DEPED COPY

YUNIT 2Painting (Pagpinta)

135All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means -

electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON1

R

B Y

136

Harmony sa mga Tinanom

Katuyohan:

Naiintindihan kun pano nagigibo an harmony sa sarong artwork huli sa complementary colors saka sa mga korte

Isipon Ini

An pagpinta iyo an sarong klase nin art form na nag-eksister mga ribong taon na an nakaagi. Ini an proseso kun sain mga pinta an ginagamit para maisabi an mga ideya saka an mga namamatian. Kadakul na klase an pagpinta, saro na digdi an resist technique. An mga pintor igwa nin sadiring paagi nin paggibo kan saindang artwork.

Hilingon an grupo kan kolor saka an color wheel. Aramon kun pano ini makakatabang sa saimong gigibohon na pagpinta.

Primary Colors

Magpurbar na maghalo nin primary colors. Ano an saimong nahaman?Magkakaigwa kita nin secondary colors kun hahaluon ta an primary colors. Hilinga an minasunod na ritrato.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

+ =

Pula Asul Violet

+ =

Asul Yellow Berde

+ =

Yellow Pula Orange

137

Obserbahan an mga kolor na nasa color wheel. An magkatampad iyo an inaapod na complementary colors.

An mga halimbawa kaini iyo an asul saka orange, pula saka berde, yellow saka violet.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

138

Maging Artistiko

Harmony sa mga Tinanom

1. Magluwas sa classroom saka maghiling sa kapalibotan. Obserbahan an mga tinanom na nagustuhan mo sa gabos saka an gusto mong idrowing.

2. Idrowing an mga ini. Pwede man na iparatong-patong (overlapping) an mga kolor. An pagpatong-patong nakakatabang para maging interesante an saimong artwork.

3. Para magkaigwa nin harmony sa saimong painting, koloran an mga drowing na tinanom nin secondary colors o complementary colors.

Isaisip Mo

An harmony iyo an interesanteng pagkapakarhay kan mga kolor. Nagigibo ini kun ginagamit an secondary colors saka complementary colors.

Purbaran

1. Aramon an harmony kan mga kolor sa saimong painting.2. Bistohon an complementary colors na ginamit mo digdi.3. Repasohon an secondary colors sa saimong color wheel.4. Ilista an bagong complementary colors na naaraman

mo.5. Aramon kun ano an bagong apod kan mga kolor na ini.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

139

Ipahiling an Tibay

Kopyahon an minasunod na tseklist sa notebook dangan markahan an saimong ginibo. Lagan nin (4) ang tamang kahon.

Mga Pagbabasehan3

Nagibo2

Dai Gayo Nagibo

1Dai Nagibo

1. Ginamit ko daw an complementary colors para maipahiling an harmony?

2. Base daw an sakuyang painting sa satuyang kapalibotan?

3. Naipahayag ko daw an sadiri ko nin daing pag-duwa-duwa sa paggibo kan sakuyang painting?

4. Natapos ko daw an sakuyang painting nin tama sa oras?

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON2

140

Landscape Painting

Katuyohan:

Nahihiling na igwa nin harmony sa kapalibotan base sa kolor kan mga landscape

Isipon Ini

An pagpinta kan landscape sa manlain-lain na oras kan aldaw iyo an saro sa mga hamon para sa mga pintor. An haros gabos na mga painting nagpapahiling kun ano an nasa puso kan mga pintor.

An painting na may maliwanag na kolor arog kan yellow, pula, orange nagsasabi nin kaogmahan. Mantang an painting na igwa nin kolor na madiklom arog kan asul, blue-green, red-violet nagsasabi nin kamunduan.

Maging Artistiko

Gibohon 1 - Landscape Painting

Basahon saka intindihon an mga direksyon:1. Anong oras gusto mong idrowing an saimong landscape?

Magdesisyon kun anong kolor an gagamiton mo, maliwanag o madiklom?Balikan an kombinasyon kan kolor na ginamit kan mga Filipinong landscape painter arog ninda Felix Hidalgo, Fernando Amorsolo, saka si Jonahmar Salvosa.

