afşin, Andırın, Çağlayancerit, Ekinözü, Elbistan, Göksun, Nurhak, Türkoğlu ve Pazarcık ilçeleri ile çevrili, şairimizin “Maraş Maraş can Maraş, canlara canan Maraş, suları kevser olmuş, toprağı mercan Maraş” dediği bir şehrin evladıyız.

Ozanımızın, “bizim elin yiğitleri bol olur, çalar davulları dizgin dol olur, ölüm bizim için tozlu yol olur, dumanlı dumanlı oy bizim eller” dediği, ESHAB-I KEHF diyarı Afşin’imizin çocuğuyuz.

Bizler: “Kim var? Diye seslenilince, sağına ve soluna bakmadan fert fert ben varım, cevabını verici, her ferdi benim olmadığım yerde kimse yoktur fikrini besleyici, bir dava ahlakına kaynak bir gençlik” bilincindeyiz.

Zulmü alkışlamadık, zalimi asla sevmedik, gelenin keyfi için geçmişine kalkıp sövmedik. Kötülükleri unuttuk ama iyilikleri hiç unutmadık.

Vefayı da İstanbul Bozacısı olarak asla görmedik. Bu manada “hesaba çekilmeden, kendini hesaba çekenler”deniz.

“Olukların çift aktığı, birinde kir diğerinde ise nur aktığı” bir dönemde, nur safında yerini alanlardanız.

VIII Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

Yumuşak başlı olduk ama hiçbir zaman uysal koyun olmadık. Dik duran ama diklenmeyenlerdeniz. Bulunca ikram ettik, bulmayınca şükredenlerden olduk.

İnsanı yaşat ki devlet yaşasın felsefesine inandık ve Yaradılan’ı hep Yaradan dan ötürü sevdik… MEVLANA’nın; Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi, Şevkat ve merhamette güneş gibi, Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi, Hiddet ve asabiyette ölü gibi, Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi, Hoşgörürlükte deniz gibi, Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol. Nasihatına ise layık olmayı ve bağlı kalmayı baş tacı edenlerdeniz…

Kendimi böylece takdim ederim…

IX

Öteki Siyaset


Mustafa KALABALIKKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı

Tüm geçmişimi yeniden gözden geçirmek istediğimde İlk, Orta ve Lise öğrenimim boyunca çevremdeki arkadaşlarımın; elindekilerle yetinmez, verilenler karşısında “bu kadar mı?” diyen, kendimce doğru olanlar için bazen kırıcı, haddimi aşıcı sorular ve sorgulamalarım için beklentilerimi dile getirmek, imkanlarım ölçüsünde haykırmak, belki de kendimi haklı kılmak çabaları ile, farklı düşüncelerle sarılmış yüreğimdeki o sıkıntıları, haksızlıkları, hukuksuzlukları, farklılıkları, benliğimi meşgul eden “neden?” lerimi, başkaları ile paylaşabilmeyi isteyen biriyim.

Öncelikle kendime; aile, iş ve sosyal çevremde tanınan, dinamik, etkin, güvenilir, yaratıcı, tercih edilen, kişisel gelişim ve değişimi yaşam boyunca sürdürebilmenin gerekliliğine inanan ve amaç ortaklarıyla birlikte büyüyen, bilinçli, çevresine ümit ve cesaret verebilen vatandaş olmak gibi bir vizyon...

Yaşadığım süre içerisinde; verimli, kazançlı, uygulanabilir projelerle, kişisel, toplumsal, çevresel ve etik sorumluluklardan taviz vermeyen, sahip olduğum becerilerim ile mücadele fırsatları yaratarak ailem, çevrem, ülkem ve kendim için daha da etkili bir yaşam sürmek gibi bir misyon belirledim...

X Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

XI

Öteki Siyaset


İÇİNDEKİLER

YAZARLARIMIZYÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE NASİHATÖNSÖZGİRİŞ ......................................................................................................13

BİRİNCİ BÖLÜMTÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR

Türkiye Demokrasinin Neresindedir ..............................................21

İKİNCİ BÖLÜMSEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ

SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE GÖRE OY VERİYOR Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor ...........................................................................................31İdeolojik Yaklaşımlar .............................................................................37Etnik Kimlikler .....................................................................................38Çıkar İlişkileri .......................................................................................41Medya Etkisi .........................................................................................47Ekonomik Faktörler ..............................................................................49Lider Etkisi ............................................................................................53

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SİYASETE YÖN VEREN AKTÖRLER

Siyasete Yön Veren Aktörler ................................................................57Uluslararası Politikalar ..........................................................................59Kamu Bürokrasisi ..................................................................................65Askeri Bürokrasi ...................................................................................69Yargı Bürokrasisi ...................................................................................72Akademik Çevreler ..............................................................................81Sivil Toplum Kuruluşları ve Dini Cemaatler ..........................................82Halk ......................................................................................................88

XII Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM29 MART 2009 YEREL SEÇİM SONUÇLARI’NIN

DEĞERLENDİRİLMESİ29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları’nın Değerlendirilmesi ..................93AK PARTİ Açısından ............................................................................103CHP Açısından .....................................................................................111MHP Açısından ....................................................................................117DTP Açısından .....................................................................................121DSP Açısından......................................................................................122Meclis Dışında Bulunan Siyasi Partiler Açısından ..................................123

BEŞİNCİ BÖLÜM2011’E DOĞRU SİYASETİN ÖTEKİ YÜZÜ

2011’e Doğru Siyasetin Öteki Yüzü....................................................127Siyasette Etik ve İnsanın Nefs Muhasebesi .............................................130Değerlendirebilme ve Siyasi Körlük ...................................................133Siyasetin Realitesi ve Alternatif Sağ Yaklaşımlar ..................................136İktidar Karşıtlarının Mutabakatı ve Yanıltma, Yönlendirme ..................140Nasıl Bir Strateji .................................................................................145Demokrasimizin Meşruiyeti ................................................................148Daha Fazla Demokrasi İçin Eylem Planı ..............................................150Siyasetin Gerçeği ve Siyasal Hizmet Bilançosu ....................................155İktidar Partisi Neden Başarılı Olmak Zorundadır ................................161Anayasa Değişikliği Zorunluluktur ve Gerekliliktir ...............................171Başkanlık Sistemi Türkiye Gündeminde ..............................................175Nasıl Bir Ülke İstiyoruz .......................................................................178Daha Güçlü Türkiye ............................................................................183

SONUÇ VE ÖNERİLER ............................................................. 187

XIII

Öteki Siyaset


ALTINCI BÖLÜM İLLERE GÖRE 2002-2004-2007-2009 YEREL VE GENEL

SEÇİM SONUÇLARI VE İSTATİSTİKSEL TABLOLAR

İllere Göre 2002-2004-2007-2009 Yerel Ve Genel Seçim Sonuçları Ve İstatistiksel Tablolar ........................................203

Tablo 1(a): 2011 Genel Seçimleri'nde Uygulanacak Milletvekili Sayıları (Eski ve Yeni Hali Karşılaştırması)

Tablo 1(b): 2011 Genel Seçimleri'nde UygulanacakMilletvekili Sayıları (Eski ve Yeni Hali Karşılaştırması)

Tablo 2(a): AK PARTİ’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004 - 2009 Yerel Seçimleri'ndeİl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 2(b): AK PARTİ’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 2(c): AK PARTİ’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 2(d): AK PARTİ’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 3(a): CHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 YerelSeçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

...........207

...........209

...........211

...........213

...........215

...........217

...........219

XIV Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

Tablo 3(b): CHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004 - 2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 3(c): CHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 3(d): CHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 4(a): MHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve OyOranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 4(b): MHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 4(c): MHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması

Tablo 4(d): MHP’nin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde aldığı Oy Sayıları ve Oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının İller Bazında Sınıflandırılması.

...........221

...........223

...........225

...........227

...........229

...........231

...........233

XV

Öteki Siyaset


Tablo 5: Siyasi Partilerin 2002-2007 Genel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Milletvekili Sayılarının Sınıflandırılması.

Tablo 6: Siyasi Partilerin 2004 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, İl Genel Meclisi Oy Sayıları, Oy Oranları ve İl Genel Meclisi Üye Sayıları ile Belediye Başkanlığında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Belediye Başkanı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması.

Tablo 7: Siyasi Partilerin 2009 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, İl Genel Meclisi Oy Sayıları, Oy Oranları ve İl Genel Meclisi Üye Sayıları ile Belediye Başkanlığında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Belediye Başkanı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması.

Tablo 8: Siyasi Partilerin 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması.

Tablo 9: Siyasi Partilerin 2004 Yerel Seçimleri'nde Aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Sınıflandırılması.

Tablo 10: Siyasi Partilerin 2009 Yerel Seçimleri'nde Aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Sınıflandırılması

YAZARLARIMIZIN ÖZGEÇMİŞİ..................................

KAYNAKÇA.....................................................................

...........235

...........237

...........239

...........241

...........243

...........245

............247

............255

XVI Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

1

Öteki Siyaset


YÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE

NASİHATYusuf Has HACİB

2 Mustafa KALABALIK • Yusuf GÖKDOĞAN

3

Öteki Siyaset


YÖNETİCİLERE VE SİYASETÇİLERE NASİHAT

Ey hükümdar, bu dünya bir tarladır. Ne ekersen, öbür dünyada onu biçersin. Bu dünyada kendini ateşe atma. Bu dünya ve devlet seni aldatmasın.

Nefsine hakim ol. Heves ve arzuların için ömrünü harcayan kişi ömrünün sonunda pişmanlıktan başka bir şey elde edemez. Bedeninin şehvani isteklerine tabi olan kişi, nefsinin esiridir. Dünya malı acı su gibidir. İnsan bir türlü kanamaz, içtikçe içesi gelir. Dünya bir seraptır, elini uzatırsan kaçar.

Bütün işlerinde doğruluk göster. Halka kanunu doğru ve dürüst uygulamalısın ki, kıyamet günü sevinenlerden olasın. Sen halkını kötülüklerden, beladan, zulümden koru. İyilik yap, elinle, dilinle onları sevindir. Sağlığında iyi ol, kendine iyi dedir.

Yöneticisi iyi olan ülkenin halkı da iyi olur. Malınla ve paranla hayır yap. Yedir, içir, giydir. Cömert ol. Cömerdin adı ebedi kalıcılardandır. Göç yükünü önceden gönder.

Ey Han; kibirlenme fazla gurur ve kibire kapılma. İyileri kendine yakın tut, kötülerden uzak dur. Hırslı kişilere dikkat et!

Başkasının malını gasp etme, yok yere kan dökme. Ölüm döşeğinde insan bu iki günah yüzünden perişan olur. İşinde öfkeli olma, öfkeli beylerin ülkesi de saltanatı da zarar görür. İnsanlara kaba söz söyleme, kaba söz yakıcı bir alevdir. Dünya malına ve mülküne fazla güvenme. Dünyalık


toplamak için fazla gayret gösterme. Seni nefsani zevklerinle avutan bedenin sonunda kara toprağa girecektir.

Her işinde Allah’tan yardım dile. Bil ki; sana ancak Allah’tan yardım gelebilir. İyi ve kötü ne gelirse Allah’tandır. Kazaya boyun eğ. Kadere razı ol. Sakın kötü söyleme. Eğer iki dünyada da mutluluk ve kurtuluş dilersen harama karışma, zulüm etme, kan dökme, düşmanlık besleme, kin gütme, şarap içme, bozgunculuk yapma. Bunlar insana ve devlete, millete ve saltanata mutlaka zarar verir. Adaletten ayrılma. Halkını gözetmekte ihmal gösterme, tedbirli ol.

Saltanatının sürekli olmasını istiyorsan birkaç şeyi yerine getir: Adaletle iş gör, zulüm etme, yalnız Allah’a kul ol, ibadet et. Gaflet içinde bulunma, sürekli dikkat kesil, uyanık ol. Başkalarının iftirasına uğramamaya bak.

Çok hevesli ve çok öfkeli olduğun zaman iş yapma, her iki halde de sabretmesini bil, dişini sık. Bütün iyilere saygılı ol, onlara yer ve makam ver. Kötülere yüz verme, kapına dahi yaklaştırma. Kötü hareketleri benimseme.

İyi yasalar düzenle, iyi yasalar düzenleyen yönetici kendi adını ve devletini kökleştirmiş sayılır. Kötü yasa koyan yönetici daha hayatta iken ölmüş demektir. Kötü kanunlarla devlet yönetilmez. Kötü teamül yerleştirme. Kim yönetimdeyken kötü teamül koyarsa kendisinden sonrakilere kötü bir ad bırakmış olur.

Dikkat et, kendini şaşırma, aslını unutma...

5

Öteki Siyaset


ÖNSÖZ


7

Öteki Siyaset


ÖNSÖZ

Siyaset; bir güç ve iktidar kullanımıyla ilgili olduğundan, yönetenlerin neden yönetme hakkına sahip oldukları, yönetilenlerin de neden itaat etmeleri gerektiği gerçeği ile birlikte, toplumdaki oluşum ve bölüşüm dinamiklerinin de belirlenmesinde önemli bir role sahiptir.

Toplumsal sorunların çözümü noktasında, geliştirilen farklı önlemlerden birinin uygulanabilirliği, siyasi iktidar kullanımını ve egemen konumda bulunmayı gerektirmektedir.

Hem farklı önerilerin uygulanabilir hale gelmesi hususundaki yarış, hem de iktidarın elde edilmesi ve tasarruf edilmesi alanındaki, rekabete yönelik eylemler, siyasetin evreninde yer almaktadır.

ÖTEKİ SİYASET ile Türkiye demokrasinin neresindedir! diye sorgularken, demokrasiyi halkın yönetimi, egemenliği de kayıtsız şartsız milletin bilen bir toplumda acaba yöneticiler ve siyasetçiler halka yakınlık ve uzaklık noktasında nerede durmaktadırlar! Seçmenlerimiz hangi kriterlere göre oyunu vermekte ve nelerden etkilenmektedir? farkını da çözümlemeye çalıştık.

Türkiye seçmeninin oy kullanma ve oy verme tercihlerini; ideolojik yaklaşımların, etnik kimliklerin, çıkar İlişkilerinin, ekonomik faktörlerin, medya etki ve etkileşiminin, siyaset önderlerinin ve liderlerinin halkı ne kadar etkilediğini, lider için oy verenlerin, lidere rağmen oy verenlerin, hatta lider


olduğu için oy vermeyenlerle birlikte acaba siyasette vefa varmı dır? diye sorarak ta ciddi bir duruş sergiledik.

Siyasetin akışını, zaman zaman bürokrasi ve bürokratik tutum ve davranışların ne kadar etkilediğini ve siyasete yön veren aktörlerin siyasetin yönünü ne kadar değiştirdiğini açık ve şeffaf bir şekilde vurguladık.

Uluslararası Politikalar, Kamu Bürokrasisi, Askeri Bürokrasi, Yargı Bürokrasisi, Akademik Çevreler, Sivil Toplum Kuruluşları ve Dini Cemaatlerin siyasi dalgalanmaları ne derecede etkilediğini ve etkilendiğini, objektif ve samimi bir şekilde dile getirdik.

Türkiye’de 2002 Genel Seçimleri ile birlikte, 2004 Yerel Seçim Sonuçları, 2007 Genel Seçim Sonuçları ve 2009 Yerel Seçim Sonuçları’nın verdiği mesajlara dikkat çektik.

29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları’ndan çıkan mesajları hem iktidar partisi, hem muhalefet, hemde diğer siyasi partiler açısından ülkemiz, milletimiz, uluslararası bağlantılarıda gözönüne alarak kapsamlı bir şekilde değerlendirdik.

Muhtemel 2011 yılında yapılacak olan Genel Seçimler’e doğru siyaset sahnesinde nasıl bir hava esecek, seçim sonuçlarına göre nasıl bir iktidar ile karşı karşıya kalınacak, bu seçimlerde oluşacak muhtemel sıkıntı ve zorlukların yanında ciddi bir rekabet ve kamplaşma senaryolarının da yaşanacağı bir seçim olacağını, empatik iletişimi de gözardı etmeyerek, şimdiden öngördüğümüzü açıkça paylaştık.

9

Öteki Siyaset


Bu hassasiyet ve bağlantılar ışığında; Siyasetin Etiği ve İnsanın Manevi Boyutu ile birlikte, Siyasetteki Değerlendirebilme ve Siyasi Körlük’ten tutun, Şimdiki Zaman’ın neler getireceğinden, İktidar Karşıtlarının Mutabakatı’ndan, Yanıltma, Yönlendirme ve Siyasetin Realitesi ve Alternatif Sağ Yaklaşımların varlığı ile Nasıl Bir Strateji İzlenmesi gerektiğini vurguladık.

Demokrasimizin Meşruiyeti’nin Sağlanması, Daha Fazla Demokrasi İçin Eylem Planı’nın yapılması, Demokratik Yaşam Standardının İyileştirilmesi ve Güçlenmesi adına; Anayasa değişikliği neden zorunluluktur ve neden gerekliliktir? Gerçek ve Sivil Siyasetin Daha İyi İfade Edilmesi ve Siyasal Hizmet Bilançosu’nun çıkarılması noktasında acaba İktidar Partisi Neden Başarılı Olmak Zorundadır? sorularına cevaplar aradık.

2002-2004-2007-2009 Yerel ve Genel Seçim Sonuçları’nı iller ve Türkiye geneli bazında bir arada karşılaştırmalı olarak siyasetçiye yol haritası olabilecek istatistiki tabloları en ince ayrıntılarıyla belgeledik.

DAHA GÜÇLÜ BİR TÜRKİYE İÇİN, siyasete yön veren ve siyasetin yönünü değiştiren aktörlere “ya bir yol bulun, yada bir yol açın, yada yoldan çekilin”...

“İnsanın işinin hizmet, gücünün ise millet” olduğunu hatırlatarak, içimizdeki sorumluluk bilinci ışığında; ÖTEKİ SİYASET adlı kitabımızı yazmayı bir vazife olarak gördük…

Mustafa KALABALIK

Kamu Yönetimi ve Siyaset BilimiUzmanı


Uzmanı


11

Öteki Siyaset


UTANSIN

Tohum saç, bitmezse toprak utansın! Hedefe varmayan mızrak utansın!

Hey gidi küheylan, koşmana bak sen! Çatlarsan, doğuran kısrak utansın!

Eski çınar şimdi noel ağacı; Dallarda iğreti yaprak utansın!

Ustada kalırsa bu öksüz yapı, Onu sürdürmeyen çırak utansın!

Ölümden ilerde varış dediğin, Geride ne varsa bırak utansın!

Ey binbir tanede solmayan tek renk; Bayraklaşamıyorsan bayrak utansın!

Necip Fazıl KISAKÜREK


13

Öteki Siyaset


GİRİŞ


15

Öteki Siyaset


GİRİŞ

Siyaset; bir arada yaşayabilmemiz için ileri sürülen fikirlerin girişilen eylemlerin ve kuralların toplamıdır.

Siyaset; bizce herkes için bir zorunluluktur. Kendiniz için, eşiniz, çocuklarınız, aileniz, komşularınız, hemşehrileriniz, vatandaşlarınız ve ülkeniz hatta dünya insanlığı için de birşeyler yapabilme fırsatıdır.

Siyasetin konusu ve referans kaynağı her zaman insan olmalıdır.

Siyasal rejim öyle bir yapıda olmalıdır ki; insanlar veya partiler proje ve önerilerini halka sunabilsinler, iktidara gelebilsinler ama hata yaparlarsa bütün sistemi geri götürmeyip, varolan yapıyıda her zaman yeniden deneme şansları olabilsin. Bu yüzden de demokratik aktörlerin öncelikle yanılabilirlik düşüncesine sahip olmaları gerekir.

Nizamülmülk’ün “Siyasetname” adlı eserinde, siyaset erkini kullanan kişilere devamlı ahlak ve erdem ilkelerinden ayrılmamaları gerektiği, hatırlatılmaya çalışılmış ve toplumu bu ilkelere göre yönetmeleri, nasihatında bulunulmuştur.

Farabi’ye göre; ahlaken iyi ve güzel davranışta bulunan, yani kendisinden bekleneni yapan kişi siyasette başarılı olan kişi midir! Daha doğrusu siyasette başarı ahlaken iyi ve güzel eylemlerde bulunmaktan mı geçmektedir? İşte bu temel soru, iktidara ilişkin bir eylem ve davranış alanı olan


siyasetle ahlak arasındaki ilişkilerinde sorunsallaşmakta olduğunu göstermektedir. Çoğulculuğun temeli kendisinde hata, karşısındakinde ise doğruluk olabileceğini düşünebilmekte yatmaktadır.

Siyasi bürokrasinin, ülke idaresinin gerçek sahiplerinin kimler olması gerektiğini sorgulamanın zamanı çoktan gelmiştir...

Yaşanan bu mücadele halka rağmen halk adına yapılmaya devam ettirilmeye çalışılmaktadır.

Siyaset; İdeoloji için değil, insan hayatının daha kaliteli hale gelmesi, halkın mutluluğu, zenginliği, huzuru ve gelişmişliği için yapılmalıdır.

Devletin, kurumsal yapının, kanun ve kuralların demokratikleşmesi ve herşeyden önemlisi toplumsal kesimlerin demokratik bir kültürü özümseyebilmesi gerekmektedir.

Max WEBER; tarihte devletin “insanın insana egemenliği” ilişkisi ve meşru şiddet araçlarıyla desteklenen bir ilişkiden ibaret olduğunu İlke olarak, egemenliğin üç içsel gerekçesi ve dolayısıyla temel meşrulaştırmasının varlığından bahseder:

Birincisi, “ezeli geçmişin” otoritesi, yani hatırlanmayacak kadar eski uyma ve kabul etme alışkanlıklarının kutsallaştırdığı göreneklerdir. Bu, patriyarkın ve patrimanyal prensin sahip olduğu “geleneksel” otoritedir.

17

Öteki Siyaset


İkincisi, olağanüstü ve Tanrı vergisi kişiliğin (karizma) otoritesi peygamberlerin otoritesi, siyasi parti liderlerinin otoritesi bu şekildedir.

Üçüncüsü, “yasalara dayanan” egemenliktir. Yasalarca konulmuş ödevlerin yerine getirilmesinde itaat esastır.

Siyaset mesleği insana bir kudret duygusu verir. İnsanları etkilediğini bilmek, onlar üstünde egemenlik kurmak, hepsinden önemlisi tarihsel olayların bir sinir lifini elinde tuttuğunu duymak, profesyonel politikacıyı günlük yaşamın üstüne yükseltir.

Max WEBER’e göre; İnsanın politikayı meslek edinmesinin iki yolu vardır.

İnsan ya politika için yaşar ya da politika sayesinde yaşar. Politika için yaşayan kişi, içsel olarak, politikayı yaşam biçimi haline getirir.

Politikayı kendine sürekli bir geçim kaynağı yapmaya çalışan kişi meslek olarak siyaset sayesinde yaşar. Bunu yapmayan siyaset için yaşar.

Profesyonel politikacının ekonomik yönden vazgeçilebilir olması gerekir. Gelirini, yeteneklerini ve düşüncelerini sürekli olarak tümüyle ya da hiç değilse büyük ölçüde ekonomik kazanç çabasının emrine vermiş olması olgusuna bağlı bulunmaması gerekir...


Muhtemel 2011 Genel Seçimleri’ne doğru, şimdiye kadar görülmemiş “ideoloji kirliliği” yaşanacağını söylemek mümkündür. Bu “ideoloji kirliliği”, kimin ne için mücadele ettiğinin birbirine karıştığı, ‘doğru’ bilinenin ‘yanlış’, ‘yanlış’ bilinenin ‘doğru’ gibi gösterilmeye çalışılacağı bir seçim rekabetinin yaşanacağını şimdiden öngörüyoruz.

Halkımızın günlük hayatında sıklıkla kullandığı “yok artık” denilen cinsten hayret verici olayların cereyan edebileceği, imkansız görülen birlikteliklerin bile yaşanabileceği kanaatini taşıyoruz.

Tüm inandıklarımızı reddedecek, güvendiklerimizin tümden güvenini sarsacak olayların bile senaryolarının hazırlandığı, uygulaması için sırasının bekletildiği bir seçim süreci olabileceğini hatırlatmak isteriz...

Bu tespit ve değerlendirmelerimizin siyasi tarihimize bir not olarak kaydedilmesini umut ediyoruz…

19

Öteki Siyaset


Yöneticiler, iktidara saltanat sürmek için değil, millete hizmet için getirilmişlerdir.

Ulusa karşı olan görevlerini kötüye kullandıkları takdirde, şu ya da bu biçimde ulusal iradenin kendi haklarında vereceği kararla karşılaşırlar.

Ulus tarafından, ulus adına devleti yönetmeye yetkili kılınanlar, gerektiğinde ulusa hesap vermek zorunda olduklarını bilmelidirler.

ATATÜRK


21

Öteki Siyaset


BİRİNCİ BÖLÜM

TÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR?


23

Öteki Siyaset


TÜRKİYE DEMOKRASİNİN NERESİNDEDİR?

Dünyada her toplumda olduğu gibi aslında bizim toplumumuzda da insanların en çok konuştuğu, sohbet konusu yaptığı siyasettir.

Siyasetin yozlaştığı, toplumun kirlendiği iddiaları ortaya atılırken, temiz toplum, temiz devlet istekleri yaygın bir şekilde dile getirilirken, bizim toplum zaten temiz, temiz olmayan yöneticiler yada siyasetçiler denilmektedir.

temiz toplum arayışında öncelik siyasi ahlak talebindedir...

Kuşkusuz temiz toplum arayışında öncelik siyasi ahlak talebindedir. Kirli olan, gün geçtikçe kirlenen siyasetçilerde elbetteki gökten zenbille indirilmiş değildir. Bu kirlilik; toplumdaki çürümenin, toplumdaki ahlak çözülmesinin bir sonucudur ki, buda toplumdaki utanma duygusunu önemli ölçüde zedelemiştir.

Deyim yerindeyse paradan başka değer tanımayan, en geçerli yaşam felsefesi gemisini kurtaran kaptan olan bir kuşak yetişmektedir. Tüm bunlar demokratik rejime olan güveni sarsmakta ve vatandaş devlet ilişkisini zedeleyerek bununla birlikte siyasi etik sorununu da gündeme getirmektedir.

Ülkemizde, özellikle son birkaç yıldır, demokrasi taraftarları ile her ne kadar açıkça deklare edilmese de demokrasi


Türkiye Demokrasinin Neresindedir

karşıtları arasında yaşanmakta olan tüm olayları bu açıklamalar ile değerlendirdiğimizde, siyasi sistemimizin ve doğal sonucu olarak demokratik hayatımızın çökertilmesine yönelik acaba istikrarsızlaştırma hareketleri mi? sorusunu sormamak elde değil...

Türkiye’de birçok sorunun temelinde demokrasi eksikliği yatmakla birlikte, birçok sorunun çözülebilmesi de sağlıklı bir demokrasinin yerleşmesine bağlıdır.

Halkın demokrasilerde siyasete katıldığı, demokrasi dışındaki rejimlerde ise bireysel iradelerin ülkeyi yönettiği kaçınılmazdır.

Toplumsal farklılıkların bir arada huzur içinde yaşatılabilmesinin, devlet ve millet kaynaşmasının gerçekleşebilmesinin, yıpranan sistemin düzeltilmesinin temel şartı, demokratik rejimin güçlendirilmesidir.

Yaşanılan kutuplaşmaların, siyasi gerginliklerin, toplumsal huzursuzlukların aşılabilmesinin yegane şartı da yine demokratik bir modelin tüm kurum ve kurallara uygulanabilmesinden geçmektedir.

Türkiye demokrasiyi özümseyerek, benimsediği ve hayatın tüm alanlarına uyarladığı zaman bugün yaşadığımız birçok sorun gündemden çıkacaktır.

Bu yüzden Türkiye’de öncelikle demokrasi kavramının içinin doldurulması, üzerinde ittifak edilen bir yapıya oturtulması ve demokrasinin tüm katmanlarda yaygınlaştırılması gerekmektedir.

25

Öteki Siyaset


GİDDENS’e göre; demokrasi bir yandan çıkarların temsili için bir araçtır, diğer yandan tartışmalı konuların yerleşik iktidar biçimlerinden çok diyalog aracılığıyla çözülebildiği ya da en azından ele alınabildiği kamusal bir alan ortaya koymanın yoludur.

Demokrasiyi sadece kuru bir mekanizma olarak görmek de yanlış olacaktır. Demokrasi aynı zamanda bir kültürdür. Hayatın farklı alanlarında demokratik kültürün etkisini görmek mümkündür. İdeal bir demokratik yönetim için bu kültürün toplumsal tabana yayılması ve alışkanlık haline gelmesi gerekir.

Diyalog ve katılım demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarındandır. Demokrasi bir tahammül rejimidir, sınırlı bir iktidar, adil ve dürüst seçimler, hukuk devleti, temel insan hak ve özgürlüklerinin garantiye alınması mücadelesi olarak doğmuş ve gelişmiştir.

Diyalog ve katılım demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarındandır.

Demokrasi bir tahammül rejimidir…

Demokratik bir ortamda hiç kimse egemenliğin halka devredilerek iktidarın sınırlandırılmasına kaygıyla bakma lüksüne sahip değildir.

Halka rağmen ve halkın hakları kısıtlanarak demokratik bir düzenin tesis edilemeyeceği de açıktır. Öncelikle bu temel tercihlerin demokrasiden yana yapılması bu iradenin oluşması gereklidir.


Türkiye Demokrasinin Neresindedir

Yaşatılmaya çalışılan kargaşa ortamındaki 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinin Sonuçları, parti yönetimlerinin seçim sonuçları hakkındaki görüşleri, değişik görüşlere sahip siyasetçi ve bilim adamlarının fikirleri, farklı medya gruplarının görüşleri ve makaleleri incelendiğinde hem kazanan hem de kaybeden partilerin, kendi yorumlarına ve ideolojilerine göre değişebildiğini görebilmek mümkün olmaktadır.

29 Mart 2009 Yerel Seçimleri sonrasında AK PARTİ’nin diğer partilerden farklı olarak ülkemizin bütün coğrafi bölgesinde inanç, kültür, kimlik bakımından her kesiminden oy aldığı ve temsil noktasında gücünü hissettirdiğini görebilmekteyiz.

Genel olarak seçim sonuçlarına bakıldığında, en kazançlı çıkanın ülkemiz demokrasisi olduğunu tekrar tekrar ifade edebiliriz.

Seçmen katılımının fazla olması, birkaç örnek dışında sorunsuz ve barışcıl bir şekilde neticelenmesi ile kazananın öncelikle demokrasimiz olduğu aşikardır.

Seçim sonuçları için yapılan münferit itirazlar ve olaylar dışında, olumsuz, demokrasi dışı eylem ve davranışlara rastlanılmaması, ülkemizin demokratikleşme ve demokrasiye katkıda bulunma noktasında çok mesafe aldığını söyleyebiliriz.

Siyasi İktisatçı William Graham SUMMER, yaşama mücadelesinde, gayretli ve becerikli olanların lehine sonuçlar olduğu, tembel ve müsrif olanların, hayatın

27

Öteki Siyaset


gerçeklerine ayak uydurmadıkları için bu mücadeleden kayıpla çıkacakları tezini savunurdu... SUMMER, topluma iki alternatif sunuyordu; ya “hürriyet, eşitsizlik ve güçlünün kazanması” ya da “hürriyetsizlik, eşitlik ve güçsüzün de kurtulması”.

ya “hürriyet, eşitsizlik ve güçlünün kazanması” ya da “hürriyetsizlik, eşitlik ve

güçsüzün de kurtulması”

Bazı emekli yargı mensuplarının son zamanlarda sıkça dile getirdikleri “demokrasi sadece oy vermek, seçim sonuçlarına göre çoğunluğu elde etmek değildir!” sözü halkın beyinlerine kazıma girişimi her ne kadar hızında düşüş yaşansa da, halen aynı fikirlerin varlığını görebilmekteyiz.

Sadece bu ifadede bile, demokrasimizin halen eksikliklerinin olduğunu, hukukçu kimliği ile varlığını sürdürenlerin dahi meslek yaşantıları süresince demokrasimizin gelişmesi için ne yaptıkları, ne gibi çalışmalarda bulundukları gibi soruları sormamızın zorunluluk haline geldiğini daha iyi kavramalıyız.

“Demokrasinin kötülüklerinden birisi de sevsen de sevmesen de seçtiğin insana katlanmak zorunda olmaktır...”


29

Öteki Siyaset


Sormaz ki Bilsin !

Bilmez ki Sorsun !

Sorsa Bilirdi…

Bilse Sorardı… Şirazlı SADİ


31

Öteki Siyaset


İKİNCİ BÖLÜM

SEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ

SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE GÖRE

OY VERİYOR?


33

Öteki Siyaset


SEÇMEN TERCİHLERİNİN YÖNÜ SEÇMEN HANGİ KRİTERLERE

GÖRE OY VERİYOR?

Genel halk kitlesi oy verirken cari açık yükselmiş mi? Borsa tavan yapmış mı? Eğitim sistemi düzelmiş mi? diye bakmaz.

Vatandaşın oy verme süreci; karşısındaki siyasetçi ile kurduğu diyalog ile başlar. Siyasetçiye sıcaklık duyan kişinin oy tercihi kolay değişmez. Bugün kimi zaman zayıflayan, kimi zaman sağlamlaşan bu bağ hiçbir zaman kopmamıştır. Kişi ait olduğu kitlenin özelliklerini yansıtan kişinin yaptığı her davranışı, doğru algılayabilir ve kişinin yetiştiği aile ortamı, bulunduğu çevre onun oyunun rengini belirlemekte etkendir.

Her ne kadar gençlerimiz marjinalleşmek uğruna farklı tercihlerde bulunsalar da genel kitlenin tutumunda pek değişiklik olmaz. Kişi kolay kolay bunun dışına çıkamaz ve bu da aitlik duygusunun neticesidir.

Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, başka insanları kendi yaşamında gereksiz süs olarak görüyor ise onun yaşamın gerçeğini algılayışında önemli bir boşluk var demektir.

Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, önce içinde yaşadığı gerçekleri algılamaktan sorumlu olduğunu bilir. Ait olmanın ve birey olmanın dengesini kendi yaşamında gerçekleştirmenin bilincine ulaşmış biridir.


Seçmen Tercihlerinin Yönü Seçmen Hangi Kriterlere Göre Oy Veriyor

Ben sorumlu bir insanım diyen kişi, başka insanları kendi yaşamında gereksiz süs olarak görüyor ise onun yaşamın gerçeğini algılayışında önemli bir

boşluk var demektir.

29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları’nın incelenmesi sonucunda, seçmen tercihlerinin seçeneklerinin birden fazla olduğunu söyleyebilmek mümkün görünüyor.

AK PARTİ Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN, seçim sonuçlarını değerlendirirken bazı seçim bölgelerinde, özellikle de Antalya’da ulaşılan sonucun, hem şaşırtıcı hem de üzüntü verici olduğunu belirtmişlerdir.

İktidarları döneminde, Başbakan düzeyinde Antalya’yı 28 kere ziyaret ettiklerini, tüm imkanların bu bölge için seferber edildiğini, köklü birçok değişikliklerin yapıldığını, yerel seçimlerde etkili olması gereken en önemli etkenin, halk için gerekli hizmetler olması gerekirken, bunca hizmete rağmen bölge halkının tüm hizmetleri elinin tersi ile ittiği ve iktidar partisinin adayı olan ve son beş yıldır yapılan tüm hizmetlerin sahibi konumundaki kişiyi seçmeyerek, bir nevi başarıyı cezalandırdıkları görülmüştür.

Bu kamplaş(tır)ma çabalarının; siyasiler veya bürokrasi tarafından farkına varılmadan yapılmasının imkan dahilinde olduğunu pek görmüyor, belirlenen bir siyasi düşünce üzerinde çalışmalar yürütülmekte olduğunu düşünüyoruz.

35

Öteki Siyaset


2011 Genel Seçimleri’ne doğru bu çalışmaların daha sert bir üslupla, daha yoğun bir şekilde yürütüleceğini, dolayısı ile de önümüzdeki süreçte çok daha radikal söylemler ve olaylar yaşanması muhtemeldir.

