เรื่อง ผลส ำเร็จในพัฒนำเครื่องมือในกำรท ำงำน “แนวทางการ ... · เรื่อง

เรอง ผลส ำเรจในพฒนำเครองมอในกำรท ำงำน “แนวทางการขบเคลอน PLC สกำรพฒนำคณภำพผเรยน Thailand 4.0”

ส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย

โดย วำทรอยโทจ ำนงค นนทะมำศ รองผอ ำนวยกำรส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย

ส ำนกงำน กศน.

1

เรอง ผลส ำเรจในพฒนำเครองมอในกำรท ำงำน

“แนวทางการขบเคลอน PLC สกำรพฒนำคณภำพผเรยน Thailand 4.0” ส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย

1. ควำมเปนมำ

นโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เรองการพฒนาคร เพอพฒนาคณภาพผเรยนตามศาสตรพระราซาดวย Active Learning และ Professional Learning Community (PLC) สคณภาพ Thailand 4.0 ซงเปนกระบวนการพฒนาครโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ทเกดจากการรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และบคลากรทางการศกษาในสถานศกษา เพอพฒนาการ เรยนรของผเรยนเปนส าคญ และเพอไมใหเปนการเพมภาระใหกบครและไมใหเกดการใชเวลาในการอบรม PLC มาก กระทรวงศกษาธการ จงก าหนดใหครสามารถน าชวโมงการอบรม PLC ไปรวมกบจ านวนชวโมงการ สอนหนงสอทจะใชเปนเกณฑในการเลอนวทยฐานะ ตามหลกเกณฑใหมทจะประกาศใชตอไปดวยนน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดเลย จงด าเนนการขบเคลอนกระบวนการ PLC : Professional Learning Community) สสถานศกษา เปาหมายเพอใหครทเขารวมโครงการน ากระบวนการตามกรอบชมซนแหงการเรยนรทางวซาซพ ไปใชในการพฒนาคณภาพของผเรยนอยางแทจรง

ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ด าเนนการขบเคลอนนโยบายดงกลาว ภายใตโครงการ “การขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0” เปาหมายเพอสรางความร ความเขาใจแก ผเกยวของ ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทางการศกษาของส านกงาน กศน.จงหวดเลย ใหสามารถน ากระบวนการ PLC : Professional Learning Community ไปจดท าแผนและแนวทาง การขบเคลอน PLC สการปฏบตจรง ในสถานศกษาไดอยางเปนระบบและตอเนอง มการนเทศ ตดตาม ใหความชวยเหลอการด าเนนงาน PLC ของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 มการสะทอนผลการด าเนนการ PLC สรางวฒนธรรมสความเปนองคกรแหงการเรยนร

2. วตถประสงคของนวตกรรม

1. เพอขยายผลการสรางชมชนแหงการเรยนรดวยกระบวนการ PLC : Professional Learning Community) ใหแกทมแกนน าขบเคลอน PLC ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากร

2. เพอจดท าแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษา 3. เพอนเทศ ตดตาม การด าเนนการ PLC ของสถานศกษา 4. เพอสะทอนผลการด าเนนการ PLC ของสถานศกษาและส านกงาน กศน.จงหวดเลย

- 2 -

3. เปำหมำยในกำรด ำเนนนวตกรรม

1. ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษาสงกด ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ทเขารบการพฒนา สามารถน าความร ความเขาใจทไดรบไปขบเคลอนและจดกจกรรม PLC ในสถานศกษาและหนวยงานได

2. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการ ปฏบตจรงในสถานศกษาทมประสทธภาพ

3. Roving Team ขบเคลอน PLC ของ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย สามารถนเทศ ตดตาม การขบเคลอน PLC ของ สถานศกษาไดตามแผนทก าหนด

4. ครมการพฒนาตามกรอบ PLC ไปไขในการพฒนาคณภาพผเรยน 5. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มรปแบบการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรง ของสถานศกษา

4. กระบวนกำรด ำเนนงำน

ปฏบตงานทงในสวนบคคลและผลทเกดขนโดยรวมผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนร การวพากษวจารณ การท างานรวมกน การรวมมอรวมพลง โดยมงเนนและสงเสรมกระบวนการเรยนร อยางเปนองครวม มการ ด าเนนการอยางนอย 5 ประการ คอ

1) มเปาหมายรวมกนในการจดการเรยนร/การพฒนาผเรยนใหพฒนาอยางเตมศกยภาพ 2) มการแลกเปลยนเรยนรจากหนางาน/สถานการณจรงของชนเรยน 3) ทกฝายเกยวของรวมเรยนรและรวมพลง/หนนเสรมใหเกดการสรางความเปลยนแปลง ตาม

เปาหมาย 4) มการวพากย สะทอนผลการท างานพฒนาผเรยน 5) มการสราง HOPE ใหทมงาน

5. ภำพควำมส ำเรจ 1. ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา สงกด ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ทเขารบการพฒนา

สามารถนาความร ความเขาใจทไดรบไปขบเคลอนและจดกจกรรม PLC ในสถานศกษาและหนวยงานได 2. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการ ปฏบตจรงใน

สถานศกษาทมประสทธภาพ 3. Roving Team ขบเคลอน PLC ของ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย สามารถนเทศ ตดตาม การ

ขบเคลอน PLC ของ สถานศกษาไดตามแผนทก าหนด 4. ครมการพฒนาตามกรอบ PLC ไปไขในการพฒนาคณภาพผเรยน 5. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มรปแบบการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรง ของสถานศกษา

6. ประโยชนทไดรบ 1. ผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษา เปนผมศกยภาพตามมาตรฐานวชาชพ 2 ผเรยนไดรบการพฒนาคณภาพ เปนผม'ทกษะการเรยนร[นศตวรรษ'ท 21 และ Thailand 4.0 8. ปญหำและขอเสนอแนะ คร ผบรหาร และบคลากร ยงไมคนชนกบการวพากยวจารณ / ความพยายามอยางชดเจนคอแนวทางสความส าเรจรวมกน ใหก าลงใจและรวมมอกน

เอกสารอางองผลส าเรจของงาน

แนวทำงกำรขบเคลอน PLC สกำรพฒนำคณภำพผเรยน Thailand 4.0 ส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย

ส ำนกงำนสงเสรมกำรศกษำนอกระบบและกำรศกษำตำมอธยำศยจงหวดเลย ส ำนกงำนสงเสรมกำรศกษำนอกระบบและกำรศกษำตำมอธยำศย

ส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร กระทรวงศกษำธกำร

ค ำน ำ

นโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เรองการพฒนาคร เพอพฒนาคณภาพผเรยนตามศาสตรพระราซาดวย Active Learning และ Professional Learning Community (PLC) สคณภาพ Thailand 4.0 ซงเปนกระบวนการพฒนาครโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ทเกด จากการรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และบคลากรทางการศกษาในสถานศกษา เพอพฒนาการ เรยนรของผเรยนเปนส าคญ และเพอไมใหเปนการเพมภาระใหกบครและไมใหเกดการใชเวลาในการอบรม PLC มาก กระทรวงศกษาธการ จงก าหนดใหครสามารถน าชวโมงการอบรม PLC ไปรวมกบจ านวนชวโมงการ สอนหนงสอทจะใชเปนเกณฑในการเลอนวทยฐานะ ตามหลกเกณฑใหมทจะประกาศใชตอไปดวยนน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดเลย จงด าเนนการขบเคลอนกระบวนการ PLC : Professional Learning Community) สสถานศกษา เปาหมายเพอใหครทเขารวมโครงการน ากระบวนการตามกรอบชมซนแหงการเรยนรทางวซาซพ ไปใชในการพฒนาคณภาพของผเรยนอยางแทจรง

ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ด าเนนการขบเคลอนนโยบายดงกลาว ภายใตโครงการ “การขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0” เปาหมายเพอสรางความร ความเขาใจแก ผเกยวของ ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทางการศกษาของส านกงาน กศน.จงหวดเลย ใหสามารถน ากระบวนการ PLC : Professional Learning Community ไปจดท าแผนและแนวทาง การขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษาไดอยางเปนระบบและตอเนอง มการนเทศ ตดตาม ใหความชวยเหลอการด าเนนงาน PLC ของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 มการสะทอนผลการด าเนนการ PLC สรางวฒนธรรมสความเปนองคกรแหงการเรยนร โดยมวตถประสงคหลก ดงน

5. เพอขยายผลการสรางชมชนแหงการเรยนรดวยกระบวนการ PLC : Professional Learning Community) ใหแกทมแกนน าขบเคลอน PLC ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทาง การศกษา

6. เพอจดท าแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษา 7. เพอนเทศ ตดตาม การด าเนนการ PLC ของสถานศกษา 8. เพอสะทอนผลการด าเนนการ PLC ของสถานศกษาและส านกงาน กศน.จงหวดเลย

ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอในการขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 ของ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ฉบบนจนส าเรจลลวงไปดวยด และหวงเปนอยางยงวาการขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 จะเปนแนวทางในการการพฒนาคณภาพของผเรยนอยางแทจรง ตลอดจนเปนเครองมอในการก ากบตดตามผลการด าเนนงานของสถานศกษาในสงกด รวมทงเปนขอมลส าหรบหนวยงาน และผสนใจกจกรรมงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยตอไป


สารบญ หนา ตอนท 1 บทน า 2 วตถประสงค 3 เปาหมาย 4 ภาพความส าเรจ 4

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 กรอบแนวคดทเกยวกบการขบเคลอน PLC 4 การพฒนาสถานศกษาแบบองครวม 7 โมเดลวธคดเชงออกแบบ (Design Thinking) ของพระบาทสมเดจ 8 พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช กรอบความเชอมโยงหลกสตร 9

ตอนท 2 ชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพ (Professional Learning Community : PLC) 10 ความหมายของชมชนการเรยนรทางวชาชพ 11 ระดบของชมชนการเรยนรทางวชาชพ 11 ชมชนแหงการเรยนรยอยในสถานศกษาแหงการเรยนร 13 องคประกอบของชมชนการเรยนรทางวชาชพในบรบทสถานศกษา 14 ประโยชนของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในสถานศกษา 17 การน ากระบวนการ PLC ไปสการปฏบตในสถานศกษา 18 ตอนท 3 กำรน ำ PLC ไปสกำรปฏบตในสถำนศกษำ 21 ขนตอนการน า PLC ไปสการปฏบตในสถานศกษา 22 บทบาทผน าสถานศกษาทจ าเปนตอการเปนสถานศกษาแหงการเรยนร 25 บทท 4 กำรนเทศแบบรวมมอโดยใชกำรสะทอนคดของชมชนกำรเรยนรแหงวชำชพ 28 กระบวนการนเทศแบบรวมมอโดยใชการสะทอนคดของชมชนแหงการเรยนรวชาชพ 28 การออกแบบการนเทศตดตามและประเมนผล 30 บทท 5 กำรรำยงำนผลกำรด ำเนนงำน 31 บรรณานกรม 43

แนวทำงกำรขบเคลอน PLC สกำรพฒนำคณภำพผเรยน Thailand 4.0

มงส THAILOEI 4.0


แนวทางการขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 ส านกงาน กศน.จงหวดเลย 2

ตอนท 1 บทน ำ

นโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เรองการพฒนาคร เพอพฒนาคณภาพผเรยนตามศาสตรพระราซาดวย Active Learning และ Professional Learning Community (PLC) สคณภาพ Thailand 4.0 ซงเปนกระบวนการพฒนาครโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ทเกด จากการรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และนกการศกษาในสถานศกษา เพอพฒนาการ เรยนรของผเรยนเปนส าคญ และเพอไมใหเปนการเพมภาระใหกบครและไมใหเกดการใชเวลาในการอบรม PLC มาก กระทรวงศกษาธการ จงก าหนดใหครสามารถน าชวโมงการอบรม PLC ไปรวมกบจ านวนชวโมงการ สอนหนงสอทจะใชเปนเกณฑในการเลอนวทยฐานะ ตามหลกเกณฑใหมทจะประกาศใชตอไปดวยนน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดเลย จงด าเนนการขบเคลอนกระบวนการ PLC : Professional Learning Community) สสถานศกษา เปาหมายเพอใหครทเชารวมโครงการน ากระบวนการตามกรอบชมซนแหงการเรยนรทางวซาซพ ไปใชในการพฒนาคณภาพของผเรยนอยางแทจรง

ความส าเรจของชมซนการเรยนรทางวซาซพ ประกอบดวยหลายปจจย ทจะตองซซวนใหบคลากร มความเขาใจและยอมรบดวยตนเองกอน เซน การยอมรบวาหวใจหลกของการเรยนรของคร คอ การเรยนร ของผเรยน และการสอน/การปฏบตงานของครมผลตอการเรยนของผเรยน ความเขาใจความแตกตางของ ระดบการเรยนร การสรางบรรยากาศ ความรวมมอรวมใจ การสรางความสมพนธแบบกลยาณมตร การรบฟง และแสดงความคดเหนดวยทศนคตเซงบวก และแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภม พลอดลยเดช ประกอบดวย ภมสงคม ระเบดจากขางใน การมสวนรวม ประโยชนสวนรวม องครวม ท าตามล าดบขน ไมตดต ารา พงตนเอง และประหยดเรยบงาย ไดประโยชนสงสด เนองจาก ชมซนการเรยนรทางวชาซพ (Professional Learning Community) เปนกระบวนการสรางการเปลยนแปลงโดยเรยนรจากการปฏบตงานของกลมบคคลทมารวมตวกนเพอท างานรวมกนและสนบสนนซงกนและกน มวตถประสงคเพอพฒนาการเรยนรของผเรยน รวมกนวางเปาหมายการเรยนรของผเรยน และตรวจสอบสะทอนผลการ ปฏบตงานทงในสวนบคคลและผลทเกดขนโดยรวมผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนร การวพากษวจารณ การท างานรวมกน การรวมมอรวมพลง โดยมงเนนและสงเสรมกระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม มการ ด าเนนการอยางนอย 5 ประการ คอ

5) มเปาหมายรวมกนในการจดการเรยนร/การพฒนาผเรยนใหพฒนาอยางเตมศกยภาพ 6) มการแลกเปลยนเรยนรจากหนางาน/สถานการณจรงของชนเรยน 7) ทกฝายเกยวของรวมเรยนรและรวมพลง/หนนเสรมใหเกดการสรางความเปลยนแปลง ตามเปาหมาย 8) มการวพากย สะทอนผลการท างานพฒนาผเรยน 9) มการสราง HOPE ใหทมงาน ประกอบดวย (1) honesty & humanity เปนการยดขอมลจรงทเกดขนและใหการเคารพกนอยางจรงใจ (2) option & openness เปนการเสอกสรรสงทดทสดใหผเรยนและพรอมเปดเผย/

เปดใจเรยนรจากผอน (3) patience & persistence เปนการพฒนาความอดทนความมงมนทมเทพยายยาม จน

เกดผลชดเจนefficacy & enthusiasm เปนการสรางความเชอมนในผลของวธการจดการเรยนร ทเหมาะสมกบผเรยนวาจะท าใหผเรยนเรยนร และกระตอรอรนทจะพฒนาตนเองอยางเตมท (เรวด ขยเซาวรตน, 2558)


คณลกษณะส าคญทท าใหเกดชมซนการเรยนรทางวชาชพ : PLC นน นอกจากจะตองประกอบดวย สมาซกซงเปนกลมบคคลดงทกลาวไปแลว การรวมตวกนของสมาซกชมซนการเรยนรทางวชาชพยงตอง ประกอบดวยคณลกษณะส าคญทจะท าใหเกด PLC ไวอยางหลากหลาย อยางไรกตามสามารถสรป คณลกษณะส าคญทท าใหเกด PLC ได 5 ประการ คอ

1) การมบรรทดฐานและคานยมรวมกน (Shared values and vision) 2) การรวมกนรบผดชอบตอการเรยนรซองนกเรยน (Collective responsibility for students learning) 3) การสบสอบเพอสะทอนผลเซงวชาชพ (Reflective professional inquiry) 4) การรวมมอรวมพลง (Collaboration) 5) การสนบสนนการจดล าดบโครงสรางและความสมพนธของบคลากร (Supportive conditions

structural arrangements and collegial relationships) (Hord, Roussin & Sommers, 2009) นพ.ธระเกยรต เจรญเศรษฐศลป รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ไดมอบนโยบายใหกบ คณะกรรมการ

ด าเนนงานในการประชมเซงปฏบตการเตรยมการอบรม “PLC (Professional Learning Community) ชมซนการเรยนรทางวชาชพ” ในวนท 2 มนาคม 2560 วา “ขณะนกระทรวงศกษาธการ มแนวทางสงเสรมใหมการอบรม PLC (Professional Learning Community) หรอ"ชมซนการเรยนร ทางวชาชพ" ใหกบครและผบรหารสถานศกษาทวประเทศ แนวคดซองการอบรม PLC คอ การน าคนมาอยรวมกน เกดการเรยนรและแบงปนความรกนระหวางผเขารวมอบรม จนกระทงเกดการสะทอนความคด ในดานตางๆ ทจะเปนแนวทางการพฒนา อยางไรกตามเพอไมใหเปนการเพมภาระใหกบครและไมใหเกดการใชเวลาในการอบรม PLC มากจนกระทงครไมมเวลาสอนเดกในชนเรยน จงจะก าหนดใหครสามารถ น าชวโมงการอบรม PLC ไปรวมกบจ านวนชวโมงการสอนหนงสอทจะไชเปนเกณฑในการเลอนวทยฐานะ ตามหลกเกณฑใหมทจะประกาศใชตอไปนน