2. Magkurit nin landscape na nagpapahiling kan saimong sadiring istilo.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

141

3. Maggamit nin watercolor saka brush sa pagpinta kan saimong landscape.

4. Pagsalakon an mga kolor para ipahiling an harmony.5. Paalangon an nahaman na artwork saka lagan nin titulo.6. Ihanda ini para sa eksibit.

Isaisip Mo

An harmony sa kapalibotan nahihiling sa iba-ibang kombinasyon kan mga kolor sa mga landscape painting. Ipinapamati kan mga pintor an saindang namamatian base sa klase kan kolor na ginamit ninda sa saindang painting.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON3

142

Landscape Painting

Katuyohan:

Nakakapinta nin sarong landscape sa sarong partikular na oras kan aldaw saka nakapipili nin kolor na mabagay sa kada saro para makapahiling nin sarong emosyon

Isipon Ini

An mga pintor naggagamit nin kolor para maipahiling an saindang mga namamatian o emosyon sa mga painting na saindang ginigibo. Ini mangyayari sa paagi nin paggamit nin mga kolor na mainit (warm colors) o mga kolor na malipot (cool colors).

An mga kolor na malipot iyo an mga asul, violet, saka berde. An mga arog kaining kolor nagsasabi satuya kan lipot, katoninongan, saka katrangkilohan.

Mantang an mga kolor na mainit iyo an mga pula, yellow, saka orange. Pinapamati kaini satuya an emosyon na arog kan kaogmahan.

Kolor na Mainit (Warm Colors)

Pula Yellow OrangeKolor na Malipot (Cool Colors)

Asul Violet BerdePara maipahayag an emosyon o satuyang namamatian sa

satuyang painting, kaipohan kitang maggamit nin kolor na mainit saka kolor na malipot.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

143

Maging Artistiko

Landscape Painting: Gamit an kolor na mainit (warm colors) saka kolor na malipot (cool colors)

1. Mag-isip nin sarong landscape na gusto mong ipinta.2. Idrowing ini.3. Koloran an drowing gamit an watercolor. Maggamit nin

kolor na mainit o kolor na malipot, depende sa emosyon na gusto mong ipamati o ipahiling.

4. Paalangon an saimong artwork dangan tawan ini nin titulo.

Isaisip Mo

An namamatian o emosyon sa sarong painting maipapahiling sa paggamit nin kolor na mainit o kolor na malipot.

Purbaran

Bistohon an mga kolor na mainit o kolor na malipot na ginamit sa mga painting.

1. 2.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

144

3.

Ipahiling an Tibay

Lagan nin kun an saimong simbag Iyo, kun an saimong simbang Dai. Gibohon ini sa suratang papel.

Mga Pagbabasehan

1. Nagpinta ako nin sarong landscape na nagpapahiling nin emosyon.

2. Ginamit ko an kolor na mainit (warm colors) o kolor na malipot (cool colors) sa sakuyang painting.

3. Nagsabi ako sa sakuyang mga kaklase manungod sa sakuyang painting saka kan sakuyang mga inagihan sa paggibo kaini.

4. Ipinag-uorgulyo ko an sakuyang landscape sa paagi kan pagpinta kaini.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON4

145

Landscape Painting

Katuyohan:

Natatawan nin importansiya an mga Filipino Artist saka an saindang partikular na istilo sa pagdrowing; nabibisto kun pano sinda nagiging kakaiba huli sa paggamit kan mga kolor tanganing makahaman nin harmoniya

Isipon Ini

An satuyang kapalibotan nagiging kawili-wili saka magayon huli sa mga kolor. Hilinga an mga pulang burak, an mga berdeng awot, saka an asul na kalangitan.

Ma-imadyin mo daw kun gurano kakanos an satuyang kapalibotan kun an mga bagay-bagay mayo nin mga kolor?

An sarong painting nagiging kawili-wili huli sa mga paggamit nin mga kolor. An kolor pwedeng maliwanag o madiklom.

Pag-adalan an ritrato.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

146

Maging Artistiko

Landscape Painting

1. Mag-isip nin sarong gibo o trabaho kan mga tawo sa saimong probinsya o rehiyon. Pwede mo man ining mahiling sa bukid, kaamihanan (ricefield), banwaan, o dawa sain.