Seçmenlerin oy tercihlerinin mümkün olduğunca bölünmesi ve tek başına bir iktidarın bir kez daha gelmemesi üzerine kurulu stratejik oyunların yaşanacağını, bu oyunlar için hiçbir gücün, edebin, imkanın engel olarak görülmeden tüm güçlerin birleşerek, olmaz denilen ittifakların bile olacağını, ‘bunu da yapamazlar’ denilen olayların bile yapılacağını ön görüyoruz.

Az anlamak ters anlamaktan iyidir.Stefan ZWEIG

Yerel seçimlerde genel olarak seçmenler adaylara oy vermeyi yeğlerken, çoğunlukla lidere, etnik yapıya, ideolojik yaklaşıma ve diğer farklı birtakım stratejik ve lokal sebeplere de oy verdikleri görülmektedir.

Adana’da, Eskişehir’de, Şanlıurfa’da da, adaylar ön plana çıkmıştır.

Sivas’ta ise dava adamı olan bir Genel Başkana ölümünün ardından adeta bir vefa örneği sergilenmiştir.

Diyarbakır, Batman, Hakkari, Iğdır, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van gibi illerde ideolojik yapı ve etnik kimlik etkili olmuştur.



Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bartın, Çanakkale, Edirne, Giresun, Gümüşhane, Isparta, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kırklareli, Manisa, Muğla, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tekirdağ, Uşak, Yalova ve Zonguldak’ta ise; laiklik ve ideoloji söylemleri etkili olmuş, CHP, MHP, SP, DP, DSP ve diğer partiler kısmende olsa ittifak halinde hareket etmişlerdir...

Seçmen tercihlerinde bir kamplaşma yaratılmaya çalışıldığını ve bunda bir nebzede olsa başarılı olunduğunu söyleyebiliriz.

Bu kamplaşma yaratma çabaları sadece etnik kamplaşmadan ibaret değil, zengin – fakir, alevi –sunni, laik – antilaik, Türk – Kürt , sağ-sol gibi değişik ayrımcılıklarla da giderek büyütülmeye çalışılmıştır...

Akıllı insan düşündüğü her şeyi söylemez,ama her söylediğini düşünür.

ARİSTOTELES

“Eğer bir çocuk kavga ve gürültü içinde yaşarsa, kavgacılılık öğrenir. Korku içinde yaşarsa, korkmayı öğrenir. Daima ona acıyan insanlarla beraber yaşarsa, kendini zavallı hissetmeyi öğrenir. Övmeyi bilen insanlarla beraber yaşarsa, başkalarını da takdir etmeyi öğrenir. Kendisini adam yerine koyan bir çevrede yaşarsa, hayatta erişmek için çalışmaya değer bir amacı olmasını öğrenir. Dürüst hareket eden insanlar içinde yaşarsa, adaletin ne olduğunu öğrenir. Açık kalpli, güler yüzlü ve anlayışlı insanların arasında yaşarsa, dünyanın gerçekten yaşamaya değer olduğunu öğrenir…”

37

Öteki Siyaset


İdeolojik Yaklaşımlar

Mevlana; aynı dili konuşanlar değil, ancak aynı duyguları paylaşanlar anlaşabilirler diyor.

29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde görüldüğü üzere; aslında, başarının cezalandırıldığı veya başarısızlığın mükafatlandırıldığı birçok seçim bölgesinin bulunduğunu, bazı belediyelerde halkımıza sunulan hizmetlerin, diğer belediye hizmetleri ile karşılaştırıldığında geri kalmışlığı, halen hizmet vermekte gönülsüz olduğu, değişik çıkar çatışmalarının ulusal basına da yansıdığı gözönüne alınacak olursa, kişilere ve hizmete değil, oldukça keskin bir ısrarla ideolojilere oy verildiği de gözlerden kaçmamıştır.

Bu bölgelerdeki tercihlerde, iş ve hizmet üretmek, parti veya kişi değil, ideolojik tercihlerin hakim olduğu, kim aday olursa olsun farketmeksizin, her seçim döneminde aynı partinin farklı belediye başkan adayları ile seçime girmiş olmalarına rağmen daima kazanmakta olduğu görülmektedir.

”...bir tutam ot kümesini, avuçladı ve çekti kopardı.. Oğlum bak, bu ayrık otudur. Bak kökünü çıkaramadım. Bununla ben uğraşırım, kazma uğraşır, yine de yaşar bu. İşte ayrık otu gibi olacaksın. Elbette seni koparmak isteyecekler, sökmek isteyecekler. Sen ayrık otu gibi yaşayacaksın, ama zararlı tarafına benzeme”...



Etnik Kimlikler

Türkiye’yi içerden ve dışardan bölmek ve kargaşa çıkarmak isteyen birtakım odaklar, etnik kamplaşmayı önceden beri körüklemektedir. Buna bazı partilerinde alet olmasıyla birlikte böyle bir tablo ile karşı karşıya kalınmaktadır. Bu senaryonun baş aktörlerinden biri de elbetteki DTP’dir.

Doğu illerimizden Van Belediyesi’nin, AK PARTİ’den DTP’ ye geçmesi, Van ilimiz hükümette bakanlık düzeyinde temsil edilmesine rağmen, halkın tercihlerinin değişmesi, parti veya kişi için verilmiş oylardan değil, tamamen etnik kimlik siyasetinden dolayı olduğu anlaşılmalıdır.

Prof Dr. Levent KÖKER, 09 Nisan 2009 Zaman Gazetesi’nde kaleme aldığı bir makalesinde; 29 Mart 2009 Seçimleri’nin ortaya koyduğu sonuçlardan birinin, AK PARTİ’nin seçim kampanyası sürecinde dile getirdiği “hizmet siyaseti ve kimlik siyaseti” ayrımının seçmen nazarında kabûl görmediğidir.

Seçimlerden sonra ortaya çıkan “siyasi temsil haritası” Bejan MATUR’un değerlendirmesinde işaret ettiği gibi aslında Türkiye siyasetinde kimliklerin önemli ve çoğu kez belirleyici bir rol oynadığını açıkça göstermektedir.

Kültürel kimlikler ve bu kimlikleri dinamik bir biçimde oluşturan, değiştiren etkileşimler, tümünü anlatmak üzere kullanabileceğimiz bir terim olarak “hayat tarzları” arasındaki farklar, Türkiye toplumunun bir gerçeğidir.

39

Öteki Siyaset


Bütün çağdaş toplumlar için geçerli olduğunu söyleyebileceğimiz bu gerçek, kültürel kimliklerin kamusal ve siyasi alanda ifade edildiklerini, bunun çağdaş demokrasinin bir gereği olduğunu görmemize de imkan sağlamalıdır.

Bu gerçek, kültürel kimliklerin kamusal ve siyasi alanda ifade edildiklerini,

bunun çağdaş demokrasinin bir gereği olduğunu görmemize de imkan sağlamalıdır.

Türkiye demokrasisini arızalı kılan yoksunluk, kültürel kimlik farklılıklarını “özel alan”a, gelenekselliğe hapsetmeye ve bu farklılıkların kamusal siyasi alanda ifade imkanlarının önüne geçmeye çalışarak aşılamaz.

Genişlemenin gerçekleştirilmesi ise, Türkiye’de siyasi ve idari teşkilatlanmanın yeniden, çok kültürlülüğün gereklerine uygun bir biçimde, kültürel kimlik farklılıklarına saygının belirginleştiği bir hukuki yapıya kavuşturulmasıyla mümkündür.

Daha kapsamlı ve daha derinlikli bir demokratikleşme süreci yaşanmadığı takdirde, Türkiye’nin daha içe dönük, daha kapanmacı ve böylece daha dar ufukları olan bir devlet haline gelme ihtimali de kaçınılmazdır.

Ümit edelim ki, Türkiye siyaseti, bir bütün olarak bu demokratikleşme ihtiyacını görüp gereğini yapmaya bir an önce yönelebilsin...



Politika Dergisi’nin 15 Nisan 2009 tarihli yayımladığı Erdinç AYDIN’ın kaleme aldığı “aşiretlerin devlete mesajı” başlıklı yazıda; “ortaya çıkan tablonun ekonomik kriz ile bir ilgisinin olmadığı gerçeği ile birlikte, bugün itibariyle iktidar partisinin “alternatifinin” olmamasına rağmen, halk alternatifini kendisi yaratmaya çalışarak hem iktidar partisine hem de muhalefete ciddi mesajlar verilmiştir.

29 Mart 2009 Yerel seçimleri’nin kendine özgü değerlendirilmesi gerekliliği yadsınamaz.

Özellikle bu seçimler “kimlik siyaseti” üzerinde derin yansımalar ortaya koymuştur.

Temel sorunun “vatandaşlık” kimliğinin oluşup oluşmaması noktasına gelişi; devletin vatandaşa karşı sorumluluklarını tekrar gözden geçirmesi, sosyal devlet, üretim ve bölüşüm eksenli bir ekonomik modelin sorgulanması gereği kaçınılmazdır.

41

Öteki Siyaset


Çıkar İlişkileri

“İnsanın kazandığı paradan değil, paranın kazandığı insandan korkulur.”

Her dönemde yaşanmış olan çıkar ilişkilerine göre seçmen tercihleri, makro düzeyde olmasa bile, seçmenlerin yönlendirilmesi sürecinde kendini göstermiştir.

Toplumun bazı kesimleri ve Sivil Toplum Kuruluşları da, kendilerine yakın gördüğü ve kendi istek ve arzularına göre kararlar alabilen, mevcut imkanlarının korunmasında etkili olabilecek, siyasi düşünceleri ne olursa olsun, kendi menfaatlerine uygun hareket eden safta yer almakta, üyelerinin yakınlarının gerçek ihtiyaçları, refahı, zenginliği, mutluluğu için değil, çıkar ilişkilerine dayalı olarak oy verme tercihlerini şekillendirmektedirler.

Yaşadığımız toplum, içinde bulunduğumuz çağa ayak uydurma ve yaşama zorunluluğumuzun farkındayız.Kendi “çıkarlarımız” doğrultusunda “bir başka hürriyet”i kısıtlamaktan çekinmeyen insanların da içinde yaşadığı bir toplumun bireyleriyiz.

Fikri kendisinden farklı olanlara tahammülsüzlüğümüzün sebeplerinden biri; sürdüğümüz güncel hayatın “hayat şartlarımıza” faydasızlığı ve bu faydasızlıktan bir “fayda” üretme zorunluluğumuzdan mıdır bilinmez?

Felsefede Faydacılık ya da Pragmatizm hem iyinin teorisi hem de doğrunun teorisidir. İyinin teorisi olarak faydacılık refahçıdır.



İnsanlığın temel sorunu olan çıkar İlişkileri; sınıfsal çıkarlar, ulusal çıkarlar, kişisel çıkarlar, devletsel çıkarlar, toplumsal çıkarlar ve evrensel çıkarlardır. Kısacası çıkarlar, çıkarlar, çıkarlar…!

İnsanlık esas olarak her dönem çıkarcılığı mahkûm etmeye çalışmıştır, ancak

çıkarcılığa karşı mücadelesi kendi çıkarlarını koruma ve geliştirme temelinde yükselmiştir.

Çıkarın var olabilmesi için iki temel koşulun zorunluluğu açıktır. Bunlardan birincisi birikmiş değerlerlerin olması, ikincisi paylaşım gerekliliği.

Güç, hem hakların korunmasında hem de hakların gasp edilmesin de temel objedir. Bir yerde paylaşım varsa orada güç arayışı başlar güçlü olan paylaşımda kendi çıkarlarını tesis eder. İşte çıkar dediğimiz şey tamda gücün kendini konumlandırışıdır.

Paylaşma güç ve rekabeti zorunlu olarak üretir. Paylaşmanın olduğu yerde çıkar ve güç ilişkisi esastır. Gücün olduğu yerde çıkar, çıkarın olduğu yerde de adalet ortadan kalkar. O halde paylaşma çıkar sorununun kaynağıdır.

İçinde bulunduğumuz dünya paylaşım, çıkarlar ve çıkarcılar dünyasıdır.

İnsanlığın ortak malı dünya parsel parsel bölünmüş ve güç esasına göre paylaşılmıştır.

43

Öteki Siyaset


Bu gün attığımız her adım konuştuğumuz her söz çıkarlar üzerinden yaşanmaktadır. İnsanlığı bir birine düşüren çıkar ilişkileri bu günün insanlığının en temel sorunudur.

Konumlanışımız, duruşumuz, mücadelemiz çıkar toplumu esasına göre şekillenmiştir. İşte yaşanan bütün sorunların kaynağı da burada yatmaktadır.

Önceleri bireysel farklılıklar üzerinden gelişen çıkarlar giderek gurupsal çıkarlara ve oradan da devletsel ve toplumsal çıkarlara dönüşmüş, bununla da kalmamış evrensel çıkarlar üzerinden şekillendirilmeye başlamıştır.

İnsanların kendi bireysel çıkarları uğruna her türlü hile, av, yalan, dolan, üç kâğıt, kandırma, şantaj vb. baş vurduklarını bilmeyen yoktur.

İnsanoğlu kişisel çıkarları uğruna neden bu kadar küçülmüş, neden bu kadar kirlenip değişmiş tabi bu başlı başına ele alınacak sosyolojik bir vakadır...


45

Öteki Siyaset


“İnsanlık için en güç olan şey gerçeği yakalamaktır.Dünya hayatına ayak uydurmamız için gerçeği bulmak zorundayız.

Gerçek, gözlem ve tecrübelerle bulunabilir...”


47

Öteki Siyaset


Medya Etkisi

Siyaseti ve seçmeni yönlendiren büyük gruplardan birisi de medya gücüdür. Bazı medya grupları; kendilerine yakın gördüğü ve kendi istek ve arzularına göre kararlar alabilen, alışagelmiş güç birliklerini, imkan paylaşımlarını devam ettirebilmek için siyasi düşünceleri ne olursa olsun, kendi menfaatlerine uygun hareket eden tarafta yer almakta, o siyasi grubun başarıları için hem maddi, hemde manevi desteklerini esirgememekle birlikte “yumuşak güç” uygulamak suretiyle seçmenlerin oy tercihlerinde etkili olabilmek için mücadele vermektedirler.

Medya, sürekli siyasetçi ile ilişki içerisinde ve birtakım çıkar gruplarıyla da omuz omuza beraber hareket etmiştir. Dolayısı ile medya taraf olduğundan seçmeni etkileyerek oy tercihlerinin de gidişatını yönlendirmede başarılı olmuştur.

Medya ile iş dünyası arasında, uluslararası bağlantıları da göz önünde bulundurarak taraflı birliktelikler kurulmuş, buna paralel olarak ta siyaseti ve siyasetçiyi etkileme ve oy tercihlerinde de tesir etme noktasında başarı göstermişlerdir.

Siyasetin basından doğru bir şekilde istifade edebilmesi için medyanın kendine çeki düzen vermesi gerekiyor. Siyasetle kirli ilişkiye girdiğine dair küçük bir şüphe bile güvenilirliğine gölge düşürecektir.

Kuşkusuz “medya siyasetin emrine girsin” denilmiyor. Tam aksine, medya gücünü kendi bağımsızlığından alsın, siyasetten beklentisi olmasın dolayısıyla kendi işini



gürül gürül yapsın. Kendi işini yaparken ortaya koyduğu dürüstlük, siyasetçinin gazetede yer alan haber ve analizlerden yararlanmasına sebep olacaktır. Yalandan, iftiradan, haksızlıktan arınmış basının ülke gerçeğini resmetmesi ve çıkış yolları önermesi hiç kimseyi rahatsız etmez, etmemeli de...

Bu ülkede çıtanın yükseltilmesi gerekiyor, tabii ki bu işe öncülük edenler arasında medyanın kendine önemli bir yer bulması da. Seviye yükselince geriye siyasetçinin zihni değişimi kalır ki rüştünü her gün ispat eden medyanın ağırlığı siyasetçiyi de bu köklü değişime zorlar.

Rahatlıkla iddia edilebilir ki, siyaset-medya ilişkisi ne kadar sağlıklı bir zemine çekilirse, bu ülke o kadar büyük mesafe alır...

Siyasetçinin okuduklarından istifade etmek istemesi için basının da doğru bir yerde, doğru bir kimlikle görevini yapması gerekiyor.

Medyanın kötü niyetli olduğu ya da menfaat gözettiğine dair bir kuşku söz konusu olursa, hem medya asli görevini ifa edemez, hemde siyaset.

Siyaset, eleştirilerden ders çıkarma sanatıdır. İyi bir politikacı (iyi bir parti) dinlemeyi, konuşmaya tercih eder. Başka bir deyişle, konuştuğunun iki mislini dinler siyasetçi. Böylece hem nabız tutar, hem değişik düşüncelerden kendine uygun sentezler çıkarır.

49

Öteki Siyaset


Ekonomik Faktörler

Siyaset herşeyden önce ekonominin bir sonucudur. Seçmen siyasi tercihini kullanırken ekonomik kriterlere son derece önem vermektedir.

İktisatın tanımından da anlaşılacağı gibi insanoğlu “sınırsız ihtiyaçlar” karşısında “kıt kaynaklarla” her zaman bir hayat mücadelesi vermektedir. Bu da, düşünceyi eyleme dönüştürme ve tercihini kullanma noktasında etkili olmaktadır.

Küreselleşen dünyada var olabilmenin gayelerinden biride, güçlü bir ekonomik altyapıya sahip olmak ve ekonomik olarak üstünlük sağlamaktır.

Karl MARX'ın ve Kapitalizmin doğası gereği “altını koyan parayı alır, parayı alan kuralı koyar” mantığından hareketle, dünyada var olmanın ve güçlü olmanın, hükmetmenin kısacası yönetmenin en büyük ve önemli şartlarından birisi de ekonomik olarak gücü elinde bulundurabilmektir.

AK PARTİ İktidarı ile Türkiye ekonomisi dünya ekonomileri arasında

16. sıraya yükselirken...

2002 yılından itibaren, AK PARTİ iktidarıyla Türkiye ekonomisi dünya ekonomileri arasında 16. sıraya yükselmiştir.



“Türkiye şimdi dünyada, politikaları yönlendirilen ve belirlenen bir ülke değil, tam tersine dünyada gündem belirleyen ve politikalara katkı sağlayan bir ülke konumundadır.” Bu gelişmeler halkın siyasi tercihlerini de ciddi manada etkilemiştir.

Tarımda, hayvancılıkta, sanayide ve kısacası ticari anlamda kendini gösterirken seçmenin oy tercihinde ve tercih yönünün şekillenmesinde de son derece etkili olmuştur. Buna paralel olarak aynı zamanda gelecekte daha güçlü ekonomilere sahip olma düşüncesini de pekiştirmiştir.

Gelecek nesillerin refah düzeyinin daha yüksek olacağı bir ülke beklentisi güçlenerek artmış, dolayısı ile seçmen davranışlarının da oy tercihlerinin şekillenmesinde etkili olmuştur.

Dünyada çok büyük krizlerin yaşanmasına rağmen Türkiye'nin de bu krizlerden fazla etkilenmemesi de önemli bir gelişmedir. Ekonomideki istikrar politikaları ve bağımsız bir ekonominin varlığı elbetteki toplumumuzun beklentileridir.

Genel olarak bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik sıkıntılar yaşanmasına rağmen, Türkiye ekonomide kabuğunu kırmış yaşam standartlarını yükseltmiş bir ülke konumuna gelmiştir.

Bu gelişmeler seçmen tercihlerinin yönünün ve halkın siyasi tercihlerinin şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir

51

Öteki Siyaset


İnsanın en büyüğü, en yüksek mevkide iken tevazu gösteren, kudret sahibi iken affeden, kuvvetli olduğu zamanda, adaletle hükmedendir.

Abdülmelik B. MERVAN


53

Öteki Siyaset


Lider Etkisi

Siyasi tercihlerin gerçek yönlerinin tespit edilebilmesi için samimi bir araştırma yapma, inceleme, analiz çalışması gibi tespitlerin yapılabilmesi gerekir. Maalesef profesyonel araştırma şirketlerinin hemen hemen hepsinde bir yönlenme ve yönlendirme görülmektedir.

Ülkemiz siyasetindeki seçmen tercihlerine yön veren etkiler içerisinde, en önemli ve etkili olanı Lider Etkisidir.

Lider Etkisinin “Lider için oy verenler” “Lider olduğu için oy vermeyenler” ve “Lidere rağmen oy verenler”, olarak üç gruba ayrılabileceğini öngörmekteyiz.

Lider için oy verenler; her zaman liderin karizmasına, hitabet gücüne, dik duruşuna, sorunlara çözüm bulma ve üzerine gitme hassasiyetine, vefasına, “Oku, düşün, uygula ve neticelendir” felsefesine göre hareket etmesine, ekip ve grup çalışmasına olan inancına, mazeret üretmeden sonuç almanın gerekliliğine inanmışlığına bağlı olarak halkımızın siyasi eğiliminde ve oy verme tercihlerinde Lider Etkisi’nin son derece önemli bir yerinin olduğu kaçınılmazdır. Seçmenlerimizin liderlerini önder olarak görmeleri sebebiyle hatta kendisiyle özdeşleştirerek, Belediye Başkanı seçerken bile Belediye Başkanının adını söylemek yerine, daha da ötesi partinin adını söylemek yerine, ben oyumu TÜRKEŞ’e, ECEVİT’e, ERBAKAN’a, DEMİREL’e, MENDERES’e, ÖZAL’a, Tayyip ERDOĞAN’a vereceğim” demiştir.



oyumu TÜRKEŞ’e, ECEVİT’e, ERBAKAN’a, DEMİREL’e, MENDERES’e, ÖZAL’a

Tayyip ERDOĞAN’a vereceğim” demiştir.

Lider olduğu için oy vermeyenler; parti ve ideolojilerine gönülden bağlı olmalarına rağmen, kendilerine aşılanan doğruluk ve dürüstlük düşüncelerine uygun görmediklerimevcut genel başkanlarını, lider bile görmeyerek tenkit edebilmekte, hatta “o olduğu sürece oy vermem” diyerek kesin bir dille söylemlerine de devam etmektedirler.

Lidere rağmen oy verenler ise; babadan kalma alışkanlıkları, fanatik takım taraftarları gibi parti tutanlar bu grupta bulunanlardır.

Günlük yaşamda bu tür insanlarla karşılaştığınızda, kendi partisi ve yönetimleri için en acımasız şekilde yoğun tenkitlerde bulunmalarına rağmen, “Neden” sorusuna, “biz doğuştan “o” partiliyiz” diyebilmektedirler..

55

Öteki Siyaset


“Bilen konuşmaz, Konuşan bilmez. Gözlerini yum,

Bütün kapıları kapa;Sivrilikleri buda,Karışıklığı gider;

Işığı ayarla,Dünyaya uyum sağla.”


57

Öteki Siyaset


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SİYASETE YÖN VEREN AKTÖRLER


59

Öteki Siyaset


SİYASETE YÖN VEREN AKTÖRLER

Türkiye’de siyasetin sadece siyasetçiler tarafından yapıldığı kabul görmektedir. İşin gerçeğinde yatan, siyasete müdahalelerde bulunan, siyasete şekil ve yön veren, toplumda yerel, ulusal ve uluslararası bazda bir takım aktörlerin var olduğu ve dengeleri ciddi anlamda etkilediği öteden beri bilinmektedir.

Dolayısı ile siyasetin akışını etkileyen ve siyasete yön veren aktörleri; Uluslararası Politikalar, Kamu Bürokrasisi, Askeri Bürokrasi, Yargı Bürokrasisi, Akademik Çevreler, Sivil Toplum Kuruluşları, Dini Cemaatler ve Halk başlıkları adı altında kapsamlı bir şekilde milletimizle ve kamuoyu ile paylaştık.

Uluslararası Politikalar

“Bir zamanlar biz de millet, hem de nasıl milletmişiz: Gelmişiz dünyaya milliyet nedir öğretmişiz.”

Uluslararası İlişkiler, uluslararası yönetim sistemlerinin birbirleriyle arasındaki güç mücadelesini, tarihten gelen süreklilik içerisinde değişen egemen güçlerin siyasal ve ekonomik taleplerini yansıtmaktadır.

Küreselleşme bir yapı değil, bir süreçtir. Küreselleşmenin etkisine bağlı olarak, değişen dünya düzeni ve politikaları ile siyasal ve ekonomik anlamda güçlü olanların ve gücü elinde bulunduranların çıkarlarının varlığı bilinen bir gerçektir.


Siyasete Yön Veren Aktörler

İnsanoğlu kendisi ile ilgili sorunlara, başkaları ile ilgili olanlara kıyasla daha fazla duyarlılık gösterir. Devletler Uluslararası politikayı ve siyasal ilişkileri belirlediği için uluslararası politikanın da temel aktörleridir.

İnsanoğlu kendisi ile ilgili sorunlara, başkaları ile ilgili olanlara kıyasla

daha fazla duyarlılık gösterir.

Siyasal küreselleşme tartışmaları, uluslararası platformda yaşadığımız dönemin ne olduğu ve bizi nelerin beklediği, siyasal kurumların durumu ve bunların birbirleriyle ilişkileri bağlamında cereyan etmektedir.

Teknolojinin ilerlediği, dünya kaynaklarının giderek azaldığı ve çeşitli ihtiyaçların ortaklaşa kullanılmasının gerektiği yüzyılda, uluslararası ilişkileri siyasetin dışında tutmak neredeyse imkansız hale gelmiştir.

Küreselleşme sistemi birbirlerini etkileyen üç denge üzerine kurulmuştur:

Birincisi; ulus devletler üzerindeki geleneksel denge. İkincisi; ulus devletler ile küresel piyasalar arasındaki bağlantı noktaları. Üçüncü dengede ise bireyler ile ulus devletlerin birleşmesi politikaları yatmaktadır.

61

Öteki Siyaset


ulus devletin kendi sınırları içerisindeki topluluk üzerinde kurduğu hakimiyetin, derinden sarsıldığını bunun sonucunda çoğulcu bir dünya düzeninin ve buna bağlı bir bakış açısının güçlendiği, bireylerin artık vatandaşlık bağı ile sadece kendi devletlerine bağlı ve bağımlı olmadığı, ulus devletlerin kararlarını kontrol edecek, yeri geldiğinde hükümsüz kılacak uluslararası güç merkezlerinin de var olduğu bir dünyada yaşıyoruz.

Ülkemizde de ulus devlet yapısının güçlü bir hukuki zemine oturtulduğunu gözlemliyoruz.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın üçüncü maddesi, Türkiye Devleti'nin, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olduğunu söylerken ve bu hükmün değiştirilmesinin teklif dahi edilemeyeceğini dördüncü maddeyle hükme bağlarken ulus devlet yapısının değiştirilemeyeceğine vurgu yapılmaktadır.

Dünyada büyük güç sahibi olan Çok Uluslu Büyük Şirketler çıkarları uğruna dünyayı adeta kendi çiftlikleri gibi görüp yönetmek istemelerinin varlığı ortada iken dünya siyasetinin ve Türkiye’deki siyasetin de bundan etkilenmesi son derece doğaldır.

Bugün için çok basit gibi görünen, bir çoğundan haberdar bile olmadığımız yasal veya yasal olmayan imkan ve imtiyazlar, ihtiyaçların giderilmesi, uluslararası güç dengelerinin talepleri ve oyunlarının etkileri ile yürütülmektedir.



Çeşitli menfaat odakları arasındaki, öncelikle siyasal, hukuksal ve ekonomik ilişkileri, küreselleşme ile birlikte devletler ve toplumlara olan etkileri, insan hakları, çevre sorunları, güvenlik, çok uluslu şirketler, uluslararası örgütler, uluslararası kamuoyu gibi stratejik olguları da tüm gerçekliği ile içerisinde barındırmaktadır.

Hükümet Dışı Aktörler, Çok Uluslu Şirketler, Sivil Toplum Örgütleri, Siyasal Gruplar, Baskı Grupları ve Örgütlü Çıkar Grupları yatırım yaptıkları ülkelerin politikaları üzerinde etki yapabilecek güce sahip olmaları nedeni ile hükümeti temsil etmemesine rağmen, lobi yaparak ya da başka bir şekilde uluslararası kamuoyunu harekete geçirerek ülkemiz ve dünya siyasetinin yönlendirilmesinde de etkilerini göstermektedirler.

Dünyadaki kıt kaynakların giderek azaldığı ve çeşitli ihtiyaçların ortaklaşa kullanılması gerektiği yüzyılımızda, ülkelerin hem bulundukları coğrafyada, hem de dünya üzerindeki varolma savaşlarına ilişkin olarak, güvenlik ve prestij yelpazesi üzerinde de etkili olmak istemeleri, uzun vadeli, jeopolitik ve ideolojik amaçlarla etkilerini artırma mücadeleleri, kaynak paylaşımı, zenginlik beklentileri küresel dünya politikalarına uzak kalınmamasının ve siyasetin çok yönlü mekanizmada cereyan ettiği realitesinin varlığı yadsınamayacak kadar önemlidir.

63

Öteki Siyaset


Kaynak paylaşımı, zenginlik beklentileri küresel dünya politikalarına uzak kalınmamasının ve

siyasetin çok yönlü mekanizmada cereyan ettiği yadsınamayacak kadar önemlidir.

Geçmişte daralan ve sıkışan dış politikamız artık alanını genişletmiş ve söylenenlerin aksine, Türkiye’de eksen kayması yaşanmamış, Türkiye artık eksenin ta kendisi olmuştur.

Dengeli, tutarlı ve etkili dış politikalarımızın varlığının yanında küresel dünyada İttifak ve blokların yeniden dizayn edilmesiyle de yeni bir dünya düzenine giden yolda dünyanın yeni yol haritasında yerimizi aldığımız ve etkili olduğumuzunda uluslararası siyaset sahnesinde yankı bulduğu bir gerçektir.

Türkiye küreselleşmenin etkisi ile elbetteki uluslararası siyasetten etkilenecek ve siyasi dengeleri de etkileyecektir.Tutarlı ve dengeli dış politikaları sayesinde Türkiye üç tarafının denizlerle ve dört tarafının da dostlarla çevrili olduğu inancına sahip bir ülkedir.

Özellikle Ortadoğu’nun yeniden şekillenmesi ile dünyanın en önemli gücü ve politika belirleyeni olmakla birlikte, ABD’nin, Avrupa’nın, Uzak Doğu’nun ve İslam ülkelerinin de Türkiye’yi bu noktada önder olarak görmesi ve kabul etmesi ile konumumuz ve sorumluluk alanımızın genişlediği



yadsınamayacak bir başarı, stratejik derinliğimiz manasında ise önemli bir gelişmedir.

Ülkemiz, insanlığa zulüm edildiği zaman sessizliğini her zaman bozmuştur. Suskunluğumuz her zaman aziz milletimizin asilliğinde gizlidir. Yumuşak başlı olmuştur ama hiçbir zaman uysal koyun olmamıştır.

Dünyaya 624 yıl adalet götüren Osmanlı Devleti’nin devam ettirdiği bayrağı artık şanı ile dalgalandırdığımız ve dalgalandırmakta olduğumuzdan hiç kimsenin şüphesinin olmaması gerekir.

Türkiye bugün dünyada politikaları belirlenen bir ülke değil, dünyada politikalara katkı sağlayan ve gündem belirleyen bir ülke konumuna gelmiştir…

65

Öteki Siyaset


Kamu Bürokrasisi

Bürokrasi; sistemli kurallarla tanımlanan özelliği olan işlerin bütünleşmiş hiyerarşisini işaret eder.

Biçimsel yetkinin işi yapan kimseye değil, işi yapmakla yükümlü bulunan daireye verilmiş olduğu şahsa ait olmayan rutin hale gelmiş bir yapıdır.

Genel anlamda bürokrasi denince akıla, işlerin karmaşıklaşması, zora sokulması ve çözümlerinin gecikmesi anlaşılmakla birlikte altında yatan esas espirinin ise bürokrasiyi yöneten “bürokrat sınıfı”nın olduğu anlaşılmalıdır.

Max WEBER’in üzerinde durduğu bürokrasi günlük dilde kullanılan işlerin yavaşlatılması, geciktirilmesi anlamının tam aksine etkinlik açısından ideal bir organizasyon yapısını göstermektedir.

Taşrada işi bürokrasiye takılan halk çareyi Ankara’da aramakta, bu da bir bakıma halkı Ankara’ya bürokrata ve siyasetçiye muhtaç duruma düşürmektedir.

Dolayısıyla halkın gözünde bürokrat potansiyel önder görevi görmekte, bu kısır döngüde bürokratı siyasete zorlamaktadır.

...siyasetin esas odak noktasında bürokratı görmekteyiz...



Ankara bürokrasisini bilmeyen bir bürokrat modelininde hem siyaset sahnesinde hem de bürokrasi ve halkın karşısında zor duruma düştüğü yaşanan bir gerçektir.

Bürokrasi ile bürokrat, aslında iç içe girmiş kavramlardır Bürokrat, acaba neden işleri karmaşıklaştırır, neden zorlaştırır deyim yerindeyse neden bürokrasi uygular ?

Bunun altında yatan gerçek ise, bürokratın gücüne güç katması ve etkisini bu yolla sağlamasının yanında, uzun sürede bürokraside kalmasının meşruiyetini (yasal zemin oluşturma) koruması yatmaktadır.

Kamu görevlilerine her ne kadar yasaya göre siyaset yapma yasağı olsa da; siyasetin esas odak noktasında bürokratı görmekteyiz.

Siyaset sahnesi özellikle Ankara’daki bürokrasi çevresinde cereyan etmekte, siyasetçi ile bürokrat sürekli etkileşim içinde olmaktadır.

Bu da kamu görevlilerinin siyaset yapmasında önemli bir katalizör görevi görmektedir.

Sıkılmış bir yumrukla , kimseyle tokalaşamazsınız.

Indra GANDİ

67

Öteki Siyaset


.....Rahminde cemiyetin, ben doğum sancısıyım!Mukaddes emanetin dönmez davacısıyım!Zamanı kokutanlar, mürteci diyor bana;Yükseldik sanıyorlar, alçaldıkça tabana.



69

Öteki Siyaset


Askeri Bürokrasi

Ordular, hükmettikleri yüz binler, sahip oldukları silahlar, diğer imkanları ve özgül yapılarıyla tüm devletlerde olduğu gibi, Türkiye’de de siyaset kurumu üzerinde etkisini aşikar göstermektedir.

Türkiye’de ordu, kendisini siyaset kurumunun ve halkın üzerinde hatta ondan bağımsız görür. Siyasete ve siyasetçiye güvenmemekle birlikte siyaset ile uğraşan tüm partileri, örgütleri ve kişileri ise küçük görmekte, ülke idaresini sağlayamayacaklarına ve politika üretemeyeceklerine inanmaktadırlar.

Ülkemizde siyaset geleneğinin militarist karakterli olması ve geçmişten günümüze gerektiği şekilde sivilleşememesi, demokrasi tartışmalarını özellikle darbe ve darbe tehlikesi hissedildiği dönemlerde TSK üzerinde yoğunlaştırmıştır.

"Demokratik siyasi yaşamımızda karşılaştığımız tüm darbelerin, demokrasi için yapıldığı" dile getirilmiş olmasına rağmen, bugün hala demokrasinin de ne kadar uygulanabilir olduğu tartışılmaktadır.

TSK, bürokratik ve siyasi hayata tesir ve etki noktasında kendini göstermekle birlikte ülkenin tek sahibi ve savunucusunun kendileri olduğu kanısını doğurmuştur.

Zaman zaman görev kargaşası içine düşmüş, esas görev ve sorumluluk alanında bazen sessiz kalırken, ara sırada görev alanına direkt girmeyen konularda da ön plana çıkmayı yeğlemiştir.



...askerin başına çuval geçilirken sessiz kalan ve görüş bile bildirmeyen en üst askeri irade,

İmam Hatip Liseleri’nde katsayı görüşülürken görkemli bir basın açıklamasıyla

sessizliğini bozmuştur.