นบวา PLC เปนการพฒนาบคลากรโดยเรมจากลางขนบน (Bottom Up) แทนทจะสงการจาก สวนบนลงมา สงส าคญทสดซองการอบรม PLC อยทการเรยนร (Learning) กลาวคอ ผเขาอบรมตองรวา “วนนไดเรยนรและแบงปนความรอะไรบาง” และ “จะท าอยางไรใหความรจากการอบรมสงผลถงคณภาพ การศกษาซองเดก” ไมใชค านงถงวทยฐานะเพยงอยางเดยว แตวทยฐานะเปนเพยงรางวลตอบแทนวา ครม ความเกงเพยงไหน

ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ขบเคลอนนโยบายดงกลาว ภายใตโครงการ “การขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0” เปาหมายเพอสรางความร ความเขาใจแก ผเกยวของ ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทางการศกษาของส านกงาน กศน.จงหวดเลย ใหสามารถน ากระบวนการ PLC : Professional Learning Community ไปจดท าแผนและแนวทาง การขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษาไดอยางเปนระบบและตอเนอง มการนเทศ ตดตาม ใหความชวยเหลอการด าเนนงาน PLC ของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพผเรยน Thailand 4.0 มการสะทอนผลการด าเนนการ PLC สรางวฒนธรรมสความเปนองคกรแหงการเรยนร

วตถประสงค 9. เพอขยายผลการสรางชมชนแหงการเรยนรดวยกระบวนการ PLC : Professional Learning

Community) ใหแกทมแกนน าขบเคลอน PLC ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร และบคลากรทาง การศกษา 10. เพอจดท าแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษา 11. เพอนเทศ ตดตาม การด าเนนการ PLC ของสถานศกษา 12. เพอสะทอนผลการด าเนนการ PLC ของสถานศกษาและส านกงาน กศน.จงหวดเลย


เปำหมำย 6. ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษาสงกด ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ทเขารบการพฒนา สามารถ

น าความร ความเขาใจทไดรบไปขบเคลอนและจดกจกรรม PLC ในสถานศกษาและหนวยงานได 7. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการ ปฏบตจรงในสถานศกษาทม

ประสทธภาพ 8. Roving Team ขบเคลอน PLC ของ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย สามารถนเทศ ตดตาม การขบเคลอน

PLC ของ สถานศกษาไดตามแผนทก าหนด 9. ครมการพฒนาตามกรอบ PLC ไปไขในการพฒนาคณภาพผเรยน 10. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มรปแบบการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรง ของสถานศกษา

ภำพควำมส ำเรจ 6. ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา สงกด ส านกงาน กศน.จงหวดเลย ทเขารบการพฒนา

สามารถนาความร ความเขาใจทไดรบไปขบเคลอนและจดกจกรรม PLC ในสถานศกษาและหนวยงานได 7. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มแผนและแนวทางการขบเคลอน PLC สการ ปฏบตจรงในสถานศกษาทม

ประสทธภาพ 8. Roving Team ขบเคลอน PLC ของ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย สามารถนเทศ ตดตาม การขบเคลอน

PLC ของ สถานศกษาไดตามแผนทก าหนด 9. ครมการพฒนาตามกรอบ PLC ไปไขในการพฒนาคณภาพผเรยน 10. ส านกงาน กศน.จงหวดเลย มรปแบบการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรง ของสถานศกษา

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. ผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษา เปนผมศกยภาพตามมาตรฐานวชาชพ 2. นกเรยนไดรบการพฒนาคณภาพ เปนผม'ทกษะการเรยนร[นศตวรรษ'ท 21 และ Thailand 4.0 กรอบแนวคดทเกยวกบการขบเคลอน PLC

กรอบแนวคดกำรพฒนำตำมแนวทำงศำสตรแหงพระรำชำ

ตำสตรแหงพระรำชำ : เขำใจ เขำถง พฒนำ


“เขำใจ เขำถง พฒนำ” เขำใจ หมายถง ปญญาทเขาใจความเปนทงหมดของความรนแรง ทงประวตศาสตร สาเหต อาการ

ความส าเรจ และความลมเหลวของการแกปญหาในอดต และความเปนไปในอนาคต เรยกวา เขาใจอดต ปจจบน อนาคต

ความไมร การรเปนสวน ๆ รอยางลวก ๆ รบ ๆ แบบตาบอดคล าชาง นอกจากแกปญหาไมไดแลว ยงกลบท าใหปญหาลกลามบานปลายมากยงขน

เขำถง หมายถง เขาถงความจรง ไมใซรเพยงผวเผน เขาถงความรสกนกคดในความเปนมนษยของทกฝายทเกยวของ รวมทงของตวเองดวย ถาไมมสตเราจะไมสามารถเขาถงความจรงได ถาไมเขาถงความจรงกแกไขปญหาไมได

พฒนำ หมายถง พฤตกรรม การปฏบต การแกปญหา การพฒนาทถกตองหรอ สมมำพฒนำ ตอง อยบนฐานของความเหนชอบและความด ารชอบหรอปญญา อนไดแก ความเขาใจ - เขาถง ดงกลาวขางตน ถา ปราศจากความเขาใจ - เขาถง การพฒนากจะผดพลาดกลายเปนมจฉาพฒนา แกปญหาไมได ความรนแรง เพมขน


กำรพฒนำสถำนศกษำแบบองครวม (Whole School Approach) "คน" คอ ตวจกรส าคญทจะขบเคลอนการท างานไปสเปาหมายความส าเรจ จงตอง "สรางคนกอน สรางงาน" พนธกจในการสรางคนใหเปน "ทรพยำกรมนษย" ทมคณคา ตองนอมนาแนวพระราชด ารสของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ความวา "เขำใจ เขำถง และพฒนำ" มาใช อนจะนามาซงความส าเรจในการ พฒนาบคลากรทยงยนและเปนสรมงคลสบไป

กำรสรำงควำมเขำใจ ใชแนวทางการลอสารสมพนธลกษณะ 2 ทาง (two way communication) ผน าองคการตองหมนประชมปรกษาหารออยเนองนตย ทงแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ และตอง พยายามเอาใจเขามาใสใจเราใหมากขน

กำรเขำถง เปนขนตอนทตองใชเทคนควธทแยบยล ผน าองคการตองสรางความไววางใจใหกบ ผรวมงานเปนเบองตน โดยการ "จบเขำ พดคย สรำงควำมคนเคย" เพอรวมมอกนท างานทไดรบมอบหมาย ใหบรรลผลส าเรจ โดยผน าจะตองเอาตวเชารวมกจกรรมกบผรวมงานในลกษณะ "คณเออ" "คณอ ำนวย" หากมปญหาอปสรรคกพรอมทจะรวมมอแกไข ไมใชหลกหนหรอปลอยใหเปนหนาทความรบผดของผรวมงาน

กำรพฒนำ ถอเปนเปาหมายส าคญของ "กำรสรำงคน" วธการหรอแนวทางการพฒนามหลากหลาย วธ ขนอยกบบรบทของทรพยากร สภาพแวดลอมและบคคล ดงนนผน าองคการจงตองมเทคนคในการ บรหารทรพยากรมนษย สดทายจะสงผลใหบคลากรและหนวยงาน/องคการไดรบการพฒนากาวหนาตอไป

สอดคลองกบค ากลาวของ นโปเลยนโบบนซา วา "ยงใหถกเปำ เยำใหถกท ชใหถกคน สนกำรสอสำร ประสำนอยำใหขลก นแหละมขผบรหำร" คดลอก

จำก ดร.ปฐมพงศ ศภเลศ ในกำรจดกำรควำมรครกรงเกำ)


โมเดลวธคดเชงออกแบบ (Design Thinking)

ของพระบำทสมเดจพระปรมนทรมหำภมพลอดลยเดช

(คดลอกจาก : กาวตาม 9 ถอดวธคดเซงออกแบบของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลย เดช ประยกตจากโมเดลวธคดเซงออกแบบ (Design Thinking) เผยแพรโดย d.school, มหาวทยาลย สแตนฟอรด)


กรอบควำมเชอมโยงหลกสตร

จากแผนภมแสดงใหเหนวา หลกการเชอมโยงหลกสตรจะรบประกนคณภาพผลผลตของระบบ หลกสตร คอ

การบรรลมาตรฐานการเรยนร / ตวซวดซนป ของผเรยนทกคน ดงนน เมอออกแบบหนวยการ เรยนรทมมาตรฐานการเรยนร / ตวซวดซนป ระบผลลพธ Thailand 4.0 “ผเรยนคดได ท าได อยาง สรางสรรค” การจดการเรยนการสอนและการวดประเมนผล ตองสะทอนผลลพธ Thailand 4.0 ดวย (ทมา : รงนภา นตราวงศ (2545 : 18, หลกสตรมาตรฐานการศกษาแหงซาต...สซนเรยน. กรมวชาการ : 2546)


ตอนท 2 ชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพ (Professional Learning Community : PLC)

ชมซนการเรยนรทางวชาชพ (PLC : Professional Learning Community) มพนฐานแนวคด มาจากภาคธรกจเกยวกบความสามารถขององคกรในการเรยนร (Thompson, Gregg, & Niska, 2004) เปน การน าแนวคดองคกรแหงการเรยนรมา ประยกตโดยอธบายวา การอปมาทเปรยบเทยบใหโรงเรยนเปน” องคกร” นน นาจะไมเหมาะสมและถกตอง แทจรงแลวโรงเรยน มความเปน “ชมซน” มากกวาความเปน องคกร ซงความเปน“องคกร”กบ“ชมซน”มความแตกตางกนทความเปนชมซน จะยดโยงภายในตอกนดวย คานยม แนวคด และความผกพนรวมกนซองทกคนทเปนสมาซก ซงเปนแนวคดตรงกนขามกบ “ความเปน องคกร” ทมความสมพนธระหวางสมาซกในลกษณะทยดตามระดบลดหลนกนลงมา มกลไกการควบคมและ มโครงสรางแบบตงตวทเตมไปดวยกฎระเบยบและวฒนธรรมซองการไขอ านาจเปนหลก ในขณะท “ชมซน” จะใชอทธพลทเกดจากการมคานยม และวตถประสงครวมกนเปนความสมพนธระหวางสมาซกเซงวชาชพ มความเปนกลยาณมตรเซงวชาการ และยดหลกตองพงพาอาศยซงกนและกน แบบผนกก าลงกนในการ ปฏบตงานทมงสพฒนาการการเรยนรซองผเรยนเปนส าคญ นอกจากน “องคกร” ยงท าใหเกดคณลกษณะ บางอยางขน เซนลดความเปนกนเองตอกนลงมความเปนราชการมากขน และถกควบคมจากภายนอก ใหตองรกษาสถานภาพเดมซองหนวยงานไว จงเหนวาถามองโรงเรยนในฐานะแบบองคกรดงกลาวแลว กจะท าใหโรงเรยนมความเปนแบบทางการทสรางความรสกหางระหวางบคคลมากยงขนมกลไกทบงคบ ควบคมมากมายและมกมจดเนนในเรองทเปนงานดานเทคนคเปนหลกในทางตรงขามลายอมรบวา โรงเรยนม ฐานะแบบทเปนชมซนแลวบรรยากาศทตามมากคอสมาซกมความผกพนตอกนดวยวตถประสงครวม มการสรางลมพนธภาพทใกลชดสนทสนม และเกดการรวมสรางบรรยากาศททกคนแสดงออกถง ความหวงหาอาทรตอกนและชวยดและสวสตภาพรวมกน (Sergiovanni, 1994) โดยทใสใจรวมกนถง การเรยนรและความรบผดชอบหลกรวมกนซองชมซนนนคอพฒนาการการเรยนรซองผเรยน

ดานความส าคญซอง PLC จากผลการวจยโดยซอง Hord (1997) ทยนยน'วา การด าเนนการ ในรปแบบ PLC น าไปสการเปลยนแปลงเซงคณภาพทงดานวชาชพและผลลมฤทธฃองนกเรยนจากการสงเคราะหรายงานการวจยเกยวกบโรงเรยนทม การจดตง PLC โดยใชด าถามวา โรงเรยนดงกลาว มผลลพธอะไรบางทแตกตางไปจากโรงเรยนทวไปทไมมชมซนแหงวชาชพ และ ถาแตกตางแลวจะมผลด ตอครผสอนและตอนกเรยนอยางไรบาง ซงมผลสรป 2 ประเดน ดงน

ประเดนท 1 ผลดตอครผสอน พบวา PLC สงผลตอครผสอน กลาวคอ ลดความรสกโดดเดยว งานสอนซองครเพมความรสกผกพนตอพนธะกจและเปาหมายซองโรงเรยนมากขน โดยเพม ความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธะกจอยางแขงขนจนเกดความรสกวาตองการรวมกนเรยนรและ รบผดชอบตอพฒนาการโดยรวมซองนกเรยน ถอเปน “พลงการเรยนร” ซงสงผลใหการปฏบตการสอน ในชนเรยนใหมผลดยงขน กลาวคอ มการดนพบความรและความเชอทเกยวกบวธการสอน และตวผเรยน ซงทเกดจากการคอยสงเกตอยางสนใจ รวมถงความเขาใจในดานเนอหาสาระทตองจดการเรยนรไดแตกฉาน ยงขน จนตระหนกถงบทบาทและพฤตกรรมการสอนทจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดดทสด อกทง การรบทราบขอมลสารสนเทศตางๆ ทจ าเปนตอวชาชพไดอยางกวางขวางและรวดเรวขนสงผลดตอ การปรบปรงพฒนางานวชาชพไดตลอดเวลา เปนผลใหเกดแรงบนดาลใจทจะพฒนาและอทศตนทางวชาชพ มความผกพนทจะสรางการเปลยนแปลงใหมๆ ใหปรากฏ อยางเดนซดและยงยน

ประเดนท 2 ผลดตอผเรยน พบวา PLC สงผลตอผเรยน กลาวคอ มผสลมฤทธทางการเรยนทสงขน


กลาวโดยสรปคอ PLC มพฒนาการมาจากกลยทธระดบ องคกรทมงเนนใหองคกรมการปรบตว ตอกระแสการเปลยนแปลง ของสงคมทเกดขนอยางรวดเรว โดยเรมพฒนาจากแนวคดองคกร แหงการเรยนร และปรบประยกตใหมความสอดคลองกบบรบทของสถานศกษา และการเรยนรรวมกน ในทางวชาชพทมหนางานส าคญ คอ ความรบผดชอบการเรยนรชองผเรยนรวมกนเปนส าคญ จากการศกษา หลายโรงเรยนในประเทศสหรฐอเมรกาด าเนนการ ในรปแบบ PLC พบวาเกดผลดทงวชาชพครและผเรยน ทมงพฒนาการของผเรยนเปนส าคญ

ควำมหมำยของชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพ ชมชนการเรยนรทางวชาชพหรอ PLC มวรรณกรรมทางการศกษาจากการวจยหรอโครงการศกษา

ตางๆ สามารถ เรยบเรยงสรปเปนความหมายของ PLC คอ การรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และนกการศกษาในสถานศกษา เพอพฒนาการเรยนรของผเรยนเปนส าคญ ดงท Sergiovanni (1994) กลาววา PLC เปนสถานทส าหรบ“ปฏสมพนธ”ลด“ความโดดเดยว” ของมวลสมาซกวชาชพครชองโรงเรยนใน การท างาน เพอปรบปรงผลการเรยนของนกเรยนหรองานวชาการโรงเรยน ซง Hord (1997) มองในมมมอง เดยวกน โดยมองการรวมตวกนดงกลาว มนยแสดงถงการเปนผน ารวมกนของคร หรอเปดโอกาสใหครเปน “ประธาน” ในการเปลยนแปลง (วจารณ พานซ, 2555) การมคณคารวมและวสยทศนรวมกนไปถงการเรยนร รวมกนและการน าสงทเรยนรไปประยกตใช อยางสรางสรรครวมกน การรวมตวในรปแบบนเปนเหมอน แรงผลกคนโดยอาศยความตองการและความสนใจของ สมาซกใน PLC เพอการเรยนรและพฒนาวชาชพ สมาตรฐานการเรยนรของนกเรยนเปนหลก (Senge, 1990) การพฒนาวชาชพใหเปน “ครเพอศษย” (วจารณ พานซ, 2555) โดยมองวาเปน “ศษยของเรา” มากกวามองวา “ศษยของฉน”และการ เปลยนแปลงคณภาพ การจดการเรยนรทเรมจาก “การเรยนร ของคร” เปนตวตงตน เรยนรทจะมองเหนการปรบปรง เปลยนแปลง พฒนาการจดการเรยนรของตนเอง เพอผเรยน เปนส าคญ