2. Idrowing saka pintahan ini gamit an kolor na maliwanag (bright colors) o kolor na madiklom (dark colors).

3. Tawan nin titulo an saimong ginibo.

4. Ipaskil an saimong painting kataning an mga gibo kan saimong mga kaklase.

Isaisip Mo

Kadakul an Filipino Artist sa satuyang nasyon. An saindang mga painting naging bantog huli sa saindang naiibang paagi kan paggamit nin mga kolor. Si Fernando Amorsolo naggagamit nin duwang klase nin kolor, an maliwanag na mga kolor (bright colors) saka madiklom na mga kolor (dark colors). Mantang si Carlos Francisco mayong ibang piggamit kundi an mga maliwanag na kolor (bright colors) sana.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

Painting by Vicente Manansala Source: artodyssey1. blogspot.com

147

Purbaran

Adalan an painting saka simbagan an mga hapot pakatapos kaini.

1. Anong mga kolor na maliwanag o kolor na madiklom an ginamit sa painting ni Manansala?

2. Ano an boot sabihon kan painting na ini?

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON5

148

Still Life Painting kan mga Prutas

Mga Katuyohan:

Nakakapinta nin still life sa paagi nin pag obserbar kan iba-ibang korte, kolor, saka tekstura kan mga prutas; naidrodrowing an mga ini sa paagi nin pagpatong-patong (overlapping) saka napipili an tamang mga kolor kan kada prutas

Isipon Ini

Mayaman an satuyang nasyon sa mga natural na pinagkukuanan nin ikabubuhay arog kan mga bukid, dagat, hayop, saka mga kahoy na nagbubunga.

An mga prutas bako sanang nagtatao nin pagkakakan kundi ini sarong madahom na tema sa pagdrowing saka pagpinta.

Hilingon an ritrato. Obserbahan nin marhay kun pano an pagkapakarhay kan mga prutas.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

149

Maging Artistiko

Still Life Painting kan mga Prutas

1. Obserbahan an iba-ibang prutas sa ibabaw kan lamesa. Hilingon an saindang mga kolor, korte, tekstura, saka kun pano ini nagkaparatong-patong sa kada saro.

2. Idrowing an mga pinakarhay na mga prutas gamit an saimong lapis.

3. Pintahan ini nin watercolor.4. Para magluwas na garo tunay an mga prutas, maggamit

nin nuetral colors arog kan puti o itom.5. Tanganing maging lasaw an kolor kan saimong prutas,

dagdagan nin puti na kolor an napili mong kolor gamit an saimong brush-wire.

6. Tanganing maging medyo madiklom an kolor kan saimong prutas, dagdagan an napili mong kolor nin itom.

7. Paalangon dangan idukot ini sa blackboard para markahan an saimong gibo.

Purbaran

Koloran an ritrato gamit an watercolor na mabagay sa mga kolor na nasa ibaba. (Primary saka Secondary Colors)

Violet Yellow Pula Berde Asul Orange

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

150

Isaisip Mo

An still life painting iyo an pakapakarhay kan mga bagay na daing buhay o kan mga bagay na natural o gibo kan tawo.

Ipahiling an Tibay

Magdrowing nin kun an saimong simbag Iyo, kun an simbag Dai dangan ipaliwanag an napiling simbag.

1. Napintahan ko daw na garo totoo an sakuyang still life kan mga prutas?

Iyo Dai Tano?

2. Napintahan ko daw nin tamang kolor an sakuyang still life?

Iyo Dai Tano?

3. Nagpahiling daw nin overlapping kan mga bagay an sakuyang artwork?

Iyo Dai Tano?

4. Nakipag-ulay daw ako sa sakuyang mga kaklase manungod kan sakuyang artwork nin may pagrespeto?

Iyo Dai Tano?

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON6

151

An Lasaw (Tints) saka Diklom (Shades) kan Kolor

Katuyohan:

Nakakagibo nin lasaw saka diklom kan kolor sa paagi nin paghalo nin duwang kolor o sobra pa

Isipon Ini

An mga kolor iba-iba. May mga kolor na lasaw saka madiklom. Value an apod sa pagkalasaw o pagkadiklom kan sarong kolor.