Asker siyasetin dışında gibi görünüp, kendini her zaman odağında ve hakem rolünde hissetmiştir. Özellikle yüksek rütbeli subaylara siyaset sahnesi bu psikolojik baskı ile sonuna kadar açılmış, buda halkı emir eri gören, statü ile rolü karıştıran ve rol çatışmasına düşen bir siyasetçi modeli ile karşı karşıya kalınmasına sebebiyet vermiştir. TSK ile siyasal iktidarlar arasındaki ilişkiler bilimsel çalışmalara pek fazla konu olamamıştır. Müdahale öncesindeki görünür olaylar ve müdahalenin kazandırdıkları ile kaybettirdikleri üzerinde durulmuş, müdahalelerin asıl amaçları, vizyonu hiçbir zaman gündemde olmamıştır.

Türkiye'de Silahlı Kuvvetler her dönemde gücünü korumak için kendine göre stratejiler geliştirmiştir. OYAK’ın (Ordu Yardımlaşma Kurumu) kurulması ile birlikte, özellikle büyük sermayenin girebileceği sektörlere yatırım yaparak ve devletin sermaye grubu yaratmaya dönük politikalarından, krediler, teşvikler ve muafiyetlerden faydalanarak, elinde bulundurduğu siyasal gücü bir anlamda da iktisadi bir güce tahvil ettiği rahatlıkla söylenebilir.

2001 krizi ertesindeki banka kurtarma operasyonu sırasında OYAKBANK’ın mali çizelgeleri çok kötü olmasına

71

Öteki Siyaset


rağmen kurtarılması, ardından Sümerbank’ın sembolik bir para karşılığı satın alınması, asker-siyaset kurumu ilişkisinin ne kadar iç içe geçmiş olduğunu göstermektedir. TSK, iç siyaset denince siyasi partilerle ilişkileri anlamakta, tüm dünyanın siyaset olarak tanımladığı hususları ise siyaset dışı devlet işleri olarak görmektedir.

TSK kendisine görev yüklediği, darbeler sonrasındaki askeri yönetimlerce düzenlenen, anayasalardaki mevzuata yerleştirdiği yetkilerle, siyasal karar alma süreçlerinde ya doğrudan yer almış yada bunları denetlemiştir.

TSK’nın düşüncelerini ve siyasetteki etkilerini daha iyi anlayabilmek için Milli Güvenlik Kanunu ve Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nin varlığını düşünmek yüzeysel de olsa yeterli bilgiye sahip olmamızı sağlayacaktır.

Bu Kanun ve belgenin ana fikri; siyasi işlerle doğrudan ve kurumsal olarak ilgili, siyasi kararlara ilişkin ilkeleri tespit eden, karar ve uygulamaları denetleyen, bazı siyasi sorunları, tartışmaya ve toplumsal taleplere, siyasi görüşmelerle kapatarak toplumsal-siyasal niteliğinden arındıran, siyaset-devlet ayrımı olmuştur.

Milli meseleler, milli çıkarlar, devlet politikaları adı altında tanımlanan temel siyasi kararları devlet işleri ve siyaset dışı işler olarak tanımlamış, askerin görüş bildirmesi, müdahale etmesi meşru kılınmaya çalışılmış ve bu hususta da başarılı olunmuştur.



Yargı Bürokrasisi

“Adaletin kuvvetli, kuvvetlilerin de adaletli olmaları gerekmez mi? Hukukun kuvvetinin azaldığı yerde, elbetteki kuvvetlinin hukuku geçerli olmaya başlayacaktır.”

Ülkemiz çoğu zaman adeta bir yargıçlar devleti görüntüsü vermekte, özellikle yüksek yargı organlarının verdiği kararlar kamu vicdanını rahatsız etmektedir.

Anayasa Mahkemesi’nin 367 kararı, TBMM’den 411 oyla geçen Anayasa değişikliğinin iptali kararı ve parti kapatma kararları kamu vicdanını incitmiştir.

Danıştay’ın ÖSS ile ilgili katsayı kararı yine kamu vicdanlarını yaralayan ve halkımızın yargıya olan güvenini zayıflatan kararlar olmuştur. Yargımız evrensel hukuk değerlerini dahi görmezden gelmektedir.

YÖK’ün aldığı kararlar karşısında, aynı konu ve uygulamalar hakkında geçmişte farklı, bugün farklı tavır sergileyen Danıştay da acaba hukuk ve Anayasa’ya karşı ne kadar bağlıdır vurgusunu yapmayı da halkımız adına manidar buluyoruz.

HSYK’nın Erzurum’daki savcıların yetkilerini alması, Yargıtay ve Danıştay’ın HSYK’nın bu kararlarını destekleyen beyanları, tam olarak bağımsız yargıya bir müdahale ve evrensel hukuk değerlerini çiğnemek olarak algılanmıştır.

73

Öteki Siyaset


Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN, Yargıtay Başkanı’na hitaben “Yargı kuşatılmaya çalışılıyor” diyorsunuz. Ben değerli dostuma şunu hatırlatmak istiyorum. Bakın bu durum yasal olarak kuşatılamaz.

Eğer yasama organı yani milletvekillerinin verdiği 411 oy ile bir karar çıkarıyor ve bu yargı tarafından yok sayılıyorsa, yasama ve yargı kuşatılma altına alınıyor diyemezsiniz!

Ama bugün yasama da yürütme de yargı tarafından kuşatılmıştır” Biz önyargısız davranacağınız, ama siz bize önyargılı davranacaksınız bu açıklamaları yapacaksınız.” İktidar AK Parti iktidarı, rahatsızlık buradan geliyor.

Dolayısıyla bunlar millete karşı. Ama ben şunu hatırlatıyorum; kim olursanız olun, hiçbiriniz bu makamlarda kalıcı değilsiniz, biz de değiliz. Amaç, “şu gök kubbede hoş bir sada bırakmaktır” söyledikleriniz hukuka uygun olsun, diyerek konuşmalarını sürdürdü…

SETA’nın (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) 09 Nisan 2010 Cuma günü düzenlediği panelde, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Vahap Coşkun tarafından hazırlanan “Yargının Çıkmazı: Devlet mi, Adalet mi?” başlıklı SETA Analiz raporunda kamuoyu ile şunlar paylaşıldı:

Toplumsal değişim ve dönüşüm süreçlerinde yargı makamlarının pozisyonu hayati derecede önemlidir.



Tarafsız ve bağımsız bir şekilde işleyen ve adaleti temin etme hassasiyetiyle hareket eden bir yargı, hem değişimin daha az sancılı geçmesine hem de demokratik istikrarın daha kısa sürede tesis edilmesine katkı sunar. Ancak ideolojik öncülleri rehber edinen ve tarafsızlığı ve bağımsızlığına dair üzerinde kuşkular bulunan bir yargı ise, değişim sürecindeki sıkıntıların daha da derinleşmesine neden olur.

Türkiye bugün önemli bir değişim ve dönüşüm sürecini yaşıyor; ancak yargı makamlarının bu süreci kolaylaştırıcı bir işlev gördükleri söylenemez. Çünkü yargı, kendisini siyasal konularda bir taraf olarak konumlandırıyor, bu nedenle de her zaman toplumsal tartışmaların merkezinde bulunuyor.

Yargının, demokratik ve hukuki değerlerin savunuculuğunu üstlenmemesi, hem halkın yargıya olan güveninin her geçen gün azalmasına neden oluyor hem de ülkenin içinde bulunduğu değişim sürecinin daha zor ve daha çatışmalı geçmesine yol açıyor.

Yargının siyasi nitelikli gerilimlerde taraf olmasının ve daima tartışmaların odağında bulunmasının nedeni, mevcut sistemin yargıya biçtiği roldür.

Temelleri 1960 darbesinden sonra atılan ve 1980 darbesiyle de tahkim edilen bu sistem, ikili bir iktidar yapısına dayanıyor. Temel kodu “halkın tercihine duyulan güvensizlik” olan bu sistem, parlamenter üstünlüğü kayıt ve çekincelere bağlıyor ve iktidarın kullanımına sivil ve askeri bürokrasiyi ortak ediyor. Bu sistemin bir tarafında demokratik kurumlar, diğer tarafında ise bürokratik kurumlar bulunuyor.

75

Öteki Siyaset


Bu sistemin bir tarafında demokratik kurumlar, diğer tarafında ise bürokratik kurumlar bulunuyor.

Yargı kurumlarına düşen rol, devlet iktidarını korumak ve resmi ideolojinin öngörülerine uygun bir tutum geliştirmek için yasal ve yargısal tedbirleri geliştirmek ve icra etmektir.

Son yarım yüzyıllık tecrübe, yargı mensuplarının büyük bir bölümünün kendilerine biçilen rolü içselleştirdiklerini ve buna uygun olarak davrandıklarını göstermektedir.

Başta yüksek mahkemeler olmak üzere, çeşitli mahkemelerin verdiği kararlara bakıldığında, eğer yargı bazı güç odaklarını gereği gibi yargılamaktan kaçınırsa, hem yurttaşların yasalar karşısında eşitliğini ortadan kaldırır hem de insanların hukuka ve adalete olan güvenlerini yerle bir eder.

Türkiye’de mevcut durum, yargı kurumlarında bir reform programını zorunlu kılmaktadır.

Türkiye, yargıdan kaynaklanan sıkıntılarını azaltmak için, adaleti esas alan, ulusal hukuku uluslararası temel hukuki değerlerle uyumlulaştıran, hukuk uygulayıcılarına hak eksenli bir hukuki yaklaşım kazandırmayı amaçlayan ve yargı makamlarını toplumun iradesiyle ilişkilendiren bir reform programını ivedilikle hazırlamalı ve uygulamaya sokmalıdır.



Yargı reformu acil hale gelmiştir. “TÜRK MİLLETİ ADINA” diye karar veren yargının aslında milletle veya halkla organik bağlantısı zayıflarken ve sorgulanırken bu durum, halka karşı sorumluluk duygusu olmayan bir yargıçlar devleti görüntüsü vermektedir.

Bu sebeple yüksek yargı organlarının üyelerinin çoğunluğunun T.B.M.M, STK ve yargıçlar tarafından seçilmesini temin eden, parti kapatmayı zorlaştıran bir yargı reformu acilen yapılmalıdır.

Yargı mensupları siyaset yapma yasağına rağmen her zaman siyasetin tam ortasında olmuşlar ve önemli dönemeçlerde de siyasetin baş aktörlerini oynamışlardır.

Halkın gönlünde taht kurmuş, zamanın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı, bugünün ise Başbakanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın; orijinali Selçuklu Hükümdarı Alp ARSLAN’a ait olan ve Ziya GÖKALP’in kaleme aldığı “minareler süngü, kubbeler miğfer, camiler kışlamız müminler asker” dizelerini okuduğu için, hapse mahkum edilmesinin hukukla ve insan haklarıyla ne kadar bağdaştığını da yargıdaki çifte standart uygulanan bürokrasinin varlığı anlamında kamuoyunun ve vicdanların takdirine sunuyoruz…

“…minareler süngü, kubbeler miğfer, camiler kışlamız müminler asker”

dizelerini okuduğu içinhapse mahkum edilmesinin...

77

Öteki Siyaset


Anayasamızda Cumhurbaşkanı’nın seçimi ile ilgili toplanma ve seçilme yeter sayısı belliyken ve daha önceki Cumhurbaşkanları’nın seçimi de aynı usul ve esaslar ile yapılmış iken, Sayın Abdullah GÜL’ün seçiminde yapılan uygulama da ise hukuk hiçe sayılmış, takınılan tavırda, demokrasiye, adalete ve siyasetin etiğine uygun düşmemiştir.

Cumhurbaşkanı olduktan sonrada aynı hukuksuzluğun devam etmesi, kasıtlı bir tavır ve tam bir Anayasa ihlali olduğu, Cumhurbaşkanı Anayasa’da yer alan vatan hainliği dışında yargılanamaz denildiği halde, yargı tarafından yargılanabilir hükmüne vardığı da hatırlanmalıdır!

“Adaletin gecikmesi ne kadar adaletsizlik ise haksızlığa baş kaldırmayanlarında,

onlardan gelecek her kötülüğe katlanmaları kaçanılmaz hal alacaktır.”

Adaleti hukukta arayan milletimiz, atalarımızın dediği gibi “et kokunca tuzlarsın, acaba tuz kokunca neylersin?” sorusunu aklına getirmez mi sormaz mı?...


79

Öteki Siyaset


FEZA PİLOTUYirminci yüzyılın ablak yüzlü pilotu!

Buldun mu Ay yüzünde ölüme çare otu?

Bir odun parçasına at diye binen çocukBaşında çelik külah, sırtında plastik gocuk.

Uzakları yenmiş Fatih edasındasın!Dipsizliğin dibini bulmak sevdasındasın...

Allah’a dil çıkarır gibi küstah bir yarış...Farkında değilsin ki, Ay Dünya’ya bir karış...

Kavanozda, kendini deryada sanan balık;Ne acı vahşet, mağrur ilimdeki kalabalık;

Fezada ‘Allah diye bir şey yok’ iddiası; Gel gör, kaç füzeye denk, bir mü’minin duası;

Rafa kaldırmak için ruhlarını dürdüler;Güneş diye kalpteki güneşi söndürdüler.

Bilmediler; kalptedir, kalptedir asıl feza;Kalptedir, olumsuzluk kefili kutsi imza.

Sayıdan sonsuzluğa sınıf geçirtecek not;Bizdedir ve bizdedir Arş’a giden astronot...

Bizimkiler ışığa gem vururda binerler;Yerden göğe çıkmazlar, gökten yere inerler..



81

Öteki Siyaset


Akademik Çevreler

Üniversiteler herkesin bildiği üzere, bilim insanı yetiştiren ve bilime hizmet eden çevreler olarak bilinir. Ancak, uygulamada her yerde olduğu gibi insanın olduğu yerde farklı düşüncelerde tezahür edecektir. Sonuçta herkesin bir siyasi tercihi olduğu gibi, akademisyenlerimizin de özgürlükler bağlamında siyasi tercihleri elbetteki olacaktır.

Türkiye’de bu zaman zaman amacın dışına çıktığı gibi, bir takım farklı kamplaşmaları ve ideolojik yaklaşımları da beraberinde getirmiştir.

Empati yaparak sadece kendileri gibi düşünenlerin özgür düşünceleri değil, kendileri gibi düşünmeyenlere de özgür düşünce hakları tanımalarından yanayız. Bu nokta Voltaire’nin, “Fikirlerinizi ve söylediklerinizi asla kabul edemem..Ama onları söyleme hakkını ölünceye kadar savunurum” sözünü hatırlatmakta fayda görüyoruz. Bu ölçünün zamanla objektif kriterlerden uzaklaşıp, subjektif uygulamalara sebebiyet verdiği ve bunun da telafisi mümkün olmayan yanlış yönlendirmelere ve sonuçlara sürüklediği de apaçık ortadadır.

"Fikirlerini ve söylediklerini asla kabul edemem.Ama onları söyleme hakkını ölünceye kadar

savunurum."

Aydın olduğunu ifade edenler halkı aydınlatmıyorlar, tam tersine karanlığa itiyorlarsa acaba bu aydınlık neyi ifade etmektedir ?



Sivil Toplum Kuruluşları ve Dini Cemaatler

Sivil Toplum Kuruluşlarının toplumların karmaşık bir nitelik kazandığı, birçok güç odağının oluştuğu, talep ve beklentilerin büyük bir hızla değiştiği günümüz koşullarında, siyasetin akışını ve siyasetçiyi etkileme noktasında son derece önem arz eden bir model olarak karşımıza çıktığını görmekteyiz.

İnsanların ortak bakış açıları, çıkar ilişkileri duyarlılık temelinde gönüllü olarak bir araya gelerek, devletin hukuki, idari, üretici ve kültürel organlarının dışındaki alanda meydana getirdikleri dernek vakıf, sivil girişim, platform, ilişki ağı vb.’ lerinden oluşan yapılara da zaman zaman ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaç, siyasette ve bürokraside etkisini ciddi manada göstermektedir.

Sivil Toplum tanımı zor bir kavram olmakla birlikte; özellikle sivil toplum ve devlet ilişkisi konusunda birbirini besleyen veya birbirleriyle çelişen çeşitli teorileri de beraberinde getirmiştir.

John LOCKE sivil toplumun tümüyle devletten bağımsız olduğunu savunup, görevinin devleti kontrol etmek olduğunu öne sürerken, Konrad ADENAUER, anti politika savıyla sivil toplumun devlete bir alternatif olduğunu iddia etmektedir.

Montesquiue ise daha birleştirici bir yaklaşımla devlet ile sivil toplum arasında keskin bir çizgi olmadığını ve sivil toplumun devlete toplumsal katılımı sağlaması için destek

83

Öteki Siyaset


olmakla sorumlu olduğunu savunmaktadır. Sivil toplum ve demokrasi üzerine tartışmaların kilit sorularından biri STK’ların demokrasinin ajanı mı yoksa sonucu mu olduğudur!

STK’ların demokrasiye katkıda bulunmalarının güncel rolleri yurttaşlar arasında demokratik değerlerin savunulması, temsil edilmeyen grupların güçlendirilmesi, katılımcı demokrasinin sağlanması ve ekonomik reforma katkıda bulunulması olarak ta özetlenebilir.

Fritz LANG bunlara ek olarak, STK’ların hükümet ve yurttaşlar arasında arabuluculuk yaptığını savunmakta ve böylelikle farklı ilgi ve isteklere sahip aktörler arasında köprüler kurarak kamusal alanlar yaratmakta ve kurum içi yapıları ve karar alma mekanizmalarının yarattığı örnekler sayesinde bir demokrasi kültürünün oluşmasına katkı sağladığından söz etmektedir.

“STK’ların ekonomik reforma katkısı konusunda yaşanan ikilemlerse, STK’ların neo-liberal bağlamda sistemin ajanları olarak kabul edilip sistem karşıtları tarafından kapitalizmin uşakları olarak itham edilmeleri realitesinde yatmaktadır”.

Sivil toplum, kamu bilincinin gelişebildiği, demokratik katılıma imkan veren ve iletişime açık bir alandır. Dayanışma içinde harekete geçmek ve iletişim kurmak için bir grup insana ihtiyaç vardır.

STK’ların en belirgin özellikleri, sadece kendi amaç ve değerlerine hizmet etmemeleri, hükümetlerden, kamu makamlarından ve siyasi partilerden bağımsız olmaları,



ticari çıkar gözetmemeleri ve kar amacı gütmemeleri ve merkezi otorite ile vatandaş arasında arabuluculuk yapmalarıdır.

Sivil toplum, örgütlü toplumdur. Dini kuruluşlardan spor ya da doğa klüplerine, hayır kuruluşlarından halk sağlığı kuruluşlarına, afet yardımından kültür kuruluşlarına kadar her çeşit gönüllü kuruluş, dünyanın her yerinde tarih boyunca toplumdaki insanların ihtiyaçlarını karşılayarak önemli bir rol oynamışlardır.

Birey ile devlet arasında yer alan bu koskoca toplumsal yaşam alanında ortak yarara ya da değişik toplum kesimleri yararına yönelik olarak etkinlik gösteren toplumumuzda da bütün alanları olduğu gibi siyasetin odağını da belirlemede etken rol oynamaktadır.

Toplumdaki belli insan gruplarını veya tüm toplumu ilgilendiren sorun ve konularla ilgili olarak harekete geçip, başka araçlarla sesini yeterince duyuramayanların sesi olarak varlığını gösterirler.

Türkiye’de STK’lar, siyasi partileri, vakıfları, dernekleri, sanayi ve ticaret odalarını, meslek örgütlerini, üniversiteleri, sendikaları, farklı platform ve yurttaş girişimlerini vb. içine almaktadır.

Küreselleşen dünyada halkla ilişkiler politikası oluşturmak veya oluşturulan politikanın ayrıntılarını belirlemek için; kamuoyu araştırmaları, medya takibi, kişisel başvurular, kamuoyu önderleriyle görüşme gibi geleneksel yöntemler yetersiz kalmaktadır. Dolayısıyla, toplumun çok farklı

85

Öteki Siyaset


kesimlerinin taleplerini, beklentilerini, övgü ve şikayetlerini belirleme olanağına sahip sivil toplum örgütleriyle iletişim içerisinde olup, sosyal sorumluluk kapsamındaki beklenti ve talepler bu örgütler aracılığıyla siyasi yapıya ve siyasetçiye ulaştırılmış, zorunlu olarak ta sivil toplum siyaset erki etkileşim içerisine çekilmiştir.

Türkiye’de Dini Cemaatler hususunda günümüz siyasi yelpazesinde aşiret, cemaat ve STK’lar ile güç birliği yapmayan siyasi parti bulunmamaktadır.

Sosyolojik olarak toplum hala kendi öz bağımsızlığını kazanarak özgür bir ortamda fert fert etkilenmeden direkt olarak oy kullanma tercihini tam anlamıyla yerine getirememektedir.

Cemaatlerın siyasetle ilişkileri ise başlı başına önemli bir konudur. Sahip oldukları kitleler potansiyeli güce tahvil etme yönünde büyük bir beceriye sahip olan bu yapılar farklı temellerde ilişkiler geliştirmişler ve siyasi olarak ta hem etkilenmişler hem de siyaseti derinden ve köklü olarak etkilemişlerdir.

Devlet; dini, ekonomik, kültürel, bilimsel, edebi ve sanatsal tüm alanları kontrol eden bir merkezi yapıdır.

Günümüz Türkiye’sinde yaşanan da bu tarihi kodların farklı sosyal oluşumlar içerisinde hayatiyetlerini devam ettirmesinden başka bir şey değildir.



Dini cemaatlerin çoğunun siyasi parti tercihlerinde şu noktalar öne çıkmaktadır: Aslında cemaatler, siyasi partilerin din işlerine fazla girmesinden hoşlanmaz, o alanın kendi tekellerinde kalmasını isterler.

Cemaatler, ordu başta olmak üzere, laikliğe hassas kurumları ürkütüp öfkelerini üzerine çekmekten uzak dururlar. Kendileri açıkça siyaset yapmazlar. Bunun yerine yelpazenin sağındaki bütün partilerle belli bir ilişki içinde olur, onlardan mümkün olduğunca çok taviz koparmaya çalışırlar.

Toplum anılan kurumlar tarafından yönlendirilip istenen yöne kanalize edilebilmektedir. Her seçim dönemi birçok cemaat için beklenen zamanlardır.

Çünkü bazen cemaatler kendi adaylarını partiler içerisinde çıkarırlarken bazen de partilerin adaylarını çeşitli vaatler karşılığında desteklerler. Bu tavır itaate ve sorgulamamaya alıştırılmış ve bunu dini bir ödev gibi bellemiş tebaalar tarafından asla yadırganmayacak kadar meşrudur.

İnsan, kendisini gerçekleştirmek adına uğraş verir, cemaatler, cemiyetler oluşturur ve düşlediği ulvi amaçlar adına tüm eylemlerini şekillendirirler. İnsani her eylem bu amaçlar doğrultusunda anlam kazanır. Ama aynı insan anlamı tahrif ederek (aslını bozarak değiştirerek) tüm çabalarını ve çabalarının ürünü olan kurumsal yapıları tağyir ederler (aslından uzaklaştırırlar ve değişime uğratırlar).

87

Öteki Siyaset


İnsanlığı ahlaklı yapmak için başvurulan her yol bütünüyle gayr-ı ahlaki olmuştur.

Friedrich NİETZSCHE

13.03.2006 Hasan Hüseyin KEMAL’in kaleme aldığı Bahçeşehir Üniversitesi tarafından tertip edilen`Siyaset Okulu`nda düzenlenen panelde Devlet ve Cemaat İlişkileri` üzerine yapılan sunumlarda devlet milletin dini ihtiyaçlarını yeterince karşılamadığı için istediğimiz anlamda devlet millet kaynaşması sağlanamamıştır vurgusu yapılmıştır.

Cemaatler ahlakı öğretir. İnsanların manevi yönünü geliştirmek, Kur`an ahlakını öğretmek için vardır. Osmanlı bir din devleti değildir ancak dindar bir devlettir.

Toplumumuz ahlaki noktadan zayıfladığı için insanlarımız kapkaçtan tutun, vicdan-cüzdan meselesine kadar çok yönlü sıkıntılar çekmektedir.

İnsanlara Allah inancı öğretilmezse ve ahlaki değerler konusunda temel bir politika oluşturulmazsa bu durumlar ortaya çıkıyor. Devletin görevlilerinin herkesi denetlemesi mümkün değildir. Yani dini cemaatler toplumun asayişi ve güvenliği için gereklidir.

Dini cemaatlerin birer sivil toplum hareketi olduğu belirtilerek sivil toplum olarak kabul ettiğimiz cemaatlerin ve tarikatların isteklerini siyasilere iletmesini dinin siyasete alet edilmesi olarak kabul etmemek gerekir.



Nasıl ki diğer sivil toplum kuruluşlarının kendine has istekleri var, dini motifli sivil toplumların da kendi has istekleri elbetteki olacaktır...

Halk

“Millete efendilik yoktur, hizmet etmek vardır, bu millete hizmet eden onun efendisidir...”

Türk Anayasa Hukuku’nda, ilk defa 1921 Anayasası’nda daha sonra ise 1924, 1961 ve 1982 Anayasaları’nda da aynen tekrarlanan “Egemenlik Kayıtsız Şartsız Milletindir” ifadesi ile egemenliğin millette olduğu söylenen bir devlette, genel oy sistemi kabul edilmiş olmasına, yani halk çoğunluğuna oy hakkı tanınmasına rağmen, millet ile halkın farklı kavramlar olduğu fikrini, milletin, ülkede yaşayan insanların toplamından ibaret olmadığı, sadece “manevi bir şahıs” oluşturduğu, dolayısıyla da millet adına egemenliğin, milletin menfaatlerini en iyi takdir edebilecek olan bir seçkin zümre tarafından kullanılması gerektiği gibi, anlamsız ve kabul edilemez gerekçelerle açıklanmaya çalışılması ve siyasi hayatımızı yönlendirme çabalarının açıkça görülmesi gibi nedenlerlerden, dolayı siyasette yön veren en önemli aktörlerin başında halk gelmektedir.

siyasette yön veren en önemli aktörlerin başında kuşkusuz halk gelmektedir.

Siyasetin esas noktasını temsil eden ve esas siyaset aktörlerinin en önemlilerinden biri hiç şüphesiz halkımızdır.

89

Öteki Siyaset


Her şey onun uğruna, ona hizmet noktasında yapılmasına rağmen; en çok ihmal edilen, en çok mağdur olan ve sadece seçim dönemlerinde hatırı sayılan ve hatırlanan bir duruma düşürülmüştür.

Halkın gözünde siyasetçi kandıran halk ise kandırılan konumundadır. Bunun sonucunda duyarlı ve halka hizmeti Hakka hizmet bilen kesim siyaset sahnesinden uzaklaştırılmakta ve yerine ise sadece kendini ve köşeyi dönmeyi düşünen, halkı hiçe sayan, çıkar ilişkilerine önem veren bir siyasetçi profilinin algılanması gerçeği ile karşı karşıya kalınmaktadır.

Siyasetin en büyük yaralarından ve çıkmazlarından birisi de budur ki; bu konunun sorgulanması, analiz edilmesi ve tedavi edilebilir hale getirilmesi gerekmektedir.

Halkın gözünde siyasetçi kandıran ve halkta kandırılan konumundadır. Halka hizmeti Hakka hizmet bilen

kesim siyaset sahnesinden uzaklaştırılmıştır…

“Ayrıcalıkların sadece eşitlikten doğduğu, vatandaşın yönetime, yönetimin halka, halkın da adalete tabi olduğu bir düzenin” tesis edilmesi kaçınılmazdir.


91

Öteki Siyaset


“Siz hiç bir sarrafın bağırdığını duydunuz mu?

Kıymetli malı olanlar bağırmaz.Domatesçi, biberci bağırır da kuyumcu bağırmaz.Eskici bağırır ama antikacı bağırmaz.

İnsan bağırırken düşünemez.Düşünemeyenler ise hep kavga içindedir.

“Popçular, folkçular” boğazlarını patlatana kadar bağırıp duruyor.

Ama Dede Efendi’yi okuyanlar bağırmıyor.”


93

Öteki Siyaset


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

29 MART 2009 YEREL SEÇİM

SONUÇLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ


95

Öteki Siyaset


29 MART 2009 YEREL SEÇİM SONUÇLARI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Türkiye’de 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri; bölgeler arası farklılıkları, farklı kimlik arayışlarını bölgesel ve genel anlamda siyasi partilerin zaman içerisinde vizyon ve misyonlarındaki bir takım stratejik sıkıntıları yaşadıklarını ve yaşayabileceklerini, etnik ayrım ve ayrıştırma politikalarının da önemli ölçüde kamplaşma ve çekişmelere bağlı olarak arttığını, muhafazakar ve laik söylemlerin yanında, dini hassasiyetlerinde bu seçimlerde belirleyici bir unsur olarak karşımıza çıktığını göstermiştir.

Ülkemizin Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde hem bölgesel anlamda, hem de etnik ve dini kimlik bazında oldukça bariz, oy kullanma ve taraf tutmanın yanında tehlikeli bir kamplaşma ve meydan okuma savaşına girilmiş, hatta haddi aşan bir tutum sergilenmiştir.

Sahil bölgelerimizde genellikle eğilim sol ve onların devamı olan partilere olmuştur. Bunun altında laiklikle ilgili kaygılarında halkımızın kafasında takıntı ve ön yargılardan dolayı tamamı ile çözülemediği aşikar olarak ortadadır.

Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde varlığını sürdüren, temsil noktasında ağırlığını hissettiren, kısacası 2002 ve 2007 Genel Seçimleri'nde, 2004 ve 2009 Yerel Seçimleri'nde de biz Türkiye’nin partisiyiz diyen bir AK PARTİ’nin olduğunu söylemek son derece doğru ve hakkını teslim eden bir yaklaşım olsa gerekir.


29 Mart 2009 Yerel Seçim Sonuçları’nın Değerlendirilmesi

Ülkemiz bu seçimlerde zıtlaşmalara, kamplaşmalara, zaman zaman siyasi partilerin birbirlerini desteklemelerine, farklı kimlik arayışlarına, etnik köken kayırmacılığına ve ayrımcılığına, bölgesel ve lokal farklılıklara sahne oldu.

29 Mart 2009 Yerel Seçimleri halkın ister kendi iradesi, isterse bir takım yönlendirmeler ile bölgesel, partisel, etnik ve dini kimlik bağlamında kamplaşmasını ve zıtlaşmasını da bir arada gösterdiği bir seçim olmuştur.

Halkımız seçimlerde genellikle mağdurunun ve ezilmişinin yanında oldu. Haksızlıklara tahammülde sabırsız davrandı. Dik durun ama dikleşmeyin, inatlaşmayın, adam harcamayın, yetimin hakkını yemeyin, kısacası terazinizin kanadını eğmeyin, hizmet edin ancak gönüle girmeyi de ihmal etmeyin telkininde bulundu.

"Bütün insanları bir kere kandırabilirsiniz, bazı insanlarıda bazen kandırabilirsiniz, ama bütün insanları her zaman kandıramazsınız."

Milletimiz; “biz çok siyasiler gördük, onları kimi zaman övdük, yeri geldi yerdik, altı defa gönderdik yedi defa getirdik” dedi. LINCOLN’un dediği gibi “Bütün insanları bir kere kandırabilirsiniz, bazı insanlarıda bazen kandırabilirsiniz, ama bütün insanları her zaman kandıramazsınız” diyerek onurlu ve dik duruşunu bir kez daha göstermeyi başarmıştır.

97

Öteki Siyaset


İktidarda olan AK PARTİ kendisiyle yarışmış, rakiplerini uzak ara geride bırakarak ve onlardan daha fazla oy alarak bir kez daha Türkiye’nin partisi olduğunu göstermiştir.

Medya ile hükümet, diğer siyasi partiler ile yine hükümet arasında kutuplaşmaların ve kamplaşmaların yaşandığı ve kısır döngülerin olduğu bir seçim olmuştur.

Seçimlerde “CHP ile MHP”nin yakınlaştığı hatta birbirlerine açıktan destek bile verdiği “solcu iseniz CHP’ye, sağcı iseniz MHP’ye oyunuzu verin” propagandasının yaygın bir şekilde dile getirildiği bir seçim ile karşılaşılmıştır.

DTP etnik ayrımcılık ve kimlik siyaseti yapmış adeta halkı doğu ve güneydoğuda tahrikler ve dayatmalar ışığında oy kullanmaya zorlamıştır.

SP ve DP ise; AK PARTİ’nin başarısını hazmedemeyip diğer partilere destek vermeyi tercih etmişlerdir.

İnsanda ayıptan başka birşey görmeyene ayıplar olsun.

MEVLANA

Seçimlerin elbetteki bir kaybedeni birde kazananı olacaktır. Kısaca; kazanan milletimiz olmuş, millete rağmen siyaset yapılamayacağını herkesin anlayacağı bir mesaj çıkmıştır.



Bütün siyasi partiler kendi açılarından subjektif bir şekilde değerlendirmeler yapacaklardır. Bu değerlendirmeler sonuçta bir doğrunun etrafında toplanacaktır.

Konfiçius “Adalet kutup yıldızı gibidir, o yerinde sabit kalır, geri kalan her şey onun etrafında döner” der. Dolayısı ile biz sonuçta yukarıda da belirttiğimiz gibi halk kazandı diyoruz.

“Adalet kutup yıldızı gibidir, o yerinde sabit kalır.Geri kalan her şey onun etrafında döner”

Sayın Bülent ARINÇ 04 Nisan 2009’da Yeni Şafak Gazetesi’nden Mehmet GÜNDEM ile yaptığı röportajda; “bu seçim sonuçları yenilgi değil normalleşmedir” diyerek, AK PARTİ'nin karşısında muhalefet, hangi aday kazanabilirse onu destekleme stratejisi güttü. Seçimler AK PARTİ ve ötekilerin oluşturduğu karşı blok şeklinde gelişti.

Bu derin stratejinin oluşmasında bizim de bazı söylemlerimiz etkili oldu. Muhalefetle ilişki daha düzeyli olmalı.Türkiye'nin şartlarını iyi okumalıyız dedi.

Yenilgideki başarı, başarıdaki hezimet... Yenilgi, başarılı her tablodan biraz daha mağrur olarak çıkmaktır. İnsanı, varlık amacını unutup güç-iktidar-imkan dünyasında kaybolmak...Başara başara başarısızlığı öğrenmek... Rakamlara havale edilmiş hiçbir başarı kalıcı değildir. Başarı her durumdan ders çıkartabilmektir. Kazanmak ya da kaybetmek izafidir.

99

Öteki Siyaset


“Üslubumuz hatalıydı, teşkilatlar tembelleşti ve yükü Başbakan taşıdı, basınzedeyiz ama Başbakan basına dava açmamalı ve bozulmazsak bizi kimse yıkamaz” diyerek konuşmalarını sürdürmüştür.

Adil GÜR, 13 Nisan 2009 tarihli Milliyet Gazetesi’nde kendi yöntemiyle yapılan araştırmanın sonucunda AK PARTİ en çok işsizlik ve kriz nedeniyle oy kaybetti dedi. Başbakanın sert tavrı, yolsuzluk ve medya ile kavga bunları eğitim rejim kaygısı ve DTP’ li seçmenin gerekçesi, 4 seçmenden biri gönülsüz oy kullandı, gibi konular izledi.

Tarhan ERDEM, seçim sonrasında kamuoyunda oluşan görüş ve değerlendirmelerin farklılıklarına değinerek, AK PARTİ oylarının Doğu’da azaldığı, 17 ilimizin bulunduğu Doğu bölgesinde, İl Genel Meclisi seçimleri ile, Belediye Başkanlığı seçimlerinde bölgenin en çok oy alan partisinin yine AK PARTİ olduğunu dile getirmiştir.

Yerel seçimlerde Anadolu’da AK PARTİ’ye kızan seçmenin yer yer MHP’ye, bazen SP’ye bu seçimlerde merhum Muhsin YAZICIOĞLU’nun ölümünden dolayı da (bu bir bakıma vefa örneğidir) BBP’ye yöneldikleri görülmüştür.

