paper1 Ye2012 final สุดท้ายtdri.or.th/wp-content/uploads/2012/11/paper_1_ST_Ye2012.pdf · หัวข้อที่ 1. ประเทศไทยในกระแส

26 พฤศจกายน 2555 ณ หองบางกอกคอนเวนชนเซนเตอร บ โรงแรมเซนทาราแกรนด เซนทรลเวลด

การสมมนาวชาการประจาป 2555

“ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน: มายาคต ความเปนจรง โอกาสและความทาทาย” (ASEAN Economic Community: Myths, Reality, Potentials and Challenges)

หวขอท 1.

ประเทศไทยในกระแส AEC: มายาคต ความเปนจรง โอกาสและความทาทาย

โดย

สมเกยรต ตงกจวานชย เสาวรจ รตนคาฟ สนทร ตนมนทอง พลอย ธรรมาภรานนท สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

รวมจดโดย

มลนธชยพฒนา สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

สภาหอการคาแหงประเทศไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

และ มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

26 พฤศจกายน 2555 ณ หองบางกอกคอนเวนชนเซนเตอร บ โรงแรมเซนทาราแกรนด เซนทรลเวลด 3

กตตกรรมประกาศ

คณะผวจยขอขอบคณ ดร. เสนาะ อนากล, ดร. ณรงคชย อครเศรณ, ดร. วศาล บปผเวส, ดร. เอนก เหลาธรรมทศน และ ดร. ทตนนท มลลกะมาส ทใหแนวคดและขอมลทเปนประโยชนตอการเขยนบทความน

4 การสมมนาวชาการประจาป 2555 เรอง “ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน: มายาคต ความเปนจรง โอกาสและความทาทาย”

ประเทศไทยในกระแส AEC: มายาคต ความเปนจรง โอกาสและความทาทาย

สมเกยรต ตงกจวานชย เสาวรจ รตนคาฟ สนทร ตนมนทอง

พลอย ธรรมาภรานนท

1. บทนา

สอมวลชนและประชาชนไทยใหความสาคญตอการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) เปนอยางมาก ดงจะเหนไดจากการมขาวและความเหนเกยวกบผลกระทบของ AEC ผานสอมวลชนในประเทศไทยจานวนมากในแตละวน อยางไรกตาม ขาวและความเหนดงกลาวไมนอยสะทอนถงความเขาใจทคลาดเคลอน หรอ “มายาคต” (myth) ของคนไทยตอการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนทเกดขน ซงมผลทาใหคนไทยตนตระหนก หรอถกเบยงเบนความสนใจไปผดทศทาง ซงอาจทาใหเราไมสามารถแปลงโอกาสทมากบการเปลยนแปลงทเกดขนในภมภาคใหเปนประโยชนตอตนได

บทความนจะเสนอภาพ “ความเปนจรง” (reality) เกยวกบการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยน ในมมมองของคณะผวจยวา การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนในความเปนจรง (de facto integration) ไดเกดขนแลว ทงในดานการคา การลงทน และการเคลอนยายแรงงาน แตการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคนนแตกตางจากภาพของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ทมการกลาวถงกนโดยทวไปในประเทศไทย และจะวเคราะหถงโอกาสทจะเกดขนจากการรวมกลมดงกลาว ตลอดจนระบถงความทาทายของประเทศไทยในการเกบเกยวประโยชนทเกดขนใหไดมากทสด ในขณะทสามารถลดผลกระทบในดานลบได

2. มายาคต

สอมวลชนและประชาชนไทยมความตนตวตอการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558 เปนอยางมาก ดงจะเหนไดจากการมขาวและความเหนเกยวกบ AEC ผานสอตางๆ ในประเทศไทยมากมายในแตละวน อยางไรกตาม ขาวและความเหนดงกลาวจานวนมากสะทอนถงความเขาใจท


คลาดเคลอนหรอมายาคต (myth) ของคนไทยในวงการตางๆ ทงนกการเมอง สอมวลชนและนกธรกจ ทมตอการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนทเกดขน บทความนจะขอยกตวอยางของมายาคตทสาคญและพบบอยเพยง 4 ตวอยางดงน

มายาคตท 1: ในป พ.ศ.2558 จะเกดการเปลยนแปลงอยางมหาศาลตอประเทศไทยจากการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงเปนเศรษฐกจไรพรมแดน

มายาคตท 2: AEC ทาใหเกดการเคลอนยายแรงงานทกประเภทโดยเสร มายาคตท 3: ในป พ.ศ.2558 นกลงทนอาเซยนสามารถลงทนในธรกจภาคบรการในอาเซยนได