อยางไรกตาม การรวมตวการเรยนร การเปลยนแปลงใดๆ เปนไปไดยากทจะท าเพยงล าพงหรอ เพยงนโยบายเพอใหเกด การขบเคลอนทงระบบโรงเรยน จงจ าเปนตองสรางความเปน PLC ทสอดคลองกบ ธรรมชาตทางวชาชพรวมในสถานศกษา ยอมมความเปนชมซนทสมพนธกนอยางแนนแฟน (Senge, 1990) ชมซน ทสามารถขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลงทางวชาชพไดนน จงจ าเปนตองมอยรวมกน อยางมความสขทางวชาชพ มฉนทะ และศรทธาในการท างาน “ครเพอศษยรวมกน”บรรยากาศ การอยรวมกนจงเปนบรรยากาศ “ชมซนกลยาณมตรทางวชาการ” (สรพล ธรรมรมด, ทศนย จนอนทร, และ คง กฤซ ไตรยวงค, 2553) ทมลกษณะความเปนชมชนแหงความเอออาทรอยบนพนฐาน “อ านาจ

เซงวชาชพ” และ “อ านาจเซงคณธรรม” (Sergiovanni, 1994) เปนอ านาจทการสรางพลงมวลซนเรมจาก ภาวะผน ารวมของครเพอขบเคลอนการ ปรบปรงและพฒนาสถานศกษา (Fullan, 2005)

กลาวโดยสรป PLC หมายถง การรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมท า และรวมเรยนรรวมกนของคร ผบรหาร และนกศกษา บนพนฐานวฒนธรรมความสมพนธแบบกลยาณมตร ทมวลยทศน คณคา เปา,หมาย และภารกจรวมกน โดยท างานรวมกนแบบทมเรยนรทครเปนผน ารวมกน และผบรหารแบบผดแล สนบสนน สการเรยนรและพฒนาวชาชพเปลยนแปลงคณภาพตนเอง สคณภาพการจดการเรยนร ทเนนความส าเรจหรอประสทธผลของผเรยนเปนส าคญ และความสขของการท างานรวมกนของสมาซก ในชมซน

ระดบของชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพ PLC สามารถแบงระดบได 3 ระดบ คอ ระดบสถานศกษา ระดบเครอขาย และระดบชาต โดย

แตละลกษณะจะแบง ตามระดบของความเปน PLC ยอย ดงน


1) ระดบสถานศกษา (School Level) คอ PLC ทขบเคลอนในบรบทสถานศกษา หรอ โรงเรยน สามารถแบงได 3 ระดบยอย (Sergiovanni, 1994) คอ

1.1 ระดบนกเรยน (Student Level) ซงนกเรยนจะไดรบการสงเสรมและรวมมอ ใหเกดการเรยนรขน จากครและเพอนนกเรยนอนใหท ากจกรรมเพอแสวงหาค าตอบทสมเหตสมผล ส าหรบตน นกเรยนจะไดรบการพฒนาทกษะทส าคญ คอ ทกษะการเรยนร

1.2 ระดบผประกอบวชาชพ (Professional Level) ประกอบดวยครผสอนและผบรหาร ของสถานศกษาโดยใชฐานของ “ชมซนแหงวชาชพ” เชอมโยงกบการเรยนรของชมซน จงเรยกวา “ชมซน การเรยนรทางวชาชพ” ซงเปนกลไกส าคญอยางยงททกคนในสถานศกษารวมกนพจารณาทบทวนเรองนโยบาย การปฏบต และกระบวนการบรหารจดการตางๆ ของสถานศกษาใหมอกครง โดยยดหลกในการปรบปรงแกไข สงเหลาน เพอใหสามารถ บรการดานการเรยนรแกนกเรยนไดอยางมประสทธผล อกทง เพอใหการปรบปรง แกไขดงกลาว น ามาสการสนบสนนการปฏบต งานวชาชพของครผสอน และผบรหารใหมคณภาพและ ประสทธผล สงยงขน มบรรยากาศและสภาพแวดลอมของการท างานทดตอกนของทกฝาย

1.3 ระดบการเรยนรของชมซน (Learning Community Level) ครอบคลมถงผปกครอง สมาซกชมซนและผน าชมซน โดยบคคลกลมนจ าเปนตองมสวนเชามารวมสราง และผลกดน วสยทศนของ สถานศกษาใหบรรลผลตามเปาหมาย กลาวคอ ผปกครอง ผอาวโสในชมซน ตลอดจนสถาบนตางๆ ของชมซนเหลาน ตองมสวนรวมในการสงเสรมเปาหมายการเรยนรของชมซนและสถานศกษา กลาวคอ ผปกครองมสวนรวมทางการศกษาไดโดยการใหการดแล แนะน าการเรยนทบานของผเรยน รวมทง ใหการสนบสนนแกครและผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนรใหแกบตรหลานของตน ผอาวโสในชมซน สามารถเปนอาสาสมคร ถายทอดความร

2) ระดบกลมเครอขาย (Network Level) คอ PLC ทขบเคลอนในลกษณะการรวมตวกนของ กลมวชาชพจากองคกร หรอหนวยงานตางๆ ทมงมนรวมกนสรางชมซน เครอขาย ภายใต วตถประสงครวม คอ การแลกเปลยนเรยนร สงเสรม สนบสนน ใหก าลงใจ สรางความสมพนธและพฒนาวชาชพรวมกน อาจม เปาหมายทเปนแนวคดรวมกนอยางชดเจน สามารถแบงได 2 ลกษณะ คอ

2.1 กลมเครอขายความรวมมอระหวางสถาบน คอ การตกลงรวมมอกนในการพฒนาวชาชพ ครระหวางสถาบน โดยมองวาการรวมมอกนของสถาบนตางๆ จะท าใหเกดพลงการขบเคลอน การแลกเปลยนเรยนรทางวชาชพ การแลกเปลยน หรอรวมลงทนดานทรพยากร และการเกอหนน เปนกลยาณมตร คอยสะทอนการเรยนรซงกนและกน กรณตวอยางเซน กรณศกษาการจด PLC เปนกลมของ โรงเรยนในประเทศสงคโปร เพอรวมพฒนาแลกเปลยนและสะทอนรวมกนทางวชาชพ เปนตน

2.2 กลมเครอขายความรวมมอของสมาซกวชาชพคร คอ การจดพนทเปดกวางใหสมาซก วชาชพครทมอดมการณรวมกนในการพฒนาการจดการเรยนรของตนเองเพอการเปลยนแปลง เซงคณภาพ ของผเรยนเปนหวใจส าคญ สมาซกทรวมตวกน ไมมเงอนไขเกยวกบสงกด แตจะตงอยบนความมงมน สมครใจ ใชอดมการณรวมเปนหลกในการรวมกนเปน PLC กรณตวอยาง เซน PLC “ครเพอศษย” ของมลนธสดศร สฤษดวงศ (มสส.) ทสรางพนทสวนกลางส าหรบวชาชพครใหจบมอรวมกนเปนภาค รวมพฒนา “ครเพอศษย” มงสรางสรรคนวตกรรมการจดการเรยนรในแตละพนทชองประเทศไทย (วจารณ พานซ, 2555) เปนตน

3) ระดบชำต (The National Level) คอ PLC ทเกดขน โดยนโยบายของรฐทมงจด เครอขาย PLC ของชาตเพอขบเคลอน การเปลยนแปลงเซงคณภาพของวชาชพ โดยความรวมมอของ สถานศกษา และคร ทผนกก าลงรวมกนพฒนาวชาชพ ภายใต การสนบสนนของรฐ ดงกรณตวอยาง นโยบาย วสยทศนเพอ ความรวมมอของกระทรวงศกษาธการประเทศสงคโปร (MOE) (2009) รฐ'จด,ใหม PLC ชาต สงคโปรเพอมงหวงขบเคลอนแนวคด “สอนใหนอย เรยนรใหมาก” (Teach Less, Learn more) ใหเกดผล ส าเรจ เปนตน


ชมชนแหงกำรเรยนรยอยในสถำนศกษำแหงกำรเรยนร

ในการปรบเปลยนสถานศกษาของตนใหเปน “สถานศกษาแหงการเรยนร” นน ผน าสถานศกษา สามารถจดท าไดเปน 3 ระดบ โดยแตละระดบซงมความเปนชมซนแหงการเรยนรยอย (Learning community) ไดแก ระดบนกเรยน ระดบวชาชพ (Professional) และระดบชมชน (Community) กลาวคอ

ระดบท 1 ระดบนกเรยน (Student level) ซงนกเรยนจะไดรบการสงเสรมและรวมมอใหเกด การเรยนรขน จากครและเพอนนกเรยนอนใหท ากจกรรมเพอแสวงหาค าตอบทสมเหตสมผลส าหรบตน (Meaning making) นกเรยนจะไดรบการพฒนาทกษะทส าคญ คอ ทกษะการเรยนรวธการเรยน (Skill of learning how to learn) และทกษะการสบดนความรดานเนอหาของวชาทก าลงศกษา (Acquiring of knowledge of content skills) นกเรยนสามารถท าการเรยนรอยางแทจรง (Authentic learning) ไดตอเนองจนบรรลเปาหมายของการเปนผเรยนเซงรก (Active learners) และการเปนนกตงปญหา (Problem seekers) และการเปนนกแกปญหา (Problem solvers) ทมประสทธผลในทสด กลาวโดยสรป ความส าคญของการมชมชนแหงการเรยนรของนกเรยนในสถานศกษา กเพอใหนกเรยนรจกการสรางความร ดวยตนเอง โดยผานกระบวนการเรยนรเซงรก (Active learning) และการสรางความหมาย (Meaning making) จากสงทเรยนนนเอง

ระดบท 2 เปนระดบผประกอบวชำชพ (Professional level) ซงประกอบดวยครผสอนและ บรหารสถานศกษา โดยชมชนแหงการเรยนรในระดบทสองจะมลกษณะเดนตรงทมการจดตงสงทเรยกวา “ชมซนแหงวชาชพ หรอ Professional Community” ซงเปนกลไกส าคญอยางยงตอความส าเรจของ การเปนสถานศกษาแหงการเรยนร การมชมซนแหงวชาชพจะชวยสงเสรมใหผปฏบตงานทงครผสอนและ ผบรหารไดใชหลกการแหงวชาชพของตน ไปเพอการปรบปรงดานวธสอน และดานทกษะภาวะผน า โดยใช วธการศกษาคนควา การวเคราะหไตรตรอง (Reflection) การใชวธเสวนา (Dialogue) และการไดรบขอมลยอนกลบ (Feedback) ทแตละคนมตอกนกลบคนมา เปนตน ในการทจะบรรลความเปนสถานศกษาแหงการเรยนรไดนน ทกคนจะตองมารวมกนพจารณาทบทวนเรองนโยบาย (Policies) การปฏบตตางๆ (Practices) และกระบวนการบรหารจดการตางๆ ของสถานศกษาเสยใหม โดยยดหลกในการปรบปรงแกไขสง เหลานกเพอใหสามารถบรการดานการเรยนร แกนกเรยนไดอยางมประสทธผล อกทงเพอใหการปรบปรง แกไขดงกลาว น ามาสการสนบสนนสงเสรมการปฏบตงานวชาชพของครผสอน และผบรหารใหมคณภาพ และประสทธผลสงยงขน มบรรยากาศและสภาพแวดลอมของการท างานทดตอกนของทกฝาย ทงผบรหาร ครผสอน นกเรยน และผปกครอง โดยจะกลาวละเอยดเปนการเฉพาะในสวนท 2 ตอไป

ระดบท 3 เปนระดบการเรยนรของชมชน (Learning community level) ทครอบคลมถง ผปกครอง สมาซกชมชนและผน าชมชน โดยบคคลกลมนจ าเปนตองมสวนเขามารวมสรางและผลกดน วสยทศนของสถานศกษาใหบรรลผลตามเปาหมาย กลาวคอ ผปกครองนกเรยน ผอาวโสในชมซนตลอดจน สถาบนตางๆ ของชมชนเหลานตองมสวนรวมในการสงเสรมเปาหมายการเรยนรของชมชนและโรงเรยน กลาวคอ ผปกครองมสวนรวมทางการศกษาไดโดยการใหการดแลแนะน าการเรยนทบานของนกเรยน รวมทงใหความสนบสนนแกคร และผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนร ใหแกบตรหลานของตน ผอาวโสในชมชนสามารถเปนอาสาสมครถายทอดความรและประสบการณของตนแกโรงเรยน และชมชนของตน ส าหรบหนวยงานและสถาบนทอยในชมชนซงอาจเปนภาคธรกจเอกซนหรอสถาบนอดมศกษา กมลวนส าคญในการใหโอกาสทางการศกษาแกนกเรยน ตลอดจนเปนแหลงเรยนรทเปนโลกแหงความเปนจรงใน สงคม ทโรงเรยนสามารถใขเปนแหลงฝกประสบการณใหกบนกเรยนได ดวยเครอขายการมสวนรวมอยาง กวางขวางจากชมชน ไมวาประซาซนทอาศยแภาคธรกจตางๆ และสถาบนอนอยางหลากหลายเชนนจงท าให กรอบความคดและนยามของชมชนแหงการเรยนรตามระดบท 3 นฃยายตวกวางขวางออกไปอกมาก


องคประกอบของชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพในบรบทสถำนศกษำ

PLC ในระดบสถานศกษา หรอ ระดบผประกอบวซาชพ นาเสนอเปนองคประกอบ ของ PLC ทมาจากขอมลทรวบรวมและ วเคราะหจากเอกสารทงในประเทศไทยและตางประเทศน าเสนอ เปน 6 องคประกอบของ PLC ในบรบทสถานศกษา ซงประกอบดวย วสยทศนรวมทมรวมแรงรวมใจ ภาวะผน ารวม การเรยนรและการพฒนาวซาชพ ชมชนกลยาณมตร และโครงสรางสนบสนน ชมชนน าเสนอ จากการสงเคราะหแนวคดตางๆ และรายละเอยดตอไปน

องคประกอบท 1 วสยทศนรวม (Shared Vision) วสยทศนรวมเปนการมองเหนภาพ เปาหมาย ทศทาง เสนทาง และสงทจะเกดขนจรง เปนเสมอนเขมทศในการขบเคลอน PLC ทมทศทางรวมกน โดยมวสยทศนเซงอดมการณทางวซาชพรวมกน (Sergiovanni, 1994) คอพฒนาการการเรยนรของผเรยนเปนภาพความส าเรจทมงหวงในการน าทางรวมกน (Hord, 1997) อาจเปนการมองเรมจากผน าหรอกลมผน าทม วสยทศนท าหนาทเหนยวน าใหผรวมงานเหนวสยทศนนนรวมกน หรอ การมองเหนจากแตละปจเจกทมวสยทศนเหนในสงเดยวกน วสยทศนรวมมลกษณะส าคญ 4 ประการ (4 Shared) มรายละเอยดส าคญ ดงน

1) การเหนภาพและทศทางรวม (Shared Vision) จากภาพความเชอมโยงใหเหนภาพ ความส าเรจรวมกนถงทศทางส าคญของการท างานแบบมอง “เหนภาพเดยวกน” (Hord, 1997; Hargreaves, 2003)

2) เปาหมายรวม (Shared Goals) เปนทงเปาหมาย ปลายทาง ระหวางทาง และเปาหมาย ชวตของสมาซกแตละคนทสมพนธกนกบเปาหมายรวมของชมชนการเรยนรฯ ซงเปนความเชอมโยงใหเหนถง ทศทางและเปาหมายในการท างานรวมกน โดยเฉพาะเปาหมายส าคญคอพฒนาการการเรยนรของผเรยน (Hargreaves, 2003; Schmoker, 2004; DuFour, 2006) คณคารวม (Shared Values) เปนการเหนทงภาพเปาหมาย และทส าคญเมอเหนภาพความเชอมโยงแลว ภาพดงกลาวมอทธพลกบการตระหนกถงคณคาของตนเองและของงานจนเชอมโยง เปนความหมายของงานทเกดจากการตระหนก รของสมาซกใน PLC จนเกดเปนพนธะสญญารวมกน หลอมรวมเปน“คณคารวม” ซงเปนขมพลงส าคญทจะเกดพลงในการไหลรวมกนท างานในเซงอดมการณ ทางวชาชพรวมกน (Hord, 1997; DuFour, 2006; Flargreaves, 2003)

3) ภารกจรวม (Shared Mission) เปนพนธกจแนวทางการปฏบตรวมกนเพอใหบรรล ตามเปาหมายรวม รวมถงการเรยนรของครในทกๆ ภารกจ สงส าคญคอ การปฏรปการเรยนร ทมงการเรยนร ของผเรยนเปนหวใจส าคญ (Fiord, 1997) โดยการเรมจากการรบผดชอบในการพฒนาวชาชพเพอศษย รวมกนของคร (Louis & Kruse, 1995; Senge, 2000; DuFour, 2006)