CHP ile MHP’nin ideoloji ve taban olarak zıt birer parti olmalarına rağmen, belli illerde ve bazı bölgelerde aynı çizgide birleşerek, birbirlerinin güçlü olduğu bölgelerde “al gülüm ver gülüm” mantığı içerisinde yakınlaşmaları da gözlerden kaçmamıştır dendi...


101

Öteki Siyaset


“Eğer; etrafında herkes şaşkına dönmüş, yollarını şaşırmış ve bundan seni mesul tutarken, sen kendi tuttuğun yoldan ayrılmaz ve başını dik tutabilirsen.

Eğer beklemeyi bilir ve beklemekten yorulmazsan....

Herkesle konuşabilir, fakat faziletini muhafaza edebilirsen.

Ne düşmanların ne de dostların seni incitebilirse...

İşte o zaman içindekilerle, beraber bütün dünya senin olur, hatta bundan da daha üstün, bir insan olursun...”


103

Öteki Siyaset


AK PARTİ Açısından

AK PARTİ 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’ne yönelik analizini tamamlayarak raporunda şu bilgilere yer vermiştir.

Raporda, AK PARTİ’nin seçimde aldığı sonuçların yanı sıra diğer partilerin durumuna da yer verildi. Sayısal sonuçların ayrıntılı olarak irdelendiği raporda, 81 il, bölgeler ve Türkiye geneline ilişkin tablolar analiz edildi.

Raporda, CHP’in oyunu bir önceki seçime göre bir milyon 700 bin artırdığı, bunun 800 bininin İstanbul, 400 bininin ise İzmir’den elde edildiğine işaret edilerek, “Türkiye genelindeki bir artış yerine, 5-6 ilde oy artışı sağladığına” yer verildi. Yerel seçimin, genel seçim havasına dönüştürülmesi sonucu oluşan kutuplaşma ve İstanbul’da Kemal KILIÇDAROĞLU etkisiyle CHP’nin, Batı Marmara, Ege ve Akdeniz odaklı bir parti görünümüne kavuştuğu, 26 ilde yüzde 10’un, bunun 16’sında ise yüzde 5’in altında oy aldığı kaydedildi.

Oylarını, 300 bini Ankara olmak üzere bir milyon 200 bin artıran MHP’nin “Orta Anadolu odaklı bir parti” olduğu belirtilen raporda, DTP’nin oyunu 400 bin artırdığı, bunun önemli bölümünün Diyarbakır ile diğer Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinden sağladığı, DTP dışındaki partilerin ise bölgede ciddi bir varlık gösteremediği vurgulandı.Raporda, partilere yönelik şöyle denildi:

“CHP, MHP ve DTP’ye bakıldığında bu partiler, bütün ülkeyi kucaklayan parti olma özelliğinde değil. Buna karşılık



AK PARTİ, aldığı oy oranı, Türkiye’ye yaygınlık açısından bütün Türkiye’yi kucaklayan bir partidir. Edirne’de seçim kaybedildi ama orada bile yüzde 25’ten fazla oy alındı. AK PARTİ, 10 ilde yüzde 25-30, 30 ilde yüzde 30-40, 30 ilde yüzde 40-50, 7-8 ilde ise yüzde 50-60 arasında oy aldı.

Batı Anadolu’da AK PARTİ ile yarışan CHP, yapacağı hizmetler üzerinde değil, laiklik ve yaşam biçimi üzerinden toplumsal bazı korku ve endişelerle kimlik siyaseti yaptı.

DTP, Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da etnik siyaset yaptı.Özellikle AK PARTİ’nin içinde TRT-6’nın da olduğu bazı hizmet ve demokratik açılımlarını, kendi varlıklarının sonlandırılması şeklinde kullandı, seçimi varlık-yokluk meselesi olarak gösterdi.

Bu hizmet ve açılımlar, yerel aktörlerimiz tarafından da topluma aktarılamadı. Bazı hizmetlerin hazmedilmesi için zamana ihtiyaç vardı. Çünkü yapılanlar bizim dışımızdaki partiler tarafından ‘seçim rüşveti’ gibi gösterildi.

MHP ise, İç Anadolu’da milliyetçilik siyaseti yaparak, TRT-6’yı ‘Kürtlere taviz veriyorlar’, dış politika konularıyla ilgili olarak da Rumlara, AB ve ABD’ye taviz verildiğine yönelik propaganda yaparak, bunların seçmen üzerinde etkili olduğunu” savundular.

BBP Genel Başkanı Muhsin YAZICIOĞLU’nun helikopter kazasında ölmesiyle ortaya çıkan duygusal iklimin seçime yansıdığı, Türkiye genelinde “AK PARTİ’ye gidebilecek” yaklaşık 500 bin oyun gerek il genel meclisi gerekse belediye başkanlığı seçiminde BBP’ye gittiği, bunun yüzde

105

Öteki Siyaset


1’lik bir puana tekabül ettiğine işaret edilen raporda, Saadet Partisi ile ilgili olarak, “AK PARTİ’den aday olamayanların durumunu ve kırgınlıkları değerlendirerek yaklaşık 700-800 bin oyu transfer ettiği, bunun 15-20 ilde yaşandığına” yer verildi.

Antalya, Manisa ve Balıkesir'de Seçimler Neden Kaybedildi?

Raporda, bazı yerlerde aday tespitinde hatalar olduğu, özellikle kaybedilen yerlerde hem hatalı aday tespiti hem de teşkilatların çalışmalarındaki eksikliklerin etkili olduğuna dikkati çekildi. Raporda, AK PARTİ’nin kaybettiği bazı illerle ilgili şu değerlendirmelerde bulunuldu:

“Antalya’da hizmetlerle ilgili sıkıntı olmadığı, ancak vatandaşın yolu yapılırken gönlüne giden yolun kazanılması da önemliydi. Ama bu yeterince yapılamadı. Halkla temas konusunda hem belediye başkan adayları hem de parti teşkilatları açısından sorun oldu. Bu da diğer partiler arasında ittifaka zemin hazırladı. Partiler arasında belki üst düzeyde olmasa da yerel bazda ittifaklar fark edilemedi.

Geçen seçimde yüksek oy alan DP adayı Hasan Subaşı’nın oyları üzerinde teşkilat çalışma yapmayınca CHP’ye yönelindi. AK PARTİ olarak Büyükşehirde oran korunurken, oyların kaydığı CHP güçlenerek çıktı. Oysa AK PARTİ 'ye yönelebilecek olan bu oran, CHP’ye yöneldi. Aynı durum Manisa ve Balıkesir’de de yaşandı, CHP-MHP ittifakı etkili oldu. Aynı olay İzmir’de de yaşandı. MHP oyları CHP’ye kaydı. Ege ve Akdeniz’de CHP ve MHP tabanındaki benzerlikler ve geçişler görülüyor.



İç Anadolu’da ise AK PARTİ tabanı ile MHP tabanı arasında benzer bir durum yaşanmıştır.

Seçimlerde, il teşkilatlarının çalışmalarındaki yetersizliklerin de etkili olduğu belirtilen raporda, teşkilat ve milletvekilleri arasındaki uyumsuzluğa örnek olarak Şanlıurfa gösterildi. Şanlıurfa’da seçimlerin kaybedilmesinin tek etkeninin “Ahmet Eşref FAKIBABA” değil, teşkilat ve milletvekilleri arasındaki uyumsuzluğun ve süreç içinde yapılan tartışmaların seçmen tarafından algısı olduğu da ifade edildi.

Yaşanan ekonomik krize işaret edilerek, özellikle piyasayı canlandırmaya yönelik alınan bazı tedbirlerin yeterince etkili olmadığı kaydedilen raporda, Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın “ekonomik krizin teğet geçtiği’ sözünün farklı toplum kesimlerinde farklı etkiler yarattığı belirtildi.

Raporda, yeni dönemde alınması gereken önlemlere ilişkin de değerlendirmeler yapıldı. İl kongreleri başlarken, teşkilatların yeni döneme uygun dizayn edilmesinin önemine işaret edilerek, bazı yerlerde parti teşkilatları ile halk arasında iletişim sorunu yaşandığına da yer verildi.

Kabine revizyonunun yanı sıra parti ve grupta da değişikliklere gidilmesi gerektiği vurgulanan raporda, şöyle denildi:

“AK PARTİ, üst üste 4 seçimi kazanan partidir. Hem aldığı oy oranı hem de oyların Türkiye’ye yaygınlığı dikkate alındığında bu önemli bir başarıdır. 4 seçimi üst üste kazandı ama 4 genel seçimi üst üste kazanmaya kurgulanmalıdır.

107

Öteki Siyaset


Türkiye, AB sürecini sürdürecek, 21. yüzyılda bölgesel ve küresel güç olacaksa, Cumhuriyet’in 100. yılının kutlanacağı 2023 yılına odaklı olarak siyasi istikrar ve güven önemlidir.

AK PARTİ kadar bütün Türkiye’ye yayılan ne siyasi bir kadro ne de siyasi bir lider var. Seçmenle yüz yüze yapılan ankette, AK PARTİ’ye oy verebileceklerini söyleyenlerin oranı yüzde 60’tır. Ama son seçimde yüzde 39 oy aldı. Geri kalan yüzde 21’lik oy oranını da kolaylıkla alabiliriz. Üçüncü genel seçimi de alabilecek olan AK PARTİ, 2015 Genel Seçimleri’ni de alabilecek potansiyele sahiptir. Seçmen, bazı konularda beklentilerinin karşılanması, AK PARTİ’nin politika ve yaklaşımlarını gözden geçirmesi halinde kendisine oy verebileceğini söylemiştir...”

AK PARTİ 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde Türkiye genelinde; İl ve İlçe Belediyeleri olarak %40.12 oranında oy alırken, İl Genel Meclisi’nde ise %38.79 oranında oy almıştır.

Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde AK PARTİ %42.06 oranında oy alırken, Büyükşehirlerde İl Genel Meclisi seçiminde %39.13 oranında oy alabilmiştir.

Seçimlerde belediyeler bazında; 9 Büyükşehir, 36 İl ve 447 İlçe ve Belde’de birinci olurken, 32 İlde ikinci, 4 İlde de üçüncü olmuştur.

AK PARTİ seçimlerde İl Genel Meclisi bazında ise; 61 ilde birinci, 20 İlde ise ikinci sırada yer almaktadır.



Dünya ekonomik krizinin etkisi ve rüzgarı ile ülkemizde de doğal olarak hissedilen ekonomik krizin varlığı, bu krizle birlikte gelen işsizlik oranının artmasına bağlı olarak birçok işyerlerinin kapanmak zorunda kalınması, sol partiler ve örgütler tarafından oluşturulan özellikle bazı seçim bölgelerinde görülen MHP-CHP birlikteliğine, şahit olundu.

Cumhuriyetimizin kurulmasından itibaren şimdiye kadar hiç yaşanmamış bir şekilde sürdürülen derin ilişkiler ağı olduğu iddia edilen Ergenekon Soruşturması’ nın iktidar partisine mal edilmesi, birçok ilçe, belde belediyelerinin kapatılarak yenilerinin açılması ve kapanan yerlerin yeni açılan ilçelere bağlanmasının dezavantajı yaşanmıştır.

Yeni bir parti olması ve teşkilatlarının da, CHP-MHP-DSP-SP gibi çok eskilere dayanmış bir parti teşkilat yapıları ile mücadele etmek zorunda kalması, gibi kanımızca son derece radikal ve yığınla sorunlar karşısında, halkın hala teveccühünün (beklenen eksilme olmadan) devam etmesi, her ne kadar yaklaşık % 3 oy eksilmesi var ise de, bu yerel seçimlerden de % 39 gibi bir oy alması, ülkemizin yedi bölgesinde de var olduğunu gösterir oy dağılımı ve şimdiye kadar ulaşılması pek rastlanılmamış oy oranına sahip olması sebebi ile tartışmasız seçimin galibi AK PARTİ olmuştur...

109

Öteki Siyaset


Hiçbir şey için ‘benimdir’ deme. Sadece de ki ‘yanımdadır.’Çünkü ne altın, ne toprak, ne sevgili, ne hayat, ne ölüm, ne huzur, ne de keder daima seninle kalmaz.

D.H. LAWRENCE


111

Öteki Siyaset


CHP Açısından

CHP, birkaç istisna dışında aynı tavrını bu seçimlerde de yine sürdürdü. Bir taraftan yerel yönetimlerin öğrencilere verdikleri bursların iptali için Anayasa Mahkemesi’nde dava açarak, iptalini sağladılar diğer taraftan yıllardır süregelen (başörtülü öğrencilerin üniversitelere alınmaması) bir soruna karşı iktidar partisi ile birlikte MHP tarafından yapılan Anayasa değişikliklerinin de iptali için Anayasa Mahkemesi’ne dava açmış ve iptalini sağlamışlardır.

Seçim meydanlarında, ‘çarşaf açılımı’, ‘öğrencilere burs verilmesinin önündeki engellerin kaldırılması’ sözü gibi ilginç vaadlerde bulunarak, sanki bunların iptalini kendileri sağlamamış gibi de iktidar partisini halka şikayet etme çabası içinde olmuşlardır.

CHP’deki oy artışları sadece kıyı ve merkez ilçelerdeki kentli seçmenin sandığa koşmasıyla ve AK PARTİ iktidarına tepkiyle açıklanamaz.

Özellikle İstanbul seçimlerinde CHP’lileri bile şaşırtan sonuçlar da ortaya çıkmıştır. Bazı ilçelerde halkla bağları güçlü adaylar olmamasına rağmen yüksek oy alınması CHP’lileri bile şaşırtmıştır.

Bu da toplumun siyasi partilere karşı bir ön yargısı olmadığını, etkili muhalefet yapıldığında oy verebileceklerini göstermiştir.

CHP’nin her seçimde olduğu gibi 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde de her türlü maddi devlet desteği(!), baskı,



ittifaklar, birleşme uğraşılarına rağmen başarılı olamadığını, bu seçimlerde en başarısız parti olduğu kanaatindeyiz.Bazı seçim bölgelerinde, aday gösterilmeyen yerlerdeki seçmen sayıları ve destekleri muhakkak göz önüne alınmalı, ülke genelindeki oy oranını etkileyebilecek durumda ve azımsanamayacak oranda olduğu unutulmamalıdır.

Bir önceki seçim sonuçlarına göre her ne kadar yaklaşık %3 oy artışı var gibi görünse de, bu artış rakamında, seçime girmeyen; SHP’nin 2004 Yerel seçimleri’nde almış olduğu %4,9 oy oranı, GP’nin 2004 Yerel Seçimleri’nde almış olduğu %3,8 oy oranı, İP, DSP gibi partilerin de oylarının ilave edilmesine rağmen ancak % 28 gibi bir oy oranına ulaşmışlardır.

Ülkemizin yedi bölgesinde de var olamaması, 81 ildeki İl Genel Meclisi oy oranları incelendiğinde, % 10 barajına bile ulaşamamış iller olması gibi, çok önemli etkenleri de hesaba katarak bir anlamda önemli bir başarı elde ettikleri söylenemez. Bu değerlendirme ile birlikte, her türlü engellemeler ile gerçekleştirilen 29 Mart 2009 tarihinde yapılan seçimin bir yerel seçim olduğu göz ardı edilmeye, genel seçim havasına sokulması yönündeki çabalar, çalışmalar ve söylemler ile seçim stratejileri belirlenmeye çalışıldı.

Türk Halkı, bir kez daha Genel Seçimler ile Yerel Seçimleri başarılı bir şekilde birbirinden ayırt etmiştir. Bu nedenle de başlangıçta ifade ettiğimiz gibi bu seçimin galibi demokrasimiz ve halkımız olmuştur.

113

Öteki Siyaset


Verdikleri oylara güven duyulmayan, aşağılanan, küçümsenen, kargaşadan, belirsizlikten, istikrarsızlıktan, kavgadan bıkmıştır.

CHP; seçimlerde belediyeler bazında; 3 Büyükşehir, 10 il, 170 ilçe ve beldede birinci olurken, toplamda belediyeler bazında %28.19 ve il genel meclisi bazında ise; %23.13 oranında oy almıştır.

Büyükşehirlerde ise; belediyeler olarak %32.79 oranında, il genel meclisi olarak ise; %27.70 oranında oy almıştır.

Başlangıçta ifade ettiğimiz gibi bu seçimin galibi demokrasimiz

ve halkımız olmuştur.


115

Öteki Siyaset


“Gerçek dostlar yıldızlara benzerler, karanlık çökünce ilk onlar görünürler”...


117

Öteki Siyaset


MHP Açısından

MHP’nin 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde bir önceki seçime göre hem oy sayısında, hem oranında bir artış olmasından dolayı, kazananlar arasında değerlendirilebiliriz. Ancak, siyasetin yolunu değiştirememiş, seçmenlerin tercihlerinin çoğunluğunu elde edememiştir.

Dünyada ve ülkemizde yaşanmakta olan ekonomik krizinin etkilerinden, krizle birlikte gelen işsizlik oranının artmasından, birçok işyerlerinin kapanmak zorunda kalınmasından, birilerine göre yıpranan İktidarın durumundan fayda elde edilmemesinden, en önemlisi de, bazı seçim bölgelerinde “CHP yakınlaşması gibi algıların oluşmasından dolayı, özellikle MHP tabanında belirli ölçülerde tepki gördüklerini, destek kaybettiklerini ifade etmeliyiz.

MHP; 1 Büyükşehir, 9 il ve 129 ilçe ve Beldede birinci olmuştur. Türkiye genelinde belediyeler olarak %14.67 oranında, İl Genel Meclisi olarak ta %16.05 oranında oy almıştır.

Büyükşehirlerde ise; belediyeler bazında %11.95 oranında, İl Genel Meclisi olarak ta; 14.86 oranında oy almıştır. Aldıkları oyların bir kısmında, AK PARTİ’ye yaramasın düşüncesi ile verilen tepki oylarının ve AK PARTİ iktidarının seçim öncesinde yapmaya başladığı “Kürt Sorunu Açılımı” içerisindeki bazı tutum ve fikirleri ile TRT 6 örneğindeki gibi, milliyetçi olmasına rağmen, MHP’ye oy vermeyen kesimlerin tepki oylarının da MHP’de toplandığı kanaatini taşıyoruz.


119

Öteki Siyaset


İdeolojiler iflas etmiştir. İdeolojilerin iflasına ve evrensel

kargaşaya rağmen, zeka ve duygu, insanları yönlendirmeye devam ediyor...

Özellikle akıl, insanlara manevi güzellik duygusu ve ilim ışığını getirerek onun medeniyeti

yüceltmesini sağlamıştır.


121

Öteki Siyaset


DTP Açısından

DTP 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde bir önceki seçime göre hem oy sayısını, hemde oy oranını artırmış olması, birçok İl, İlçe ve Belde Belediye Başkanlıkları’nı da almış olmasından dolayı seçimin kazananları arasında değerlendirebiliriz.

Bu artışın en önemli sebeplerinden birisi; AK PARTİ’nin, “Kürt Sorunu” Açılımı ile cesaretlenen bölge halkının, teveccühlerinde etnik kimlik tartışmaları ile birlikte gelen oy artışı yatmaktadır. İkincisi de seçim sonrasındaki Ergenekon’un 12’nci dalgası ile birlikte ortaya çıkan KCK (Kürdistan Topluluklar Birliği) örgütünün, seçim öncesinde bölge halkına yaptığı öne sürülen, tehdit ve baskılarında gözönünde bulundurulması gerekir.

DTP; 1 Büyükşehir, 7 il ve 50 ilçe ve beldede birincilik kazanmıştır. Türkiye genelinde; belediyeler bazında% % 5.02 ve il genel meclisinde ise; %5.67 oranında, büyükşehirlerde ise; belediyeler bazında, %4.45 ve il genel meclisinde ise; 4.93 oranında oy almıştır.

DTP’ de; CHP ve MHP için belirtmiş olduğumuz, dünyada ve ülkemizde yaşanmakta olan ekonomik krizinin etkilerinden, krizle birlikte gelen işsizlik oranının artmasından, birçok işyerlerinin kapanmak zorunda kalınmasından, yıpranmış İktidarın durumundan yararlanamamış, sadece etnik kimlik siyaseti üzerinden oy almaya çalışmıştır.

Etnik kimlik üzerindeki siyaset yapma çabalarının da, ülkemizde yaşayan Kürt vatandaşlarımızın sayıları ile



aldıkları oy sayısı mukayese edildiğinde gerektiği şekilde başarı sağlayamadıkları görülecektir.

DSP Açısından

DSP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde her türlü destek, baskı, birleşme uğraşılarına rağmen bu seçimde başarıyı yakalayamamış, her ne kadar oy sayıları ve oy oranlarında bir artış gözlense de başarılı olabilmiş değildir.

2002 Genel Seçimlerinden itibaren, gittikçe eriyen itibarı, etkisi ve gücü de; şimdiye kadar tüm seçimlerde % 1 ile % 5’ ler arasında oy alabilen bir koltuk, makam partileri gibi görüntü sergilemektedir.

“Niçin” sorusuna verecek cevabı olmayanlar, boşuna çalışıyorlar demektir.

DSP; 1 Büyükşehir, 1 il ve 10 ilçe ve beldede birincilik elde etmiştir.

Türkiye genelinde belediyeler olarak;%2.43 oranında, il genel meclisi olarak ta; %2.78 oranında oy almıştır. Büyükşehirlerde belediyeler bazında %2.14 ve il genel meclisinde ise; %2.52 oranında oy almıştır.

123

Öteki Siyaset


Meclis Dışında Bulunan Partiler Açısından

29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde SP, DP, ANAP, BBP ve diğerler partiler, AK PARTİ karşıtı tüm çabalara, uğraşlara, güçlere ve her türlü desteğe rağmen, bu seçimde de başarılı olamadıkları, her ne kadar oy sayıları ve oranlarında bir artış gözlense de başarılı sayılamayacakları görülmüştür.

Özellikle (SHP) Sosyaldemokrat Halk Partisi, (LDP) Liberal Demokrat Parti, (İP) İşçi Partisi , (HÖP) Hak ve Özgürlükler Partisi, (BDP) Barıs ve Demokrasi Partisi, (MP) Millet Partisi, (ÖDP) Özgürlük ve Dayanısma Partisi, (TKP) Türkiye Komünist Partisi, (GP) Genç Parti, (BTP) Bagımsız Türkiye Partisi, (EP) Emek Partisi, (HYP) Halkın Yükselisi Partisi gibi partilerin şimdiye kadar tüm seçimlerde % 1 ile % 5’ ler arasında oy alabilen koltuk, makam partileri görüntüsü ile birlikte siyasi parti adında Sivil Toplum Kuruluşu olarak varlıklarını devam ettirecek görüntüsü vermektedirler.

SP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde Büyükşehir ve İl alamamış (Şanlıurfa bağımsız kazandı sonradan SP’ne geçti) sadece 23 ilçe ve beldede birincilik elde etmiştir.

Türkiye genelinde belediyeler olarak; %4.75 oranında, İl Genel Meclisi olarak; %5.16 oranında oy almıştır. Büyükşehirlerde Belediyeler bazında %3.69 ve İl Genel Meclisinde ise; %4.83 oranında oy almıştır.



DP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde Büyükşehir Belediyesi kazanamamış, sadece 1 İl, 39 ilçe ve beldede birincilik elde etmiştir.

Türkiye genelinde belediyeler olarak; %2.23 oranında, İl Genel Meclisi olarak; %3.72 oranında, Büyükşehir Belediyeler bazında da %0.99 oranında oy alabilmiştir.

ANAP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde Büyükşehir Belediyesi ve İl kazanamamış, sadece 4 ilçe ve beldede birincilik elde etmiştir.

Türkiye genelinde belediyeler olarak; %0.46 oranında, İl Genel Meclisi olarak; %0.76 oranında oy almıştır. Büyükşehirlerde Belediyeler bazında %0.27 oranında oy almıştır.

BBP, 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri’nde Büyükşehir kazanamamış, sadece 1 İl, 3 ilçe ve beldede birincilik elde etmiştir.

Türkiye genelinde belediyeler olarak; %0.97 oranında, İl Genel Meclisi olarak; %2.24 oranında oy almıştır. Büyükşehirlerde Belediyeler bazında %0.64 oranında oy alabilmiştir.

“Sizi yediğiniz meyvelerle değil, yetiştirdiğiniz meyve ağaçlarıyla anarlar...”

125

Öteki Siyaset


“İlimde, sanatta, siyasette şöhrete ulaşmış insanlar; üç safhadan geçmektedir: Birincisi; dikkat çektiği safha...İkincisi; meşhur olduğu safha... Üçüncüsü; şımardığı safha...Adeta, meşhur olduktan sonra sanki milletten alacaklı! Bundan kimse yakayı kurtaramıyor...”


127

Öteki Siyaset


BEŞİNCİ BÖLÜM

2011’E DOĞRU SİYASETİN ÖTEKİ YÜZÜ


129

Öteki Siyaset


2011’E DOĞRU SİYASETİN ÖTEKİ YÜZÜ

İktidar sorumluluğunu üstlenenlerin, otoriteyi kullananların, kısaca bizim hayatlarımız hakkında karar verenlerin, bizim uymak zorunda olduğumuz kuralları belirleyenlerin bizden ne farkları var?

Bizi yönetenler, bizim rızamızı ve onayımızı aldıklarına göre, tek farkları bizim onlara verdiğimiz yetki değil midir?

Öyleyse bizler, yani yönetilenler siyasetin nesnesi değil özneleriyiz. Bizden kaynaklanmayan bir hakka kimse sahip olamaz, bizden alınmayan bir yetkiyi kimse kullanamaz.

Siyasetin aktörü bizleriz. O zaman, kendi hayatımız üzerindeki sorumluluğumuzun gereği, bütün araçları ve imkanları kullanarak siyasete katılmak, siyaseti etkilemek ve siyaseti belirlemek zorundayız.

Bu zorunluluk, insan olmamızın, özgür, adil ve barışçıl bir toplumda yaşama arzumuzun, başkalarınınkine değil kendi irademize boyun eğmek istememizin sonucudur.

Milleti yönetenlere, bizim kendilerine verdiğimiz yetkiden daha fazlasına sahip olduklarını hissettiriyorsak ve daha fazla yetki ve hakkı kullanacak bir alan bırakıyorsak, karşımıza çıkan olumsuzluklardan şikayet etmeye hakkımız yoktur.

Siyaset boşluk kabul etmez; iktidarda olanlar o boşluğu mutlaka dolduracaklardır.


2011’e Doğru Siyasetin Öteki Yüzü

Birilerinin eline teslim ettiğimiz gücün tek sınırı, bizim koyduğumuz sınırdır.

Güç, engelle karşılaşmadığı sürece sınır tanımaz, gidebileceği yere kadar alanını genişletmeye çalışır.

Siyasette Etik ve İnsanın Nefs Muhasebesi

İnsanın hem yücelerin yücesine çıkış yolu, hem de aşağıların aşağısına iniş yolu açıktır. Yani insan Peygamberlere komşu olacak makama kadar yükselebilir, melekleri bile geçebilir…

Aynı insan, hayvanlardan daha da değersizleşebilir, hatta şeytanlaşabilir. Gaflet perdesiyle kapalı olan gözü, dünyadan başka şey görmez.

Hep madde, para, pul, servet, makam, mevki, zevk, keyif ve eğlence peşinde helal haram dinlemeden şeytan’ın askeri olur…

Ancak Rabbi’ni bilen, O’nun kulu olduğunu unutmayan, Peygamber çizgisinden sapmayan, yaratılış amacının dışına çıkmayan yüksek ruhlular da, melekleri dahi imrendiren manevi derecelere ulaşabilirler.

Sadi-i Şirazi’ye şeytanlaşmış bir insanla, Şeytan’ın mukayesesini sormuşlar. Şu cevabı vermiş:

131

Öteki Siyaset


Ey bana insan ve şeytan’dan hangisinin daha hayırsız olduğunu soran! Bilmez misin ki, Şeytan, Kur’an okumaktan kaçar, insanoğlu ise, Mushaf’ı (Kur-an-ı Kerim) çalar götürür!” “Yaratılmışların en üstünü olan insan”, kötü bir seçimle, aşağıların aşağısına inebilir…

Allah'tan gelen felaket, şeytandan gelen saadetten iyidir.

“Yaratılmışların en üstünü olan insan”, kötü bir seçimle, aşağıların aşağısına inebilir…

Hz. Yusuf gibi bir büyük Peygamber dahi, Rabbim rahmetiyle beni korumasaydı, ben de nefsime uyabilirdim… demiştir.

Sürekli kötülükleri emreden bu nefis, içimizdeki asıl düşmandır. Nefis, Şeytan’ın işbirlikçisi ve casusudur…

Nefis ve şeytan işbirliği, en çirkini en güzel gösterebilir... Kötüyü iyi, yanlışı doğru, zararlıyı faydalı göstermekte mahirdirler. Bu güçlü işbirliğinin hilesinden kurtulmak için, iman şuuru lazımdır. Hakikatine varılmış bir imandan hasıl olan nur ile insanın kalp gözü açılır…

Mü’min olmayanların göremediklerini görürler, hayrı şerden ayırırlar. Hem hayrı, iyiyi, doğruyu fark ederler, hem de o doğrultuda yaşama azim ve iradesini gösterirler… Kalp gözünü kapayan bir yığın gaflet sebebi vardır. Ancak insanı gerçeklerden uzaklaştıran, gönül özürlü yapan en mühim unsurlardan biri, belki de birincisi, gururdur.



“İnsan davranışlarının dürüstlük temelinde gerçekleşmesi ahlâkın eylem sahiplerine vazife olarak yüklediği bir ilkedir.”

Toplumların ve insanoğlunun karşılaştığı, düşünce ve duygu alışverişini yasaklamak, kısıtlamak, genişletmek gibi hangi yönde olursa olsun müdahaleler yaşam biçimlerini de değiştirmektedir.

Özellikle son 25 yıldır süregelen bir “terör” sorunu yaşanıyor ülkemizde. Bu nedenle de terörden bahsedilmeyen hemen hemen hiç bir gün yok diyebiliriz. Yani, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğundan günümüze 87 yılın yaklaşık üçte biri bu sorunumuzla geçti. Sadece bu yılların maddi manevi bilançosunu çıkarıp göz önüne sermek bile doğruları ve yanlışları görebilmek için yeterlidir.

Başkasının mutsuzluğundan mutlu olan insanların olduğu, bazen irtica, bazen bölünme gibi korkularla dolu günler vadeden, kendisi gibi olmayanların düşman bilindiği, hep huzursuz ve mutsuz bir yaşantı mı?

Yoksa, sevgi üzerine, birlik, beraberlik, zenginlik, refah, huzur, barış üzerine inşaa edilmeye muhtaç bir geleceğe mi? layık bir toplumuz biz.

Demir gibi cahili, altın gibi bilginden

daha kıymetli yapan şey ahlaktır.MEVLANA

133

Öteki Siyaset


Değerlendirebilme ve Siyasi Körlük

İçinde bulunduğumuz iş ortamında her gün yaşamamıza ve sıklıkla aynı işlevleri yerine getirmemize rağmen, eksiklik ve aksaklıkların fark edilememesi sektörel körlüğe, bu tanıma uygun düşen anlatımla, siyaset kurumunun ve siyasetçilerin içinde bulundukları durumu, karşılaştıkları olayları, yapması gerekenleri ve yaşanması muhtemel gelişmeleri fark edemeyerek, yanılabileceğini ise hiç aklına bile getirmeden her şeyi doğru yaptığına inanması ise siyasi körlüğe sebebiyet vermektedir.

2002 yılından itibaren tek başına iktidarda bulunan bir AK PARTİ; siyasi körlük içine girmeden, öncelikle kendi gücünü, %47 gibi çok büyük bir seçmen desteğinin sahiplerini, temsil ettikleri görüşleri, onların içinden gelen tenkitleri, fikirleri ve önerileri dikkate alması gerekir. 2009 Yerel Seçimleri’nde oluşan birliktelikleri, siyasi oyunları fark eder ve çözümleyebilir, adaylarını ve teşkilatlarını siyasi öngörüsü yüksek kişilerle destekler, yerel yönetimlerin hizmetlerine rağmen oy alamama sebeplerini tespit ederek, yapılan yanlışlardan ders çıkarabilir ve düzeltebilirse genç ve dinamik, üretken, soruna ortak değil çözüme ortak olan ve yeter artık dedirten milletvekili adayları ile halkın karşısına çıkmaz ise önümüzdeki Genel Seçimler’de de olağanüstü bir durum hasıl olmaz ise! tek başına iktidar olabilecek güce sahip görülmektedir.

CHP'nin Genel Başkanı'nın değişmesiyle ve medyanın da bunu desteklemesiyle her ne kadar sol blokta bir birleşme ve yakınlaşma rüzgarları estirilmiş olsa da, Türkiye'deki sol seçmen tabanının sayısal ve oransal varlıklarına dair realitesi



ile CHP her zamanki siyaset çizgisinin dışına çıkmadan, çok fazla bir açılım yapma noktasında görülmemektedir. Özellikle halkımızın hassasiyetlerine sahip çıkarak samimi oldukları yönünde inandırıcı adımlar atarlar, gelen tenkitleri, fikirleri ve önerileri dikkate alırlar, son örneğindeki gibi referandum ile halkın tercihlerine sorulan anayasa değişikliklerinin bile iptali için uğraş vermeyi bırakır, çıkan her yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götürmez ise önümüzdeki Genel Seçimler’de şimdiye kadar hiçbir seçimde yakalayamadıkları başarıyı elde edebilirler öngörüsünü taşıyoruz.

Rüyaları gerçekleştirmenin en kestirme yolu uyanmaktır.

J.M. POWER

MHP, ideolojik bir partidir. Bu çizgi her ne kadar normalleşmeye doğru gitse de, etkili bir muhalefet ve politika anlayışı ile idare edilir, tavan ile taban arasındaki bağ kuvvetlendirilir, partide yeni bir heyecan ve ivme yaşanır ise Türkiye’nin bütün bölgeleri karış karış dolaşılır ve iktidar olsun muhalefet olsun doğrularına katılıp, yanlışlarına ise karşı çıkan ve bu hususta somut bir çözüm önerisi ile alternatif oluşturan bir anlayış sergilenebilirse sağ tabanda ciddi bir oy potansiyeline ulaşabilmesi o zaman mümkün dahilinde görülebilmektedir.

Karar; siyasi körlük içinde olup olmama konusunda tüm kesimlere, siyasi partilerimize ve siyasetçilerimize aittir. Bize düşen görev, elimizden geldiğince körlüğe engel olabilecek fikir öneri ve tenkitlerimizi paylaşmakla sınırlıdır. Takdir Yüce Milletimiz'e aittir…

135

Öteki Siyaset


“ZAMAN Bekleyenler İçin Çok YAVAŞ,

Korkanlar İçin Çok HIZLI,

Yas Tutanlar İçin Çok UZUN,

Sevinenler İçin Çok KISA,

Ama Sevenler İçin SONSUZDUR...”



Siyasetin Realitesi ve Alternatif Sağ Yaklaşımlar

2009 yılı içerisinde başlayan ve halen devam eden “Ergenekon” davası süreci ile birlikte, yapılacak olan 2011 Genel Seçimleri’ne kadar tüm partilerin, siyaset dışı güçlerin, bürokrasinin, iş çevrelerinin, iktidara karşı olanların, özellikle Ortadoğu da söz ve etki sahibi olmak isteyen dış güçlerin de yer alacağı, ülkemizde çok partili sisteme geçilmesinden itibaren yaşanmamış büyüklükte bir yarış ve rekabet olacağını, bu yarış içerisinde, legal veya illegal her türlü şartların deneneceği, çok tehlikeli sonuçlarda doğursa tüm şartların zorlanacağı kanaatindeyiz.

İletişimin gittikçe güç kazandığı, istenirse gizli saklı hiçbir şeyin kalmayacağı, doğrunun ve gerçeğin saklanamaz bir hal aldığı, geride kalmış ve işlevselliğini yitirmiş uygulamaları savunmanın da artık eskisi kadar kolay ol(a)mayacağı, bazıları hala farketmemeyi tercih etmekte ısrar ediyor olsa bile gerçek ve yeni siyasi hayat ile karşı karşıyayız...