An tints iyo an lasaw o malungsing values na nahahaman sa paagi kan pinaghalong sarong kolor saka puting kolor. Halimbawa an pink saka an light blue. An pink iyo an lasaw na kolor kan pula mantang an light blue iyo an lasaw na kolor kan asul.

An shades iyo an madiklom na values na nahahaman sa paagi kan pinaghalong sarong kolor saka itom na kolor. Halimbawa an kolor maroon igwa nin bahid kolor na pula saka an navy blue igwa nin bahid kolor na asul.

An pagkalasaw saka pagkadiklom kan kolor madepende sa dakul kan kolor na puti saka itom na dinagdag, halimbawa kaini an lasaw na pink (light pink), medyo makolor na pink (medium pink) saka makolor na pink (intense pink) na iyo man an sarong apod sa kolor na pula.

A. Lasaw na Kolor kan Pula (Tints of Color Red)

pula + puti = pink

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

152

B. Madiklom na Kolor kan Pula (Shades of Color Red)

pula + itom = maroon

Maging Artistiko

Pagkaigwa nin Tints saka Shades1. Ihanda an saimong watercolor saka iba pang kagamitan

sa pagpinta.2. Magdrowing nin tolong saradit na bilog sa saimong

papel.

+ =

3. Pintahan an enot na bilog nin kolor na asul saka an ikaduwang bilog nin kolor na puti.Paghaluon an asul saka an puti para makagibo in lasaw na asul. Pintahan an ikatolong bilog nin lasaw na asul.

+ =

4. Pintahan an enot na bilog nin kolor na pula saka an ikaduwang bilog nin kolor na itom.Paghaluon an kolor na pula saka an kolor na itom para makagibo nin madiklom na kolor pula.Pintahan an ikatolong bilog nin madiklom na kolor pula.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

153

Purbaran

Finger Painting

1. Ihanda an mga gamit na gagamiton sa aktibidad sa art.

2. Tahoban nin mga dyaryo an lamesang gagamiton.

3. Magkua nin pulot na gawgaw gamit an lumang kutsara sa painting table.

4. Ikalat an pulot sa oslo paper.

5. Budburan nin de-kolor na tina an pulot.

6. Budburan pa ini nin puting tina dangan haluon gamit an saimong kamot. Hinguhahon na maluwas an pagkalasaw o pagkadiklom kan kolor kan saimong pigpinta.

7. Pakatapos, budburan ini nin itom na tina dangan haluon an kolor kan saimong muro.

8. Hilingon nin marhay an resulta kan saimong finger painting ta baka igwa kang nagibo nin disenyo.

9. Paalangon an saimong nagibo dangan lagan nin titulo.

10. Linigan an lugar na saimong pinagtrabahohan.

Isaisip Mo

An lasaw (tint) iyo an pinaghalong sarong kolor sa kolor na puti mantang an diklom (shade) iyo an pinaghalong sarong kolor sa kolor na itom. An itom saka an puti an inaapod na neutral colors.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

154

Ipahiling an Tibay

Markahan an sadiri mo. Lagan nin tsek (4) an tamang kolum.

Mga PagbabasehanIgwang

Pagtubod sa Sadiri

Kulang an

Pagtubod sa Sadiri

Mayo nin Pagtubod sa Sadiri

1. Nahahalo ko an mga kolor nin tama.

2. Nakakagibo ako nin lasaw na kolor o tints saka madiklom na kolor o shades sa paagi nin pagdagdag nin puti o itom na kolor sa saro pa man na kolor.

3. Naipapahiling ko an kaogmahan saka kamundoan sa paagi kan finger painting.

4. Nakakatrabaho ako nin solo.

5. Kaya ko na ipahiling sa iba saka ipag-orgulyo an sakuyang painting.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON7

155

Pagpinta kan Mga Hayop

Katuyohan:

Naaapresyar an yaman kan kapalibotan saka an pagkakaiba kan mga hayop; huli ta mayo nin duwang hayop na pareho an korte, an kublit kan hawak, saka an kolor.

Isipon Ini

An ibang rehiyon sa satuyang nasyon mayaman sa mga hayop na naiiba pag-abot sa kolor saka sa tahob kan saindang mga kublit. Halimbawa an Tamaraw sa Mindoro, Pilandok sa Palawan, saka Philippine Eagle sa Davao, saka kadakul pang iba.