อยางเสร โดยไมมขอจากด มายาคตท 4: การรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยนคลายกบสหภาพยโรป (European Union:

EU) จงกอใหเกดความเสยงในลกษณะเดยวกน

มายาคตท 1: ในป พ.ศ. 2558 จะเกดการเปลยนแปลงอยางมหาศาลตอประเทศไทยจากการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงเปนเศรษฐกจไรพรมแดน

• "เมอ ‘ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน’ เปดจรง สงทเกดขนทนทกคอ 10 ประเทศสมาชกอาเซยนกจะไมม ‘พรมแดน’ ระหวางประเทศ โดยเงนทนและผคนจะสามารถเดนทางเขาออกประเทศสมาชกทงหมดไดอยางเสร" (คอลมนสต, สยามรฐ, 10 กนยายน พ.ศ. 2555)

• “ค.ศ. 2015 พ.ศ. 2558 หรออก 3 ปขางหนา กาแพงขวางกนทางเศรษฐกจและการคาระหวางประเทศในภมภาคอาเซยนจะถกทลายลง พรอมกบการกอกาเนดของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community) หรอในชอยอ ‘เออซ’ (AEC) เมอชวงเวลานนมาถง จะเกดความเปลยนแปลงตามมามหาศาล ... ยกตวอยาง เมอเออซถอกาเนด นอกจากจะทาใหมตลาดและฐานการผลตรวมกนเปนหนงเดยว ยงสงผลใหเกดการเคลอนยายสนคาและบรการอยางเสร เคลอนยายการลงทน และเงนทนอยางเสร รวมทงเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร” (คอลมนสต, ไทยรฐ, 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2555)

ขอเทจจรง แมวาเปาหมายทสาคญในระยะยาวของการม AEC คอการเปนตลาดและฐานการผลตเดยว1

ผานการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานมทกษะอยางเสร รวมถงมการเคลอนยายเงนทนเสรยงขน อยางไรกตาม ในป พ.ศ. 2558 หรอในระยะเวลาทใกลเคยงกน AEC จะยงไมทาใหเกดการเปลยนแปลงอยางมนยสาคญตอประเทศไทยอยางทเขาใจกน เนองจาก

1 เปาหมายสาคญ 4 ประการของ AEC ประกอบดวย การเปนตลาดและฐานการผลตเดยว (single market and production base) การเปนภมภาคทมความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจสง (highly competitive economic region) การพฒนาเศรษฐกจทเทาเทยมกน (equitable economic development) และการบรณาการทางเศรษฐกจเขากบเศรษฐกจโลกอยางสมบรณ (full integration into the global economy)


(1) การเคลอนยายสนคาอยางเสรไดมการดาเนนการโดยผานการลดภาษศลกากรภายใตกรอบเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) จากความตกลงเมอป พ.ศ. 2535 และเสรจสนเกอบสมบรณแลวในกรณของประเทศสมาชกอาเซยนเดม รวมทงประเทศไทย สวนประเทศสมาชกใหมของอาเซยน การลดภาษศลกากรของสนคาสวนใหญใหเหลอรอยละ 0 จะเกดขนในป พ.ศ. 2558 เปนอยางชาทสด แตการลดมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (non-tariff barriers: NTB) ซงเปนอปสรรคทางการคาทสาคญ กยงไมไดมความคบหนาเทาทควร

การลดภาษศลกากรใหแกกนและกนของประเทศอาเซยนเกดขนจากการลงนามในขอตกลงวาดวยการใชภาษพเศษทเทากนสาหรบเขตการคาเสรอาเซยน (Common Effective Preferential Tariffs for ASEAN Free Trade Area: CEPT-AFTA) ซงเปนขอตกลงทสาคญในการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) เมอป พ.ศ.2535 โดยเรมมผลบงคบใชและมการทยอยลดภาษตงแต พ.ศ. 2536 โดยมรายละเอยดดงน

- ประเทศสมาชกอาเซยนเดม 6 ประเทศ (ไดแก บรไน อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทย) ตองลดอตราภาษเหลอรอยละ 0-5 ภายในป พ.ศ. 2546 และรอยละ 0 ในป พ.ศ. 2553

- ประเทศสมาชกอาเซยนใหม 4 ประเทศ (ไดแก กมพชา ลาว เมยนมาร และเวยดนาม) ตองลดอตราภาษเหลอรอยละ 0-5 ภายในป พ.ศ. 2549 สาหรบเวยดนาม ภายในป พ.ศ. 2551 สาหรบลาวและเมยนมาร ภายในป พ.ศ. 2553 สาหรบกมพชา และรอยละ 0 ในป พ.ศ. 2558