Kendi yaşam tarzlarını ötekilerin hayat tarzlarından

daha üstün ve değerli görenler!…

Fark edemeyen ve fark etmeyi de istemeyen bazıları şimdiye kadar; herhangi bir tecrübe, bilgi, ilgi, sevgi, hoşgörü birikimi olmadığı halde, hak etmediği pastanın da en büyük payını almış olduklarından alışkanlıklarından vazgeçmek istemedikleri gibi bu insanların çıkar çatışmalarının son halleride ilkesizce artmıştır...

137

Öteki Siyaset


Kendi yaşam tarzlarını ötekilerin hayat tarzlarından daha üstün ve değerli görenler, ötekileri kendileri haline dönüştürülmeleri veya bastırılmaları, sindirilmeleri için yıllardır büyük savaşlar veren, modernlik, çağdaşlık, uygarlık gibi kavram ve değerleri kendilerince sahiplenen, şimdiye kadar hak etmedikleri halde gasp ettikleri, ancak etkili mevki ve makamlarının yetki ve gücünü elinde tutan azıcık sayıdaki zümreler; altlarından alınan makam, mevki ve imkanlarının hızla ve geri gelmeyecek şekilde gittiğinin tehlikesini iyiden iyiye hissetmekte, bu hissiyatlarını da toplumumuzdan gizleyememektedirler.

Beğelenelim ya da beğenmeyelim, çok partili siyasi hayatımızın başlangıcından itibaren gelmiş geçmiş en radikal uygulamalarda bulunan, arkasında azımsanamayacak kadar çok ve önemli bir halk desteğinin gücüne sahip olan, siyasi tarih sayfalarımıza adını yazdıran bir siyasi partiyi etkisiz hale getirebilmek için var gücü ile çalışan zümreler, geçmişten gelen alışkanlıkları olsa gerek bunu başaracaklarına da hala inanıyorlar galiba...

inanıyorlar galiba... Oysa bilmiyorlar ki bu olgunun altında derin

sosyolojik dönüşümler yatmaktadır....

Atila YAYLA’ nın dediği gibi, “Oysa bilmiyorlar ki bu olgunun altında derin sosyolojik dönüşümler yatmaktadır....

Nefret ettikleri parti, bir aktör olduğu kadar bir sonuçtur da. Bu parti yok olup gitse de bu sosyolojik altüst oluş başka bir siyasi aktör ortaya çıkaracaktır.” Zamanla bu duruma onlarda muhakkak ki! alışacaklardır...



Hayatı anlamlı kılan şey geçen zaman içinde kalıcı şeyler ortaya koyabilmekte yatmaktadır.

Siyaset pis bir iş olarak algılandıkça, siyasetten nemalanan kalitesiz kişilerin de varlıklarını şimdiye kadar sürdürmeye devam edebilmeleri normaldir.

Siyaseti, siyasi birikim ve yönetim becerisi sahibi insanların ülkeyi yönetmesi olarak tanımlamamız ve siyasetçiyi saygın bir konuma taşımamız yadsınamayacak bir gerçektir.

Toplum olarak siyasetimizi, siyasetçilerimizi, sivil-asker yöneticilerimizi, Cumhuriyet’imizi ve demokrasimizi, ‘bütün insani değerlere azami derecede önem verilen, insana sevgi, saygı ve hoşgörü ile bakılan, her türlü ön yargılı fikirlerden uzak, insanlar arasındaki ayırımcılığa karşı olan’ bir değişim süreci olarak görebilmeliyiz. Bunu umuyor ve de yürekten inanıyoruz.

Siyasi partiler arasında faaliyetlerini sürdürmeye çalışarak seçimlere katılanlar arasında, “Anavatan Partisi” ile “Demokrat Parti” birleşerek, “Demokrat Parti” adı altında toplanarak, Demokrat Parti köklü bir parti olmasına rağmen kendisini yenileyememiş, yeni yüzlerle halkın karşısına çıkamamıştır.

Özellikle devam etmekte olan ve “Ergenekon” adı ile anılan dava sürecinde, CHP gibi yargıya müdahalelere yeltenmiş, geçmişte en çok zararı görmelerine ve Genel

139

Öteki Siyaset


Başkan’ları olan eski Başbakan’larımızdan Sayın Adnan MENDERES’in ailesinin bile itiraz, uyarılarına rağmen iddia edilen süreçte, iddia edilenler yanında görüntü vermişler ve halkın tepkisini toplamışlardır.

Bu sebeplerle, yaptıkları bu politikaları ile sağ parti olarak alternatif olamayacakları kanısındayız. Yine, “sağ” olarak tanımlayabileceğimiz siyasi partilerden, (LDP) Liberal Demokrat Parti, (HÖP) Hak ve Özgürlükler Partisi, (MP) Millet Partisi, (GP) Genç Parti, (BTP) Bağımsız Türkiye Partisi ve (HYP) Halkın Yükselişi Partisi’nin ise girmiş oldukları seçimlerde almış oldukları oy oranları incelendiğinde de sağ parti olarak alternatif olamayacakları ortadadır.

Sağda yeni kurulacak kaç tane parti olursa olsun, yıpranmış isimler ve savaş kaybetmiş komutanlardan oluştuğu içindir ki, bunlara da halkımızın itibar etmeyeceği kanatini taşıyor ve onlarda “yüz tane yarımın bir tane tam etmeyeceğini” anlayacaklar, yakın gelecekte de başarılı olacakları imkan dahilinde görülmemektedir.

Savaş kaybetmiş komutanlara ordunun teslim edilemeyeceği gibi yüz tane yarımın da bir tane tam etmeyeceği kanatini taşıyoruz…



İktidar Karşıtlarının Mutabakatı ve Yanıltma Yönlendirme

2011 seçimlerinin “olmak yada olmamak“ düşüncesi ve bilinci ile 2002 yılından itibaren tek başına iktidar mücadelesi veren, tüm seçimleri önde bitiren, son iki genel seçimlerde de oy sayısında yükselişler sergileyen, bir iktidarın varlığını yadsıyamayız

Dünya ülkelerinin gözünde, yükselen değer olarak beliren, gerek AB sürecinde, gerekse Ortadoğu’nun sorunlarında söz ve çözüm ortağı olma yolunda önemli mesafeler kat eden bir iktidar partisine karşı verilen birliktelik örneklerinin, 2011 seçimlerinde, giderek artan sertlikte ve daha geniş mutabakatla olacağını öngörüyoruz.

İki parmağının ucunu gözüne koy. Bir şey görebiliyor musun dünyadan?

Sen göremiyorsun diye bu alem yok değildir.

MEVLANA

29 Mart 2009 seçimlerinden bir hafta önce YSK tarafından yapılan açıklamaya göre, sandık görevlilerinin başörtülü olamayacağı hakkındaki kararındaki asıl amaç; sağ seçmeni yanıltarak sandıkta oy vermek üzere bulunmamasını sağlayabilmek olduğu inancındayız.

YSK’nın bu kararını öğrenen yaşlı, sakat, yardıma muhtaç vatandaşlarımızın içinde, oy kullanmak isteyen başı örtülü

141

Öteki Siyaset


insanların oy kullandırılmayacağı endişesi ile oy kullanmaya bile gitmek istemedikleri veya gitmedikleri durumlarla karşılaşılmıştır.

Önümüzdeki seçimler öncesinde bu tür farklı uygulamaların yaşanmaması, yanlış anlaşılmalara sebep olunmaması için özellikle başta siyasi partilerimiz olmak üzere, kamu görevlileri, YSK, STK'lar, hükümetimiz ve tüm halkımız şimdiden sonra uyanık olmalı, şeffaf ve katılımın yüksek olacağı bir seçim altyapısının hazırlanması noktasında ise akılcı önlemler alınmalıdır.


143

Öteki Siyaset


Sonunda özür dilemek zorunda kalacağın bir sözü önceden söyleme.

Söz ok gibidir. Senden çıktı mı,

artık sen ona değil, o sana hakim olur.

İmam ŞAFİİ


145

Öteki Siyaset


Nasıl Bir Strateji ?

Ülkemizde, yaygın olan oy verme sebebi olarak “İdeoloji” kavramı en önemli etkenlerden birisi olarak belirginleşmektedir. Peki bu “ideoloji” nedir? Nasıl çıkmıştır? Neyi ifade eder? En çok kime, kimlere, hangi partilere yarar getiriyor? Körü körüne ideolojik “oy” verilmesine nasıl engel olunur? sorularının cevaplarına göre seçim stratejileri uygulamaları önemsenmelidir.

Özellikle sağ partilere gönül veren seçmenlerin, zaman zaman tercihlerinin yönünü değiştirdiği görülmektedir. Ancak sol partilere gönül veren toplulukların sağ partilere oy verdiklerine pek rastlayamazsınız.

29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinde çok belirgin şekilde görüldüğü üzere, sol partiler birbirlerini destekler şekilde oy tercihlerini diğer parti lehine çevirmiş, bazı seçim bölgelerinde aday bile göstermemişlerdir.

il, ilçe, belde teşkilatlarındaki parti mensuplarının bile kendi partilerine oy vermedikleri açıkça

görülmektedir.

SHP seçime katılmayarak bu desteğini direk olarak yansıtmış, DSP ise bazı bölgelerde aday göstermeyerek aynı desteği vermiştir. Bu birlikteliklerin 2011 seçilerinde çok daha sert şekilde devam edeceği kesinlikle göz ardı edilmemelidir.



2002 Seçimleri, 28 Şubat sürecinin devamı olarak ortaya çıkan koalisyon hükümetinin durumu, koalisyonu oluşturan partilerin farklı ideolojileri ve politikaları, Anayasa Kitapçığı fırlatma krizi ile o günkü siyasi durum değerlendirildiğinde, tüm partilerin 2002 Seçimleri’ne büyük beklentilerle girmeleri, bunun getirdiği belirsizliklerin etkileri ile ittifakların olduğu söylenemez.

Aşağıda bazı illerdeki 2004, 2007 ve 2009 Seçim Sonuçları’na göre sandıklardan çıkan oy sayıları ve oranları bizlere olağan olmayan, İl Başkanlıkları bazında planlı olarak ittifak yapıldığını göstermektedir. İl, ilçe, belde teşkilatlarındaki parti mensuplarının bile kendi partilerine oy vermedikleri açıkça görülmektedir.

2004 Yerel Seçim Sonuçları’na göre:Eskişehir ve Gaziantep’te seçime girmeyen bir CHP, Bayburt Belediye Başkanlığı’nda; 82 oy ve 0,40 oranında oy alan CHP, Siirt Belediye Başkanlığı’nda; 72 oy ve 0,10 oranında oy alan DSP, Bayburt Belediye Başkanlığı’nda; 22 oy ve 0,10 oranında oy alan DSP,

2007 Genel Seçim Sonuçları’na göre; hiçbir ilimizde seçime girmeyen bir DSP, hiçbir ilimizde seçime girmeyen bir ANAP,

2009 Yerel Seçim Sonuçları’na göre:Hakkari’de, İl Genel Meclisi’nde sadece, 46 oy ve 0,04 oranı ile CHP, 362 oy ve 0,34 oranı ile MHP, Şırnak Belediye Başkanlığı’nda, 110 oy ve 0,51 oranında oy elde eden yine CHP, 61 oy ve 0,28 oranı ile DP, Tunceli Belediye Başkanlığı’nda;18 oy ve 0,13 oranı ile SP, 33 oy ve 0,25 oy alan DP, Yozgat

147

Öteki Siyaset


Belediye Başkanlığı’nda; 48 oy ve 0,12 oranında oy elde eden yine DSP, Gümüşhane Belediye Başkanlığı’nda; 32 oy ve 0,23 oran elde eden yine DSP, Adıyaman Belediye Başkanlığı’nda; sadece 1 oy alan ANAP, Afyonkarahisar Belediye Başkanlığı’nda; sadece 11 oy alan ANAP, Denizli Belediye Başkanlığı’nda; sadece 16 oy alan ANAP, Kars Belediye Başkanlığı’nda; 26 oy ve 0,07 oran elde eden DP, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nda; 5871 oy ve 0,66 oranında oy elde eden DSP, Manisa Belediye Başkanlığı’nda; 1615 oy ve 1,00 oranında oy alan DSP, ile karşı karşıya kalınmıştır.

Ülkemizdeki sağ’ı temsil eden siyasi partiler ile sağ seçmenlerin oranı daima % 70’ler civarında olmasına rağmen, böl-parçala-yönet sistemine uydurmaya çalışan bazı çevreler, ne yazık ki sol siyasilerin ve seçmenlerin sağladığı bu birlikteliği örnek al(a)mamış, hiçbir seçimde, hatta siyasi kriz olarak lanse edilen dönemlerde bile aynı feragati göstermemiş oldukları unutulmamalıdır. 2011 seçimlerinde bu çalışmanın muhakkak yapılması gerektiğini öneriyoruz.

AK PARTİ için koparılan yaygaranın, daha önceleri de; DP, DYP, ANAP, gibi sağın güçlü partileri içinde kopartılmış olduğunu, aradan sıyrılan sol partilerin de bu sayede, hemen hemen her dönemde ya iktidar, yada iktidar ortağı konumunda bulunduklarını unutmayalım.

Sağ partilerce ikram edilen bu devlet imkanlarını ise sol görüş, gereklilikler için kullanmış ve bürokraside köklü bir kadrolaşmayı başarmışlardır.



Demokrasimizin Meşruiyeti

Ülkemizin siyasi gündemine şöyle bir bakınca, nereden nereye geldiğimiz daha iyi anlaşılmaktadır.

Şimdiye kadar ülkeyi yönetenlerin, her şeye şüpheyle, aşağılamayla, komplekslerle, korkularla bakanların kafalarını kaldırıp çevrelerinde olup bitenleri izlemeleri ve kavramaları zaman aldı. Bazıları da hala anlamamakta ısrar ediyorlar...

Türkiye değişti ve hala değişiyor, içinde bulunduğu coğrafi bölgesini de tanzim etmeye soyunduğu, etkisi altına almaya başladığı, güçlendiği, saygı ve sevgi kazandığı da görülüyor.

Günümüz koşullarında; birlikte yaşayabilmenin, zenginliği, huzuru ve barışı tesis etmenin yolu, demokrasinin standartlarının yükselmesinden geçiyor olmasını görebilmek ve gerekliliklerini de yerine getirebilmekten geçmektedir.

Demokratik yaşamımızın şimdiye kadar rastladığı en güçlü ve değişimci siyasi gücü olan AK PARTİ, iktidara geldiği tarihten itibaren süregelen inanılmaz saldırı, kumpas ve yıldırma politikaları ile varlığını ısrarla ve azimle gücüne güç katarak çalışıyor. AK PARTİ’ye karşı yürütülüyor gibi görünen ve değerlendirilen saldırılar, Türkiye’nin gerçek demokratikleşme ve gerçek sivilleşme sürecini hedef aldığı gözönüne alınmalıdır.

149

Öteki Siyaset


AK PARTİ iktidarına karşı gibi görünenlerin asıl niyetleri ve korkuları da, Türkiye’nin gerçek demokratikleşme, sivilleşme yolunda atılan çok güçlü ve kalıcı değişimler, yavaş yavaş toplum nezdinde kabul görmeye başlayan, yıllardır kandırılmışlık duygularının gittikçe ve sağlam adımlarla kabul gördüğüdür.

Demokrasinin çıtasının giderek daha da yükselmemesi için her yol denenmeye çalışılıyor, çalışılacak da…

Daha fazla demokrasinin toplumumuz için iyi olmayacağı ve hazır olmadığımız gibi yıllardır dile getirilen söylemlerin, artık kabul görmemeye başladığını hissetmek bazı kesimleri öfkeli ve çaresiz bırakmıştır. Türkiye tam demokrasiye ulaşmış, ideal bir hukuk düzenine kavuşmuş değildir.

Bu durumda daha fazla demokratikleşme kültürü edinememiş olunmasının, baş sebeplerini de unutmamak gerekir.

AK PARTİ’nin, azimle ve kararla demokratikleşme yolundaki dönüşüm çabaları, cesaretle mücadele etmesi, her türlü engele karşı ayakta durabilmesi, “öteki olmayanların” öfkelerinin de artmasına sebep olmaktadır.



Daha Fazla Demokrasi İçin Eylem Planı

Sivil siyasetçilerimizin bu gerekliliği görerek bir an önce düğmeye basmaları, şimdiye kadar tam anlamı ile başarılamayan tüm demokrasi girişimlerine bir yenisini eklemek, gelecek adına daha güvenli ve özenli bir sivil siyaset ile birlikte toplumun önünü bir daha engel çıkarılamayacak önlemlerle açmak için sorumluluklarını yerine getirmelidirler.

Askeri yöneticiler de, emri altındaki “ötekiler” in ne dediklerini bir dinleme zahmetine katlanmalı, acaba neyi nasıl yapıyoruz sorusuna bir cevap arayabilmeli, bütün ciddiyetleriyle düşünebilmelidirler.

Kendilerini Anayasal Düzen’in üzerinde görme, toplumu kendi istediği gibi şekillendirme ümidiyle toplum mühendisliği çalışmalarını, siyasetçi gibi davranmayı bırakarak, gerçek görevlerine “askeri yöneticilik” işlerini yapmaya yönelmelidirler.

Siyasetçi olduğunu söyleyen, siyasetçi olmak isteyen herkes bu zorlu, güçlü belki de tehlikeli sorumlulukların bilincinde olarak hareket etmeli, taşın altına sadece ellerini değil, kollarını, yüreklerini de koyabilmelidirler...

Toplumumuzun daha özgür, güvenli, güçlü bir yapıya bürünebilmesi, daha fazla “Demokrasi İçin Eylem Planı” hazırlanmasının zamanı çoktan gelmiştir.

151

Öteki Siyaset


Ülkemizde; çoğu zaman düşünmek, gelişmek, gelişme talep etmek ve değişmek istemenin bile

suç unsuru oluşturduğunu biliyor olmalıyız...

Sivil siyaset, gerek kurumsal olarak, gerekse siyasetçiler olarak, “eylem planları” hazırlama konusunda, askeri yöneticiler kadar pek tecrübe sahibi değillerdir.

Tecrübe kazanmalarına uygun imkanlar sağlandığı, fırsat tanındığı da söylenemez. Onlar da artık toplumun tamamını etkileyecek, gelişim ve değişimlerine katkı sağlayabilecek “eylem planları” hazırlayabilmelidirler.

Ülkemizde; çoğu zaman düşünmek, gelişmek, gelişme talep etmek ve değişmek istemenin bile suç unsuru oluşturduğunu biliyor olmalıyız.

Yapabilmek için ise, önce bu ihtiyacın varlığını anlayabilecek “DUYARLILIK” sahibi olunmalı, sonra uygulama içeriği ve konusunda “AKIL” sahibi, en sonunda ve en önemlisi ise “CESARET” sahibi olunmalıdır.

Evrensel normlarda bir demokrasiye kavuşmadan ülkemizin normalleşmesi mümkün değildir.

Çağdaş ve modern bir hukuk devleti olabilmemiz ancak demokrasi standardımızı yükseltmekle mümkün olacaktır.



Demokrasimizin önündeki en önemli problemin zihniyet meselesi olduğunu söylemek doğru olacaktır. Demokratlar olmadan demokrasi olmaz.

Özellikle toplumun aydın kesiminde demokrasi bilinci oldukça zayıf, demokrasi inancı ise yok denecek kadar azdır.

Aydınlarımızın büyük çoğunluğu önyargılı ve birtakım ideolojilerin esiri olmuşlardır. Buna karşı ülkemizin en önemli şansı, basiretli, duyarlı ve feraset sahibi bir halkımızın olmasıdır.

Demokrasi, bir inatlaşma ve kavga rejimi değil,

tam aksine bir hoşgörü ve uzlaşma rejimidir.

Zamanımızdaki siyasi üslup, halkımızı da çok rahatsız etmekte ve siyaset kurumuna olan güveni önemli ölçüde sarsmaktadır.

153

Öteki Siyaset


“Bugün daha iyi olduğumuzu bilmek, dün nerede olduğumuzu bilmemizi gerektirir.

Geriye bakmayın...Gelecek için de hayal kurmayın.

Size ne geçmişi geri verebilirler, ne de gelecek hayallerinizi tatmin edebilirler.

Göreviniz, ödünülüz, kaderiniz, burada ve Şimdidir.”


155

Öteki Siyaset


Siyasetin Gerçeği ve Siyasal Hizmet Bilançosu

Cumhuriyetimizin kurulmasından sonraki demokratik siyasi hayatımızda yaşanan 1960, 1971, 1980, 1997 müdahaleleri ve bu süreçlerde yaşananları yaşanmamış saymadan, “duymadık, görmedik, bilmiyoruz” dememeliyiz.

Ortaya çıkan birçok darbe iddiaları ile yine planlarda geçenlerden anlaşılıyor ki, her hazırlanan benzer planlar gittikçe inanılmaz boyutlara, vicdansızlığa, insan aklına sığmayacak sapkınlıklarla dolu olmaya başladı.

Sanki, bu darbe planlarında yazılı olayların benzerleri ülkemizde hiç olmamış gibi davranıp konuşulmuyor mu? İşte o zaman şaşkınlığı daha da artıyor insanın. Bu iddialar üzerine konuşanları, fikir beyan edenleri, red edenleri, saçma bulanları, içinde bulundukları şartlarla ve ruh halleriyle anlayabilmeliyiz.

Sivil siyaset, sivil devlet, gerçek iktidar ve “Sivil Anayasa” yolunda zorla iyilik yapılıyor, destek veriliyor bizce... Kim bilir, belki de bilerek yapılıyor, “Sivil Anayasa” yapılmasının yolu giderek kolaylaştırılıyor, halkın gözleri önünde, zihinlerinde ve vicdanlarında zorunluluk haline getiriliyordur.

Her kesimden vatandaşlarımızın düşüncelerinde yıllardır süregelen korku, baskı ve hoşgörüsüz siyasi yaşam ile insanlarımızın siyaset dışına itildiği, siyasete vakit ayırmasına olanak verilmediği, cesaretlerinin kırıldığı günler geride kalmaya başladı gibi. Cesaret arttıkça, içinde sakladıklarını dışarı vuranlarda çoğaldı ve gittikçe de çoğalacak.



Bu bir “Güç Oyunu”... Önce bunu anlamak ve bu oyunun da

kendine has kuralları olduğunu bilmek lazım…

Öncelikle, bu değişim yolunda öfke ve kızgınlıklara yer olmadığını öğrenmeliyiz.. Bu bir “Güç Oyunu”... Önce bunu anlamak ve bu oyunun da kendine has kuralları olduğunu bilmek lazım.

Nasıl ki, muhalefet için sıkça dile getirilen “iktidar olmak istemiyorlar”, “plan, proje ve çözüm önerileri sunmuyorlar” tarzında eleştiriler yapılıyorsa, partilerinin felsefesinin iktidar olmak değil, bazı dengeleri gözetmek, iktidar olanları ve olmak isteyenleri denetlemek, kontrol etmek, asıl güç sahibi olmak gibi misyon ve vizyonları varmışcasına politika yaptıklarını görebilmeliyiz.

Bunları anlayabildiğimizde ise, içimizdeki öfkenin yerini serinkanlılık, akıl ve ümit dolu fikirler, gelecek adına cesaretlilik alıyor.

Hani sıkça duyduğumuz bir söz vardır ya; “bu ülke, namusluların da namussuzlar kadar cesaret sahibi olabilmeleri ile adam olur.”

İşte bu sözün doğruluğunu son birkaç yıldır bazı medya organları ile hissetmeye başladık. Bu cesareti kendinde bulan medya sayısının çoğalması ile bugünlere kadar gelinebilmiştir.

157

Öteki Siyaset


Şimdi de gerçek adaleti arayan ve dağıtan hukukçuların cesaret sahibi olduklarını görüyoruz ve izliyoruz.

Diyarbakır’da toplanan 41 İl Baro Başkanları’nın ortak açıklamaları ve Ankara Barosuna kayıtlı 400 Avukatın ‘Kafes’ ve ‘Millete Komplo’ eylem planlarıyla ilgili suç duyurusunda bulunmaları...

Başvurularında dikkat çektikleri: “Anayasa’yı, kanunları ve hukuku hiçe sayan devletin saygın kurumları içerisinde yuvalanmış bazı illegal oluşumların demokratik hukuk düzenini ortadan kaldırmaya yönelik bir takım vahim komplolar hazırladıklarını ve uygulamaya koydukları komploları gerçekleştirmek için toplumda korku ve kaos yaratacak suikastlar, provokasyonları uygulamaya hazırlandıkları...” konularında vurgu yapmalarıdır.

Tüm bu gelişmeler bize ülkemiz idaresinin olması gerektiği gibi; “gerçek sahiplerine”, ”sivil iktidara”, ”millete” teslim edileceği, edilmek zorunda kalınacağı gerçek iktidar için referandum zamanının belki de zorunluluk halini alacağının çok yakınımızda olduğu söyleniyor.

Siyaset Hizmet Bilançosu ile aslında anlatmak istediğimiz konular, tüm siyasi partilerimizin tüzüklerinde, seçim beyannamelerinde yer verilmesine, seçim meydanlarında halka vermiş oldukları sözler olmasına rağmen, seçimlerden sonra bu sözleri unuttukları, unutturdukları ve yokmuş gibi davrandıklarına şahit oluyoruz.

Örneğin, bazı belediyelerin verdikleri öğrenci bursları üzerinden siyaset yapmak, rant sağlamak düşüncesi



ile CHP tarafından dava açılarak, verilen burslara son verilmesinin sağlanmasına rağmen, seçim meydanlarında öğrenci burslarının verileceğini gösterebiliriz.

Cumhuriyet’in kuruluşundan buyana; gerek iktidarda, gerek iktidar ortağı iken, gerekse de muhalefette iken, partilerin toplum için neler yaptıkları ve nelere engel oldukları göz önüne serilmesi gerekmektedir.

Bu amaçla geniş analizler yapılmalı, daha analitik bir hale sokulmak suretiyle de “Siyasal Hizmet Bilançosu”nun hazırlanması ve halkın bilgisine sunulması önceliği teşkil etmesi bakımından son derece önem arz etmektedir.

Unutmayalım ki “söz uçar, yazı kalır”.

Bu bilanço ile iktidar partileri ve muhalefet partileri olmak üzere, hem geçmişte yaşanmış bedeli bir şekilde ödenmiş siyasi karar ve etkileri, hem de özellikle 2002 -2009 yılları arasındaki hem yerel hem de genel seçim dönemlerinde yaşanmışlara göre analitik olarak düzenlenmesi gerekliliğini ifade edebilmekteyiz.

159

Öteki Siyaset


BİZİM DE YAŞADIĞIMIZ HAYATTIR KARDEŞİM

"Bizim de yaşadığımız hayattır kardeşimBiz de soluk alıp vermedeyiz,Yani her insan gibi sevmekteyiz, sevilecek şeyleri.Bir kır çiçeğini çimeni toprağı börtü böceği.Kurban bayramlarında kınalı koçları.Başları el oyası işlemeli yemeni ile kapalı,Bembeyaz saçlı kırış kırış alınlı,Pencere kenarlarında oğullarını bekleyen anaları.Kalbim ağrıyorsa da kardeşim,Gönlüm bulanıyorsa,Tedirginsem, kuşkuluysam,Kalın kitapların yazdığına bakarsan suçluysam.Havada ihanet, dışarıda sıcak, duvarda, yazılar,Kalbimizde acılar varsa da,Bizim de yaşadığımız hayattır kardeşim…"


161

Öteki Siyaset


İktidar Partisi Neden Başarılı Olmak Zorundadır?

AK PARTi, Kurumsal Siyasal Kimliği’nde de belirttiği gibi; temiz siyaset, temiz toplum, tam adalet, müreffeh ve huzurlu bir hayat vaadiyle milletimizin karşısına çıkmıştır. Toplumda barışın, huzurun ve refahın sağlanması için öncelikle adaletin tesis edilmesi gerektiğine inanmaktadır.

Yaşanan sorunların temelinde, adalet sistemindeki aksaklıkların olduğuna inanan, sadece hukuk alanında değil, sosyal, siyasi ve ekonomik alanda da tam ve zamanında adaletin şart olduğunu savunmaktadır. İnsanlarımızın mutluluğu için adalet kadar, kalkınmanın da önemli olduğuna inanan, sürdürülebilir bir kalkınmadan yanadır.

Milletimizin refah ve huzuru için, artan ekonomik gelir ve fiziki şartların iyileştirilmesinin yeterli olmadığını düşünen, çevreye duyarlılık ve demokratik yönetim gibi unsurları da içine alan bir kalkınmayı hedefler.

Ülkemizin tarihini ve kültürel unsurlarını bitmez tükenmez bir enerji ve ilham kaynağı olarak gören, değişim ve dönüşümden rahatsız olmayacak kadar kendine ve milletine güvenen, demokrat bir partidir.

Söylemlerinde toplumsal gelenekleri, kanaatleri ve evrensel değerleri veri olarak kabul eder.

Toplumsal hassasiyetleri dikkate alan, anlaşılır, sade, tutarlı, gerçekçi, güncel, hoşgörüye açık, uzlaşmacı ve birleştirici bir dil ve üslup kullanmayı ve dürüstlüğü esas alan tüm



toplumsal kesimlere açık, farklı talep ve duyarlılıkları siyasete taşımaya uygun bir örgütlenme modelini benimser.

Parti içi demokrasiyi esas alan bir örgütlenmeden yanadır, interaktif bir örgütlenme biçimini esas alır, örgütlenme modelinde cinsiyet dâhil, hiçbir ayrımcılığı kabul etmez.

Teşkilat organlarında görev alacak kişilerde güvenilirlik, ehliyet ve liyakati esas alır, teşkilatlanmada bilgiye, tecrübeye, yeni teknolojik gelişmelere ve imkânlara açık, ülkenin tüm toplumsal kesimleriyle ve aydınlarıyla iletişim kanallarının sürekli açık olduğu bir örgütlenme modelini benimser ve şeffaf bir yönetim biçiminden yanadır.

Demokrat ve interaktif, katılımı ve kolektif düşünmeyi temel kabul eden ve bu tür düşüncenin sonucuna uygun liderlik anlayışını benimseyen, ilkeli olmayı esas kabul eden, gelişime ve değişime açık, söylemlerinde açıklığı öngören, güvenilir, inanılır, tutarlı ve şeffaf olmayı benimseyen bir liderlik anlayışından yanadır.

İnsanı özgür bir varlık olarak tanımlar. Bireysel ve toplumsal özgürleşmeyi esas kabul eder, insanın doğuştan var olan; dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilemez ve ertelenemez hakları olduğunu savunur.

Demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olmamak kaydıyla, hiçbir bahane ile temel hak özgürlüklerin özüne dokunacak düzenleme yapılamayacağını ve oylama konusu olamayacağını savunur, her türlü işkenceye ve insan onuruyla bağdaşmayan cezalara karşıdır.

163

Öteki Siyaset


Anayasa, uluslararası bildirgeler ve sözleşmelerle kabul edilmiş insan haklarının takipçisi ve savunucusu olmayı taahhüt eder.

Din ve vicdan, düşünce ve ifade, girişim özgürlüğü ve örgütlenme hakkını vazgeçilmez ilkeler olarak her zeminde savunur.

Din olgusunu toplumu ayrıştıran bir unsur olarak değil, birleştirici, bütünleştirici bir güç olarak görür.

Hukukun üstünlüğünü savunur ve hukuku, toplum olarak bir arada yaşamamızın ortak güvencelerinden kabul eder, yargının tarafsızlığını ve tam bağımsızlığını savunur, tarafsız ve bağımsız yargıyı, insan haklarının güvencesi ve hukuk devletinin en önemli göstergesi olarak kabul eder.

Adaleti, sadece yargısal faaliyetlerin isabetliliği ile ulaşılabilecek bir erdem olarak değil, birey, toplum ve devlet hayatı ile ilgili bütün faaliyetlerde gözetilmesi gereken ideal bir hedef olarak görür.

Şeffaf, katılımcı, çoğulcu ve temsili bir demokrasinin bütün kurum ve kurallarıyla yerleşmesini savunur, demokratik toplum olmayı, bir arada yaşayabilmemizin teminatı görür.

Demokrasiyi bir siyaset tarzı, yönetim ve denetim biçimi kabul eder, tüzüğü, programı, söylemleri ile ilkeli bir siyaseti hedefler, dürüst ve ahlaki bir siyaset anlayışı benimser, evrensel standartlara, ulusal değerlere, geleneklere ve bilgiye dayalı bir siyaset tarzından yanadır.



Toplum mutabakatına dayalı yeni bir Anayasa’nın oluşturulmasını savunur, siyasi partiler ve seçim kanunlarında, demokratik katılımı ve temsili sağlayacak köklü reformlar yapılmasından yanadır.

Parlamentoyu millet iradesinin en üst temsili kurumu olarak görür ve gözetir, önemli ve stratejik konularda halkın görüşüne başvurmayı esas kabul eder.

Hak, adalet ve özgürlükleri merkez alan bir hukuk devletini savunur, devletin bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü temel ilke olarak görür.

Birey-devlet ilişkilerinde, güven esasına dayalı olarak birey haklarının korunmasını savunur, yapısal olarak küçük, fonksiyonel olarak güçlü bir devlet modeli ile birlikte demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletinden yanadır.

Merkeziyetçi devlet anlayışından vazgeçilmesini öngörür, bütün kurumlarıyla devletin, demokratik bir biçimde yeniden yapılanmasını benimser.

Kamusal alanda yapılacak görevlendirmelerde, adalet, ehliyet, liyakat ve güven esasına göre davranmayı esas kabul eder. Yetki kullanımlarında partizanlığı ve her türlü ayrımcılığı reddeder.

Laikliği demokrasinin en önemli bir şartı olarak görür. Laikliğin arkasındaki temel düşünce, her türlü dini inanç ve felsefi kanaat karşısında devletin tarafsızlığıdır. Bu anlamda laiklik, aynı zamanda bir özgürlük ilkesidir. Bunun içindir ki, laiklik, bireyi değil, devleti kısıtlayan ve sınırlayan bir

165

Öteki Siyaset


ilkedir, devletin, inançlar, felsefi düşünceler ve kanaatler karşısındaki tarafsızlığının bir sonucu olarak laiklik, aynı zamanda toplumsal bir barış ilkesidir.

Aile kurumunu esas alan, yerel yönetimleri yetkili kılan ve üçüncü sektörün azami katkısını ve katılımını sağlayan sosyal hizmet politikalarını benimser, toplumun belli bir kesimini oluşturan yoksul, kimsesiz, dul ve yetim, fiziksel ve ruhsal engelli, bakıma muhtaç, yaşlı ve malul kimselerin ve ayrıca sokak çocuklarının, insanca yaşayabilecekleri bir hayat standardına kavuşturulmalarını öngörür.

Şehit annelerini ve gazilerimizi kutsal bir emanet olarak kabul eder, toplumsal değerlere ve geleneklere saygıyı, ulusal kültürün korunmasını, toplum içindeki farklılıkların zenginlik olarak kabul edilmesini ve çoğulculuğu savunur.

Bütün vatandaşlar için sosyal güvenliği, sosyal gelişmişliğin ve toplumsal refahın yaygınlaştırılmasını, gençlerin ve kadınların toplumsal hayat içinde daha etkin bir biçimde yer almalarını, takip edilmesi gereken sosyal ilkeler olarak kabul eder, laiklik anlayışına göre, din ve vicdan özgürlüğünün esasına inanır.

Ekonomik gelişmenin kaynağı ve hedefi olarak insanı esas alır, tüm kurum ve kuralları ile işleyen serbest piyasa ekonomisinden yanadır.