องคประกอบท 2 ทมรวมแรงรวมใจ (Collaborative Teamwork) ทมรวมแรงรวมใจ เปนการพฒนามาจากกลมทท างาน รวมกนอยางสรางสรรค ลกษณะการท างานรวมกนแบบมวสยทศน คณคา เปาหมาย และพนธกจรวมกน รวมกนดวยใจ จนเกดเจตจ านงในการท างานรวมกนอยางสรางสรรค เพอให บรรลผลทการเรยนรของผเรยน (Louis, Kruse, & Marks, 1996) การเรยนรของทม และการเรยนรของคร บนพนฐานงานทม ลกษณะตองมการคดรวมกน วางแผนรวมกน ความเขาใจรวมกน ขอตกลงรวมกน การตดสนใจรวมกน แนวปฏบตรวมกน การประเมนผลรวมกน และการรบผดชอบรวมกน จากสถานการณ ทงานจรงถอเปนโจทยรวม (Flargreaves, 2003; Stoll & Louis, 2007) ใหเหนและรเหตปจจย กลไก ในการ ท างานซงกนและกน แบบละวางตวตนใหมากทสด (There’s no I in team) (DuFour, 2006) จนเหนและร ความสามารถของแตละคนรวมกน เหนและรบรถงความรสกรวมกนในการท างานจนเกด ประสบการณ หรอความสามารถในการท างาน และพลงในการรวมเรยนร รวมพฒนาบนพนฐานของพนธะรวมกนทเนน ความสมครใจ และการสอสารทมคณภาพบนพนฐานการรบฟงและความไววางใจซงกนและกน อยางไรกตาม การท PLC เนนการขบเคลอน ดวยการท างานแบบทมรวมแรงรวมใจ ทท าใหลงมอท าและเรยนร ไปดวยกน ดวยใจ


อยางสรางสรรคตอเนองนน ซงมลกษณะพเศษของการรวมตวทเหนยวแนนจากภายใน นนคอ การเปน กลยาณมตร ท าใหเกดทมใน PLC อยรวมกนดวยความสมพนธ ทตางชวยเหลอเกอกล ดแลซงกน จงท าใหการ ท างานเตมไปดวยบรรยากาศทมความสข ไมโดดเดยว (Sergiovanni, 1994; Fullan, 1999) ซงรปแบบของ ทมจะมเปนเชนไรนนขนอยกบเปาประสงค หรอพนธกจในการด าเนนการของชมชนการเรยนร เชน ทมรวม สอน ทมเรยนร และกลมเรยนร เปนตน (วจารณ พานซ, 2554; Olivier SiFHipp, 2006; Little & McLaughlin, 1993)

องคประกอบท 3 ภำวะผน ารวม (Shared Leadership) ภาวะผน ารวมใน PLC มนยส าคญ ของการผน ารวม 2 ลกษณะส าคญ คอ ภาวะผน าผสรางใหเกดการน ารวม และภาวะผน ารวมกน ใหเปน PLC ทขบเคลอนดวยการน ารวมกน รายละเอยดดงน

1) ภาวะผน าผสรางใหเกดการน ารวมเปนผน าทสามารถท าใหสมาซกใน PLC เกดการเรยนรเพอการเปลยนแปลงทง ตนเองและวชาชพ (KotterSi Cohen, 2002) จนสมาซกเกดภาวะผน า ในตนเองและเปนผน ารวมขบเคลอน PLC ไดโดยม ผลมาจากการเสรมพลงอ านาจจากผน าทงทางตรง และทางออม โดยเฉพาะการเปนผน าทเรมจากตนเองกอนดวยการลงมอท างาน อยางตระหนกร และใสใจ ใหความส าคญกบผรวมงานทกๆ คน (Olivier & Flipp, 2006) จนเปนแบบทมพลงเหนยวน าใหผรวมงาน มแรงบนดาลใจและมความสขกบการท างานดวยกนอยางวสยทศนรวม (Flargreaves, 2003) รวมถงการน าแบบไมน า โดยท าหนาทผสนบสนนและเปดโอกาสใหสมาซกเตบโตดวยการสรางความเปนผน ารวม ผน าทจะ สามารถสรางใหเกดการน ารวมดงกลาว ควรมคณลกษณะส าคญ ดงน มความสามารถในการลงมอท างานรวมกน การเขาไปอยในความรสกของผอนได การตระหนกรในตนเอง ความเมตตากรณา การคอยดแลชวยเหลอเกอกลกน การโคชผรวมงานได การสรางมโนทศน การมวสยทศน การมความมงมนและทมเทตอการเตบโตของผอน เปนตน (Thompson, Gregg, &Niska, 2004)

2) ภาวะผน ารวมกนเปนผน ารวมกนของสมาซก PLC ดวยการกระจายอ านาจ เพมพลง อ านาจ ซงกนและกนใหสมาซก มภาวะผน าเพมขน จนเกดเปน “ผน ารวมของคร” (Hargreaves, 2003) ในการขบเคลอน PLC มงการพฒนาการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยยดหลกแนวทางบรหาร จดการรวม การสนบสนนการกระจายอ านาจ การสรางแรงบนดาลใจของครโดยครเปนผลงมอกระท า หรอ ครท าหนาทเปน“ประธาน”เพอสรางการเปลยนแปลงการจดการเรยนรไมใช “กรรม” หรอ ผถก กระท า และ ผถกใหกระท า(วจารณ พานซ, 2554 ซงผน ารวมจะเกดขนไดดเมอมบรรยากาศสงเสรมใหครสามารถแสดงออกดวย ความเตมใจ อสระปราศจากอ านาจครอบง าทขาดความเคารพ ในวชาชพ แตยดถอปฏบต รวมกนใน PLC นนคอ “อ านาจทาง วชาชพ” (Hargreaves, 2003) เปนอ านาจเซงคณธรรมทมขอปฏบตทมาจากเกณฑและมาตรฐานทเหนพองตรงกนหรอก าหนดรวมกนเพอยดถอเปนแนวทางรวมกนของผประกอบ วชาชพครทงหลายใน PLC(Thompson etal.,2004)

กลาวโดยสรป คอ ภาวะผน ารวมดงทกลาวมา มหวใจส าคญคอน าการเรยนร เพอการเปลยนแปลงตนเองของแตละคน ทงสมาซก และผน าโดยต าแหนงเมอใดทบคคลนน เกดการเรยนร ทงดานวชาชพและชวตจนเกดพลงการเปลยนแปลงทสงผลตอ ความสขในวชาชพของตนเอง และผอน ภาวะผน ารวมจะเกดผล ตอความเปน PLC

องคประกอบท 4 กำรเรยนรและกำรพฒนำวชำชพ (Professional learning anddevelopment) การเรยนรและการพฒนาวชาชพใน PLC มจดเนนส าคญ 2 ดาน คอ การเรยนร เพอพฒนาวชาชพและการเรยนรเพอจต วญญาณความเปนคร รายละเอยดดงน

1) การเรยนรเพอพฒนาวชาชพ หวใจส าคญการเรยนร บนพนฐานประสบการณตรง ในงานทลงมอปฏบตจรงรวมกนของสมาซก จะมสดสวนการเรยนรมากกวาการอบรมจากหนวยงาน ภายนอก อางถงแนวคดของ Dale (1969) แนวคดกรวย ประสบการณ (Cone of Experience) ยนยน อยางสอดคลอง วาการ


เรยนรผานประสบการณตรงจะสงผลตอประสทธภาพ และประสทธผล การเรยนรไดมากทสด ดวยบรบท PLC ทมการ ท างานรวมกนเปนทม (Sergiovanni, 1994) จงท าใหการเรยน รจากโจทยและสถานการณทครจะตองจดการเรยนรทยดผเรยนเปนส าคญ เปนการรวมเหน รวมคด รวมท า รวมรบผดชอบ (Dufour, 2006) ท าใหบรรยากาศการพฒนาวชาชพของครรสกไมโดดเดยว คอยสะทอนการเรยนรและชวยเหลอซงกนและกน ถอเปนพนทการเรยนรรวมกนทใชวธการทหลากหลาย เชน สะทอนการเรยนร สนทรยะ สนทนา การเรยนรสบเสาะแสวงหา การสรางมโนทศน รเรมสรางสรรค สงใหมๆ การคดเซงระบบ การสรางองคความร การเรยนรบนความเขาใจการท างานของสมอง และ การจดการความร เปนตน (สร,พล ธรรมรมด และคณะ, 2553; Stoll & Louis, 2007)

2) การเรยนรเพอจตวญญาณความเปนคร เปนการเรยนรเพอพฒนาตนเองจากขางใน หรอ วฒภาวะความเปนคร ใหเปนครทสมบรณ โดยมนยยะส าคญคอ การเรยนรตนเอง การรจกตนเองของคร เพอทจะเขาใจมตของผเรยนทมากกวาความร แตเปนมตของความเปนมนษย ความฉลาดทางอารมณ เมอครมความเขาใจธรรมชาตตนเองแลว จงสามารถมองเหนธรรมชาตของ ศษยตนเอง อยางถองแท จนสามารถสอน หรอจดการเรยนรโดยยดการเรยนรของผเรยนเปนส าคญได รวมถง การเรยนรรวมกนของ สมาซกในชมซน (Hargreaves, 2003) ทตองอาศยการตระหนกร สต การฟง การใครครวญ เปนตน จตทสามารถเรยนรและเปนคร ไดอยางแทจรงนนจะเปนจตทเตมไปดวยความรก ความเมตตา การกรณา และความออนนอม เหนศษยเปนคร เหนตนเองเปนผเรยนร มพลงเรยนร ในทกสถานการณทเกดขน โดยใชวธการทหลากหลาย เซน การเรยนรเพอการเปลยนแปลง การเรยนรอยางใครครวญ และการฝกสต เปนตน (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553)

กลาวโดยสรปการเรยนรและการพฒนาวชาชพของ PLC นนมหวใจส าคญคอการเรยนรรวมกน อยางมความสฃฃองทมเรยนร เปนบรรยากาศทเปดพนทการเรยนรแบบน าตนเองของครเพอการเปลยนแปลง พฒนาตนเองและวชาชพอยางตอเนองเปนส าคญ

องคประกอบท 5 ชมชนกลยำณมตร (Caring community) กลมคนทอยรวมโดยมวถ และวฒนธรรมการอยรวมกน ในชมชน มคณลกษณะคอ มงเนนความเปนชมซนแหงความสข สขทงการท างานและการอยรวมกนทมลกษณะวฒนธรรมแบบ “วฒนธรรมแบบเปดเผย” ททกคนมเสรภาพในการแสดงความ คดเหนของตนเปนวถแหงอสรภาพ และเปนพนทใหความรสกปลอดภย หรอ ปลอดการใชอ านาจกดดน บนพนฐานความไววางใจ เคารพซงกนและกน มจรยธรรมแหงความเอออาทร เปนพลงเซงคณธรรม คณงามความดทสมาซกรวมกนท างานแบบอทศตนเพอวชาชพโดยมเจตคตเซงบวก ตอการศกษาและผเรยนสอดคลองกบ Sergiovannid 994) ทวา PLC เปนกลมทมวทยสมพนธตอกน เปนกลมทเหนยวแนนจากภายใน ใชความเปน กลยาณมตรเซงวชาการตอกน ท าใหลดความโดดเดยวระหวางปฏบตงานสอนของคร เชอมโยงปฏสมพนธกนทงในเซงวชาชพ และชวต มความศรทธารวม อยรวมกนแบบ “สงฆะ” ถอคล หรอ หลกปฏบตรวมกน โดยยดหลกพรหมวหาร 4 เมตตา กรณา มฑตา อเบกขา เปนชมซนทยดหลกวนยเซงบวก เชอมโยงการพฒนา PLC ไปกบวถชวตตนเองและวถชวตชมซน อนเปนพนฐานส าคญของสงคมฐานการพงพาตนเอง (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553) มบรรยากาศของ “วฒนธรรมแบบเปดเผย” ทกคนมเสรภาพทจะแสดงความคดเหนของตน เปนวถแหงอสรภาพ ยดความสามารถ และสรางพนทปลอดการใชอ านาจ กดดน (Boyd, 1992) ดงกลาวน สามารถขยายกรอบใหกวางขวางออกไปจนถงเครอขายทสมพนธกบชมซนตอไป

องคประกอบท 6 โครงสรำงสนบสนนชมชน (Supportive structured) โครงสรางทสนบสนน การกอเกดและคงอยของ PLC มลกษณะ ดงน ลดความเปนองคกรทยดวฒนธรรมแบบราชการหนมาใชวฒนธรรมแบบกลยาณมตรทางวชาการแทน และเปนวฒนธรรมทสงเสรมวสยทศน การด าเนนการทตอเนอง และ มงความยงยน จดปจจยเงอนไขสนบสนนตามบรบทชมซน มโครงสรางองคการแบบไมรวม ศนย (Sergiovanni, 1994) หรอ โครงสรางการปกครองตนเองของชมซน เพอลดความขดแยง ระหวางคร


ผปฏบตงานสอนกบฝายบรหารใหนอยลง มการบรหารจดการ และการปฏบตงานในสถานศกษาทเนนรปแบบ ทมงาน เปนหลก (Hord, 1997) การจดสรรปจจยสนบสนนใหเออตอการด าเนนการของ PLC เซน เวลา วาระ สถานท ขนาดชนเรยน ขวญก าลงใจ ขอมลสารสนเทศ และอนๆ ทตามความจ าเปนและบรบท ของ แตละชมซน (Boyd, 1992) โดยเฉพาะการเอาใจใสสงแวดลอม ใหเกดบรรยากาศทเออตอการเรยนรและอยรวมกนอยางมความสข (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553) มรปแบบการ สอสารดวยใจ เปดกวางใหพนทอสระในการสรางสรรคของชมซน เนนความคลองตวในการด าเนนการจดการกบเงอนไขความแตกแยก และ มระบบสารสนเทศของชมซนเพอการพฒนาวชาชพ (Eastwood & Louis, 1992)

กลาวโดยสรปทง 6 องคประกอบของ PLC ในบรบท สถานศกษา กลาวคอ เอกลกษณส าคญ ของความเปน PLC แสดงใหเหนวาความเปน PLC จะท าใหความเปน “องคกร” หรอ “โรงเรยน” มความหมายทการพฒนาการเรยนรของผเรยนอยางแทจรง ซงเปนหวใจส าคญของ PLC ดวยกลยทธ การสรางความ รวมมอทยดเหนยวกนดวยวสยทศนรวม มงการเรยนรของผเรยน การเรยนรและพฒนา วชาชพ และชมซนกลยาณมตร แสดงถงการ รวมพลงของครและนกการศกษา ทเปนผน ารวมกน ท างาน รวมกน แบบทมรวมแรงรวมใจ มงเรยนรเพอพฒนาตนเอง พฒนาวชาชพ ภายใตโครงสรางอ านาจทางวชาชพ และอ านาจเซงคณธรรม ทมาจากการรวมคด รวมท า รวมน า รวมพฒนาของคร ผบรหาร นกการศกษาภายใน PLC ทสงถงผเกยวของตอไป

ประโยชนของชมชนแหงกำรเรยนรทำงวชำชพในสถำนศกษำ S.M. Hord. (1997)ไดท าการสงเคราะหรายงานการวจยเกยวกบโรงเรยนทมการจดตงชมชน

แหงวชาชพ โดยไขค าถามวา โรงเรยนดงกลาวมผลลพธอะไรบางทแตกตางไปจากโรงเรยนทวไปทไมมชมชน แหงวซาชพ และถาแตกตางแลวจะมผลดตอครผสอนและตอนกเรยนอยางไรบาง ไดผลสรป ดงน

ประโยชนตอครผสอน

- เพมความรสกผกพนตอพนธกจและเปาหมายของสถานศกษามากขน โดยเพมความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธกจอยางแขงขน

- รสกวาตองรวมกนรบผดซอบตอพฒนาการโดยรวมของผเรยน และรวมกนรบผดซอบ เปนกลมตอผลส าเรจของผเรยน

- รสกเกดสงทเรยกวา “พลงการเรยนร (Powerful learning)” ซงสงผลใหการปฏบตการสอน มผลดยงขน คอ มการคนพบความรและความเชอใหมๆ ทเกยวกบวธการสอนและตว ผเรยนซงไมเคยสงเกตหรอสนใจมากอน

- เขาใจในดานเนอหาสาระทตองท าการสอนไดแตกฉานยงขน จะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดดทสดตามเกณฑทคาดหมาย

- รบทราบขอมลสารสนเทศตางๆ ทจ าเปนตอวซาชพไดอยางกวางขวางและรวดเรวขน สงผลด ตอการปรบปรงพฒนางานวซาชพของตนไดตลอดเวลา ครเกดแรงบนดาลใจทจะสรางแรงบนดาลใจ ตอการเรยนรใหแกผเรยนตอไป

- มความผกพนทจะสรางการเปลยนแปลงใหมๆ ใหปรากฏอยางเดนขดและยงยน - มความประสงคทจะท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางเปนระบบตอปจจยพนฐานดานตางๆ