จากผลการดาเนนการทผานมา อาจกลาวไดวา อาเซยนประสบความสาเรจอยางมากในการลดอตราภาษระหวางกน กลาวคอ ในป พ.ศ. 2554 ประเทศสมาชกอาเซยนเดม (ASEAN-6) ไดลดภาษลงเหลอรอยละ 0 เกอบทงหมด และไดยกเลกภาษนาเขาสาหรบสนคาอาเซยนแลวรอยละ 99.4 ของจานวนรายการสนคาทอยในรายการลดภาษทงหมด สวนประเทศสมาชกอาเซยนใหม (CLMV) ไดลดภาษนาเขาเหลอเพยงรอยละ 0-5 สาหรบสนคาอาเซยนแลวรอยละ 93.2 ของจานวนรายการสนคาทอยในรายการลดภาษทงหมด2

การลดหรอขจดภาษระหวางกนในประเทศสมาชกอาเซยนสงผลใหการคาภายในอาเซยนเตบโตอยางมาก ขาวเกยวกบการทผประกอบการอตสาหกรรมไทยในสาขาตางๆ เชน สงทอ และรองเทา กาลงเตรยมพรอมยกระดบการผลตเพอรบมอกบการเปดเสรการคาสนคาในกรอบ AEC ในป พ.ศ. 2555 ทพบในสอมวลชนบอยครง จงเปนขาวทมความสบสนอยางยง เพราะการเปดเสรการคาสนคาดงกลาวไดเกดขนมาหลายปแลว

2 คานวณโดยคณะผวจย


อยางไรกตาม การยกเลกหรอแกไขมาตรการทไมใชภาษ (non-tariff measures: NTMs)3 ซงมกสรางอปสรรคทางการคายงเปนประเดนทไมมความคบหนามากนก แมวาประเทศสมาชกอาเซยนไดลงนามในความตกลงวาดวยการคาสนคาอาเซยน (ASEAN Trade in Goods Agreement: ATIGA)4 ซงมผลบงคบใชเมอวนท 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 ทผานไปแลวกตาม ความตกลงดงกลาวมเนอหาครอบคลมประเดนตางๆ เชน การลดอตราภาษศลกากร (tariff liberalization) กฎวาดวยแหลงกาเนดสนคา (rules of origin) มาตการทไมใชภาษศลกากร (non-tariff measures) ศลกากร (customs) การอานวยความสะดวกทางการคา (trade facilitation) มาตรฐาน กฎระเบยบทางเทคนคและกระบวนการประเมนความสอดคลอง (standards, technical regulations and conformity assessment procedures) มาตรการดานสขอนามยและสขอนามยพช (sanitary and phyto-sanitary standards: SPS) และมาตรการเยยวยาทางการคา (trade remedy measures) เปนตน โดยมขอกาหนดทสาคญ เชน ใหยกเลกมาตรการทไมใชภาษภายในป พ.ศ. 2553 สาหรบประเทศสมาชกเดม (ยกเวนฟลปปนส) ภายในป พ.ศ. 2555 สาหรบฟลปปนส และภายในป พ.ศ. 2558 สาหรบประเทศสมาชกอาเซยนใหม อยางไรกตาม แนวทางการยกเลกมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษศลกากรดงกลาวอยบนพนฐานของความสมครใจ (voluntary basis) ของประเทศสมาชก ซงนาจะเปนสาเหตทมการยกเลกมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษศลกากรนอยมาก

ตารางท 1 แสดงใหเหนวา ประเทศสมาชกอาเซยนยงคงใชมาตรการทไมใชภาษ (NTMs) อยางแพรหลาย โดยเฉพาะมาตรการควบคมปรมาณและมาตรการทางเทคนค ทงน ขอจากดทสาคญของขอมลดงกลาวคอ การรายงานการใช NTMs เปนการรายงานตามความสมครใจของประเทศสมาชก ดงนน ประเทศสมาชกบางแหงอาจไมรายงานการใช NTMs ในบางรายการ โดยเฉพาะอยางยง ในกรณของกมพชา ลาว และเมยนมาร ซงมขอมลทจากด