An mga hayop na ini igwa nin espesyal na mga pagbibistohan o characteristics na lalong nagpapayaman kan kagayonan kan satuyang kapalibotan. Igwa sinda nin makolor na tahob kan saindang kublit, iba-ibang tekstura saka pagkadarakula.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

156

Maging Artistiko

Gibohon: Pagpinta Gamit an Crayon Resist1. Magpili nin paborito mong hayop na makukua sa

saimong probinsya o rehiyon.2. Idrowing sa bond paper/oslo paper.3. Lagan an mga espasyo nin mga complementary color na

gusto mo, gamit an crayons.4. Lagan nin watercolor an saimong drowing gamit

an brush. Masdan kun pano an waks o crayons makikipaglaban sa watercolor o masdan kun an waks akoon an watercolor para matahuban an drowing.

1.

2.

3.

5. Gibohan nin titulo an saimong artwork.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

157

Isaisip Mo

An mga pisikal na pagbibistohan o physical characteristics kan mga hayop arog kan saindang mga pagkadarakula, kolor, tekstura, saka tahob kan saindang kublit nakakadagdag sa kagayonan kan kapalibotan.

Ipahiling an Tibay

Kopyahon an minasunod na tseklist sa notebook dangan markahan an saimong artwork. Lagan nin (4) an tamang kahon.

Mga Pagbabasehan

Mga Puntos

3Nagibo

2Dai Gayo Nagibo

1Dai Nagibo

1. Naipahiling ko daw an harmoniya sa paagi kan paggamit nin complementary colors?

2. Naipahiling ko daw sa sakuyang artwork an tekstura kan tahob kan kublit kan mga hayop sa samuyang lugar?

3. Naipahiling ko daw sa sakuyang artwork an crayon resist?

4. Natapos ko daw an sakuyang artwork sa tamang oras?

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

LEKSYON8

158

Pagpinta kan Mga Lalaw na Hayop (Wild Animals)

Katuyohan:

Naoobserbahan an mga bagay na pagbibistohan (characteristics) kan mga hayop na lalaw (wild animals) sa paagi kan paggibo nin mga kurit-kurit (sketches), pagpinta, paglaag nin tekstura kan mga tahob kan saindang mga kublit

Isipon Ini

An pagpinta iyo an saro sa mga magayon na gibohon sa art para maipahiling an emosyon saka mga ideya kan sarong artist. An mga painting pwedeng maging garo tunay kun magamit nin mga linya, mga kolor, saka tekstura. Kadakul na klase an mga pankolor arog kan watercolor, acrylic o poster paint, charcoal (oring), mga dahon, saka mga burak.

Hilingon an ritrato sa ibaba na sarong orig na lalaw dangan maanan na marhay an kublit kaini.

Nahiling nindo an iba-ibang linya na ginamit para maipahiling an tekstura kan kublit kan orig?

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

159

Maging Artistiko

Gibohon an minasunod:1. Magdrowing nin sarong hayop na lalaw sa sarong oslo

paper gamit an lapis.2. Dagdagan nin linya an kublit kaini para magluwas na

garo totoo.3. Pinturahan ini gamit dawa anong kolor na mainit (warm

colors) o kolor na malipot (cool colors).4. Tawan nin titulo an saimong painting.5. Ipasa ini sa saimong paratukdo dangan tabangan siya

kun sain ini pwedeng idispley.

Isaisip Mo

Para lalo pang mapagayon an painting, dagdagan ini nin mga linya, mga kolor, saka tekstura.

Purbaran

Bistohon an tekstura kan kublit kan minasunod na mga hayop na lalaw (maharaphap, makinis, matagas, malumoy) dangan koloran ini kan kolor na mainit (warm colors) o kolor na malipot (cool colors).

1. 2.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

DEPED COPY

160

3. 4.

5.

Ipahiling an Tibay

Maggibo nin kurit-kurit (sketches) kan sarong gamgam sa laog kan kahon kun naogma ka saka kontento na kan saimong painting. Mantang magdrowing nin sarong sira sa laog kan kahon kun gusto mo pa ining mapagayon.

Ipaliwanag an saimong simbag sa paagi kan pagsurat nin mga pangungusap sa saimong notebook.

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.