ประโยชนตอผเรยน

- มผลการเรยนรทเพมขน - มผสลมฤทธทางการเรยน ทสงขนอยางเดนชด

กำรน ำกระบวนกำร PLC ไปสกำรปฏบตในสถำนศกษำ

ในการพฒนาสถานศกษาใหเปนสถานศกษาแหงการเรยนรไดนน ปจจยทส าคญทสดอยางหนงทจะขาด มไดกคอ จะตองม “ชมซนแหงวชาชพ หรอ Professional community” เกดขนในสถานศกษานน เพอให เปนสถานทส าหรบการปฏสมพนธของมวลสมาซกผประกอบวชาชพครของสถานศกษา เกยวกบเรองการใหความดแลและพดถงการปรบปรงผลการเรยนของผเรยน ตลอดจนงานทางวชาการชองสถานศกษา และเนองจาก ครสวนใหญในแทบทกประเทศมกเกดความรสกโดดเดยวในการปฏบตงานสอนของตน โดยกจกรรมชองชมซนแหงวชาชพในสถานศกษาควรประกอบดวย การมโอกาสเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) ระหวางกน 2) การเปดกวางใหมการปฏสมพนธ ในหมครผสอนมากขน เพอลดความรสกโดดเดยว (DE privatization) ในงานสอนของคร 3) การรวมกลมเพอเนนเรองการเรยนรของนกเรยน 4) การรวมมอรวมใจกนในหมผประกอบวชาชพทางการศกษา 5) การแลกเปลยนในประเดนทเปนคานยมและปทสถานรวม (Shared values and norms) ดงจะกลาวในแตละ ประเดน ดงน

4.1 กจกรรมทจ าเปนตอความเปนชมซนแหงวชาชพในสถานศกษา 1) การมโอกาสเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) ระหวางกนซงเปนการน าเอาประเดน

ปญหาทพบเหน จากการปฏบตงานดานการเรยนการสอนของครขนมาพดคยแลกเปลยนระหวางกน ชวยให แตละคนไดวเคราะหและสะทอนมมมองของตนในประเดนนนตอกลมเพอนรวมงาน ท าใหทกคนไดมโอกาส เกดการเรยนร และไดขอสรปตอปญหาจากหลากหลายมมมองยงขน

2) การลดความโดดเดยวระหวางปฏบตงานสอนของคร (DE privatization of instructional practices)

เปนกจกรรมทชวยเสรมสรางสมพนธภาพทตระหวางคร กลาวคอ ครมโอกาสแสดงบทบาททงเปน ผใหขอมลและไดแสดงบทบาทการเปนทปรกษา (Advisor) การเปนพเลยง (Mentor) หรออาจเปน ผเชยวชาญ (Specialist) กได ในระหวางทใหความชวยเหลอเพอนดวยกน ทงนเปนททราบกนอยแลววา วชาชพครแตกตางกบวชาชพอนตรงท ผปฏบตมกท างานในลกษณะโดดเดยวตามล าพง ซงเปนผลใหครไมสามารถทจะเรยนรจากผอนได และขาดประโยชนทจะไดรบผลการวเคราะหและการใหขอมลปอนกลบดานการสอนจากผอนทมตองานสอนของตน ดวยเหตน ถาผน าสถานศกษาตองการใหเกดกจกรรมการเสวนา ใครครวญระหวางครขน กจ าเปนตองพจารณาใหมการเปลยนแปลงวฒนธรรมการโดดเดยวในการสอนของคร ใหไดเสยกอน

3) รวมกลมเพอมงเนนทการเรยนรของนกเรยน (Collective focus on student learning) เปนกจกรรมทดมากแตยงยากตรงประเดนใหครเกด “จดมงเนน” อยางไรกตาม ถาถอวา

การมซมซนแหงวชาชพคอ ลกษณะส าคญของสถานศกษาแหงการเรยนร ทมเจตจ านงมงสรางผลลพธคอการ เรยนรของผเรยนใหสงขนแลว กตองใหความส าคญอนดบแรกกบกจกรรมทสรางความงอกงามของผเรยน ซงคอนขางยากล าบากอยไมนอย ดวยเหตน การทชมชนแหงวชาชพมกจกรรมใหครไดมาเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) เพออภปรายและวเคราะหดานหลกสตร และกลยทธดานการสอนของคร ซงแมจะ ใชเวลามากกตาม แตทงหลายทงปวงกเพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดผลดยงขน และเพอทจะเปนจดเรมตน ในการพฒนาผเรยนใหเปนผสามารถเรยนรดวยตนเอง (Self-starting learners) ไดตอไป

4) สรางจดเรมแหงความรวมมอรวมใจ (Collaboration starts)


เมอครหลดพนจากสภาพการตองท างานแบบโดดเดยว และสามารถแสวงหาความเชยวชาญ จากเพอนคนอนทอยในชมชนวชาชพของตนไดแลวกตาม แตความเปนมออาชพของครกอาจไมสามารถบรรล ไดถาครยงขาดการปรบปรง และพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดเวลา ดงนน ความรวมมอรวมใจทางวชาชพ ตอกนของคร จะกอใหเกดพลงในการรวมวเคราะหปญหา และความตองการอนซบซอนของผเรยนแตละคน ได บรรยากาศแหงความรวมมอรวมใจกนนจะชวยเสรมการปฏบตงานประจ าวนของครแตละคนไดอยางถาวร

5) ท าการแลกเปลยนเรยนร ดานคานยม และปทสถานรวม (Shared values and norms) เมอบคคลตางๆ ในวชาชพทงครผสอน ครแนะแนว ครนเทศ และผบรหารมารวมกนในชมชน

แหงวชาชพแลว ในประเดนน (Sergiovanni,1992) เหนวา การสรางคานยมและปทสถานรวมกนของคนใน วชาชพทอยในสถานศกษาแหงการเรยนรดงกลาว ดวยความเปนมออาชพของบคคลเหลานจะพฒนาสงทเรยกวา อ านาจเซงคณธรรม (Moral authority) เปนแนวทางของการอยรวมกนแทนทการใชอ านาจเซงกฎหมาย หรออ านาจโดยต าแหนง (Position authority) ซงไมเหมาะสมกบชมชนแหงวชาชพนก

4.2 ความจ าเปนตองปรบโครงสรางใหมของสถานศกษาแหงการเรยนรใหสามารถรองรบการเกดชมชน แหงวชาชพ โครงสรางองคการของสถานศกษาแหงการเรยนจงจ าเปนตองไดรบการปรบปรงแกไข ไดแกประเดนตอไปน (Louis et al, 1994)

1) การก าหนดตารางเวลาวางเพอการพบปะถกปญหา (Time to meet and discuss) มผลการวจยเรองความมประสทธผลของสถานศกษาและครผสอน ขซดวา การจดสรรเวลา

พเศษเพอใหครไดปรกษาหารอระหวางกนเปนสงทจ าเปนอยางยง ทงนเพราะปกตของการจดชวโมงสอน เมอหมดการสอนแตละคาบเวลา ครจะตองเคลอนยายการสอนจากหองหนงไปอกหองหนงตลอดเวลา จงไม มโอกาสทครจะไดพบปะเพอแสวงหาความรวมมอทางวชาชพซงกนและกนได ทงทครเหลานจ าเปนตอง รวมกนพจารณาหากลยทธใหมๆดานการสอน ทเหมาะสม ดวยเหตน การจดตารางเวลาทวางตรงกนเพอให ครไดปฏสมพนธ จงเปนเงอนไฃทจ าเปนถาตองการใหความรวมมอรวมใจของครเกดขน

2) การก าหนดขนาดของชนเรยน (Class size) มผลงานวจยระบวา ถาจ านวนนกเรยนในชนเรยนนอยลงไดเทาไรกยงเพมประสทธผลของ

การเรยนรยงขน ทงนในหองเรยนทมครเพยงหนงคนนน ครสามารถทจะดแลนกเรยนไดอยางมประสทธผล ไดในจ านวนทจ ากด แมวาจะไมสามารถก าหนดจ านวนนกเรยนทเหมาะสมแนนอน แตการขยายจ านวน นกเรยนตอชนมากขน ยอมเพมภาระและความยากล าบากแกครทจะดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางทวถง

3) การเพมอ านาจความรบผดชอบแกคร และการใหอสระแกโรงเรยน (Teacher empowerment and school autonomy)

การเพมอ านาจความรบผดชอบแกครเปนปจจยทจ าเปน เนองจากชวยสรางความรสกมนใจตอ การปฏบตงานในชนเรยนทตนรบผดชอบไดดขน การเพมอ านาจความรบผดชอบแกคร ยงสอดคลองกบ แนวทางบรหารจดการรวม (Shared governance) ซงเปนคณลกษณะหนงทจ าเปนของสถานศกษาแหงการ เรยนร ความตองการของครผสอน และผน าสถานศกษาแตละแหง ทจะรเรมสงใหมเพอเพม ประสทธผลตอการเรยนรของนกเรยนของตน ในเรองนนกการศกษาสวนใหญเชอวา ไมมวธสอนใดหรอวธ บรหารจดการใดทดทสด แตพบวา จากการใชเทคนควธในการเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) การท างานแบบรวมมอรวมใจ (Collaboration) และการสรางปทสถานและคานยมรวม (Shared norms and values) จะชวยสงเสรมความสามารถในการรบมอบอ านาจความรบผดชอบของครตอการปฏบตงานไดดขน เซนเดยวกบการใหอสระแกผเรยน


4.3 เงอนไขดานการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ (Professional community culture)

วฒนธรรมองคการเปนระบบความเชอทสมาซกขององคการยดถอรวมกน ตวอยางเซน ถาครผสอนทกคนและผน าของสถานศกษามความเชอวา “มนษยทกคนมศกยภาพเพยงพอทจะเรยนรได” ความเชอเซนนจะท าใหสมาซกของสถานศกษาพยายามทจะสรางสภาพแวดลอมและแสวงวธการเรยนการสอน ใหมๆ อยางหลากหลาย เพอใหสามารถตอบสนองตอผเรยนแตละคนทมความแตกตางกน ใหสามารถ เรยนร และพฒนาศกยภาพของตนไดสงสด เปนตน ในชมชนแหงวชาชพกเซนกน สมาซกแตละคนจะยด เหนยวตอกนดวยระบบคานยม ความเชอและปทสถานรวมกน ใหเกดการด ารงอยของชมชนแหงวชาชพของ ตน อยางไรกตาม มวฒนธรรมองคการแบบเดมหลายประการทควรไดรบการปรบปรงเปลยนแปลงใหเหมาะ ตอการเปนชมชนแหงวชาชพ ไดแก

1) ลดความเปนองคการทยด “วฒนธรรมแบบราชการ หรอ Bureaucratic culture” ทใชกฎระเบยบค าสงตางๆ แบบตงตวในการปฏบตงาน และการปฏสมพนธระหวางสมาซกผปฏบตงานไปส การเนน “วฒนธรรมแบบกลยาณมตรทางวชาการหรอ Collegial culture” ซงเนนวธปฏสมพนธระหวาง สมาซก ทยดถอคานยมเซงคณธรรมจรยธรรม (Moral and ethical cultures) เซน การเอออาทร หวงใย ชวยเหลอและรวมมอตอกนในการปฏบตงาน และการด าเนนชวตประจ าวนของสมาซก เปนตน

2) สรางเสรมวฒนธรรมแหง “ความไววางใจ (Trust) และความนบถอ (Respect)” ตอกน ในมวลหมสมาซกของชมรมแหงวชาชพ กลาวคอ ความนบถอ หมายถง การรจกใหเกยรตและยอมรบใน ความรความสามารถและความเชยวชาญของผอน สวนความไววางใจ หมายถง ระดบคณภาพของ ความสมพนธระหวางบคคลของมวลสมาซก ทงน ความสมพนธระหวางสมาซกเปนผลทมาจากการทสมาซก ไดมกจกรรมการเสวนาอยางใครครวญ (Reflective dialogue) และการรวมมอรวมใจ (Collaboration) ระหวางกน

3) การสรางวฒนธรรมการใชทกษะดานการคดและใชสตปญญาเปนฐาน (A cognitive skill base) วชาชพครเปนวชาชพขนสง (Profession) ทตองใชความร การคดและการใชสตปญญาเปนเครองมอ ส าคญในการประกอบวชาชพ ครผสอนจงตองเรยนรอยตลอดเวลา ตองเปน Life - long learners และ ตองเปนผเรยนรรวมไปกบผเรยนทตนท าการสอน ดวยเหตนวฒนธรรมเซงความคดของครทตองปรบปรง ใหม กคอ เปลยนความเชอทวา ตนเปนผท าการสอน (Teaching) ไปเปนผเรยนร (Learning) แทน จง ตองปรบเปลยนพฤตกรรมของตนจากผถายทอดความรไปเปนผจดสรรประสบการณ การเรยนรทหลากหลาย ใหกบผเรยน พรอมทงพยายามสรางความตระหนก ใหผเรยนรจกรบผดชอบในการใฝหาความรดวยตนเองอยเนองนตยเพอใหสามารถบรรลเปาหมายการเรยนของตน

4) สรางวฒนธรรมการชอบรเรมสรางสรรคสงใหมๆ (Openness to innovation) ในชมชน แหงวชาชพสมาซกทกคนตองสงเสรมสนบสนนซงกนและกนในการคนควาและรเรมสงใหมๆ ใหเกดขน โดยเฉพาะตองเปนผสรางองคความรใหม (Knowledge creation) กลาวคอ ครผสอนจะตองไดรบการ สนบสนนในการออกแบบการสอนใหมๆ ทเหมาะสมกบภาวะแวดลอมทขอมลสารสนเทศเกดขนมากมาย อยางรวดเรว ตองคนหาวาจะมวธการเรยนรไดดทสดในภาวะเชนนไดอยางไร ขอมลสารสนเทศทเกดขน มากมายจะสงผลกระทบตอหลกสตรและความตองการของผเรยนซงเปลยนแปลงอยตลอดเวลาเชนกนได อยางไร การทจะท าใหสมาซกเปนผรเรมสรางสรรคใหมๆ ไดนน ผน าองคการจ าเปนตองสรางวฒนธรรม การกลาเลยง (Taking risks) ชอบการทดลอง (Experiment) เพอหาแนวทางปรบปรงการเรยนรของผเรยน ทงนสมาซกของชมชนแหงวชาชพตองไมถอวาความผดพลาดทไดจากการทดลองคอความลมเหลว แตตองถอ วาขอผดพลาดทไดดงกลาวเปนโอกาสดทจะไดเกดการเรยนรใหมเพมเตมและ “ถอวาผดเปนคร” ไมเปนเรอง ทควรต าหน แตเปนเรองทควรสนบสนนใหก าลงใจเพอจะไดคนหาค าตอบทเหมาะสมตอไป


5) ตองไดรบการสนบสนนอยางจรงจงจากผน า (Supportive leadership) การทจะใหการเปลยนแปลงดงกลาวเกดขนไดนน จ าเปนตองสรางความตระหนก และให

มมมองใหม ตอสาธารณซน และวงการวซาชพครทตองเนนและเหนคณคาชองความจ าเปนตองพฒนาครใหมความเปนมอ อาชพยงขน ถาหากตองการคณภาพการศกษาชองผเรยน ดงทมผกลาววา “ครตองเปนบคคลแรกทตองเปน นกเรยน (Teacher are the first Learners) โดยผานกระบวนการมสวนรวมในชมซนการเรยนรทางวชาชพ ซงจะสงผลใหการปฏบตงานมประสทธผลมากขน และชวยใหผลสมฤทธทางการศกษาของนกเรยนสงตามไป ดวย นนคอความปรารถนาใฝฝนของบคคลฝายทมอาจปฏเสธไค


ตอนท 3 กำรน ำ PLC ไปสกำรปฏบตในสถำนศกษำ การน ากระบวนการ PLC ไปใชในสถานศกษา สามารถด าเนนการไดตามขนตอน ดงน

1. เรมตนดวยขนตอนงำยๆ (Take a baby steps) โดยเรมตนจากการก าหนดเปาหมาย อภปราย สะทอนผล แลกเปลยนกบคนอนๆ เพอก าหนดวา จะด าเนนการอยางไรโดยพจารณาและสะทอนผล ในประเดนตอไปน

1) หลกการอะไรทจะสรางแรงจงใจในการปฏบต 2) เราจะเรมตนความรใหมอยางไร 3) การออกแบบอะไรทพวกเราควรใชในการตรวจสอบหลกฐานของการเรยนรทส าคญ

2. กำรวำงแผนดวยควำมรวมมอ (Plan Cooperatively) สมาซกของกลมก าหนดสำรสนเทศทตองใชในกำรด ำเนนกำร

3. กำรก ำหนดควำมคำดหวงในระดบสง (Set high expectations) และวเคราะห การสอนสบเสาะหาวธการทจะท าใหประสบผลส าเรจสงสด

1) ทดสอบขอตกลงทเกยวของกบการสอนหลงจากไดมการจดเตรยมตนแบบทเปนการ วางแผนระยะยาว (Long-term)

2) จดใหมชวงเวลาของการชแนะ โดยเนนการน าไปใชในชนเรยน 4. เรมดนจำกจดเลกๆ (Start small) เรมตนจากการใชกลมเลกๆกอน แลวคอยปรบขยาย 5. ศกษำและใชขอมล (Study and use the data) ตรวจสอบผลการน าไปใชและ การ

สะทอนผลเพอน ามาก าหนดวาแผนไหนควรใชตอไป/แผนไหนควรปรบปรงหรอยกเลก 6. วำงแผนเพอควำมส ำเรจ (Plan for success) เรยนรจากอดต ปรบปรงหรอปฏเสธในสง

ทไมส าเรจ และท าตอไปความส าเรจในอนาคต หรอความลมเหลวขนอยกบเจตคตและพฤตกรรมของคร 7. น ำสสำธำรณะ (Go public) แผนไหนทส าเรจกจะมการเชญซวนใหคนอนเชามา มสวน