Devletin ekonomideki işlevini, düzenleyici ve denetleyici olarak tanımlar, devletin üretip sunduğu kamu hizmetlerinde kaliteyi ve vatandaşların memnuniyetini esas alır, kaynakların bilgiye, teknolojiye ve yeniliklere dayalı bir



üretim ekonomisi için seferber edilmesinden yanadır. Gelir dağılımındaki adaletsizliği ve işsizliği ülkenin en önemli sosyo ekonomik problemi olarak görür.

Küreselleşmenin gerektirdiği yapısal dönüşümlerin kaçınılmazlığını ve en az maliyetle gerçekleştirilmesini savunur. Bunun en sağlıklı yolunun rekabet gücünün arttırılması olduğuna inanır, saydamlık, verimlilik ve kaliteyi esas alan harcama reformunun öncelikli ve ivedi olarak gerçekleştirilmesinden yanadır

Ülke yararlarını gözeten bir özelleştirmeden yanadır, yolsuzluklarla mücadeleyi esas alır, vergi mevzuatının basitleştirilmesini, vergi sayısının azaltılmasını, vergi oranlarının genel olarak düşürülmesini ve tabana yayılmasını savunur, girişim ve rekabet gücünün desteklenerek finansal yapının güçlendirilmesinden ve yeni finansman tekniklerinin geliştirilmesinden yanadır.

AK PARTi, toplumun talep ve beklentilerini karşılayacak değişim ve gelişime açık bir eğitim sistemini savunur, eğitimi, hayat boyu devam eden bir süreç olarak görür, hiçbir ayrıma ve sınıflandırmaya tabi tutulmaksızın herkesin, ilgi, istek, yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda eğitim haklarından yararlanabileceği şekilde fırsat eşitliğinden yanadır.

Din eğitim ve öğretiminin, kişilerin kendi isteklerine, küçüklerin de kanuni temsilcilerinin talebine uygun olarak verilmesinden yanadır.

Eğitim hizmetlerinin yerelleşmesinden ve özelleştirilmesinden yanadır. Eğitimde devletin rolü,

167

Öteki Siyaset


kamusal ve özel eğitim kurumları için düzenleyici araştırma ve gelişmeyi teşvik edici olmak ve genel eğitim politikaları olarak benimsenir, aile, okul ve sosyal çevre arasında işbirliği ve dayanışmayı sağlayacak bir eğitim sisteminden yanadır.

Kalkınmanın ve gelişmenin temel şartının yaygın ve kaliteli eğitimden geçtiğine inanır, özgür ve sorgulayıcı bilimsel eğitim anlayışının geliştirilmesinden yanadır, isteğe bağlı olarak, örgün eğitimin her safhasında din eğitimi verilmesinden yanadır.”

Tüm bu bilgi ve belgeler ışığında, hedef 2023 Cumhuriyet'imizin 100. Yılında dünyada ekonomisi en büyük 10 ülke arasına girileceği öngörülmektedir...

Yanlış diye bilinenlerin doğru, doğru diye bilinenlerin yanlış olduğu...

Egemenliğimizin Kayıtsız ve Şartsız (gerçekten) Millete devir edilebilmesi yolunda, geri dönülmemesi gereken bir yola girilmiş olduğundan, ülkemiz demokrasisi ve geleceği adına, büyük beklentilerin baş gösterdiği gerçeğini, başlatan siyasi irade olarak devam ettirebilmesi, başlatılan ve yavaş yavaş hissedilmeye başlanılan; Ekonomik ve Sosyal reformların kesintiye uğramaması için, şimdiye kadar pek alışkın olmadığımız “dik duruşun”, “kendine güvenin” ve “siyaset ve siyasetçilerin güçlenmesi” sürecinin hızının kesilmemesi için,



Siyaset kurumuna olan inanç ve güvenin sağlanması yolunda atılan önemli adımların son bulmaması için,

Son on yılda iktidar alanı gittikçe daralan ve meşruiyeti sarsılan ‘askeri vesayet’ rejiminin yeniden kurulması yönündeki çalışmaları ile, iktidar talebinden vazgeçemeyen sivil, yargı, askeri bürokrasinin, siyasal ve toplumsal alanları denetleyici ve düzenleyici yeni yollar arayışlarının sona erdirilebilmesi için,

Demokrasimiz ve geleceğimiz adına; işte tüm bu sebeplerden dolayıdır ki, 2011 yılında yapılacak olan Genel Seçimlerde:

Şimdiye kadar toplum aleyhine iş ve işlemleri ile zarar veren aydın ve elit zümrelerin gerçek yüzlerinin ortaya çıkarılabilmesi için, yanlış diye bilinenlerin doğru, doğru diye bilinenlerin yanlış olduğunu anlayabilmemiz ve demokrasimizin güçlenmesi açısından küresel dünya ile iletişimimizin daha ileri adımlarla devam edilebilmesi, olmazsa olmazlarımızdandır.

Demokrasimizin geleceği ve istikbalimiz adına, istikrar açısından tek başına iktidarı önemsiyor, iktidar partisinin başarılı olmasını siyasetin realitesi bakımından dikkate alıyor ve öngörüyoruz.

169

Öteki Siyaset


Dün Dünde Kaldı Can Cağızım. Bugün Yeni Şeyler Söylemek Lazım.

MEVLANA


171

Öteki Siyaset


Anayasa Değişikliği Zorunluluktur ve Gerekliliktir

Türkiye’nin demokratikleşmesi mevcut Anayasa ile mümkün değildir. Bu konuda bütün siyasi partiler hemfikir olmalarına ve bunu her ortamda defalarca söylemelerine rağmen, günlük basit siyasi çekişmelerden vakit bulup ciddi bir çalışma yapamamakta, ülkemizi ve halkımızı darbe yönetimlerinin hazırladığı Anayasa’ya mahkum etmektedirler.

Mevcut siyaset anlayışı, Siyasi Partiler ve Seçim Kanunu demokrasimizin gelişmesindeki önemli engellerden biridir. İktidar ve muhalefet partilerinin hiçbir konuda anlaşamıyor olmaları ve sürekli kavgalı halleri, halkımızı germekte ve ümitsizliğe düşürmektedir.

AK PARTİ yeni Anayasa Değişikliği Taslağı ile şu gerekçelere yer vermiştir:

150 yıllık anayasa geleneği içinde, halkın katılımı ve demokratik yöntemlerle Anayasa yapılamamış olması ülkemiz bakımından büyük bir eksikliktir.

Diğer anayasalar gibi, 1982 Anayasası da olağanüstü koşullar altında kabul edilip yürürlüğe konulmuştur.

Devlet tecrübemiz, birikimimiz ve toplumsal taleplerin realitesi bakımından 1982 Anayasasının tamamen değiştirilmesine ihtiyaç vardır.



Tüm toplum kesimleri aslında bu ihtiyaç konusunda mutabakat halindedir. Ancak bu mutabakat, bugüne kadar Anayasanın tümünün değiştirilmesine yetmemiştir.

2007 yılında yeni bir Anayasanın hazırlanması amacıyla çalışmalar yapılmış, ancak bu girişimler de değişik nedenlerden dolayı başarılı olamamıştır.

1982 Anayasasının yürürlüğe girmesinden kısa bir süre sonra değişiklikler yapılması zorunlu hale gelmiş ve günümüze kadar farklı gerekçelerle 16 kez değişiklik yapılmıştır. Bu kapsamda Anayasanın toplam 85 maddesi ile Başlangıç metni kısmen değiştirilmiştir.

Anayasada değiştirilmesi gereken çok sayıda hüküm yer aldığı gibi, toplumsal ihtiyaçlar ve beklentilerin karşılanması amacıyla bazı alanlarda da yeni düzenlemelerin yapılması öngörülmektedir.

Bu kapsamda; yeni Anayasa Taslağı ile kadın-erkek eşitliğinin sağlanması; toplumun bazı kesimlerinin, sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak daha iyi korunması ve gözetilmesi; kişisel verilerin korunması; bireylerin yurt dışına çıkmalarının sınırlandırılmasına ilişkin hükümlerin daraltılması istenmektedir.

Çocuk haklarının anayasal temele kavuşturulması, her türlü istismara karşı çocukların korunması; sendikal haklar ile grev hakkında öngörülen bazı sınırlamaların kaldırılması, memurlara ve diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme hakkının tanınması amaçlanmaktadır.

173

Öteki Siyaset


Demokratik hayatın vazgeçilmez unsurları olan siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin hükümlerin, uluslararası belgelerde yer alan objektif kriterler de dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi; bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkının düzenlenmesi; bir siyasî partinin kapatılmasına sebep olan milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine son verilmesi zorunluluk halini almıştır.

Yüksek Askeri Şura kararlarının yargı denetimine açılması; memur ve diğer kamu görevlilerine disiplin cezası olarak verilen uyarma ve kınama cezalarının da yargı denetimine açılması hedeflenmektedir.

Askeri yargının görev alanının daraltılması ve sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasının tamamen önlenmesi; mukayeseli hukuk uygulamaları ve ülkemizin ihtiyaçları göz önüne alınarak Anayasa Mahkemesi’nin yeniden yapılandırılması, üye sayısının artırılması, mahkeme üyelerinin belirli bir süre için bu göreve seçilmesi ve pek çok ülkede uygulanmakta olan bireysel başvuru müessesesinin yürürlüğe konulması; Askeri Yargıtay’ın ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin bağımsızlığının güçlendirilmesi son derece önem arz etmektedir.

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun demokratik, şeffaf ve geniş tabanlı bir yapıya kavuşturulması, hakim ve savcıların da haklarında kararlar alan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nda temsilinin sağlanması kaçınılmaz hal almıştır.

Ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulmasında hükümete istişari nitelikte görüş bildirmek amacıyla



Ekonomik ve Sosyal Konseyin anayasal dayanağa kavuşturulması; demokratik hayata yapılan müdahalelerde görev alanların cezai, mali ve hukuki sorumluluklarını kaldıran geçici 15 inci maddenin ilgası gibi hususların değiştirilmesi gerekmektedir.

Ülkemizde, yukarıda belirtilen hususlarda, Anayasa değişikliği yapılması gerektiğine ilişkin bir mutabakatın varlığı yadsınamayacak bir gerçeği yansıtmaktadır.

Değişik sivil toplum kuruluşları ve partiler tarafından hazırlanan Anayasa taslaklarında da ana hatlarıyla teklifte yer alan konularda, benzeri düzenlemelere yer verilmektedir.

Düzenleme yapılan konular, uzmanlar ve kamuoyu tarafından uzun zamandan beri tartışılan ve sorunlu olduğu kabul edilen alanlar olup, bunlardan bir kısmı da ilave teklifle çözüme kavuşturulmaktadır.

Anayasa değişikliğine ilişkin bu Kanun Teklifi, yukarıda belirtilen amaçlar doğrultusunda hazırlanarak kamuoyunun ve milletimizin taktirine sunulmuştur...

175

Öteki Siyaset


Başkanlık Sistemi Türkiye Gündeminde

Yıllardır tartışılan Başkanlık Sistemi Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN’ın 18 Nisan 2010’da yaptığı söyleşi ile tekrar gündeme geldi.

Bazı kesimler şiddetle karşı çıkıyor fakat halk henüz bu başkanlık sisteminin ne olduğundan habersiz…

Daha evvel Turgut ÖZAL’ın ve Cumhurbaşkanlığı’nın son döneminde de Süleyman DEMİREL’in de benzer açıklamaları var…

Son 30 yıldır, yani 12 Eylül 1980’den bu yana bu konu konuşuluyor.

Demek ki tartışılması lazım. Farklı kesimlerden bu kadar üzerinde durulduğuna göre reddedip bir kenara atmak doğru değil.

Uzunca bir süredir akademik dünyada ve siyaset dünyasında da konuşuluyor bu konu.

Başkanlık sisteminin dünyada uygulandığı farklı ülkeler var. Mesela ABD’deki başkanlık sistemiyle Fransa’daki yarı başkanlık sistemi veya Rusya’da uygulananlar ile Güney Amerika ülkelerinde uygulananlar farklı…

Başkanlık sistemi, çok ilginç bir şekilde çok gelişmiş ülkelerde ve az gelişmiş ülkelerde yaygındır. Örneğin, ABD’de ve Afganistan’da başkanlık sistemi vardır. Gelişmekte olan



ülkelerin çoğunda Başkanlık Sistemi diktatörlüğe yol açacağı endişesi ile tercih edilmemektedir.

Başkanlık sisteminde ülkenin başında olağanüstü yetkilerle donatılmış halk tarafından seçilmiş bir kişi bulunmaktadır.

Tüm kamu kurumları dolaylı olarak yada doğrudan başkana bağlıdır. Ülkenin ordusu ilgili bakanlığa bağlıdır ve başkan ordunun başkomutanıdır.

Başkan vatana ihanet dışında hiçbir suçlama ile yargılanamaz, görevden uzaklaştırılamaz. Başkanın yargılanabilmesi için millet meclisi üyelerinin üçte ikisinin oyu gereklidir.

Meclis tarafından onaylanmış bir kanun, başkan tarafından sadece bir kez veto edilebilir. Yüksek yargı atamaları da dahil olmak üzere tüm yüksek kamu görevlisi atamaları başkan tarafından yapılır.

Gelişmemiş ülkelerde başkanlar defalarca seçilirken gelişmiş ülkelerde bunu engellemek için başkan bir kere yada en fazla iki kere seçilebiliyor.

Başkanlık sisteminin En büyük dezavantajı diktatörlüğe yol açacağı endişesidir.

Eğer başkan kişisel olarak başkanlık koltuğu doldurmakta yetersiz kalırsa ülke hem ulusal sorunların çözümünde bunalıma girer hem de devletler arası ilişkilerde zayıf kalır.

177

Öteki Siyaset


Başkan isterse kendi çıkarına uygun kişileri yüksek kamu görevlerine atayabilir. Gelişmemiş ülkelerde bir kişi yıllarca başkan olarak görev yapabilmektedir.

Başkanlık sisteminin en büyük avantajı yönetim kargaşasına son vermesidir.

Karar verme yetkisi genellikle tek kişi de olduğu için kanunlar çok hızlı bir şekilde yasalaşır.

Hedefleri belirsiz, ülke olarak karakteri oturmamış ülkelerde, iyi bir yönetim ile başkanlık sisteminde ülke çok hızlı bir şekilde kalkınabilir.

Özellikle günümüzde kanun tasarılarının hızlı bir şekilde yasalaşması, acil durumlarda alınacak

önlemler açısından başkanlık sistemi oldukça faydalıdır.

Yarı başkanlık sistemine örnek olarak; Fransa, Rusya, Portekiz, Mısır gibi ülkeler gösterilebilir. Başkanlık sistemi ile yönetilen ülkeler ise ABD, İran, Arjantin, Brezilya, Endonezya, Kenya, Kıbrıs, Afganistan...

2011 Genel Seçimleri'nden sonra Cumhurbaşkanlığı'na giden yolda, Başkanlık Sistemi ile ilgili tartışmaların hızlanacağını hep birlikte yaşayacağımızı şimdiden ön görüyoruz...



Nasıl Bir Ülke İstiyoruz ?

Dünya tarihi incelendiğinde, aşağı yukarı yapılan tüm icat ve buluşlarda, birçok yeniliklerin başlangıcında, muhalif olma sebepleri birbirinden farklı gibi görünse de hep aynı direncin, benzer karşı gelişlerin, kolay kabullenememe gibi hareketlerin var olduğunu görüyoruz.

Stratejistlerimizin bile fikir üretmek bir yana, beyan sahibi olmak konusunda kendilerini beklemeye aldıkları, toplumumuzu bekleyen olumlu yada olumsuz, alışılagelmişlik dışındaki tüm gelişmeleri ince eleyip sık dokuyarak topluma sunma hazırlıklarında oldukları seziliyor.

Öyle bir ülkede yaşamaktayız ki, yarınların bize ne gibi sürprizler hazırladığını, gelecekte nelerin bizi beklediğini, nasıl bir değişim sürecine girdiğimizi veya girmekte olduğumuzu kestirebilmek gerçekten çok zor.

keşke’lerimizin fazlalığı; geçmişimizde yapmış olduğumuz hataların, vermiş olduğumuz

yanlış kararların neticeleri değil midir!...

Bazen de, kimileri tarafından yapılması öngörülen ve projelendirilen, köklü reform hareketleri gibi görünen, gelişim ve değişim yönünde cesaret ve sorumluluk alınması gereken çabalar, sonucu ne olursa olsun, düşünmeye bile gerek görülmeksizin reddedilmekte, başlamadan bitirilmek noktasında ısrarcı olunmaktadır. Hepimizin farklı kabul edebilirlik veya kabul edilemezlik noktasında tercihleri, ölçüleri, olmazsa olmazları vardır.

179

Öteki Siyaset


Unutulmaması gereken; bazen isteklerimiz ve düşüncelerimiz dışındaki zorunlu kaldığımız durumlarda, yaşanmış gelişim ve değişimlere karşı, zaman içerisinde uyum sağlayabildiğimizi görebilmemizdir.

Aynı zamanda önceki ön yargılarımızın yersizliğinin ortaya çıkmasındaki pişmanlıklar ve gerçekler, “keşke” lerle dolu özeleştirilerimizin varlığıdır. Keşke’lerimizin fazlalığı; geçmişimizde yapmış olduğumuz hataların, vermiş olduğumuz yanlış kararların neticeleri değil midir?

Yapılan hataların, verilen yanlış kararların, bazen anlamsız zıtlaşmaların, söz dinlememelerin ve dinletememelerin, düşünememe ve düşünenlere engel olmaların, doğruyu konuşmamanın, konuşmak isteyenede engel olunmanın vermiş olduğu zarar ve ziyanı, sadece bizlere değil, gelecekteki insanlarımıza da yaşatmaya hakkımız varmı?

Toplum adına karar verenlerin; zenginlik, huzur, mutluluk, sağlık, barış dolu günleri getirecek, geleceğimize güvenle bakabilmemizi sağlayacak, ümit dolu yarınlarımızı çocuklarımıza bırakmamıza ön ayak olacak, atalarımızdan, dedelerimizden bize kalan bu toprakları bizlere kalan miras olarak değil, çocuklarımızın ve gelecekteki nesillerimizin emanetçileri olduğumuzu unutmamaları gerekmektedir.

Verilmesi gereken karar, başta ülkemiz idarecileri olmak üzere, tarih önünde sorumluluk sahibi olarak yer alacak tüm sivil toplum kuruluşlarının, kanaat önderlerinin ve vatandaşlarımızın kararı olacaktır.


181

Öteki Siyaset


Mehmed’im, sevinin, başlar yüksekte!Ölsek de sevinin, eve dönsek de!

Sanma bu tekerlek kalır tümsekte!Yarın, elbet bizim, elbet bizimdir!

Gün doğmuş, gün batmış, ebed bizimdir!



183

Öteki Siyaset


Daha Güçlü Türkiye

Türk Silahlı Kuvvetleri’mizin 30 Ağustos 2009 Zafer Bayramı münasebetiyle halkımızın bilgi dağarcığına eklediği, tüm bilboardlarda sergilediği “Güçlü Ordu, Güçlü Türkiye” sözüne; ilk bakışta ülkesini, halkını ve ordusunu seven hiç kimsenin, kelimelerin sıralamalarının değişmesi şartı dışında itirazı olamayacağını zannediyoruz.

Yeni sloganı ilk duyduğumuzda bize, 28 Şubat döneminin sloganı olan “Ordu’ya Sadakat Şerefimizdir” sözünü aklımıza getirdi nedense. Kısacası bu slogan Güçlü Türkiye, Güçlü Ordu şeklinde düzeltilmiştir.

Ordumuzun gücünü sadece halkımızdan, geçmişimizden, atalarımızdan aldığını biliyor olmamız yeterli değil. Aldığımız bu emanetin en büyük gücünün “manevi bağ” olduğunu unutmadan, bu değerin kıymetini bilmeli ve kaybet(tir)memek içinde mücadele vermeliyiz.

“Mevzubahis vatan olunca gerisi teferruattır.” “Vatan bize kılıcımızın ekmeğidir. İnsanlık tarihin hangi sayfasına bakılsa; her zaman ve her millette ortaya çıkan yüksek fikirli ve faziletli ahlak sahiplerinin tamamı, vatan sevgisini dünya işlerinin hepsinden üstünde tutmuşlardır. Bundan dolayıdır ki, her dinde, her millette, her terbiyede, her medeniyette vatan sevgisi en büyük faziletlerden, en mukaddes vazifelerdendir. ”

Bizim milliyetçiliğimizin temel noktaları; kültür milliyetçiliği, bayrak milliyetçiliği, vatan milliyetçiliği ve Türkiye milliyetçiliğidir.



Biliyoruz ki, insanın doğasında var olan “tenkitlerden hoşlanmama” özelliği, insanların içinde yer aldığı tüm örgütler içinde geçerlidir.

Hangi meslek grubuyla ilgili olursa olsun, içlerindeki çürük elmayı deşifre etmeye kalktığınızda, inanılmaz bir dirençle birlikte “yıpratma” söylemleri ve suçlamaları devreye girmekte, buna karşı etkin mücadele başlatılmaktadır. “Başkası düştüğü zaman çürük tahtaya basmasaydı deriz. Kendimiz düşünce, bastığımız tahtanın çürük olmasından şikayet ederiz.”

Çözümlenemez sorunlar yaratmak yerine, zamanın; yerine konulması, geri döndürülmesi, yenilenmesi, depolanması, satın alınması mümkün olmayan bir kaynak olduğu gerçeğinden hareketle, “sağlam geleceğin” ancak değerlerimizi yaşamak ve yaşatmakla mümkün olduğunu da unutmamalıyız.

Başkası düştüğü zaman çürük tahtaya basmasaydı deriz. Kendimiz düşünce, bastığımız tahtanın

çürük olmasından şikayet ederiz.Cenap ŞAHABETTİN

“Akvaryumdaki suyun hastalıklı olduğunü biliyor isek, içerisindeki balıklarında eninde sonunda hastaolacağını görmemiz gerekmektedir.”

185

Öteki Siyaset


“SAVAŞIN BEŞ KURALI VARDIR:

ÖLÇME,DEĞERLENDİRME,HESAPLAMA,KIYASLAMA VEZAFER.MEVZİ ÖLÇMEYİ,ÖLÇME DEĞERLENDİRMEYİ,DEĞERLENDİRME HESAPLAMAYI,HESAPLAMA KIYASLAMAYI, KIYASLAMA İSE ZAFERİ DOĞURUR.”


187

Öteki Siyaset


SONUÇ VE ÖNERİLER


189

Öteki Siyaset


SONUÇ VE ÖNERİLER

Siyaset Bilimci ve Sosyolog olan Max WEBER Meslek Olarak Siyaset adlı makalesinde, politikacı için başlıca üç niteliğin belirleyici olduğunu belirtiyor: Hırs, sorumluluk duygusu ve denge.

Ne denli içten gelirse gelsin salt hırs elbette yeterli değildir. Bir davaya adanmışlık duygusu, o davanın sorumluluğunu yüklenmeyi eyleme yön veren etmen haline de getirmedikçe, salt tutku insanı politikacı yapmaya yetmez.

Politikacının belirleyici psikolojik niteliği, gerçekleri sakin bir biçimde içsel olarak özümleme yeteneğidir. Onun için de olaylara ve insanlara karşı mesafeli olmalıdır. “Mesafeli olmamak” kendi başına bir politikacı için ölümcül günahlardan biridir.

Siyaset, kalın tahtaları delmek gibi güç ve yavaş ilerleyen bir uğraştır.

Hem tutku ister hem geniş görüşlülük. Max WEBER

Siyasetin çağrısını, ancak ve ancak, önerdiği şeyler için dünyayı fazlasıyla aptal ve fazlasıyla adi bulduğu halde tereddüt etmeyen kişiler yerine getirebilir. Bütün bunlar karşısında “her şeye karşın” diyebilen kişi siyasetin çağrısına koşabilir,” açıklamasını yapmaktadır.

Demokrasi karşılıklı anlayış, etkileşim ve tahammül rejimidir.


Sonuç ve Öneriler

Birbirinin varlığına tahammül edemeyenler, başkasının düşüncesinde doğruluk payı olabileceğini hesaba katmayanlar diyalog ve uzlaşıya açık olamazlar.

…halka rağmen ve halkın hakları kısıtlanarak demokratik bir düzenin tesis edilemeyeceği…

İdeal olan seçimlere ve belli kurumlara indirgenmiş mekanik bir demokrasi değil; idari, toplumsal ve siyasal tüm alanlara yayılmış organik bir demokrasidir.

Böyle bir ortamın oluşması ise tek tek tüm bireylere, sivil toplum örgütlerine, siyasal partilere ve diğer kurumsal yapılanmalara bağlıdır. Bireyler demokratik kültürün ve katılımın gerekliliğini hissetmeden kurumsal yapıyla demokratik düzenin oluşumu zor olacaktır.

Bugün devlet de, toplum da, tek tek tüm bireyler de sağlıklı bir demokrasinin yerleşebilmesi için üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmelidir.

Tüm dünyada bugün devletin kurumsal mekanizma olmak yerine kurumsal bir ideoloji haline gelerek, bireylerin kamusal işlerini yapmak yerine, kamusal ideolojilerini belirlemesi sağlıklı bir demokrasinin önünde bir engel olarak görülmektedir.

Demokrasi uygulanma safhasında belli kesimlerin ve demokrasiyi ideolojik kaba sıkıştıran iktidar seçkinlerinin devamlılığını sağlayan bir araç olarak algılanmamalıdır.

191

Öteki Siyaset


Ashford ve DAVİES; halk egemenliğindeki kayıt ve şartlar halk lehine kaldırılmalıdır.

Devletin görevi toplumu oluşturan; aileler, dernekler, üniversiteler, sendikalar v.s. kurumların hareket sahalarını kısıtlayıp onları boyunduruk altına almak değildir. Devletin rolü bunlara hareket sahası açmak, hukuka uygun davranmak ve kendi üyelerinin arzularına göre planlarını ve önceliklerini düzenlemelerine imkan sağlamaktır.

Demokrasilerde asıl ve kaçınılmaz olan halka güvenmektir. Siyaset ve tarih göstermektedir ki, keyfilik ve ilkesizlik meşruiyet ve güven bunalımlarını doğurmaktadır.

Siyasetçiden beklenen milli iradeyi hassasiyetle korumak kadar, hukuk başta olmak üzere tüm kurum ve kuralların sivilliği ve demokratik hak ve özgürlükleride esas alarak yapılandırmasıdır.

…keyfilik ve ilkesizlik meşruiyet ve güven bunalımlarını doğurmaktadır…

Devletin olmadığı yerde anarşinin yaşanacağı, hukukun olmadığı yerde devletin de olamayacağı aşikardır.

İnsanlar düşündükçe, devlet ise korudukça var olur. Siyaset toplum için faydalı hizmetler yapacak alan haline getirilmeli, gençlerin toplumsal sorunlarla ilgilenmelerine zemin hazırlanmalı ve gençlik siyaset dışında tutulmamalıdır.


Sonuç ve Öneriler

Siyaset başkası için fedakarlık yapmaktır, ıstıraptır, çiledir. Siyaset, çekişme ve tartışma aracı değil, çözüm üretme aracıdır. Sorunları gizli tutmak yada tartışmamak; sorunların olmadığı, yok olduğu yada çözüldüğü anlamına gelmez.

Siyaset araç görülmeli, esas amacın insana hizmet olduğu asla unutulmamalıdır.

Siyasetçilerin ve yetkiyi elinde bulunduran kamu görevlilerinin gerektiğinde yargılanmasının ve rahatlıkla cezalandırılmasının sağlanması, dürüst, namuslu, güvenilir, adaletli ve ahlaklı insanların işbaşına getirilmesi kaçınılmazdır.

…siyaset başkası için fedakarlık yapmaktır, ıstıraptır, çiledir…

Türk Milleti’nin doku ve yapısına uygun, hesap verilebilir, şeffaf, katılımcı, basına açık, halkı belli aralıklarla bilgilendirici ve öğretici bir siyasi mekanizmanın kurulması sağlanmalıdır.

Ahlak sahibi olan, günü kurtarmaya çalışmayan, yaradılışının gayesini bilen, insana hizmeti, Hakka hizmet kabul eden, adil ve vefalı olan, dünya ile entegrasyonu yakalayan, çağın gerisinde kalmayan, bilime teknolojiye ve eğitime açık, onurlu ve namuslu bir zihniyete sahip insanların işbaşına getirilmesinin meşru zemini oluşturulmalıdır.

193

Öteki Siyaset


Halkımızın AK PARTİ’ye göstermiş olduğu teveccüh ve güvenin, almış oldukları %47 oy potansiyeli ve gücünün, kimler, hangi siyasi ideolojik düşünceler, inançlar tarafından desteklendiğini, almış oldukları oyların, hiçbir grubun, inancın, görüşün tek başına gücü değil, tamamen bu görüş ve inançların birleşimi, halkın olanca doğallığıyla ve kendiliğinden gelişen sağ duyularıyla oluşan güç gösterisi olduğu unutulmamalıdır.

Ellerinde bulunan bu gücün ve iktidarın nereden geldiğini umarız unutmazlar ve önümüzdeki seçimlerde T.B.M.M’ne taşıyacakları kadrolarını da halkın sevgi ve beğenisini kazanmış, hiç olmazsa tepki ile karşılanmayan kişilerden oluşmasını umut ediyoruz. AK PARTİ taban olarak birbirinin; annesi, babası, kardeşi, eşi, çocuğu, torunu, komşusu, iş arkadaşı, hacı arkadaşı, umre arkadaşı, asker arkadaşı, okul arkadaşı gibi bire bir benzerlikleri olan zümreler, kesimler ve siyasi partilerle bir an önce sıkı ve samimi diyalog içerisinde bulunmalı, toplum içerisinde sevilen, sayılan, güvenilen, peşinden gidilen veya gidilebilecek gücü, potansiyeli olan kişileri, kanaat önderlerini ve siyasetçileri, kendi saflarına katma çabasını, erdemini, onurunu, akıllılığını acil olarak yerine getirmelidir.

Bu hassasiyeti AK PARTİ yönetimi, teşkilatları ve Başbakakanımız dan da bekliyoruz. Nasıl ki bir futbol takımında izleyici sayısının arttırılması için “ünlü”, “isim yapmış”, “sempatik” oyuncular transfer ediliyor ise, “Sağda Siyasi Güçler Birliği”nin


Sonuç ve Öneriler

sağlanabilmesi için de, tabanda sevilen ve sayılan parti üyeleri ve yöneticileri ve sade vatandaşların arasından parti saflarına davet edilip değerlendirilmeleri gerekir.

Daha önceki Yerel ve Genel Seçim süreçlerinde; İl Genel Meclisi Üyesi, Belediye Başkanı, Belediye Meclis Üyesi ve Milletveklili Aday Adayları ile Aday olarak seçimlere katılmasına rağmen seçilemeyen tüm partili/partisiz adaylarını bir an önce bir araya getirmeli, ortak görüşleri, fikirleri, önerileri dikkate alınarak, mümkün olduğunca genişleterek, halkın “ortak akıl”ı ile hareket edecek adımların atılması zorunluluk arz etmektedir. Unutmayalım ki "ilim ve sanat takdir edilmediği yerden göç eder."

“En iyiyi bulmak için uğraşırken iyiyi de kaybetmemeliyiz.”

Güçlü Bir Türkiye”nin oluşturulması için, sekiz yıllık siyasi istikrar sürecinin devamını, ülkemiz demokratik yaşamının daha da ileri noktalara taşınmasının sağlanması için ve uluslararası sahnede ”daha yaşanacak olan seçim ittifaklarını, muhtemel siyasi oyun ve eylemleri önceden okuyup, görüp, önlemlerini alabilecek, ulusal siyaset de gerektiği şekilde stratejiler üretebilecek ve geliştirebilecek, “siyasi manevralar üretip uygulayabilecek kadroları” bir an önce oluşturulup sahaya sürmeli, önümüzdeki seçimin tam anlamıyla “halkın gerçek tercihlerinin seçimi” olacağı hatırdan çıkarılmamalıdır.

195

Öteki Siyaset


Halkımızın kendisini “öteki” sınıfına sokanlara karşı verecekleri sert cevapları olsa gerek.. Ötekileşen kesimlerin, karşılaşılan siyasi birliktelikleri görebilmeleri için, sağ blokta bir an önce farkındalıkların farkına vararak diğer sağ partilerin, STK’ların ve halk tabanının bu oyuna düşmemeleri ve bu oyunu seçim sandıklarında bozmalarının kesinlikle bir görev haline gldiğini öngörüyoruz.

Siyaset Kurumumuz: “Böl” “Parçala” “Yönet” veya demokrasinin asıl iktidar sahibi güçlerince “bu ülkede demokrasi geçerlidir, istediğinizi söylersiniz ama söyleneni yaparsınız” düşüncesinde bir siyasi yönetim tarzını sürdürmek isteyenlerin bulunduğunu görmeli, bir an önce etkisinde kaldıkları bu düşünce düzeyinden uzaklaşmalı, bu asli amaç için uğraşlar verildiği bilinciyle; duyarlı Türk Halk'ına da ivedi olarak anlatmalıdır.

Ülkemizde yaşanan birçok sorunun başlangıcı da, bazı çevrelerin, güçlerin ve kurumların zaman içerisindeki yasakları, kısıtlamaları, müdahaleleri ile yaşanmaya başladı. İçeriği ne olursa olsun, bir sorunu çözmek için öncelikle gerekli olan, insanların düşünce alışverişinde bulunmaları, birbirleriyle iletişim kurmaları, örgütlenmeleri ve uzlaşı da diyebileceğimiz birlikteliklerin önünde bir set oluşturmamalarıdır.

siyaset araç görülmeli, esas amacın insana hizmet olduğu asla

unutulmamalıdır.

Belki de, önümüzde duran fırsatları görebilme, olumlu mu, olumsuz mu, korku mu, sevgi dolu mu, geçmişle mi,


Sonuç ve Öneriler

gelecekle mi yaşayacağımıza karar verme zamanının geldiği kaçınılmazdır.

Anayasal bazı düzenlemelerin ve kanunların çıkarılması ve hayata geçirilmesi, her alanda değişim ve reform yapılması şarttır. İnsanın hata payını azaltacak yöntemler ve kurallar bütünü oluşturulmalıdır.

Son yıllardaki yaşananlar, bildiklerimiz dışında inanılmaz ama gerçek ilişkileri görüp duymamıza, çözül(e)meyen sorunlarımızın ve nedenlerinin arayışlarında çok farklı olayların cereyan etmesi ile çözümsüzlüğün bazı güçlere kazandırdığı inanılmaz imkan ve imtiyazların, makam ve mevki gücünün, hangi boyutlara ulaştığını da göstermektedir.

İletişim sorunlarımızı çözmeden huzurlu bir yaşam sürebilmenin olanaksız olduğu gerçeğini yadsımak mümkün görülmemektedir.

Sorunların çözüme ulaşması, demokratik, huzur dolu, güvenli bir toplumun yaratılabilmesi, hem bireylerin hem de toplumun yaşamına zenginlik ve saygınlık katmak, hoşgörü aşılamak gerçekten istenseydi eğer, iletişim sorunlarımızı çözmeden huzurlu bir yaşam sürebilmenin olanaksız olduğu gerçeği de şimdiye kadar kavranabilmiş olması gerekirdi.

Tüm vatandaşlarımızın, yüzlerce yıldır olduğu gibi hiç bir etnik kimlik ayırımı yapmaksızın ortak tarihsel birlikteliklerinden faydalanmalı, bu tarihi birlikteliğimizden

197

Öteki Siyaset


kaynaklanan fırsatları iyi kullanabilmeli, yaşamınıza yön verecek ilke ve değerlerimizi de yeniden keşfederek, duygu, düşünce ve davranışlarımızla bütünleştirebilme yürekliliğini geliştirebilmeli ve gösterebilmeliyiz.

Unutmayalım, kendimizi tekrar bulabilmemiz için, yaşam bizlere belki de güzel örneklerle dolu imkanlar sağlamıştır, bizler de bu imkanları kavrayabilmeli, farkına varabilmeliyiz.