รวมยกยองและแลกเปลยนความส าเรจ

วงจรกำรสรำงชมชนกำรเรยนรทำงวชำชพ ดดแปลงจาก: Luis Martinez อางถงใน Hord, Roussin&Sommers, 2010


ขนตอนกำรน ำ PLC ไปสกำรปฏบตในสถำนศกษำ

Flow Chart ขนตอนกำรน ำรปแบบ PLC ไปใชในสถำนศกษำ

จาก Flow Chart ขนตอนการน ารปแบบ PLC ไปใชในสถานศกษามรายละเอยด แตละขนตอน ดงน 1. กำรรวมกลม PLC รวมกลมครทมปญหำ/ควำมตองกำร เดยวกน เซนครกลมสำระเดยวกน 2. คนหำปญหำ ควำมตองกำร 1) รวมกนเสนอปญหา/ความตองการ 2) จดกลมปญหา 3) จดล าดบความจ าเปนเรงดวน 4) เลอกปญหาเพยง ปญหา โดยการพจารณารวมกน


3. รวมกนหำแนวทำงในกำรแกปญหำ 1) เรองเลาเราพลง/บอกเลาประสบการณทแกปญหาไดส าเรจ 2) คนหาตวอยาง/รปแบบทประสบความส าเรจ 3) รวมกนตดสนใจเลอกรปแบบ/วธการ/นวตกรรมในการแกปญหา

4. ออกแบบกจกรรมกำรแกปญหำ ออกแบบกจกรรมตามวธการ/นวตกรรมทกลมเลอก

5. แลกเปลยนเสนอแนะ น าเสนอกจกรรมการแกปญหา ใหผเชยวชาญหรอผทมประสบการณใหขอเสนอแนะ

6. น ำสกำรปฏบต /สงเกตกำรสอน 1) น ากจกรรมไปใขในการแกปญหา 2) ผลงเกตการณเขารวมสงเกตในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เปนตน

7. สะทอนผล 1) สรปผลการน ารปแบบ/วธการ ในการน าไปแกปญหา 2) อภปรายผลการแกปญหา เสนอแนะแนวทางในการพฒนา



บทบำทผน ำสถำนศกษำทจ ำเปนตอกำรเปนสถำนศกษำแหงกำรเรยนร การปรบปรงพฒนาสถานศกษาไปสความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร นบเปนงานทยากล าบากตอ การ

ท าใหส าเรจ เนองจากกรอบความคดในเรองนนคอนขางกวาง ยงขาดความซดเจนเซงปฏบตอกมาก ตลอดจนมปจจยทเปนตวแปรทเกยวของมากมาย ภาวะผน าเปนกญแจส าคญทจะขบเคลอนแนวคดเรองนลงสการปฏบต จนสามารถบรรล เปาหมายการเปนสถานศกษาแหงการเรยนร เพราะถาผน าสถานศกษายงขาดความรความเขาใจอยางถองแทถงความส าคญ

ตอไปนจะขอสรปบทบาทหนาทของผน า ในการผลกดนใหสถานศกษาสความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร ใน 3 ดานทส าคญ ไดแก ดานการก าหนดทศทาง ดานการพฒนาบคลากร และดานการพฒนาองคกร ของสถานศกษา

1. บทบาทผน าสถานศกษาดานการก าหนดทศทางของสถานศกษา (Setting school directions) บทบาทของผน าสถานศกษาในดานนครอบคลมถงการก าหนดนโยบาย วตถประสงคและ เปาหมายของความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร การท าใหบคลากรและผเกยวของทกฝายมองเหน และยอมรบตอผลลพททจะเกดขนในอนาคต บทบาทของผน าในดานน ไดแก

• การก าหนดและจดท าวสยทศน (Identifying and articulating a vision) ผน าสถานศกษาตองชวยท าใหสถานศกษา ไดรบความรวมมอจากบคลากรตางๆ ใหมารวมคดและ

จดท าวสยทศนทระบถงแนวคดทดทสด ของการจดการเรยนการสอนของสถานศกษาแหงการเรยนร โดยผน า ตองสรางแรงบนดาลใจผอนใหกระหายทจะชวยกนใหถงเปาหมายนน

• สรางความเขาใจทตรงกนตอการพฒนาสความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร โดยผน ารวมกบ ครผสอนและผเกยวของในการแปลงวสยทศนของสถานศกษา ใหเปนพนธกจ และแผนปฏบตตางๆ โดยผน าตอง ชวยสรางความเขาใจ คอยใหการสนบสนนและความชวยเหลอในการขจดอปสรรคทงหลายในเสนทางสความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร โดยเฉพาะอยางยงความเขาใจในความรบผดชอบรวมกน

• ผน าตองสรางความคาดหวงตอการปฏบตงานในระดบสง (Crating high performance expectations) โดยผน าจะตงความคาดหวงของตนตอคณภาพของผลงานทครปฏบต และผลการเรยนรท นกเรยนไดรบอยในระดบสง ผน าสถานศกษาตองสนบสนนการใขผลงานวจยและการท าวจยชนเรยนของคร เพอการแสวงหาเทคนควธสอนใหมๆ เพอการยกระดบคณภาพการเรยนรของผเรยนใหสงขน

• ซกจงและสงเสรมใหครผสอนยอมรบในเปาหมายของกลม (Fostering the acceptance of group goals) เนองจากความรวมมอรวมใจซงกนและกนเปนคณลกษณะส าคญของสถานศกษาแหงการเรยนร ดงนนผน าสถานศกษาจงมหนาทตองสงเสรมใหครผสอนและบคลากรตางๆ ท างานรวมกนในรปแบบทมงาน ทงดานจดการเรยนการสอนและกจกรรมอนๆ

• ใสใจตดตามดแลการปฏบตภารกจในการจดการเรยนรและงานสนบสนนอนๆ (Monitoring organizational performance) ผน าสถานศกษาแหงการเรยนร มหนาทตองคอยตดตามประเมนผลการ ปฏบตงานดานตางๆ ของสถานศกษาโดยใชดชนตวบงซ (KPI) และขอมลสารสนเทศอยางหลากหลายมาเปน เกณฑการประเมนรวมกบครผสอน โดยยดหลกประเมนเพอการพฒนาและปรบปรงใหงานดฃน และตองไม เปนไปเพอการต าหนหรอจบผดคร เพราะไมเซนนนจะท าใหครผสอนขาดความกลาทจะรเรมสงใหมๆ (Innovations) การกลาเสยง (Risk taking) และอปนสยขอบทดลอง (Experiments)

2. บทบำทผน ำสถำนศกษำดำนพฒนำบคลำกร (Developing people) ทรพยากรบคคลถอเปนสนทรพยททรงคณคาขององคการ ครและบคลากรทางการศกษาจงเปน ปจจย

ส าคญตอผลส าเรจของการเปนสถานศกษาแหงการเรยนร ดงนนบคคลเหลานจงจ าเปนตองไดรบการ พฒนาทกษะ


ความรความสามารถ และการปรบเปลยนกระบวนทศนในการจดการเรยนรวธใหมแกผเรยน ใหสอดคลองกบหลกการของสถานศกษาแหงการเรยนร โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาบคลากรตามลกษณะการ ซงผน าสถานศกษา มบทบาททจะท าไดอยแลวตลอดเวลา ไดแก

• สงเสรมกจกรรมการพฒนาความเปนมออาชพของครระหวางการปฏบตงาน เซน การฝกอบรม เซงปฏบตการดานพฒนาทกษะการสอน การมกจกรรม การนเทศแบบกลยาณมตร หรอแบบเพอนชวยเหลอเพอน (Peers assisting peers) การสงเสรมความกาวหนาทางวชาชพ การสงเสรม กจกรรมเหลาน ผน าสถานศกษาตองถอเปนเรองส าคญทตองจดเวลาใหสะดวกแกการท ากจกรรมและถอวา เปนสวนหนงของการปฏบตหนาทซงตองคดค านวณใหนบเปนภาระงาน (Workload) ของคร

• ผน าสถานศกษาตองรจกสอนผอนดวยพฤตกรรมแบบอยาง (Role modeling) ของตน กลาว คอ ถาตองการใหครผสอนและผเรยนมนสยการใฝร ซงเปนคณลกษณะส าคญของสถานศกษาแหงการเรยนรแลว ผน าจะตองเปนบคคลแรกทตองแสดงพฤตกรรมแบบอยางของ “ผเรยนร หรอ Learner” หรอท าหนาทเปน “Learner leader” ปรากฏใหผอนเหนอยางสม าเสมอ และน าสาระความรใหมๆทตนไดรบมาจากการเรยนร แบงปนใหคนอนเกดการเรยนรดวย พฤตกรรมการท าตวเปนผเรยนรของผน า จะมอทธพลทสงผลใหครผสอน ประพฤตตนเปน “ผเรยนร” ตามและพฤตกรรมแบบอยางในการเปน “ผเรยนร” ของผน าและของครผสอน

• สงเสรมและกระตนการใชปญญา (Intellectual stimulation) กลาวคอ ผน าสถานศกษา ควรกระตนใหครผสอน หมนตรวจสอบถงวธท างานทเคยใชอยเปนประจ านนดวยตนเองหรอกบเพอนรวมงาน เพอหาจดเดนหรอจดดอย และหาวธท างานเดมนนดวยวธการใหมทมทางเลอกหลายๆ วธ สนบสนนใหมการ ทดลองทางเลอกดงกลาว

• การใหความสนบสนนผรวมงานแตละรายบคคล (Providing individualized support) ในการเปลยนแปลงสถานศกษาใหเปนสถานศกษาแหงการเรยนรนน กเซนเดยวกบการเปลยนแปลงในองคการ ทวไป ทตองสงผลกระทบหลายประการตอผปฏบตงานในหนวยงานนนอยางหลกเลยงมได บางคนอาจ ตอตานเนองจากไมเหนดวยกบการเปลยนแปลง และมบางคนเกดความทอแท หมดก าลงใจ เพราะรสกวาตน ตองอยในภาวะจ ายอมตองรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงนน จงเปนบทบาทและหนาทของผน า สถานศกษาโดยตรง ทจะคอยเอาใจใสดแลบคคลเหลานอยางใกลชด ตองใหก าลงใจและความหวงทดกวา ตลอดจนซทางเลอกทใหประโยชนมากกวาเมอสถานศกษาแหงการเรยนรเกดขน

3. บทบำทผน ำสถำนศกษำดำนกำรพฒนำองคกำร (Developing the organization) เนองจากความเปนสถานศกษาแหงการเรยนร มกระบวนการทเปนเครอขายเชอมโยงทงภายในและ

ภายนอกโรงเรยน ดงนน ผน าสถานศกษาจงมบทบาทในประเดนตอไปน • เสรมสรำงควำมแขงแกรงดำนวฒนธรรมของสถำนศกษำ (Strengthening school culture) โดยผน าสามารถพฒนาวฒนธรรมของสถานศกษาทฝงรากลกดวยคานยม ปทสถาน ความเชอ และ

ทศนคตรวมกนของสมาชกทกคนในองคการทน าไปสความเอออาทร (Caring) และความไววางใจ (Trust) ตอ กน เพราะวฒนธรรมของสถานศกษาจะเปนตวก าหนดแนวทางและบรบทตางๆ ของการท างานรวมกนเพอ น าไปสเปาหมายเดยวกนของสถานศกษา

• ท ำกำรปรบปรงแกไขโครงสรำงองคกำรของสถำนศกษำ (Modifying organization structure) ผน าสถานศกษามหนาทตองตรวจสอบดแลและปรบปรงโครงสรางองคการ เพอใหมความยดหยน

คลองตวและสอดคลองกบคณลกษณะของการเปนสถานศกษาแหงการเรยนร ซงไดแก การจดโครงสรางงาน และการมอบหมายงานทเนนรปแบบทมงานมากขน พบปะเพอปรกษาหารอเพอนรวมงาน การวางแผนการสอน การ ประเมนผลการเรยน การแกปญหาและการพฒนาผเรยนเฉพาะราย มการจดหาวสดอปกรณ เครองมอและ


ทรพยากร เพอการเรยนรอนๆ อยางเพยงพอ ตองพยายามหาทางลดงานเซงธรการของครใหนอยลง ตองปรบปรงกฎเกณฑระเบยบตางๆ ท ไมเออตอการจดการเรยนรสมยใหม เปนตน

โครงสรางองคการของสถานศกษาจงเปนกรอบหลกของการปฏบตงาน โดยโครงสรางอาจชวย สงเสรมหรออาจกลายเปนอปสรรคตอการท าหนาทของครใหบรรลเปาหมายของสถานศกษาแหงการเรยนรกได ผน าทชาญฉลาดจงพยายามปรบปรงแกไขโครงสรางใหมลกษณะและเงอนไขเซงบวกตอการสอนและการ เรยนรของครและนกเรยน

• สรำงกระบวนกำรใหเกดควำมรวมมอรวมใจ (Building collaborative process) ผน าสถานศกษาตองสงเสรมใหการปฏบตภารกจเปนไปในลกษณะทใหโอกาสแกคร อาจารย ไดเขามา

มสวนรวมในการตดสนใจตอประเดนส าคญทมผลกระทบตอตวคร หรอตอการปฏบตงาน ดานวชาชพของคร ดวยวธการมสวนรวมเชนน ผน าสามารถทจะน าพาไปสผลส าเรจตามเปาหมาย ทงสวนบคคลและสถานศกษาโดยรวมไดอยางราบรน

• กำรบรหำรจดกำรสภำพแวดลอม (Managing the environment) ผน ำสถำนศกษำจ ำเปนตองท ำงำนรวมกบตวแทนกลมตำงๆ ทเปนสภำพแวดลอมของสถำนศกษำ


บทท 4 กำรนเทศแบบรวมมอโดยใชกำรสะทอนคดของชมชนกำรเรยนรแหงวชำชพ

กระบวนทศนของกำรนเทศแบบรวมมอ การรวมมอ (Collaboration) เปนทกษะทชวยใหเกดการแลกเปลยนความคด การใหและการรบ

ขอมลปอนกลบ รวมถงการนาความรไปประยกตเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนด การรวมมอจงเปนทกษะการ เรยนรทชวยใหการเรยนรและการปฏบตงานมประสทธภาพ การสนบสนนใหครไดทางานรวมกบบคคลอนจะ ท าใหครไดพฒนาความคดสรางสรรค (Creativity) การคดไตรตรอง (Reflection) การยอมรบนบถอบคคลอน การชนซมความส าเรจของกลม และพฒนาการรบรเกยวกบความสามารถของตนเอง (Self-Efficacy) ซงเปน ทกษะทจ าเปนทจะชวยใหครสามารถพฒนาการสอนและการเรยนรของตนเองและเพอนรวมวชาชพได การนเทศแบบรวมมอจงเปนการนเทศทางเลอกส าหรบการพฒนาคณภาพการปฏบตการสอนและการเรยนร ของครในศตวรรษท 21 จากการศกษาและเปรยบเทยบกระบวนทศนของการนเทศในศตวรรษท 20 และ 21 พบวา มลกษณะส าคญหลายประการทตางกน กลาวคอการนเทศในศตวรรษท 20 เปนการนเทศทเนนการ ช น า (Directing) การประเมนผล (Evaluation) การควบคม (Controlling) การผกอบรม (Giving training) การน าวธการตาง ๆ มาใช (Implementing Procedures) และการถายทอดขอมลและความร (Relaying Information) ของผนเทศ สวนการนเทศในศตวรรษท 21 เปนการนเทศทเนนการรวมมอกน (Coordinating) การชแนะ (Coaching) การชวยเหลอ (Supporting) การเรยนรโดยการแลกเปลยนความร และประสบการณ (Sharing learning) การสรางวธการตาง ๆ เพอน าไปใช (Reinventing Work) และ การแลกเปลยนขอมลและความร (Sharing Information) จะเหนไดวาการนเทศในศตวรรษท 21 ผนเทศ จ าเปนตองใชความสมพนธแบบรวมมอ (Collaborative Relationships) การตดสนใจแบบมสวนรวม (Participatory Decision Making) การฟงและการปฏบตเพอสะทอนการคด (Reflective Listening and Practice) (Sullivan & Glanz, 2000) ผเชยนเชอวา การปรบเปลยนกระบวนทศนในการนเทศจะชวยให การนเทศตอบสนองความตองการของผปฏบตงานและพฒนาวชาชพไดอยางมประสทธผล

กระบวนกำรนเทศแบบรวมมอโดยใชกำรสะทอนคดของชมชนแหงกำรเรยนรวชำชพ ความหมายของการนเทศแบบรวมมอโดยใชการสะทอนคดของชมซนแหงการเรยนรวชาชพในทน

เปนการนยามจากการศกษาความหมายของการสะทอนคด (Schon, 1987; Knowles, Cole & Press wood, 1994; Johns, 2000) และความหมายของชมซนแหงการเรยนรวชาชพ สรปไดวา การนเทศแบบรวมมอโดยใชการสะทอนคดของชมซนแหงการเรยนรวชาชพ เปนการนเทศทใชกระบวนการท างานรวมกน อยางตอเนองของครและนกการศกษาในวงจรของการรวมกนตงค าถาม และการท าวจยเซงปฏบตการโดยสงเสรมใหครคดวเคราะหดวยหลกการและเหตผล รวมทงการทบทวนและสะทอนการท างานของตน (Reflective Practice) เพอใหเกดความเขาใจและเกดการเรยนรจากประสบการณ เกดความคดและมมมอง ใหม ๆ และหากลวธในการปฏบตงานใหดขน สงผลใหครสามารถปรบปรงการปฏบตงานของตนเองเพอให ผเรยนบรรลผลการเรยนรทดขน Killion และ Todnem (1991) ไดน าเสนอกระบวนการสะทอนคดเปนวงจรทม 3 ระยะ ประกอบดวย 1) การสะทอนคดส าหรบการปฏบต (Reflection for Action) เปนการทบทวนเกยวกบสงทท า แลวประสบความส าเรจ และระบแนวทางทจะน าไปใชเพอใหประสบความส าเรจในการปฏบตงานตอไป


ในอนาคต 2) การสะทอนคดในขณะปฏบต (Reflection in Action) เปนกระบวนการทบคคลตองควบคมความ ตงใจและการปฏบตของตนเอง และ 3) การสะทอนคดหลงการปฏบต (Reflection on Action) เปนการ ยอนกลบไปพจารณาสงทท าส าเรจแลว และทบทวนเกยวกบความคด การกระท า และผลงาน เปนการ ประเมนตนเอง (Self-Evaluation) และมปฏกรยาตอบสนองกบการปฏบตดวยตนเอง (Self-Reaction) ซง Dunne และ Villani (2007) ไดน ากระบวนการสะทอนคดดงกลาวมาใชในกระบวนการนเทศ แบบรวมมอ ประกอบดวยการสนทนาเพอสะทอนคดเกยวกบการปฏบตการสอนเปน 3 ระยะ ดงน

ระยะท 1 การสนทนาเกยวกบการวางแผนจดการเรยนร (Planning Conversation) การสนทนาเกยวกบการวางแผนจดการเรยนร เปนขนตอนทผนเทศสนบสนนใหครไดระบเปาหมาย

การเรยนร และอธบายหรอสาธตเกยวกบสงทจะสอน โดยผนเทศใชค าถามน าเพอใหครไดไตรตรองเกยวกบ การสอนของตนเองกอนทจะน าไปปฏบตการสอนในชนเรยน ผนเทศจ าเปนตองชวยใหครเกดความเขาใจ อยางถองแทเกยวกบเปาหมายในการสอนของตนเอง นอกจากน ผนเทศตองสงเสรมใหครไดเหนความ เชอมโยงระหวางพฤตกรรมการสอน พฤตกรรมของผเรยนทคาดหวง จดมงหมายของบทเรยน และผลการ เรยนรทตองการ การด าเนนการสนทนาเกยวกบการวางแผนจดการเรยนรใหมประสทธภาพ ผนเทศจงจ าเปน ตองใชค าถามเพอใหครไดไตรตรองเกยวกบการด าเนนการในเรองตอไปน

1. การท าความเขาใจเกยวกบเปาหมายการเรยนรและจดประสงคการเรยนร 2. การระบเนอหาสาระและวธการทจะสอน 3. การก าหนดกระบวนการ กจกรรม และสอการเรยนการสอน 4. การก าหนดหลกฐานการเรยนร วธการวดและประเมนผล 5. การระบประเภทของขอมลทจะใชส าหรบการสะทอนคดเกยวกบการปฏบตการสอน 6. การทดลองใชแผนการจดการเรยนรกอนการน าไปใชสอนในชนเรยน ระยะท 2 การสงเกตและการรวบรวมขอมลส าหรบการนเทศ (Coaching Observation and Data

Gathering) การสงเกตและการรวบขอมลเพอน าไปใชในการนเทศเปนขนตอนทผนเทศท าการสงเกตการสอนใน

ชนเรยนของครและรวบรวมขอมลเพอใหครน าไปใชในการสะทอนคดเกยวกบการปฏบตการสอนของตนเอง ขอมลส าหรบการนเทศ จะตองเปนขอมลทใชส าหรบการแลกเปลยนเพอใหเกดการเรยนรทกษะทตองการ และเปนขอมลเพอการปรบปรงการปฏบตงาน และในทน

ขอยกตวอยางวธการรวบรวมขอมลส าหรบการนเทศ 2 วธดงน 1. การบนทกวาจาของครและผเรยนตามทตองการ (Selective Verbatim) โดยครและผนเทศควร

ตกลงรวมกนกอนวา ครตองการขอมลเกยวกบค าพดของครและผเรยนในเรองใดบาง และเทคนคนจะม ประโยชนอยางยงในกรณทครตองการทบทวน ไตรตรองเกยวกบการใชค าถามของตนเอง ระดบการคดของ ผเรยน หรอสงเกตปรมาณการพดของครในชนเรยนวามมากนอยเพยงใด

2. การบนทกเสยงหรอบนทกวดทศน (Audio or Video Recording) อาจเปนการบนทกสงท เกดขนทงหมดในชนเรยน การบนทกเหตการณบางสวน หรอบนทกเฉพาะประเดนทครตองการทราบหรอ สนใจเกยวกบการปฏบตการสอนของตน เชน การปฏสมพนธระหวางครกบผเรยน พฤตกรรมของผเรยน

3. การสนทนาเพอสะทอนคด (Reflecting Conversation) การสนทนาในขนตอนนเปนทงการสะทอนคดเกยวกบสงทไดปฏบตไปแลวและเปนการเรมการ

สนทนาเกยวกบการวางแผนการจดการเรยนรส าหรบครงตอไป ผนเทศควรสนบสนนใหการสนทนาม บรรยากาศทผอนคลาย และจดเตรยมขอมลทไดจากการสงเกตเพอใหครนามาใชในการวเคราะหและเกดการเรยนรจากการปฏบตการสอนของตนเอง ในการสนทนาเพอสะทอนคด ผนเทศตองใชค าถามเพอกระตนใหคร ไดไตรตรองเกยวกบการสอนของตน ใหครทบทวนและท าความเขาใจสงทเกดขน วเคราะหสาเหตของสงตาง ๆ


ทเกดขน และพจารณาวาจะน าขอมลทสงเกตไดไปใชอยางไร และผนเทศควรสนบสนนใหครใชกลวธตาง ๆ เพอชวยใหครไดสะทอนคดเกยวกบการสอนของตนเอง เชน ใหครสรปและสะทอนสงทเกดขนขณะสอน บอก วธการประเมนผล เปรยบเทยบระหวางสงทเกดขนกบสงทวางแผนไว ระบผลกระทบของพฤตกรรมการสอนท มตอการเรยนรของผเรยน บอกสงทจะน าไปใชในการวางแผนการจดการเรยนร!นครงตอไป

กำรออกแบบกำรนเทศตดตำมและประเมนผล การนเทศ ตดตาม และประเมนผลการด าเนนการตามกระบวนการ PLC ของสถานศกษา ม

รายละเอยดตามตารางตอไปน

ท กจกรรม วตถประสงค กำรนเทศ กำรตดตำมประเมนผล เครองมอ ระยะเวลำ ผนเทศ

1 การสะทอนปญหา แนวทางการ แกปญ,หา ของกลม PLC (ระยะท 1)

เพอศกษาสภาพ ปญหาและแนว ทางแกไขปญหาการ จดการเรยนการสอน

1. ทบทวนวตถประสงค การด าเนนงาน PLC 2. วเคราะหปญหาการ เรยนการสอน 3. การพฒนาทมงาน 4. ความคดเซงบวก 5. แนวทางการพฒนา กจกรรมการเรยนร 6. การบนทก Logbook

แบบตดตาม

พ.ค. 60 ผบรหาร ศกษานเทศก

2 การด าเนนงานตาม แนวทาง PLC (ระยะท 2)

เพอใหสถานศกษา สามารถด าเนนงาน ตามแนวทาง PLC ใน การจดการเรยนการ สอนได

1. ใหความร เกยวกบ เทคนค กระบวนการ จดการเรยนรแบบตาง ๆ ตามสภาพปญหาและ บรบทของสถานศกษา เชน Active learning, BBL, PBL, Lesson study, ICT, DLTV, DLIT ๆลๆ 2. การพฒนานวตกรรม เพอการเรยนร

แบบตดตาม

ภาคเรยนละ 2 ครง

ผบรหาร ศกษานเทศก

3 สรปรายงานผลการ ด าเนนงาน PLC

เพอสรปและรายงาน ผลการด าเนนงาน PLC

1. แนวทางการเขยน สรปรายงาน PLC 2. AAR

แบบ รายงานผล

การ ด าเนนงาน

PLC

สนสดการ ด าเนนงาน

ส านกงาน กศน.จงหวด

เลย


บทท 5 กำรรำยงำนผลกำรด ำเนนงำน

จากแผนการด าเนนงานการขบเคลอน PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษา ของส านกงาน กศน.จงหวดเลย ปงบประมาณ 2560 เปน ดงน

กระบวนกำรด ำเนนงำน 1. แตงตงคณะขบเคลอน PLC 2. พฒนำทมผน ำ

1) สรำงควำมร ควำมเขำใจ

2) ก ำหนดซองทำง PLC

3) ปฏทน PLC ของแตละระดบ

4) รปแบบ Log Book 3. สรำงเครอขำย PLC ระดบตำงๆ Team ผน ำ PLC ประธำนกลมโซน ผอ ำนวยกำร กศน.อ ำเภอ กลมงำนตำง ๆ ผเรยน 4. ด าเนนการ PLC ตามระดบ /ปฏทน 5. Roving Team PLC to Inspire 6. AAR ทมน า PLC —> สะทอน / สรปการด าเนนงาน 7. สรางขวญก าลงใจ / น าเสนอนวตกรรม, ความส าเรจ 8. การประซาสมพนธ

Innovation Symposiums

ผเรยน


กจกรรมกำรด ำเนนงำนระดบส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย คอ 1. แตงตงคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการ PLC สสถานศกษา ระดบส านกงาน กศน.จงหวดเลย

การศกษาเพอขบเคลอน PLC สสถานศกษาในสงกด 2. ใหความรดานกระบวนการ PLC ใหทมน า และคร ตวแทนกลมงาน เพอน าไปขยายกระบวนการ

PLC ทถกตองสการปฏบตจรง ในสถานศกษาโรงเรยน

3. ประชมวางแผนการขบเคลอนกระบวนการ PLC สการปฏบตจรงในสถานศกษา ตามค าสง และจดท าปฏทนการด าเนนงานระดบอ าเภอ

4. จด Roving Team เพอนเทศ ตดตามการด าเนนงานของสถานศกษาตามแผนการด าเนนงานของ สถานศกษา

5. ประชมสะทอนผลการด าเนนงาน (AAR) ของคณะกรรมการตามค าสง จ านวน 2 ครง/ภาคเรยน 6. สรปและรายงานผลการด าเนนงานตอหนวยงานทเกยวของ

ความส าเรจการด าเนนงานในภาพรวม พจารณาจากความกาวหนาเปนส าคญ ดงนน ตว ชวด ความกาวหนาทส าคญทสด คอ ตวชวดความกาวหนาของการเรยนรของผเรยนเปนรายคน ผลสมฤทธของผเรยน ก าหนดการ รายงานผลการด าเนนงานประจ าปงบประมาณ 2560 ในการวดประสทธภาพในการด าเนนงานตามหลกภารกจพนฐานของการพฒนาคร ดงน

องคประกอบท 1 ประสทธภำพในกำรด ำเนนงำนตำมหลกภำรกจพนฐำน (Functional Base) ตวชวดท 1.5 ระดบควำมส ำเรจของกำรพฒนำคร

ค ำอธบำยตวชวด เปนการประเมนผลลมฤทธการพฒนาครตามโครงการพฒนาครเพอพฒนาคณภาพผเรยนตาม

ศาสตรพระราซาดวย Active Learning และ Professional Learning Community (PLC) สคณภาพ Thailand 4.0 ตามนโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการปะจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560

วธการพฒนาแบบ Professional Learning Community (PLC) หรอวธการพฒนาครโดยใช โรงเรยนเปนฐาน ในโครงการพฒนาครเพอพฒนาคณภาพผเรยนตามศาสตรพระราซา เปนการรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และนกการศกษา เพอพฒนาการเรยนรของ ผเรยน เปน ส าคญ

ปจจยความส าเรจของกระบวนการ PLC การเรยนรทางวชาชพ ไดแก 1. ยอมรบหวใจหลกของการเรยนรของครคอการเรยนรของผเรยน 2. ยอบรบวาการสอนและการปฏบตงานของครมผลตอการเรยน ของผเรยน 3. เขาใจความแตกตางของระดบการเรยนร 4. สรางบรรยากาศความรวมมอรวมใจ 5. สรางความสมพนธแบบกลยาณมตร 6. รบฟงและแสดงความคดเหนดวยทศนคตเซงบวก และ 7. แนวพระราชด าร ของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ประกอบดวย ภมสงคม ระเบดจากขางใน การมสวนรวม ประโยชนสวนรวม องครวม ท าตามล าดบขน ไมตดต ารา พงตนเอง และประหยดเรยบงาย ไดประโยชน สงสด เกณฑกำรใหคะแนน


แหลงขอมล / วธกำรจดเกบขอมล 1. แผนงาน/โครงการ ของส านกพฒนาครและบคลากรการศกษาขนพนฐาน 2. ครทเขาสกระบวนการ PLC ของสถานศกษา ตามแบบทคณะกรรมการขบเคลอน PLC ระดบอ าเภอ 3. รายงานการด าเนนการขบเคลอน PLC สสถานศกษา

กำรประเมน รอบท 1 กำรประเมนรอบท 2 เปำหมำยรวมทงป 1. ด าเนนงานตามแผนงาน โครงการชมชนแหงการเรยนรทาง วซาซพ (Professional Learning Community - PLC) ได 100% 2. มแนวทางในการด าเนนการ ตดตามผลโครงการชมชนแหงการ เรยนรทางวซาซพ วซาซพ (Professional Learning Community - PLC)

1. ด าเนนงานตามแผนงาน โครงการชมชนแหงการเรยนรทาง วซาซพ (Professional Learning Community - PLC) ได 100% 2. มครทเขารวมโครงการน า กระบวนการตามกรอบชมชนแหง การเรยนรทางวซาซพ ด าเนนงาน ตามแผนงานโครงการชมชนแหง การเรยนรทางวซาซพ (Professional Learning Community - PLC) ไปใขในการ พฒนาคณภาพของผเรยน จ านวน 10,000 คน

1. ด าเนนงานตามแผนงานโครงการ ชมชนแหงการเรยนรทางวซาซพ (Professional Learning Community - PLC) ได 100% 2. มครทเขารวมโครงการน า กระบวนการตามกรอบชมชนแหง การเรยนรทางวซาซพ(Professional Learning Community - PLC) ไป ใขในการพฒนาคณภาพของผเรยน จ านวน 13,500 คน 3. มรายงานสรปผลการพฒนาตาม กรอบ PLC ในภาพรวมของประเทศ

ระดบ กศน.อ ำเภอ ผำน ไมผำน

1. มจ านวนครทเขารวมโครงการกระบวนการ PLC การเรยนรทางวชาชพ มำกกวำหรอเทำกบ รอยละ 10 ของจ านวนครทงหมดในสงกด กศน.อ าเภอ 2. ครทเขารวมโครงการตามขอ 1. น ากระบวนการ PLC ไปใขในการพฒนาคณภาพของผเรยน

1. มจ านวนครทเขารวมโครงการ PLC การ เรยนร ทางวซาชพ นอยกวำ รอยละ 10 ของจ านวนคร ทงหมดในสงกด กศน.อ าเภอ 2. คร ท เ ข า ร ว ม โ ค ร ง ก า รต ามข อ 1 . ไ ม น า กระบวนการ PLC ไปใชในการพฒนาคณภาพของ ผเรยน

หมำยเหต เปาหมายเกณฑการใหคะแนนเปนเปาหมายตามตวซวดทส านกงาน กศน. ก าหนด


แบบตดตำมกำรสะทอนปญหำ แนวทำงกำรแกปญหำของกลม PLC (ระยะท 1) สถำนศกษำ............................................................................

ฃอท รายการตดตาม รายการปฏบต

รองรอย/หลกฐาน ปฏบต ไมปฏบต

1 เปดใจและเชอมนในการเรยนรรวมกน

2 ยอมรบวาการสอนและการปฏบตงานของครมผลตอ การเรยนรของผเรยน

3 เสนอประเดนปญหาทพบจากการเรยนรของผเรยน

4 การแลกเปลยนเรยนรทเนนกระบวนการเรยนร รวมกน

5 มจดประสงครวมกนในการพฒนาการเรยนรของ ผเรยน

6 รบฟงความคดเหนของผอนและแสดงความคดเหนตอ ผอนดวยทศนคตเซงบวก

7 รวมกนคดเลอกประเดนปญหา

8 ระดมสมองน าเสนอวธแกปญหาจากประสบการณ

9 หาขอมลความรเพมเตม

10 อภปรายสรปและเลอกวธการแกปญหาทเหมาะสม

ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


แบบตดตามการด าเนนงานตามแนวทาง PLC (ระยะท 2) สถานศกษา...........................................................