Düşüncelerimizde zemin olarak kabul ettiğimiz şey her ne ise, algılayacağımız ve paradigma olarak kabul edeceğimiz şey de onun üzerinde inşa edilecektir. Düşüncelerimizde olumlu-olumsuz,korku-sevgi, geçmiş-gelecek kavramlarından hangisini zemin olarak alıyorsak, o yönde karar ve hüküm vermekteyiz.

Geçmişi zemin alan kişi; sürekli eskilerini ve anılarını düşünür, onları dile getirir, geçmişe özlem duyar. Onlar için gelecek, yenilik, gelişim, değişim gibi olgular pek önemli değildir. Varsa yoksa eskisi ve eski düzen.

Geleceği zemin alan kişiler; sürekli ileriye dönük planlar yapar ve düşünür, daha iyiye, daha güzele, refaha, mutluluğa, başarıya ulaşmak üzere çaba sarf eder ve geçmişe o kadar önem vermez. Bu gününü ve geleceğini yaşarlar.

Olumsuz düşünen insan; her karşılaştığı olaydan bir fenalık bekler. Yaşamı süresince atacağı her adımda yine Mevlana’nın dediği gibi, dikenlikler arasında yol alır, ‘dikenlik’ bulur.


Sonuç ve Öneriler

Olumlu düşünen insan ise; daima huzur ve mutlu bir yaşam sürer, karşılaştığı olumsuzlukların bile arkasında mutlu olabilecek birşeyler arar ve Mevlana’nın dediği gibi ‘gülistan’ı gül düşünerek bulmaya çabalar.

Karşılaşılan önemli yaşam sorunları, o sorunları ortaya çıkaran düşünce

düzeyinde çözülemez, sorunları çözmek için daha üst düzeyde gelişmiş bir

paradigma kullanmak zorundayız.Albert EINSTEIN

Yöneticiler, siyasiler ve sorumlular için zaman diğer çalışanlardan daha önemlidir. Zaman verimli kullanılması gereken “kıt bir kaynaktır.”

Karar verirken ve planlama yaparken; işleri iyi organize etmek, örgütlemek, motivasyonu sağlamak, çalışmaları koordine etmek ve denetlemek, önceliği önemli işlere vermek mecburiyeti vardır.

Yönetenler analitik olarak sorunu duymalı, sorunu tanımalı, soruna çözüm aramalı, karar vermeli, uygulamaya geçmeli, değerlendirme yapmalı ve önlem almalıdır.

Sorumluluk, kişinin bilinçli seçimiyle oluşuyor. Sorumluluk almayan insanın neyi, ne kadar, ne zaman, nasıl yapacağına dair sınırları belirgin değildir.

199

Öteki Siyaset


“Bir sorunun farkına varmak; onu tanımlamaktan hem daha güç, hem de daha önemlidir. Açıklanmayan sorun, sorun değildir. Neyi görmek isterseniz onu görürsünüz. Neye değil, niye baktığınız önemlidir” “Ne kadar seçeneğiniz var ise o kadar özgürlüğünüz var demektir.”

Yönetim erkini elinde bulunduranların; donanımlı, becerikli, akıllı, gayretli, idealist, birlikte çalışma özelliği taşıyan ve maddi karşılık beklemeden topluma hizmet etmekten zevk alan insanlardan oluşturulması, gerekmektedir.

Sistematik sorgulama yapmak, zoru sevmek, merak etmek, ilgilenmek, öğrenmeyi öğretmek ve “hiçbir başarının mazeret üretmeye yetmeyeceğini” kavrayarak sorunlara çözüm bulmanın gerekliliğine odaklanmaları kaçınılmazdır.

Siyasette fikir sahibi olan ve ortak aklı oluşturup toplumunmutluluğunu ikame edebilecek nitelikteki bir ekip ile iktidarın sağlanması zihniyeti öne çıkmalıdır.

Şunu unutmayalım ki; zamanı yönetemeyenlerin zamanı elbetteki yönetilir. Doğru zamanda, doğru yerde, doğru karar vermek zorundayız. Karar verme; bir sorunun çözümünde çeşitli yollar arasından “en uygunolanın” seçilmesidir.


201

Öteki Siyaset


SONUÇ OLARAK

SORUNLARI GÖREBİLMEK İÇİNDUYARLILIK,

DEĞERLENDİREBİLMEK İÇİN AKIL,

GEREĞİNİ YAPMAK İÇİN DECESARET

GEREKMEKTEDİR.


203

Öteki Siyaset


ALTINCI BÖLÜM

İLLERE GÖRE 2002-2004-2007-2009

YEREL VE GENELSEÇİM SONUÇLARI VE İSTATİSTİKSEL

TABLOLAR


205

Öteki Siyaset


İLLERE GÖRE 2002- 2004- 2007 - 2009 YEREL VE GENEL SEÇİM SONUÇLARI

VE İSTATİSTİKSEL TABLOLAR

Çalışmamızın altıncı ve son bölümünde; 2002, 2004, 2007 ve 2009 Yerel ve Genel Seçim Sonuçları iller bazında, bir arada ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek, siyasetçiye yol haritası olabilecek istatistiki tablolar oluşturulmuştur.

Muhtemel 2011 Genel Seçimleri’nde uygulanacak Milletvekili sayılarının değişmesinden dolayı bütün illerin eski ve yeni, artan ve azalan milletvekili sayılarının karşılaştırılması yapılmıştır.

AK PARTİ’nin, 2002-2004-2007-2009 Yerel ve Genel Seçimleri’nde aldığı oy sayıları ve oy oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri’nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı oy sayıları ve oy oranlarının iller bazında sınıflandırılmasını tablolandırarak en ince ayrıntıları ile belgeledik.

CHP’nin, 2002-2004-2007-2009 Yerel ve Genel Seçimleri’nde aldığı oy sayıları ve oy oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri’nde İl Genel Meclisi ve Belediye Başkanlığı’nda aldığı oy sayıları ve oy oranlarının iller bazında sınıflandırılmasını tablolandırarak en ince ayrıntıları ile belgeledik.

MHP’nin, 2002-2004-2007-2009 Yerel ve Genel Seçimleri’nde aldığı oy sayıları ve oy oranları ile 2004-2009 Yerel Seçimleri’nde İl Genel Meclisi ve Belediye


İllere Göre 2002-2004-2007-2009 Yerel ve Genel Seçim Sonuçları ve İstatistiksel Tablolar

Başkanlığı’nda aldığı oy sayıları ve oy oranlarının iller bazında sınıflandırılmasını tablolandırarak en ince ayrıntıları ile belgeledik.

Siyasi Partiler’in 2002-2007 Genel Seçimleri’nde seçmen katılım oranı ile birlikte, aldığı oy sayıları, oy oranları ve iller bazında çıkardığı toplam milletvekili sayılarının istatistiki tablolandırılmasını hazırladık. Siyasi Partilerin 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, İl Genel Meclisi Oy Sayıları, Oy Oranları ve İl Genel Meclisi Üye Sayıları ve Belediye Başkanlıklarında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Belediye Başkanları Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması verilmiştir.

Siyasi Partilerin 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde Seçmen Katılım Oranı ile birlikte, Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Aldığı Oy Sayıları, Oy Oranları ve Çıkardığı Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sayılarının Türkiye Genelinde Sınıflandırılması yapılmıştır.

Siyasi Partilerin 2004-2009 Yerel Seçimleri'nde Aldığı Oy Sayıları ve Oy Oranlarının Büyükşehir Belediye Başkanlığı Bazında Sınıflandırılması yapılmıştır.

Bu tabloları oluştururken Yüksek Seçim Kurulu ve Türkiye İstatistik Kurumu arşiv kayıtlarından yararlanmak istedik. Aradığımız seçim sonuçlarının hepsinin kayıtları var ancak bir arada tabloları kayıt altına alınmamış. Bu eksikliği farkedip, ilk defa biz tablolarımızı bir arada ve karşılaştırmalı olarak hazırlamayı bir sorumluluk olarak gördük.

207Yusuf GÖKDOĞAN • Mustafa KALABALIK

Tabl

o 1(

a)

MİL

LET

VEK

İLİ

SAY

ILA

RIN

IN İL

LER

E G

ÖR

E D

AĞ

ILIM

I

Sıra

N

oİL

İM

illet

veki

liM

illet

veki

liA

rtış

ve

Aza

lışSı

ra

No

İLİ

Mill

etve

kili

Mill

etve

kili

Art

ış v

e A

zalış

Sayı

sı

(Esk

i)Sa

yısı

(Ye

ni)

Sayı

sı

(Esk

i)Sa

yısı

(Y

eni)

1A

dana

1414

021

Diy

arba

kır

1011

1

2A

dıya

man

55

022

Edirn

e4

40

3A

fyon

76

-123

Elaz

ığ5

50

4A

ğrı

55

024

Erzi

ncan

32

-1

5A

mas

ya3

30

25Er

zuru

m7

6-1

6A

nkar

a29

312

26Es

kişe

hir

66

0

7A

ntal

ya13

130

27G

azia

ntep

1011

1

8A

rtvi

n2

20

28G

iresu

n5

4-1

9A

ydın

87

-129

Güm

üşha

ne2

20

10Ba

lıkes

ir8

80

30H

akka

ri3

30

11Bi

leci

k2

20

31H

atay

1010

0

12Bi

ngöl

33

032

Ispa

rta

54

-1

13Bi

tlis

43

-133

Mer

sin12

120

14Bo

lu3

30

34İs

tanb

ul70

8515

15Bu

rdur

33

035

İzm

ir24

262

16Bu

rsa

1617

136

Kars

33

0

17Ç

anak

kale

44

037

Kast

amon

u4

3-1

18Ç

ankı

rı3

2-1

38Ka

yser

i8

91

19Ç

orum

55

039

Kırk

lare

li3

30

20D

eniz

li7

70

40K

ırşeh

ir3

2-1




Tabl

o 1(

b)

MİL

LET

VEK

İLİ

SAY

ILA

RIN

IN İL

LER

E G

ÖR

E D

AĞ

ILIM

I

Sıra

N

oİL

İM

illet

veki

liM

illet

veki

liA

rtış

ve

Aza

lışSı

ra

No

İLİ

Mill

etve

kili

Mill

etve

kili

Art

ış v

e A

zalış

Sayı

sı

(Esk

i)Sa

yısı

(Ye

ni)

Sayı

sı

(Esk

i)Sa

yısı

(Y

eni)

41Ko

cael

i9

112

61Tr

abzo

n8

6-2

42Ko

nya

1614

-262

Tunc

eli

22

0

43K

ütah

ya6

5-1

63Şa

nlıu

rfa

1111

0

44M

alat

ya7

6-1

64U

şak

33

0

45M

anisa

1010

065

Van

77

0

46K

.Mar

aş8

80

66Yo

zgat

64

-2

47M

ardi

n6

60

67Z

ongu

ldak

55

0

48M

uğla

66

068

Aks

aray

43

-1

49M

uş4

40

69Ba

ybur

t2

1-1

50N

evşe

hir

33

070

Kara

man

32

-1

51N

iğde

33

071

Kırı

kkal

e4

3-1

52O

rdu

76

-172

Batm

an4

40

53Ri

ze3

30

73Şı

rnak

34

1

54Sa

kary

a6

71

74Ba

rtın

22

0

55Sa

msu

n9

90

75A

rdah

an2

20

56Si

irt3

30

76Iğ

dır

22

0

57Si

nop

32

-177

Yalo

va2

20

58Si

vas

65

-178

Kara

bük

32

-1

59Te

kird

ağ5

61

79K

ilis

22

0

60To

kat

75

-280

Osm

aniy

e

44

0

81D

üzce

33

0




Tabl

o 2(

a)

Sıra

N

oİll

er

AD

ALE

T V

E K

ALK

INM

A P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

1A

dana

229.

729

26,8

233

8.12

236

.90

183.

376

39,8

023

7.48

835

,10

325.

522

29,8

028

0.85

229

,70

2A

dıya

man

88.8

3141

,42

159.

735

65,3

094

.875

39,2

056

.164

37,9

014

2.65

548

,70

83.2

9044

,20

3A

fyon

kara

hisa

r14

9.51

842

,63

206.

825

53,7

017

6.98

246

,40

122.

640

43,3

018

2.34

743

,50

135.

628

42,5

0

4A

ğrı

26.2

1917

,70

103.

138

63,1

053

.791

34,6

021

.548

34,4

055

.002

27,5

031

.124

31,8

0

5A

mas

ya75

.080

39,6

292

.331

47,1

085

.407

43,1

054

.940

44,4

079

.593

39,4

058

.489

43,0

0

6A

nkar

a82

0.26

038

,11

1.16

8.74

247

,50

1.02

2.01

549

,10

932.

708

49,3

01.

010.

342

37,4

01.

008.

638

39,1

0

7A

ntal

ya15

9.73

321

,16

306.

269

34,1

029

8.80

336

,50

299.

011

36,5

334

0.10

731

,10

283.

137

31,7

0

8A

rtvi

n23

.979

23,2

137

.613

37,7

035

.838

35,4

013

.554

28,1

037

.126

36,7

018

.860

33,6

0

9A

ydın

89.7

1318

,27

163.

071

29,2

018

3.98

535

,40

106.

910

31,3

016

0.32

826

,00

109.

105

25,3

0

10Ba

lıkes

ir21

3.56

933

,58

287.

441

41,5

027

8.33

243

,20

146.

717

37,9

025

4.93

235

,00

158.

718

32,7

0

11Bi

leci

k27

.453

24,8

846

.829

39,9

038

.630

35,0

010

.598

29,8

043

.321

34,4

031

.203

33,6

0

12Bi

ngöl

28.1

9831

,73

78.4

6771

,10

40.8

8842

,70

17.5

9537

,10

48.6

8542

,40

27.2

1041

,30

13Bi

tlis

18.1

5117

,67

68.3

8158

,80

31.2

8729

,20

23.4

2638

,30

41.3

5831

,30

29.6

2037

,10

14Bo

lu66

.842

43,0

890

.409

54,9

081

.947

52,5

034

.278

47,3

079

.878

46,6

045

.198

43,3

0

15Bu

rdur

40.7

7327

,26

65.4

7941

,40

69.3

5044

,40

44.7

4944

,30

60.9

1436

,90

44.6

1539

,90

16Bu

rsa

469.

280

41,3

066

6.53

150

,80

540.

416

48,5

041

2.91

345

,70

642.

478

43,0

054

1.58

341

,60

17Ç

anak

kale

71.3

5825

,84

106.

252

35,3

511

3.85

641

,40

53.7

7336

,20

111.

217

35,7

068

.304

35,8

0

18Ç

ankı

rı52

.858

49,9

367

.554

60,7

063

.357

50,5

036

.998

47,6

049

.291

44,6

032

.910

44,3

0

19Ç

orum

153.

533

48,4

319

0.76

557

,40

158.

488

48,1

084

.372

45,1

015

9.51

347

,60

99.5

3945

,20

20D

eniz

li10

7.84

224

,17

219.

157

43,1

020

2.08

142

,70

149.

139

42,3

020

3.39

735

,50

179.

323

39,0

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 2(

b)

Sıra

N

oİll

er

AD

ALE

T V

E K

ALK

INM

A P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

21D

iyar

bakı

r67

.298

15,9

619

1.21

440

,90

143.

089

32,2

087

.286

32,4

019

4.64

030

,50

147.

674

31,7

0

22Ed

irne

20.2

578,

7350

.368

20,7

067

.233

29,1

037

.821

26,7

066

.774

25,9

051

.229

29,0

0

23El

azığ

102.

474

41,9

915

4.72

757

,20

84.0

7432

,80

54.3

5931

,30

138.

621

46,1

010

2.47

345

,30

24Er

zinc

an44

.377

40,5

566

.499

54,3

044

.630

40,6

031

.158

42,6

049

.396

41,3

039

.755

46,6

0

25Er

zuru

m18

4.87

054

,65

244.

137

68,3

016

5.60

649

,50

99.9

9653

,70

180.

229

48,0

013

2.80

752

,80

26Es

kişe

hir

119.

410

29,5

919

4.49

444

,50

171.

175

42,1

014

3.52

242

,40

170.

015

36,1

015

4.67

636

,90

27G

azia

ntep

193.

995

40,0

432

8.12

059

,30

255.

010

48,4

020

2.55

849

,20

366.

073

48,6

033

0.54

650

,10

28G

iresu

n99

.078

45,4

612

3.13

851

,30

109.

110

46,2

049

.575

39,3

010

3.33

641

,20

60.6

9939

,80

29G

ümüş

hane

27.5

3842

,47

41.9

4060

,60

21.9

0130

,60

11.7

4829

,60

30.7

0044

,40

17.2

4344

,30

30H

akka

ri5.

115

6,81

29.5

1333

,50

25.5

8232

,75

14.3

6231

,30

21.6

5621

,20

13.0

7220

,80

31H

atay

166.

403

29,8

826

1.97

140

,90

225.

895

36,8

014

8.54

532

,90

243.

175

32,4

016

9.44

229

,50

32Is

part

a90

.272

41,6

510

3.45

943

,90

102.

429

45,5

077

.674

45,4

089

.573

35,5

071

.087

35,7

0

33M

ersin

122.

995

18,0

721

5.70

327

,10

187.

393

25,3

013

8.41

223

,70

232.

259

25,4

019

3.91

925

,40

34İs

tanb

ul1.

943.

776

37,2

02.

604.

343

45,1

02.

090.

636

42,4

01.

988.

665

41,7

02.

824.

329

40,1

02.

742.

817

40,0

0

35İz

mir

321.

865

17,1

763

6.82

630

,50

606.

913

32,8

051

5.78

131

,30

675.

358

29,0

063

2.75

730

,00

36Ka

rs20

.831

17,2

450

.819

41,2

052

.725

38,5

022

.540

44,5

051

.567

35,7

020

.636

33,4

0

37Ka

stam

onu

65.2

2830

,90

110.

311

49,4

096

.733

44,2

037

.730

40,9

010

3.23

544

,70

47.2

9642

,00

38Ka

yser

i27

2.76

254

,34

395.

589

65,7

028

9.64

856

,90

241.

814

58,7

033

8.03

751

,10

305.

462

53,0

0

39K

ırkla

reli

23.5

5512

,54

41.8

4820

,20

47.4

2824

,30

53.6

4540

,30

57.5

7526

,00

49.6

0129

,90

40K

ırşeh

ir36

.082

31,1

654

.549

44,2

050

.563

38,6

038

.221

39,6

046

.579

35,9

039

.743

38,8

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 2(

c)

Sıra

N

oİll

er

AD

ALE

T V

E K

ALK

INM

A P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

41Ko

cael

i27

7.46

142

,85

370.

242

49,2

028

2.04

242

,70

234.

166

40,2

036

6.84

042

,10

322.

488

40,7

0

42Ko

nya

487.

700

54,9

466

0.58

365

,30

511.

671

53,8

040

6.82

451

,50

607.

131

54,7

053

6.07

055

,40

43K

ütah

ya16

7.29

948

,97

226.

224

62,4

018

8.61

854

,00

115.

431

50,5

018

9.18

051

,50

136.

025

50,4

0

44M

alat

ya16

1.65

850

,65

243.

525

66,7

016

2.40

748

,00

117.

816

47,4

020

0.33

550

,20

154.

998

49,2

0

45M

anisa

216.

455

30,1

431

4.14

041

,00

280.

563

38,3

016

7.79

533

,20

299.

266

35,6

021

7.79

934

,90

46Ka

hram

anm

araş

216.

388

53,8

831

9.53

468

,00

224.

648

49,0

015

0.59

149

,50

279.

906

51,3

021

0.98

352

,40

47M

ardi

n34

.746

15,4

310

5.90

544

,10

56.0

6823

,10

22.4

9515

,80

81.8

6127

,20

57.8

9228

,90

48M

uğla

50.8

1613

,17

117.

624

26,3

013

0.91

331

,90

60.5

3624

,60

130.

734

26,1

082

.205

25,5

0

49M

uş21

.876

16,9

054

.295

38,6

041

.477

31,3

022

.559

35,4

043

.949

28,7

033

.278

42,7

0

50N

evşe

hir

64.4

1543

,63

89.4

9355

,70

78.2

9049

,30

54.2

1644

,80

78.0

8146

,40

61.5

0046

,50

51N

iğde

64.4

1542

,17

82.5

3748

,60

71.3

9938

,10

52.1

4836

,20

76.3

0539

,90

61.2

6339

,90

52O

rdu

142.

198

41,5

020

9.68

755

,80

174.

406

45,6

094

.574

40,1

217

8.88

142

,80

126.

528

43,7

0

53Ri

ze72

.005

44,1

996

.984

53,7

076

.408

46,3

041

.939

46,4

088

.531

48,3

056

.670

47,8

0

54Sa

kary

a18

9.24

643

,84

253.

033

53,1

018

2.99

141

,70

112.

776

38,3

021

8.04

042

,70

168.

133

44,3

0

55Sa

msu

n26

9.20

944

,84

370.

204

57,9

030

4.16

748

,40

133.

200

37,5

032

9.03

445

,80

185.

511

39,7

0

56Si

irt55

.203

84,8

244

.836

48,8

035

.213

37,9

026

.185

42,1

041

.159

34,8

034

.136

41,5

0

57Si

nop

35.8

8832

,46

52.0

5244

,00

54.9

2347

,00

18.6

2937

,40

52.2

9342

,40

22.2

7236

,70

58Si

vas

138.

851

45,0

618

6.84

355

,50

141.

225

44,8

094

.699

47,1

011

5.13

533

,10

84.0

6134

,10

59Te

kird

ağ55

.935

17,0

111

6.05

629

,30

96.5

4828

,70

66.0

8026

,20

128.

460

27,2

011

4.98

429

,50

60To

kat

136.

288

43,9

717

1.11

852

,00

139.

763

40,1

090

.341

38,2

015

4.91

742

,90

111.

150

42,0

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 2(

d)

Sıra

N

oİll

er

AD

ALE

T V

E K

ALK

INM

A P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

61Tr

abzo

n16

4.09

443

,93

231.

292

56,8

014

8.77

637

,70

104.

588

40,4

019

9.52

545

,10

148.

501

46,2

0

62Tu

ncel

i2.

759

6,67

5.20

412

,30

7.32

116

,90

4.68

419

,80

8.85

419

,70

6.73

425

,00

63Şa

nlıu

rfa

99.3

3122

,90

267.

525

59,8

019

0.34

840

,70

94.0

9741

,90

248.

445

39,5

012

7.22

334

,10

64U

şak

48.1

9726

,95

86.2

1443

,30

72.8

1239

,10

41.0

8534

,80

74.8

9635

,00

51.7

8034

,30

65Va

n66

.797

25,8

616

3.19

353

,20

111.

047

40,3

063

.876

45,0

013

5.11

534

,20

91.4

5639

,60

66Yo

zgat

123.

540

51,1

315

6.49

562

,40

128.

213

47,5

072

.499

44,7

012

3.89

647

,90

81.6

7646

,60

67Z

ongu

ldak

101.

652

30,5

314

4.04

141

,10

159.

648

45,8

077

.794

39,3

014

6.58

838

,30

86.6

8036

,40

68A

ksar

ay74

.784

48,0

911

3.55

563

,50

82.5

4344

,80

60.6

1741

,30

103.

503

52,9

083

.162

52,5

0

69Ba

ybur

t10

.162

26,7

425

.632

60,8

015

.966

40,7

07.

203

36,5

016

.681

42,2

08.

342

36,9

0

70Ka

ram

an42

.994

38,1

964

.779

51,3

051

.727

43,3

033

.496

40,7

060

.796

44,8

046

.168

46,0

0

71K

ırıkk

ale

74.8

1349

,12

91.1

3258

,00

62.5

3640

,20

53.6

4540

,30

57.4

1035

,30

46.0

9132

,90

72Ba

tman

30.6

5420

,62

73.7

1346

,40

24.0

8617

,80

10.4

8911

,50

71.1

3635

,40

56.7

6337

,70

73Şı

rnak

14.5

1214

,02

33.1

7926

,90

26.8

7724

,90

18.2

7523

,50

43.0

6227

,90

33.7

7030

,10

74Ba

rtın

29

.670

28,5

943

.220

38,6

050

.760

46,0

010

.598

29,8

054

.598

46,2

015

.070

34,3

0

75A

rdah

an6.

746

11,7

622

.713

40,6

015

.789

27,2

04.

023

26,2

016

.610

29,6

06.

367

34,1

0

76Iğ

dır

4.01

56,

5018

.672

28,9

015

.661

23,4

010

.502

28,2

018

.595

22,5

016

.458

33,5

0

77Ya

lova

31.6

8134

,57

42.2

1440

,60

35.6

1536

,70

26.6

9233

,90

38.1

0932

,30

36.4

6437

,40

78Ka

rabü

k57

.026

45,1

970

.478

54,8

769

.040

54,7

041

.485

51,9

053

.725

39,5

035

.062

34,9

0

79K

ilis

18.3

0836

,39

29.5

1056

,20

26.8

9551

,40

17.5

7654

,10

29.8

9847

,40

21.2

3549

,90

80O

sman

iye

62.6

2331

,18

85.8

3638

,70

84.9

9038

,60

56.8

0838

,10

91.0

1135

,30

69.9

3136

,80

81D

üzce

85.1

9452

,46

111.

100

60,6

010

1.92

758

,70

39.0

0852

,80

89.9

2944

,50

46.0

1240

,40

TO

PLA

M10

.808

.229

34,3

016

.327

.291

46,6

013

.447

.287

41,6

79.

674.

306

40,1

815

.353

.553

38,3

912

.449

.187

38,6

4

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 3(

a)

Sıra

N

oİll

er

CU

MH

UR

İYET

HA

LK P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

1A

dana

182.

436

21.3

020

9.27

622

,83

149.

713

17.3

013

8.74

720

,50

251.

056

23,0

023

2.48

124

,60

2A

dıya

man

28.7

1013

,40

34.1

0814

,00

31.6

0813

,10

21.9

6114

,80

43.2

0814

,80

34.6

4418

,40

3A

fyon

kara

hisa

r43

.488

12,4

047

.494

12,3

047

.658

12,5

036

.943

13,1

055

.729

13,3

038

.374

12,0

0

4A

ğrı

14.2

309,

604.

210

2,60

6.76

54,

302.

860

4,60

4.44

62,

201.

215

1,20

5A

mas

ya43

.864

23,1

050

.213

25,6

038

.461

19,4

022

.312

18,0

045

.723

22,6

033

.213

24,4

0

6A

nkar

a60

3.38

528

,00

687.

869

28,0

043

5.67

020

,90

515.

003

27,2

080

1.85

229

,70

803.

491

31,1

0

7A

ntal

ya23

3.46

330

,90

261.

766

29,1

018

7.35

722

,90

146.

836

23,6

035

8.05

832

,80

316.

027

35,4

0

8A

rtvi

n26

.243

25,4

028

.313

28,4

024

.413

24,1

016

.327

33,9

025

.750

25,5

020

.412

36,4

0

9A

ydın

101.

830

20,7

013

6.28

024

,40

105.

927

20,4

085

.151

25,0

017

3.33

028

,10

137.

475

31,9

0

10Ba

lıkes

ir12

5.09

519

,70

168.

593

24,3

013

0.80

120

,30

102.

156

26,4

017

3.12

823

,70

129.

685

26,7

0

11Bi

leci

k20

.279

18,4

027

.235

23,2

022

.618

20,5

05.

048

14,2

031

.372

24,9

027

.104

29,1

0

12Bi

ngöl

6.99

87,

904.

575

4,20

3.89

64,

102.

739

5,80

3.83

63,

301.

148

1,70

13Bi

tlis

4.64

44,

5010

.053

8,70

6.64

46,

202.

461

4,00

3.93

63,

001.

035

1,30

14Bo

lu18

.099

11,7

024

.178

14,7

024

.628

15,8

019

.538

26,9

037

.887

22,1

032

.002

30,7

0

15Bu

rdur

29.3

5919

,60

33.6

7321

,30

32.7

1620

,95

23.0

0722

,80

35.3

2221

,40

23.9

6921

,40

16Bu

rsa

173.

299

15,3

024

1.85

618

,40

162.

381

14,6

014

5.74

316

,10

328.

986

22,0

028

9.73

922

,30

17Ç

anak

kale

63.1

9122

,90

77.1

7925

,70

66.5

6824

,20

53.1

4235

,80

90.8

5229

,20

66.5

0534

,90

18Ç

ankı

rı6.

737

6,40

5.96

55,

404.

362

3,50

3.24

74,

204.

316

3,90

2.19

12,

90

19Ç

orum

70.2

4322

,20

73.9

4722

,30

66.8

8020

,30

42.0

3822

,50

72.0

6521

,50

50.8

8623

,10

20D

eniz

li92

.614

20,8

011

1.95

122

,00

104.

563

22,1

089

.488

25,4

016

0.50

528

,00

135.

570

29,5

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 3(

b)

Sıra

N

oİll

er

CU

MH

UR

İYET

HA

LK P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

21D

iyar

bakı

r24

.963

5,90

9.40

72,

0019

.829

4,50

7.34

42,

706.

533

1,00

3.75

60,

80

22Ed

irne

66.8

7728

,80

87.0

8135

,80

65.6

1028

,40

44.7

0931

,60

108.

261

42,1

084

.728

48,0

0

23El

azığ

21.6

138,

9019

.114

7,10

18.8

477,

4010

.174

5,90

20.8

997,

0013

.584

6,00

24Er

zinc

an30

.358

27,7

029

.282

23,9

024

.020

21,8

09.

460

12,9

021

.375

17,9

09.

820

11,5

0

25Er

zuru

m19

.495

5,80

16.8

574,

7011

.534

3,40

6.09

93,

3013

.063

3,50

5.34

72,

10

26Es

kişe

hir

91.1

6322

,60

110.

968

25,4

014

.329

3,50

10.2

773,

0048

.005

10,2

050

.842

12,1

0

27G

azia

ntep

93.0

3319

,20

97.2

7117

,60

124.

577

23,6

010

6.60

325

,90

171.

587

22,8

015

8.08

424

,00

28G

iresu

n30

.724

14,1

038

.842

16,2

038

.674

16,4

028

.934

22,9

057

.765

23,1

045

.801

30,0

0

29G

ümüş

hane

5.70

18,

805.

490

7,90

4.82

46,

702.

894

7,30

5.46

37,

903.

711

9,50

30H

akka

ri6.

121

8,10

3.11

83,

502.

656

3,40

1.00

62,

200

0,00

121

0,20

31H

atay

143.

792

25,8

019

9.83

831

,20

149.

346

24,3

013

0.13

028

,80

204.

588

27,2

015

3.54

326

,70

32Is

part

a28

.570

13,2

031

.456

13,3

020

.566

9,20

12.4

127,

3023

.683

9,40

10.5

295,

30

33M

ersin

168.

372

24,7

019

5.93

024

,70

170.

812

23,1

014

6.14

025

,00

206.

740

22,6

018

3.60

224

,10

34İs

tanb

ul1.

257.

330

24,1

01.

556.

518

27,0

01.

270.

482

25,8

01.

256.

890

26,4

02.

360.

693

33,5

02.

261.

776

33,0

0

35İz

mir

544.

862

29,1

074

0.26

935

,50

643.

610

34,8

059

0.39

036

,40

1.12

3.62

048

,30

1.04

4.17

649

,60

36Ka

rs20

.227

16,7

016

.499

13,4

015

.984

11,7

06.

462

12,7

020

.592

14,2

012

.216

19,8

0

37Ka

stam

onu

24.0

7611

,40

31.1

7014

,00

2.16

99,

9011

.455

12,4

023

.489

10,2

010

.756

9,50

38Ka

yser

i56

.965

11,3

059

.125

9,80

48.6

779,

6036

.322

8,80

63.0

379,

5049

.281

8,50

39K

ırkla

reli

61.6

1932

,80

83.2

6440

,10

56.5

5529

,00

10.4

667,

9010

0.27

245

,20

78.9

5247

,60

40K

ırşeh

ir25

.200

21,8

018

.922

15,4

020

.953

16,0

016

.946

17,5

031

.634

24,4

027

.308

26,6

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 3(

c)

Sıra

N

oİll

er

CU

MH

UR

İYET

HA

LK P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

41Ko

cael

i12

0.71

918

,60

145.

671

19,4

012

5.64

919

,00

117.

335

20,1

023

1.91

426

,60

204.

427

25,8

0

42Ko

nya

76.3

148,

6082

.482

8,20

85.9

409,

0073

.394

9,30

91.3

488,

2073

.502

7,60

43K

ütah

ya26

.530

7,80

31.6

628,

7021

.355

6,10

2.01

30,

9032

.202

8,80

23.0

858,

50

44M

alat

ya57

.681

18,1

068

.866

18,9

054

.102

16,0

028

.662

11,5

067

.850

17,0

044

.248

14,1

0

45M

anisa

126.

511

17,6

014

8.21

219

,30

128.

612

17,5

098

.224

19,4

015

5.93

818

,60

106.

600

17,1

0

46Ka

hram

anm

araş

45.1

2311

,20

46.2

099,

8045

.841

10,0

021

.217

7,00

50.6

669,

3027

.543

6,80

47M

ardi

n26

.151

11,6

016

.639

6,90

27.4

8211

,30

7.82

05,

5010

.592

3,50

4.57

32,

30

48M

uğla

106.

937

27,7

015

4.03

334

,50

107.

671

26,3

077

.868

31,7

017

1.56

234

,30

114.

527

35,5

0

49M

uş8.

067

6,20

4.40

83,

105.

803

4,40

2.58

74,

105.

045

3,30

2.07

22,

70

50N

evşe

hir

21.2

5214

,40

25.3

8815

,80

16.9

1810

,70

12.7

3810

,50

20.0

8011

,90

13.4

9010

,20

51N

iğde

28.8

1518

,90

26.9

1315

,90

31.4

2816

,80

28.9

9520

,10

37.8

7319

,80

32.2

3821

,00

52O

rdu

5.39

715

,80

59.7

7915

,90

51.1

4613

,40

39.5

4616

,80

54.0

4112

,90

32.1

2911

,10

53Ri

ze12

.102

7,40

13.7

757,

6017

.439

10,6

010

.819

12,0

019

.007

10,4

09.

069

7,60

54Sa

kary

a29

.668

6,90

43.9

399,

2032

.844

7,50

23.3

767,

9052

.754

10,3

042

.698

11,2

0

55Sa

msu

n88

.761

14,8

010

9.09

217

,10

92.7

4014

,80

60.0

5816

,90

106.

424

14,8

081

.987

17,6

0

56Si

irt8.

972

13,8

03.

181

3,50

3.77

44,

101.

750

2,80

3.88

53,

301.

569

1,90

57Si

nop

20.3

8918

,40

28.8

0024

,40

15.6

0013

,40

9.69

119

,50

26.5

9421

,60

17.6

2029

,00

58Si

vas

49.2

6716

,00

53.6

4115

,90

38.9

1512

,30

17.8

048,

9044

.062

12,7

022

.067

9,00

59Te

kird

ağ89

.159

27,1

013

6.09

934

,40

79.0

3823

,50

61.6

6824

,50

174.

387

37,0

013

9.73

235

,90

60To

kat

61.0

8119

,70

62.4

0619

,00

57.5

1616

,50

34.9

2214

,80

45.9

1212

,70

25.7

329,

70

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 3(

d)

Sıra

N

oİll

er

CU

MH

UR

İYET

HA

LK P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

61Tr

abzo

n54

.668

14,6

055

.616

13,7

059

.863

15,1

048

.224

18,6

079

.731

18,0

071

.056

22,1

0

62Tu

ncel

i10

.188

24,6

07.

029

16,6

09.

001

20,8

05.

371

22,7

08.

367

18,6

05.

377

20,0

0

63Şa

nlıu

rfa

42.9

469,

9021

.271

4,80

42.5

519,

1013

.950

6,20

17.2

642,

709.

596

2,60

64U

şak

43.7

1224

,40

44.7

2922

,50

44.5

1823

,90

29.8

3725

,30

50.6

1223

,60

36.8

5724

,40

65Va

n13

.307

5,20

12.4

454,

1020

.069

7,30

7.80

35,

509.

877

2,50

6.08

32,

60

66Yo

zgat

29.1

3012

,10

30.6

8212

,20

25.5

459,

5014

.165

8,70

21.9

668,

5011

.595

6,60

67Z

ongu

ldak

69.5

8020

,90

85.6

8724

,40

66.4

4019

,10

48.8

6424

,70

120.

620

31,5

089

.509

37,6

0

68A

ksar

ay17

.527

11,3

018

.613

10,4

022

.175

12,0

017

.294

11,8

016

.367

8,40

12.2

087,

70

69Ba

ybur

t94

62,

501.

227

2,90

1.23

23,

1082

0,40

1.82

04,

6033

11,

50

70Ka

ram

an20

.433

18,2

019

.156

15,2

023

.440

19,6

019

.396

23,6

024

.513

18,1

020

.480

20,4

0

71K

ırıkk

ale

19.5

7412

,90

18.0

7911

,50

14.0

529,

1010

.466

7,90

15.8

479,

8010

.562

7,50

72Ba

tman

10.2

296,

906.

208

3,90

4.45

83,

303.

164

3,50

3.26

81,

601.

765

1,20

73Şı

rnak

4.87

64,

708.

283

6,70

5.63

45,

203.

892

5,00

2.64

41,

702.

110

1,90

74Ba

rtın

14

.268

13,7

025

.431

22,7

011

.417

10,3

05.

048

14,2

021

.715

18,4

012

.309

28,0

0

75A

rdah

an12

.561

21,9

018

.066

32,3

09.

758

16,8

03.

797

24,8

011

.391

20,3

04.

487

24,0

0

76Iğ

dır

9.17

514

,80

5.40

18,

403.

114

4,70

889

2,40

3.56

84,

3089

41,

80

77Ya

lova

16.5

0618

,00

25.3

2224

,40

15.2

4515

,70

10.9

1813

,90

25.1

2621

,30

21.1

6321

,70

78Ka

rabü

k13

.617

10,8

017

.524

13,6

014

.342

11,4

010

.863

13,6

019

.869

14,6

015

.008

14,9

0

79K

ilis

3.29

06,

505.

667

10,8

011

.819

22,6

09.

648

29,7

07.

441

11,8

05.

048

11,9

0

80O

sman

iye

27.6

4013

,80

21.5

219,

7028

.064

12,7

018

.499

12,4

031

.334

12,1

021

.194

11,2

0

81D

üzce

13.9

338,

6019

.501

10,6

013

.942

8,00

7.04

79,

5021

.804

10,8

012

.001

10,5

0

TO

PLA

M6.

113.

352

19,4

07.

317.

808

20,9

05.

882.

810

18,2

34.

988.

427

20,7

29.

229.

936

23,0

87.

960.

562

24,7

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 4(

a)

Sıra

N

oİll

er

MİL

LİY

ETÇ

İ HA

REK

ET P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

1A

dana

97.7

0011

,40

210.

006

22,9

013

6.55

415

.78

100.

371

14,8

029

7.32

127

,20

254.

241

26,9

0

2A

dıya

man

10.2

384,

8012

,807

5,20

10.9

134,

503.

965

2,70

23.5

768,

1010

.557

5,60

3A

fyon

kara

hisa

r49

,177

14,0

080

.860

21,0

072

.559

19,0

060

.154

21,3

011

2.19

626

,80

100.

375

31,4

0

4A

ğrı

7,83

55,

306,

341

3,90

3.75

22,

4064

91,

004.

746

2,40

1.29

81,

30

5A

mas

ya19

.100

10,1

029

.910

15,2

623

.931

12,1

014

.490

11,7

039

.255

19,4

029

.070

21,4

0

6A

nkar

a18

4,82

68,

6037

2,86

815

,20

211.

376

10,1

020

4.27

510

,80

649.

220

24,0

064

5.77

925

,00

7A

ntal

ya78

,264

10,4

017

9,73

420

,00

101.

121

12,4

075

.061

12,1

023

1.85

721

,20

190.

685

21,4

0

8A

rtvi

n10

,582

10,2

010

,924

11,0

010

.877

10,8

06.

364

13,2

011

.932

11,8

06.

701

11,9

0

9A

ydın

58,8

1512

,00

144,

616

25,9

062

.075

11,9

524

.857

7,30

145.

303

23,6

092

.599

21,5

0

10Ba

lıkes

ir50

,500

7,90

109,

769

15,8

057

.279

8,90

30.7

397,

9016

1.93

822

,20

114.

965

23,7

0

11Bi

leci

k11

,009

10,0

020

,959

17,9

019

.688

17,8

01.

891

5,30

26.0

5220

,70

20.1

7421

,70

12Bi

ngöl

7,80

18,

802,

800

2,50

2.32

92,

4571

41,

502.

881

2,50

1.10

01,

70

13Bi

tlis

6,61

56,

406,

660

5,70

3.05

52,

9074

11,

206.

468

4,90

3.40

11,

70

14Bo

lu11

,902

7,70

20,0

6512

,20

14.7

719,

504.

227

5,80

22.9

7413

,40

11.5

3011

,10

15Bu

rdur

18,9

9812

,70

29,4

3718

,60

13.9

038,

907.

644

7,60

33.4

1320

,20

20.8

4318

,60

16Bu

rsa

73,7

176,

5018

8,25

214

,30

74.9

246,

8051

.191

5,70

242.

021

16,2

024

0.45

518

,50

17Ç

anak

kale

27,3

049,

9062

,121

20,7

026

.650

9,70

9.71

86,

5071

.852

23,1

043

.183

22,6

0

18Ç

ankı

rı14

,950

14,1

023

,996

21,6

031

.192

24,8

021

.746

28,0

036

.267

32,8

029

.163

39,3

0

19Ç

orum

27,5

248,

7035

,783

10,8

043

.410

13,2

031

.160

16,6

058

.300

17,4

044

.368

20,2

0

20D

eniz

li45

,551

10,2

090

,290

17,7

037

.132

7,90

21.5

526,

1012

4.01

921

,70

98.2

2721

,40

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 4(

b)

Sıra

N

oİll

er

MİL

LİY

ETÇ

İ HA

REK

ET P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

21D

iyar

bakı

r6,

415

1,50

11,4

312,

505.

655

1,30

1.90

80,

704.

967

0,80

1.60

30,

30

22Ed

irne

21,8

899,

4040

,903

16,8

019

.417

8,40

11.0

447,

8033

.013

12,8

015

.924

9,00

23El

azığ

16,1

656,

6017

,456

6,50

20.0

197,

8010

.078

5,80

50.2

2216

,70

42.8

8718

,90

24Er

zinc

an7,

937

7,30

13,9

8911

,40

18.4

5416

,80

16.7

0822

,80

23.9

2120

,00

23.6

4327

,70

25Er

zuru

m36

,749

10,9

046

,971

13,1

061

.670

18,4

040

.092

21,5

075

.850

20,2

059

.663

23,7

0

26Es

kişe

hir

35,7

408,

9068

,272

15,6

028

.451

7,00

19.5

695,

8055

.680

11,8

050

.923

12,2

0

27G

azia

ntep

33,6

176,

9063

,030

11,4

029

.931

5,70

14.7

043,

6064

.406

8,50

50.2

797,

60

28G

iresu

n14

,970

6,90

38,3

7716

,00

30.9

3013

,10

11.9

579,

5042

.051

16,8

025

.976

17,0

0

29G

ümüş

hane

10,7

5916

,60

13,3

2219

,30

13.0

6418

,30

7.45

518

,80

16.8

1724

,30

12.3

9431

,80

30H

akka

ri2,

994

4,00

1,63

31,

9078

11,

0037

90,

8050

20,

5028

70,

50

31H

atay

60,6

4310

,90

107,

721

16,8

067

.197

11,0

043

.174

9,60

147.

495

19,6

011

1.17

619

,30

32Is

part

a24

,950

11,5

055

,814

23,7

043

.964

19,6

036

.991

21,6

070

.525

28,0

063

.754

32,1

0

33M

ersin

125,

370

18,4

024

2,68

630

,60

200.

436

27,1

015

7.54

927

,00

285.

493

31,3

024

4.19

232

,00

34İs

tanb

ul26

3,20

85,

0060

2,09

310

,40

264.

558

5,40

238.

777

5,00

506.

212

7,30

477.

923

7,00

35İz

mir

146,

155

7,80

289,

800

13,9

011

2.95

66,

1081

.210

5,00

225.

790

9,70

193.

112

9,20

36Ka

rs14

,257

11,8

024

,716

20,0

023

.264

17,0

013

.682

27,0

024

.619

17,0

014

.808

24,0

0

37Ka

stam

onu

27,7

2013

,10

38,8

8917

,40

40.5

1318

,50

27.9

8630

,30

67.8

4329

,40

44.1

4039

,20

38Ka

yser

i57

,367

11,4

092

,923

15,4

085

.176

16,7

070

.715

17,2

016

6.55

225

,20

156.

069

27,1

0

39K

ırkla

reli

13,6

687,

3032

,937

15,9

019

.940

10,2

027

.058

20,3

024

.103

10,9

014

.095

8,50

40K

ırşeh

ir24

,700

21,3

031

.470

25,5

032

.280

24,7

024

.244

25,1

032

.150

24,8

026

.854

26,2

0

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 4(

c)

Sıra

N

oİll

er

MİL

LİY

ETÇ

İ HA

REK

ET P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

41Ko

cael

i39

.146

6,00

78.5

8510

,50

66.7

7510

,10

58.7

8210

,10

86.3

469,

9088

.229

11,1

0

42Ko

nya

83.9

449,

5013

1.57

113

,00

124.

440

13,1

010

4.15

413

,20

213.

152

19,2

020

4.15

321

,10

43K

ütah

ya23

.757

7,00

57.4

3815

,80

44.3

9012

,70

30.4

9613

,30

60.8

3416

,60

52.2

4419

,30

44M

alat

ya19

.227

6,00

27.5

797,

6051

.934

15,7

049

.971

20,1

030

.519

7,60

15.6

695,

00

45M

anisa

62.0

158,

6015

8.30

520

,60

95.6

3113

,00

67.0

2713

,30

220.

760

26,3

018

5.46

329

,70

46Ka

hram

anm

araş

34,4

568,

6058

,226

12,4

062

.530

13,6

048

.727

16,0

010

5.60

319

,40

99.9

7927

,90

47M

ardi

n6.

241

2,80

3.20

21,

302.

567

1,10

372

0,30

2.45

10,

801.

628

0,80

48M

uğla

43.6

7511

,30

90.7

7120

,30

39.3

749,

6026

.376

10,7

010

0.22

020

,00

68.7

8621

,30

49M

uş3.

999

3,10

3.24

32,

303.

600

2,70

2.57

04,

003.

069

2,00

978

1,30

50N

evşe

hir

18.3

1812

,40

29.4

2118

,30

27.1

8017

,10

21.2

2917

,50

42.9

5325

,50

40.4

8930

,60

51N

iğde

14.7

919,

7032

.012

18,9

040

.208

21,5

030

.333

21,0

047

.997

25,1

043

.496

28,3

0

52O

rdu

27.0

767,

9055

.441

14,8

047

.620

12,5

029

.992

12,7

071

.662

17,1

051

.663

17,8

0

53Ri

ze5.

158

3,20

10.6

025,

9015

.735

9,50

3.09

33,

4022

.012

12,0

08.

276

7,00

54Sa

kary

a20

.866

4,80

54.1

9811

,40

51.6

3111

,80

47.2

2316

,10

142.

395

27,9

011

5.08

830

,30

55Sa

msu

n41

.748

7,00

77.8

7112

,20

82.7

4013

,20

57.6

4316

,20

165.

720

23,1

014

1.74

130

,30

56Si

irt-

-2.

546

2,80

1.08

11,

2021

90,

403.

654

3,10

702

0,90

57Si

nop

10.4

409,

4014

.567

12,3

011

.448

9,80

7.40

014

,90

16.8

4213

,70

7.48

912

,30

58Si

vas

28.1

949,

1031

.848

9,50

25.7

878,

6013

.632

6,80

30.2

858,

7021

.004

8,50

59Te

kird

ağ28

.567

8,70

52.1

3613

,20

28.7

168,

5018

.400

7,30

58.8

0412

,50

42.9

3711

,00

60To

kat

34.7

8011

,20

56.1

5817

,10

67.5

8719

,40

52.1

1222

,10

76.0

8421

,10

72.6

5127

,50

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 4(

d)

Sıra

N

oİll

er

MİL

LİY

ETÇ

İ HA

REK

ET P

AR

TİS

İ20

02

Gen

el S

eçim

leri

2007

G

enel

Seç

imle

ri20

04 Y

erel

Seç

imle

ri20

09 Y

erel

Seç

imle

ri

İGM

BB

İGM

BB

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

Oy

Sayı

sıO

ran

61Tr

abzo

n31

.364

8,40

57.2

9414

,10

45.4

9911

,50

16.9

816,

6061

.505

14,1

036

.573

11,4

0

62Tu

ncel

i4.

075

9,80

2.71

86,

4047

51,

1091

0,40

555

1,20

177

0,70

63Şa

nlıu

rfa

34.4

427,

9024

.084

5,40

13.3

892,

901.

928

0,90

34.4

225,

507.

592

2,00

64U

şak

18.7

8210

,50

38.9

9119

,60

37.0

4819

,90

28.7

7324

,40

63.6

9729

,70

50.1

7833

,30

65Va

n8.

297

3,20

9.93

33,

205.

371

1,90

977

0,70

5.73

01,

402.

259

1,00

66Yo

zgat

31.1

8312

,90

44.6

7817

,80

62.3

4823

,10

43.4

1126

,80

76.3

2329

,50

63.0

9736

,00

67Z

ongu

ldak

13.8

974,

2027

.271

7,80

11.2

003,

203.

505

1,80

27.4

347,

2014

.580

6,10

68A

ksar

ay17

.784

11,4

028

.736

16,1

043

.551

23,6

041

.492

28,3

053

.012

27,1

048

.698

30,7

0

69Ba

ybur

t4.

642

12,2

08.

154

19,3

06.

679

17,0

04.

392

22,3

08.

125

20,6

06.

127

27,1

0

70Ka

ram

an14

.828

13,2

023

.542

18,7

024

.086

20,2

019

.520

23,7

028

.731

21,2

022

.880

22,8

0

71K

ırıkk

ale

21.4

7814

,10

35.3

6122

,50

31.2

9220

,30

27.0

5820

,30

36.2

4822

,30

33.3

4923

,80

72Ba

tman

2.94

22,

001.

491

0,90

3.38

92,

501.

161

1,30

1.74

90,

9042

50,

30

73Şı

rnak

2.97

92,

903.

542

2,90

00,

000

0,00

1.71

01,

1084

80,

80

74Ba

rtın

13

.697

13,2

024

.300

21,7

011

.008

10,0

01.

891

5,30

23.4

9919

,90

13.0

1929

,60

75A

rdah

an5.

053

8,80

3.40

36,

105.

464

9,40

536

3,50

4.46

18,

0011

326,

10

76Iğ

dır

8.20

413

,30

9.78

615

,20

15.1

1122

,60

10.9

7529

,40

13.7

4516

,70

9.97

220

,30

77Ya

lova

13.8

9115

,20

12.8

9012

,40

7.23

67,

504.

013

5,10

12.1

0210

,30

7.49

77,

70

78Ka

rabü

k8.

150

6,50

17.2

8313

,40

6.63

85,

302.

788

3,50

28.2

2720

,70

24.9

2724

,80

79K

ilis

5.02

710

,00

10.7

4020

,50

4.39

88,

402.

437

7,50

14.8

8223

,60

10.8

7925

,60

80O

sman

iye

58.6

2229

,20

99.5

6544

,90

58.8

3726

,70

35.8

8324

,10

109.

691

42,5

085

.649

45,1

0

81D

üzce

6.39

23,

9019

.756

10,8

011

.592

6,70

2.66

23,

6048

.267

23,9

036

.014

31,6

0

TO

PLA

M2.

635.

787

8,40

5.00

1.86

914

,30

3.37

2.24

910

,45

2.44

1.19

010

,14

6.38

6.27

915

,97

5.31

5.18

016

,50

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 5

2002

GEN

EL S

EÇİM

LER

İ

Kat

ılım

Ora

nı %

79

2007

GEN

EL S

EÇİM

LER

İ

Kat

ılım

Ora

nı %

84,

2

Oy

Ora

nıO

y sa

yısı

Mill

etve

kili

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

sayı

sıM

illet

veki

li Sa

yısı

AK

PA

RT

İ34

.43

10,8

48,7

0436

5A

K P

AR

Tİ

46.6

16,3

27,2

9134

1

CH

P19

.41

6,11

4,84

317

7C

HP

20.9

7,31

7,80

811

2

DY

P9.

543,

004,

949

MH

P14

.35,

001,

869

71

MH

P8.

352,

629,

808

BA

Ğ(D

TP

)5.

41,

898,

873

26

GP

7.25

2,28

4,64

4D

P5.

21,

835,

486

DEH

AP

6.14

1,93

3,68

0

AN

AP

5.11

1,61

0,20

7

BA

Ğ.

0.96

302,

801

8

DİĞ

ER9.

772,

799,

147

DİĞ

ER7.

62,

668,

364

TO

PLA

M10

031

,528

,783

550

TO

PLA

M10

035

,049

,691

550

Kay

nak

: 10

Kas

ım 2

002

tarih

ve

2493

2 Sa

yılı

Resm

i Gaz

ete

Kay

nak

: 30

Tem

muz

200

7 ta

rih v

e 26

598

(Mük

erre

r) S

ayılı

Res

mi G

azet

e

2002

- 2

007

GEN

EL S

EÇİM

LER

İ




Tabl

o 6

2004

YER

EL S

EÇİM

LER

İ İG

M

Kat

ılım

Ora

nı %

76,

320

04 Y

EREL

SEÇ

İMLE

Rİ

BB

K

atılı

m O

ranı

% 7

3,3

Oy

Ora

nıİG

M O

y Sa

yısı

İG

M S

ayıs

ıO

y O

ranı

BB

Oy

Sayı

sıB

B S

ayıs

ı

AK

PA

RT

İ41

.70

13,4

47,2

8722

76A

K P

AR

Tİ

40.2

09,

674,

306

1750

CH

P18

.20

5,88

2,81

039

2C

HP

20.7

04,

988,

427

467

DY

P10

.00

3,21

6,21

315

6M

HP

10.1

02,

441,

190

247

MH

P10

.50

3,37

2,24

917

8D

YP

9.40

2,26

8,59

938

8

DİĞ

ER19

.60

6,34

9,93

720

6D

İĞER

19.6

04,

701,

505

341

TO

PLA

M10

0.00

32,2

68,4

9632

08T

OP

LAM

100.

0024

,074

,027

3193

Kay

nak

: 11

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 20

02 s

ayılı

YSK

Kar

arı

Kay

nak

: 12

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 25

460

sayı

lı Re

smi G

azet

e

2004

YER

EL S

EÇİM

LER

İ

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 7

2009

YER

EL S

EÇİM

LER

İ İG

M

Kat

ılım

Ora

nı %

85,

220

09 Y

EREL

SEÇ

İMLE

Rİ B

B

Kat

ılım

Ora

nı %

84,

2

Oy

Ora

nıİG

M O

y Sa

yısı

İG

M S

ayıs

ıO

y O

ranı

BB

Oy

Sayı

sıB

B S

ayıs

ı

AK

PA

RT

İ38

.40

15,3

53,5

5318

89A

K P

AR

Tİ

38.6

412

,449

,187

1454

CH

P23

.10

9,22

9,93

661

2C

HP

24.7

07,

960,

562

513

MH

P16

.00

6,38

6,27

941

4M

HP

16.5

05,

315,

180

485

DT

P5.

702,

277,

777

235

DT

P5.

161,

661,

117

97

DİĞ

ER16

.80

6,74

1,21

813

1D

İĞER

15.0

04,

835,

490

354

TO

PLA

M10

0.00

39,9

88,7

6332

81T

OP

LAM

100.

0032

,221

,536

2903

Kay

nak

: 11

May

ıs 20

09 ta

rih v

e 18

50 S

ayılı

YSK

Kar

arı

Kay

nak

: 11

May

ıs 20

09 ta

rih v

e 27

225

(Mük

erre

r) s

ayılı

Res

mi G

azet

e

2009

YER

EL S

EÇİM

LER

İ

İGM

: İl G

enel

Mec

lisi

• B

B: B

eled

iye

Başk

anlığ

ı




Tabl

o 8

Öteki Siyaset

200

4 B

ÜY

ÜK

ŞEH

İR B

ELED

İYE

BA

ŞKA

NLI

ĞI S

EÇİM

LER

İ K

atılı

m O

ranı

% 7

0,6

2009

BÜ

YÜ

KŞE

HİR

BEL

EDİY

E B

AŞK

AN

LIĞ

I SEÇ

İMLE

Rİ

Kat

ılım

Ora

nı %

83,

2

Büy

ükşe

hir

Bel

ediy

e B

aşka

nlığ

ıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıB

eled

iye

Sayı

sıB

üyük

şehi

r B

eled

iye

Baş

kanl

ığı

Oy

Ora

nıO

y Sa

yısı

Bel

ediy

e Sa

yısı

AK

PA

RT

İ46

.45

4,82

2,63

612

AK

PA

RT

İ42

.20

7,67

2,28

010

CH

P24

.50

2,56

0,38

22

CH

P32

.43

5,89

6,88

43

SHP

7.30

769,

187

1M

HP

12.3

72,

249,

039

1

DSP

2.30

237,

509

1D

TP

4.29

780,

176

1

DSP

2.10

381,

875

1

DİĞ

ER19

.45

2,07

9,15

6D

İĞER

6.61

1,20

3,64

0

TO

PLA

M10

0.00

10,4

68,8

7016

TO

PLA

M10

0.00

18,1

83,8

9416

Kay

nak

:11

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 20

02 s

ayılı

YSK

Kar

arı

Kay

nak

:12

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 25

460

sayı

lı Re

smi G

azet

e

2004

- 2

009

BÜ

YÜ

KŞE

HİR

BEL

EDİY

E B

AŞK

AN

LIĞ

I SEÇ

İMLE

Rİ




Tabl

o 9

İLLE

RA

K P

AR

Tİ

CH

PM

HP

DY

PD

SPSH

PO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sı1

Ada

na39

.70

183,

376

18.0

083

,119

9.40

43,1

7812

.80

58,8

850.

904,

248

12.0

055

,537

2A

nkar

a55

.10

901,

001

12.6

020

6,63

04.

6074

,815

2.00

32,3

760.

9014

,905

20.8

034

1,23

13

Ant

alya

34.4

092

,419

26.1

070

,119

5.70

15,2

0126

.00

69,8

910.

701,

961

3.80

10,2

734

Burs

a 53

.80

307,

960

17.3

098

,986

3.50

20,1

7111

.90

68,1

462.

3013

,012

1.70

9,53

05

Diy

arba

kır

35.3

053

,816

0.90

1,33

20.

801,

155

1.50

2,29

90.

30 5

3358

.30

88,9

076

Erzu

rum

61.2

067

,463

1.50

1,70

229

.60

32,6

401.

80 2

.033

0.20

240

7Es

kişe

hir

41.4

011

7,20

52.

206,

128

8.40

23,7

1944

.80

126,

854

8G

azia

ntep

57.4

017

7,52

933

.40

103,

342

1.70

5,39

10.

601,

985

0.40

1,17

09

İsta

nbul

45.3

01,

917,

577

28.9

01,

223,

856

4.10

173,

274

4.90

206,

410

1.40

57,9

573.

6015

3,84

010

İzm

ir32

.60

388,

336

47.2

056

2,56

14.

1048

,535

2.70

32,7

081.

0011

,527

4.10

49,3

8211

Kays

eri

70.2

016

3,14

19.

3021

,580

9.20

21,2

592.

806,

547

0.50

1,17

412

Koca

eli

51.0

057

,295

32.2

036

,176

2.30

2,61

34.

104,

554

0.70

796

2.10

2,32

513

Kony

a62

.00

207,

721

2.30

7,67

66.

0019

,975

0.60

2,07

60.

2062

40.

702,

381

14M

ersin

20.0

046

,209

34.0

078

,830

18.6

043

,033

1.00

2,33

80.

4092

022

.50

52,1

8915

Saka

rya

37.5

065

,847

6.20

10,9

4210

.60

18,5

8923

.20

40,6

840.

50 8

830.

901,

528

16Sa

msu

n46

.30

75,7

4132

.70

53,5

315.

809,

469

6.70

10,9

750.

40 7

051.

302,

064

TO

PLA

M46

.45

4,82

2,63

624

.45

2,56

0,38

25.

1153

5,42

65.

4056

5,62

62.

2723

7,50

97.

3576

9,18

7

2004

YER

EL S

EÇİM

LER

İ B

ÜY

ÜK

ŞEH

İR B

ELED

İYE

BA

ŞKA

NLI

ĞI

Kay

nak

: 11

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 20

04 s

ayılı

YSK

Kar

arı

/

12

May

ıs 20

04 ta

rih v

e 25

460

sayı

lı Re

smi G

azet

e




Tabl

o 10

İLLE

RA

K P

AR

Tİ

CH

PM

HP

DP

DSP

DT

PO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sıO

y O

ranı

Oy

Sayı

sı1

Ada

na29

.60

237,

206

26.2

020

9,87

629

.70

238,

706

0.60

4,96

41.

209,

670

9.30

74,4

212

Ank

ara

38.5

094

0,23

031

.30

763,

879

27.4

066

7,87

10.

306,

877

0.50

11,3

533

Ant

alya

33.6

017

6,33

140

.90

214,

325

17.6

092

,287

0.90

4,90

00.

402,

220

3.80

19,8

674

Burs

a 47

.20

506,

825

27.0

028

9,75

012

.30

132,

652

6.10

66,0

831.

2013

,192

5D

iyar

bakı

r31

.80

111,

134

0.60

2,01

10.

3096

20.

501,

752

0.20

841

65.1

022

7,47

26

Erzu

rum

56.9

010

1,52

41.

101,

993

33.9

060

,477

0.50

905

0.20

322

1.20

2,21

57

Eski

şehi

r37

.10

140,

478

2.80

10,5

985.

7021

,408

1.00

3,95

751

.50

195,

035

8G

azia

ntep

53.3

030

4,01

430

.20

172,

101

5.00

28,6

120.

301,

767

0.40

2,05

05.

7032

,268

9İs

tanb

ul44

.70

3,10

5,55

537

.00

2,56

8,71

05.

0034

8,26

90.

5033

,089

1.30

90,3

994.

5031

4,22

910

İzm

ir30

.40

599,

395

56.2

01,

107,

562

7.00

138,

056

0.70

14,1

691.

6030

,659

11Ka

yser

i61

.00

291,

333

8.60

40,8

6222

.60

107,

637

0.90

4,50

90.

703,

496

12Ko

cael

i47

.50

407,

170

31.7

027

2,38

96.

5055

,515

2.10

18,3

540.

705,

641

1.70

14,3

0813

Kony

a68

.40

356,

570

3.20

16,6

8710

.50

56,7

960.

301,

664

0.80

4,04

30.

904,

560

14M

ersin

21.1

092

,715

30.9

013

5,63

224

.80

108,

775

0.30

1,10

73.

7016

,128

18.1

0 7

9,48

315

Saka

rya

44.8

015

7,62

67.

7026

,961

36.7

012

9,31

31.

605,

608

0.40

1,37

816

Sam

sun

48.1

014

4,17

421

.20

63,

548

20.6

061

,703

3.20

9,64

52.

306,

801

TO

PLA

M42

.20

7,67

2,28

032

.43

5,89

6,88

412

.37

2,24

9,03

90.

9917

9,35

02.

1038

1,87

54.

2978

0,17

6

2009

YER

EL S

EÇİM

LER

İ B

ÜY

ÜK

ŞEH

İR B

ELED

İYE

BA

ŞKA

NLI

ĞI

Kay

nak

:11

May

ıs 20

09 ta

rih v

e 18

50 S

ayılı

YSK

Kar

arı

/

11

May

ıs 20

09 ta

rih v

e 27

225

(Mük

erre

r) s

ayılı

Res

mi G

azet

e


247

Öteki Siyaset


YAZARLARIMIZINÖZGEÇMİŞİ


249

Öteki Siyaset


Mustafa KALABALIKKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı

www.mustafakalabalik.com •[email protected]@hotmail.com

Aslen KONYA Beyşehirli olup,16 Ağustos 1970 KOCAELİ’nin Gölcük ilçesi, Değirmendere beldesinde doğdu. Babasının adı Rahim, annesinin adı Fatma’dır. İlkokulu Değirmendere Şehit Cengiz Topel İlkokulu'nda, Ortaokulu'nda Değirmendere Atatürk Ortaokulu’ nda bitirdi. 1984 yılında girmiş olduğu Deniz Astsubay Hazırlama Okulundan 1988 yılında mezun olarak, Deniz Astsubay’ı olarak göreve başladı.

1988-2008 yılları arasında yurdun değişik bölgelerinde gururla, onurla fiili olarak hizmet ettiği Türk Silahlı Kuvvetleri’nden, kendi isteği ile 2008 Eylül ayında emekliliğe ayrıldı.

Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı olup, aynı zamanda Ekonomist’tir. 2004 yılında Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü’nü, 2008 yılında ise Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün “Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi” dalında Yüksek Lisansını tamamladı.

Halen Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, “Siyaset Ve Sosyal Bilimler” Bilim dalında Doktora (Ö) Öğrencisi olarak akademik çalışmalarına devam etmektedir.


Demokraside Birlik Vakfı Üyeliği yanında, İnsani Değerler Derneği; Hukuk ve Kamu Yönetimi Kurul Üyeliği ile Siyasi İşler Kurulu üyeliklerinde bulunmaktadır.

Başta “Kişisel Web Sitesi”nde olmak üzere, üye olduğu bazı vakıf ve derneklerin internet siteleri ile dergilerinde makaleleri yayınlanmakla birlikte birçok bilimsel ve akademik çalışmalarda bulunmaktadır.

Yayınlanmış makale ve yorumlarının derlenmesiyle oluşturduğu " 9. Köy'den Sonra " isimli kitabı yayım hazırlığı aşamasındadır.

AK PARTİ teşkilatlarınca düzenlenen Eğitim Seminerleri’nde “Siyaset”, “Siyaset’te İletişim” konularında dersler verdi.

İngilizce bilen Mustafa KALABALIK, Emine KALABALIK ile evli olup, 1993 doğumlu Furkan ve 2001 doğumlu Kutay adında iki oğlu vardır.

251

Öteki Siyaset


Yusuf GÖKDOĞANKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Uzmanı

www.yusufgokdogan.com • info@ yusufgokdogan.com [email protected]

Yusuf GÖKDOĞAN; 24 Kasım 1973 yılında Kahramanmaraş’ın Afşin İlçesi Dağlıca (Maravuz) Kasabası’nda doğdu. Babasının adı İbrahim, annesinin adı Güllü’dür. Askerlik görevini İzmir’de kısa dönem Denizci olarak yaptı.

Kamu Yönetimi Uzmanı ve Siyaset Bilimcidir. İlk, Orta ve Lise eğitimini Afşin’de tamamladı. İlk üniversiteyi Erciyes Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, arkasından da Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümleri'nden mezun oldu. Atılım Üniversitesi Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi alanında Yüksek Lisans’ını tamamladı. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, “Siyaset Ve Sosyal Bilimler” Bilim dalında Doktorasına (Ö) ve akademik çalışmalarına devam etmektedir.

Yerel gazetede; Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü, özel sektörde yöneticilik, Koordinatörlük ve Genel Müdürlük yaptı. Kamuda ENERJİ BAKANLIĞI, SAYIŞTAY, T.B.M.M VE BAŞBAKANLIK’ta Kontrol İşletmenlik, Uzmanlık, Milletvekili Danışmanlığı, Bakan Danışmanlığı ve Bakan Özel Kalem Müdürlüğü görevlerinde bulundu.

22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri’nde AK PARTİ’den Kahramanmaraş Milletvekili Aday Adayı oldu.


Fransız Kültür Merkezi’nden Fransızca, Ankara Üniversitesi TÖMER’den de İngilizce eğitimi aldı.

AK PARTİ Siyaset Akademisi’ni bitirdi. Üniversite Örgün Eğitimiyle Stenografiyi (Hızlı Yazı Yazma Yöntemini) öğrendi. Konya Mevlevi (Mevlana) Derneği’nde Mevlana’yı Mesneviyi Anlamak ve Tasavvuf eğitimi, TODAİ’de ise Bürokrasi, Siyaset, Yerel Yönetimler ve Kamu Yönetimi alanında özel eğitimler aldı.

Kahramanmaraşlılar ve Afşinliler Derneği, (ADAM) Ankara Düşünce ve Araştırma Merkezi, (SETA) Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı'nda üye. İnsani Değerler Derneği’nde Kurucu Üyelik ile birlikte Kamu Yönetimi, Hukuk ve Siyasi İşler Kurul üyesi. (KONFED) Konyalılar Dernekleri Birliği Federasyonu Bilim, Araştırma, Yüksek İstişare Konseyi Üyesi, (İSTÖP) İzmir Sivil Toplum Örgütleri Platformu Yüksek İstişare Kurul Üyesi, (MEVLANA) Konya Mevlevi Derneği’nde ise Kurucu Üyelik ve Denetim Kurulu Başkanlığı görevleri halen devam etmektedir.

AK PARTİ Teşkilatları ve Siyaset Akademisi ile birlikte STK, Dernekler ve Vakıflarda konferans ve dersler verdi. Bazı dergi ve gazetelerde; Siyaset, Bürokrasi ve Kamu Yönetimi alanında makalelerinin yanında, Denetimin Yönetimi, Liderlik ve Siyaset Mühendisliği isimli iki kitabı yayım aşamasındadır.

Fransızca ve az İngilizce bilen Yusuf GÖKDOĞAN, Dr. Gül GÖKDOĞAN ile evli olup, Alperen GÖKDOĞAN adında 21.01.2008 doğumlu bir oğlu vardır.

253

Öteki Siyaset


ÖTEKİ SİYASET

www.yusufgokdogan.com www.mustafakalabalik.com [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Mustafa KALABALIKKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi

Uzmanı


Uzmanı


255

Öteki Siyaset


KAYNAKÇA


257

Öteki Siyaset


KAYNAKÇA

Erdinç AYDIN, “Aşiretlerin Devlete Mesajı” Politika Dergisi (Pd), 15 Nisan 2009

Levent KÖKER, “29 Mart'tan Sonra Daha Çok Demokrasi İçin Kurucu İdeolojiyle Hesaplaşma İhtiyacı” Zaman Gazetesi, 09 Nisan 2009

Mehmet GÜNDEM, “Yüzde 39 Başarısızlık Değil Normalleşmedir” Yeni Şafak Gazetesi, 04 Nisan 2009

Mümtaz-er TÜRKÖNE,“Siyaset”, Lotus Yayınevi, Ankara, 2005

Nüvit OSMAY, “İnsan Mühendisliği” İstanbul, 2004

Sivil Toplum Dergisi, Aşiret-Cemaat-Stk’lar Ve Siyaset, Yıl: 4 Sayı: 15/ Temmuz-Eylül 2006

Siyasal Bilinci Geliştirme Derneği Bülteni, Kasım-Aralık 2006, Sayı:1

(Erişim) http://www.akparti.org.tr

Mahmut ÖVÜR, “CHP İstanbul’da Neyi Başardı?” 2 Nisan, 2009 (Erişim) http://www. sabah.com.tr/2009/04/03/ovur.html / 21 Nisan 2009

Tarhan ERDEM, “Seçimin Getirdikleri” 2 Nisan, 2009(Erişim) http://www.radikal.com.tr/, 21 Nisan 2009

10 Kasım 2002 tarih ve 24932 Sayılı, Resmi Gazete12 Mayıs 2004 tarih ve 25460 sayılı, Resmi Gazete30 Temmuz 2007 tarih ve 26598 (Mükerrer) Sayılı, Resmi Gazete11 Mayıs 2009 tarih ve 27225 (Mükerrer) sayılı, Resmi Gazete

258

Fiya

t :1

0.00

TL

ISBN : 978-605-5830-14-4

Education

Öteki Siyaset