ฃอท รายการตดตาม รายการปฏบต

รองรอย/หสกฐาน ปฏบต ไมปฏบต

1 น าแนวทางการแกไขปญหาสการปฏบตในชนเรยน

2 การรวมมอรวมพลงของครผสอน ผบรหาร ศกษานเทศก และผมสวนเกยว,ของ

3 การใหความส าคญกบการเรยนรของผเรยน

4 การปรบปรงการเรยนการสอนในชนเรยน

5 การเรยนรทางวชาชพอยางตอเนองระหวางการ ปฏบตงาน

6 การท างานรวมกนดวยความสมพนธแบบกลยาณมตร เพอใหบรรลเปาหมายเดยวกน

7 การน าสอ เทคโนโลย และนวตกรรมไปใขในการ พฒนาการเรยนการสอนตามบรบทของสถานศกษา

8 การตรวจสอบการปฏบตงานของครกบผลการเรยนร ของผเรยน

9 อภปรายผลการสงเกตการสอนและปรบปรงแกไข

10 สรปผลวธการแกปญหาทไดผลดตอการเรยนรของ ผเรยน

11 บนทกทกขนตอนการท างานกลม : ระบปญหา วธแก การทดลองใช ผลทได

12 สมาซกรวมสงเกตการสอนและเกบขอมล

13 แบงปนประสบการณ

14 การสรางขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน

ขอเสนอแนะเพมเตม ............................................................................................................................. .................................................... .............................................................................. ................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................


แบบรำยงำนผลกำรด ำเนนงำน PLC (สนสดกำรด ำเนนงำน) สถำนศกษำ.................................................ส ำนกงำน กศน. .............................

1. ขอมลพนฐานของสถานศกษา

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................. .....................................................................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. ..................................................... 2. ประเดนปญหา

.................................................................................................................................................................... ..............

.................................................................................................................... ..............................................................

............................................................................................................................. .....................................................

........................................................................................................................................... ....................................... 3. เปาหมายทก าหนดไว

....................................................................... ...........................................................................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. ..................................................... 4. การวางแผนการด าเนนงาน

..................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. .....................................................

........................................................................................................................................................... ....................... 5. วธการ/ขนตอนการด าเนนงาน/กระบวนการท างาน

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................. .....................................................................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. ..................................................... 6. ผลการด าเนนงาน/ผลลพธทเกดขนจรง

........................................................................................................................................... .......................................

........................................................................................... .......................................................................................

............................................................................................................................. .....................................................

............................................................................................................................. .....................................................


7. ปจจยทสงผลใหการด าเนนงานประสบความส าเรจ ............................................................................................................................. ..................................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ................................................................................................... ............................................................................................................................. .....................................................

8. อปสรรค/ขอจ ากด/ขอขดของ ทพบในการด าเนนงาน............................................................................................................................. ..................................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... .................................................................................................... ............................................................................................................................. .....................................................

9. ประเดนทไดเรยนร ............................................................................................................................. ..................................................... ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ..................................................................... ............................................................................................................................. .....................................................

10. ขอเสนอแนะในการด าเนนงานครงตอไป ............................................................................................................................. ..................................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... .................................................................................................... ............................................................................................................................. .....................................................

11. นวตกรรมทเกดขน ............................................................................................................................. ..................................................... ............................................................................. ...................................................................................................................................................................................................................................... ................................................. ............................................................................................................................. .....................................................


รำยกำรอำงอง กำรประเมนสวนรำชกำรตำมมำตรกำรปรบปรงประสทธภำพในกำรปฏบตตรำชกำร ของสวนรำชกำร ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2560

องคประกอบท 1 ประสทธภำพในกำรด ำเนนงำนตำมหลกภำรกจพนฐำน (Functional Base)

ตวชวดท 1.5 ระดบควำมส ำเรจของกำรพฒนำคร

1. ส ำนกงำน กศน.จงหวดเลย .............................................. 2. สถำนศกษำในลงกด จ ำนวนทงหมด .................................................. แหง 2. จ ำนวนครทเขำรวมโครงกำร PLC กำรเรยนรทำงวชำชพ

สรปผล ครทงหมดในสงกดส านกงาน กศน. จ านวน ................ คน ครทน ากระบวนการ PLC ไปใชในการพฒนาคณภาพของผเรยน จ านวน ................ คน คดเปนรอยละ ..................

หมำยเหต : ใหทกสถานศกษาแนบไฟลเอกสารเพมเตมรายงานในระบบ KRS ดงน 1. แผนการขบเคลอนกระบวนการ PLC ของสถานศกษา 2. รายงานผลการด าเนนงาน PLC ของสถานศกษา

ท ซอสถานศกษา จ านวนคร ทงหมด

จ านวนครทน า กระบวนการ PLC ไปใชในการพฒนา ผเรยน

หลกฐานการน าไปใช


แบบประเมน “ควำมเปนชมชนแหงผเรยนร” ของสถำนศกษำ (School As a Community of Learners Inventory)

ค ำอธบำย : แบบประเมนนออกแบบเพอจดมงหมายใชเปนเครองมอของสถานศกษาในการประเมน เพอสราง ความตระหนกและตรวจสอบการด าเนนงานในปจจบนเพอชวยสรางแรงบนดาลใจในการกระตนการปฏบตงาน ในสถานศกษาในการพฒนาสถานศกษาของทานใหม “ความเปนชมซนแหงผเรยนร (Community of learners)” มากยงขน

รำยกำร ปฏบต เสมอๆ (4)

ปฏบต บอยครง

(3)

ปฏบตเปน บางครง (2)

ไม1

ปฏบต เลย (1) ดำนท 1 แนวทำงในกำรน า (Leading) และกำรบรหำรจดกำร (Managing)

1. บคลากรไดท างานรวมกน เพอจดท าวตถประสงคและวสยทศน รวมทางการศกษาของสถานศกษาทมงเนนกระบวนการเรยนร (Learning) เปนส าคญ

2. ผน าใสใจตอวสยทศนของสถานศกษาเสมอ พรอมทงท าใหผอน เขาใจและปฏบตตาม

3. สงทท าตลอดจนวธด าเนนงานดานตางๆ ของผน าบงชใหผอน สามารถเขาใจถงคานยมและความเซอส าคญทางการศกษาของผน าไดชดเจนในการปฏบตภารกจของสถานศกษา

4. บคลากรแสดงความรบผดชอบรวมกนตอผลงานหรอกจกรรม ตางๆ ทด าเนนการของสถานศกษา

5. ผน าเนนถงหลกการใชอ านาจผานทางผอนมากกวาการใชอ านาจ เหนอผอน

6. การใชอ านาจแบบทางการสถานศกษา ยดหลกการ ดานแนวคดและหลกความรทางวชาชพครและสมรรถนะทางวชาการ เปนส าคญ มากกวายดถอเรองต าแหนงและกฎระเบยบทาง ราชการ

7. ผน าชวยอ านวยความสะดวก ใหค าแนะน าและชวยเปนพเลยง การปฏบตงานทท าเพอใหผสลมฤทธทางวชาการ ดขน

8. ผน าไดใหความสนบสนนเซงสงคม เพอใหผลสมฤทธทางวชาการ ดขน

9. ผน าไดแสดงออกใหเหนถงความกระตอรอรนตอการเรยนร อยางจรงจงโดยใหความส าคญตอพฤตกรรมการเปนผใฝรของ ผอนในสถานศกษา

10. ผน าไดสรางวฒนธรรมองคการทสงเสรมใหเกดพฤตกรรมการ กลาทจะเสยง (Risk-taking) และกระตนใหเกดการรเรมวธการ และสงใหมๆ (Innovations) ขนในสถานศกษา

ดำนท 2 ะ วธแกปญหำและกำรตดสนใจ (Approaches to Problem Solving and Decision Making)

1. มการอภปรายและการสบคนหาค าตอบในเรองตางๆ ทปฏบตกนในสถานศกษาเปนปกต




(3)

ปฏบตเปน บางครง

(2)

ไม

ปฏบต เลย (1) 2. บคลากรมการแลกเปลยนขอมลสารสนเทศและมการรวมกน

ตดสนใจเสมอ

3. บคลากรมกจะชวยเหลอรวมมอรวมใจแกปญหาใหไดค าตอบ

4. บคลากรเปดใจกวางเพอใหไดแนวทางปฏบตทหลากหลายมากกวา การพงค าตอบเดยวทยดแนวทางเดมตามทเคยท าไดผลมาแลว

5. กอนแกปญหาทส าคญ ผน าจะพยายามรบฟงความคดท หลากหลายใหมากทสด

6. มการตดสนใจทไดรบการเหนพองจากทกฝายทเกยวของมากกวา การตดสนใจทปราศจากการมสวนรวม

7. ไมวาจะเปนทางการหรอไมเปนทางการกตาม ผน ายนยอมให คณะครและผเรยนสามารถหยบยกปญหาและแกปญหาตางๆ ในสถานศกษาได

8. ผน ายอมรบวา “ความขดแยงเปนเรองปกตธรรมดา” และ น ามาใชประโยชนเปนตวกระตนใหเกดการเปลยนแปลงทดขนใน สถานศกษา

ดำนท 3 เกยวกบกำรเรยนร (Concerning Learning) 1. เปาหมายการจดการเรยนรของสถานศกษามความชดเจน เปนท เขาใจและยอมรบของทกคน

2. ผน าใหความส าคญของเรองเวลาเรยนมาก และสนบสนนคร ทใสใจตอการจดเวลาเพอการเรยนรของผเรยนใหไดมากทสดเทาทจะท าได

3. ผเรยนมความกระตอรอรนตอการหาความรและทกษะ ทจ าเปนอยในเกณฑระดบสง

4. ครกระตนใหผเรยนเปน “ผเรยนทกระตอรอรน (Active learners) และมพฤตกรรมเปน “ผรวมสรำงควำมร” (Co-constructors of knowledge) ของสถานศกษา

5. ครและผเรยนจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคด (Thinking skills) มากกวา การเรยนแบบเนนทกษะการจ า

6. ครจดกจกรรมเพอใหผเรยนมโอกาสไดประยกตและใชความร ในสถานการณตางๆ

7. ครเปดโอกาสใหผเรยนมอสระในการก ากบตนเองและสามารถ รบผดชอบตอการเรยนรไดดวยตนเอง

8. ครไดใชวธเรยนรแบบรวมมอเปนกลม (Cooperative learning group) และวธเรยนรแบบอนๆ ทหลากหลายมากกวา ยดการ เรยนรแบบล าพงเปนเอกเทศและมงการแชงขนกน

9. มการจดใหมการเรยนรทเชอมโยงกนหลายวชา (Interdisciplinary)



(3)


(2)

ไม

ปฏบต เลย (1) 10. การจดประสบการณเรยนรในโรงเรยนมการใชทรพยากรและ

แหลงเรยนรภายนอกชนเรยน

11. ครใชวธการวดและประเมนอยางหลากหลาย และเหมาะสม เซงเหตผลเพอประเมนผลการเรยนรและพฒนาการของผเรยน

12. จดสรรเวลาและใหการสนบสนนการพฒนางานวชาชพใหแก คณะคร โดยเฉพาะเพอน ามาท าการปรบปรงดานหลกสตร การสอน และการเรยนรของผเรยน

13. ผน าไดแสดงตนเปนแบบอยางของ “ผเรยนรตลอดชวต (Lifelong learner) ใหผอนเหนซดเจน ดวยการแลกเปลยนความร ใหมวธการเรยนรใหม ตลอดจนสงทส าเรจ หรอเคยลมเหลว

ดำนท 4 เงอนไขเชงโครงสรำง (Structural Conditions) 1. บทบาทของบคลากรในสถานศกษามความยดหยนและตองพงพา อาศยซงกนและกน มากกวาการยดตามสายงานทลดหลน ตามล าดบแบบราชการ

2. ครมความอสระทางวชาการ (Autonomy) และมอสระในการ วางแผนเรองหลกสตรและระบบการจดการเรยนการสอนท ก าหนดอยในกรอบภาพรวมของสถานศกษา

3. ครมการท างานเปนทม เพอจดท าแผนและด าเนนการปรบปรง

4. บคลากรมโอกาสไดสนทนา หารอและรวมวางแผน

5. การตดตอสอสารในสถานศกษามความสะดวกและคลองตว ทง รปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ

6. มการจดสถานทเพออ านวยความสะดวกใหมการพบปะกน ระหวางครกบครไดโดยสะดวกใจและเปนกนเอง

7. มการจดสถานทเพออ านวยความสะดวกใหมการพบปะกน ระหวางครกบนกเรยนไดโดยสะดวกใจและเปนกนเอง

8. มการจดสถานทเพออ านวยความสะดวกใหมการพบปะกน ระหวางนกเรยนกบนกเรยนไดโดยสะดวกใจและเปนกนเอง

7. ไดสรางสภาพแวดลอมทมบรรยากาศของความปลอดภย ม ความเกอหนนตอกน และสงเสรมบรรยากาศใหเกดการเรยนรขน

ดำนท 5 สรำงสมพนธภำพกบขมขน (Relating to the community)

1. บคลากรมการกระตนสงเสรมใหเกดการมสวนรวมในวงกวางของ บคคลทมสวนไดเสย

2. สถานศกษาเปดโอกาสใหผปกครองและสมาซกชมชน มสวนรวมและ มอ านาจในการตดสนใจ (Empower) ท เกยวกบกจการของสถานศกษา


แนวทางการขบเคลอน PLC สการพฒนาคณภาพผเรยน Thailand ๔.๐ สพม.*ร)๗




(3)


(2)

ไม

ปฏบต เลย (1) 3.สถานศกษาจดเวทการมสวนรวมขององศการชมซน หนวยงานภาค

ธรกจและภาคราชการตางๆ ฯลฯ เพอชวยกนซซดถงความ ตองการของผเรยนไดถกตองยงขน

4. บคลากรมเครอขายความรวมมอกบหนวยงานดานสขภาพและ ดานใหบรการสาธารณะตางๆ ตอสถานศกษา

5. หนวยงานหรอบคคลดานธรกจในทองถนไดมสวนเขามาเกยวของ กบสถานศกษา


บรรณำนกรม

Boyd, V. (๑๙๙๒). School context Bridge or barrier to change? Austin, TX : Southwest Educational Development Laboratory.

Brandt, R. (๑๙๙๕, November). On restructuring schools : A conversation with Fred Newmann.Educational Leadership, ๕๓ (๓), ๗๐ - ๗๓,

Darling - Elammond, L. (๑๙๙๔, NovemberlThe current status of teaching and teacher development in the United States. New York : Teacher College, Columbia University.

Fiord, S.M. (๑๙๙๗). Professional learning communities : Communities of inquiry and improvement. Austin : Southwest Educational Development Laboratory, journal.oas.psu.ac.th/index.php/asj7article/viewFile/๑๒๕/๖๘๘

Leithwood, K.A., et. al (๒๐๐๓). What we know about successful school leadership. Philadelphia. PA : Laboratory for student Success. Temple University.

Luis, K.S. & Kruse, S.D. (๑๙๙๕). Professional and community : Perspectives on reforming urban schools. Thousand Oaks, CA : Corwin Press.

Marquardt, M.J. (๑๙๙๖). Building the learning organization. New York : Me. Graw - Hill. Morrison, K. (๒๐๐๒). School leadership and complexity theory. New York : Routledge Falmer. Senge, p. (๑๙๙๐). The fifth discipline : The art and practice of the learning organization.New

York : Currency Doubleday. Sergiovanni, T. (๑๙๙๘). International Journal of Leadership in Education. Vol.® No.๑, p. ๓๗ Wallace Jr., R.C., et al. (๑๙๙๗). The learning school. Thousand Oaks. CA : Corwin Press Inc. stoehr, J., Banks, M., & Allen, L. (๒๐๑๑). PLCs. PI. & RTI : A Tapestry for school change.

Thousand Oakes, California: Crowin. http://findarticles.eom/p/articles/mi_gu๓๖๙๖/is_๑๙๙๙๐๒/ai_ท๘๘๓๒๔๙๖ http://www.newhorizons.org/strategies/learnig_environments/abbot_๒๐oohtml

http://findarticles.com/p/articles/mi_gu3696/is_199902/ai_n8832496

http://www.newhorizons.org/strategies/learnig_environments/abbot_2000html

คณะท ำงำน

ทปรกษำ นายบญโชค พลดาหาญ ผอ านวยการ ส านกงาน กศน.จงหวดเลย

ผรวบรวม เรยบเรยงขอมล วาท ร.ท.จ านงค นนทะมาศ รอง ผอ านวยการส านกงาน กศน.จงหวดเลย

นายสมยศ สรอยจนดา นกจดการงานทวไป ผสนบสนนขอมล

1. ผอ านวยการ กศน.อ าเภอทง 14 แหง 2. ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสงกดส านกงาน กศน.จงหวดเลย ทง 14 แหง 3. นายทศพร จนทศร นกจดการงานทวไปช านาญการ 4. นางวภาพร พลสวสด นกวชาการศกษา 5. นางสาวสรวลย แกวไชยะ นกวชาการศกษา

บรรณำธกำร/พมพและท ำตนฉบบ 1. นางวภาพร พลสวสด นกวชาการศกษา 2. นางสาวสรวลย แกวไชยะ นกวชาการศกษา

Documents

เรื่อง ผลส ำเร็จในพัฒนำเครื่องมือในกำรท ำงำน “แนวทางการ ... · เรื่อง