นอกจากน กรณการรองเรยนเกยวกบมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษยงคงปรากฏเปนขาวใหเหนอยเปนประจา เชน ผสงออกไทยรองเรยนมายงรฐบาลไทยในกรณของอนโดนเซยและมาเลเซย ในขณะทลาวและกมพชากรองเรยนกรณทรฐบาลไทยใชมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (ดงแสดงในกรอบขอความท 1)

3 UNCTAD จดหมวดหมมาตรการทางการคาโดยแบง NTMs เปน 7 ประเภท ไดแก มาตรการกงภาษ มาตรการควบคมราคา มาตรการควบคมทางการเงน มาตรการออกใบอนญาตอตโนมต มาตรการควบคมปรมาณ มาตรการกงผกขาด และมาตรการทางเทคนค ทงน มาตรการหลกในการกดกนทางการคา (core NTMs) ประกอบดวย มาตรการควบคมราคา มาตรการควบคมทางการเงน และมาตรการควบคมปรมาณ ซงหากนามาใชจะเปนมาตรการกดกนการคา (Non-tariff Barriers: NTBs) ในขณะท non-core NTMS ประกอบไปดวยมาตรการทเหลอ ซงอาจจะเปนเครองมอในการกดกนทางการคาหรอไมกได แตมกจะถกใชเปนมาตรการในการลดการนาเขาเพอปกปองอตสาหกรรมภายในประเทศ 4 ทมา: http://www.thaifta.com/thaifta/Portals/0/atiga.pdf


กรอบขอความท 1 ตวอยางมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ

อนโดนเซยใชมาตรการทสงผลกระทบตอการสงออกไปยงอนโดนเซย เชน ลดจานวนทาเรอนาเขาผกผลไม

และพชสวน โดยไมใหนาเขาททาเรอ ณ กรงจาการตา ทาใหผกผลไมเสยหายและตนทนการขนสงสงขน และกาหนดเงอนไขและใชเวลานานในการออกใบอนญาตนาเขา เชน ผนาเขาตองไดรบหนงสอรบรองจากกระทรวงเกษตรและสหกรณของอนโดนเซยกอน ซงจะพจารณาตามความจาเปนและผลผลตภายในประเทศ รวมทงยงออกใบอนญาตนาเขาพชสวน เชน หอมแดง ลาไย กลวยไม ใหเฉพาะผนาเขาพชสวนเพอการผลต และผนาเขาพชสวนเพอธรกจการคาเทานน

กรณของมาเลเซย มระเบยบวาตองขออนญาตนาเขารถยนต โดยจะพจารณาเปนรายคนใหเฉพาะบรษททประกอบรถยนตและสงออกรถยนตเปนจานวนมาก และเฉพาะรนทไมมการประกอบในประเทศเทานน

กรณของไทย มการใชมาตรการทไมใชภาษเชนกน โดยสวนใหญเนนทสนคาเกษตร เชน นาเขามนฝรงไดในชวงเดอนกรกฎาคมถงธนวาคมของแตละป และนาเขาหอมหวใหญไดในชวงเดอนสงหาคมถงตลาคมของแตละป เปนตน

ทมา: Press Release กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ วนท 31 ต.ค. พ.ศ. 2555 และ http://www.thai-aec.com วนท

16 พ.ค. พ.ศ. 2555


ตารางท 1 มาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (NTMs) ในอาเซยน ประเภทของ NTMs NTMs ตามคาจากดความของ UNCTAD บรไน กมพขา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย เวยดนาม

มาตรการกงภาษ คาธรรมเนยมเพมเตม; ภาษภายในและคาธรรมเนยมจดเกบจากสนคานาเขา

O O O

มาตรการควบคมราคา มาตรการควบคมทางการเงน

อตราแลกเปลยนหลายอตรา O

มาตรการการออกใบอนญาตอตโนมต

การไมออกใบอนญาตอตโนมต O O O O O O O

มาตรการควบคมปรมาณ

การไมออกใบอนญาตอตโนมตกอนสาหรบสนคาออนไหว O O O O O O O O โควตา: การกาหนดโควตาตามความสามารถในการสงออก; โควตาสาหรบสนคาออนไหว

O O O O O O O

มาตรการหาม; มาตรการหามสาหรบสนคาออนไหว O O O O O O O O ขอจากดจานวนผประกอบการ O

มาตรการกงผกขาด การมชองทางเดยวสาหรบการนาเขา O O O O

มาตรการทางเทคนค ขอบงคบทางเทคนค

ขอกาหนดดานการใชเครองหมาย การตดฉลาก และการบรรจหบหอ

O O O O O

ขอกาหนดเกยวกบการทดสอบและตรวจสอบดานสขอนามย

O O O O O O O

โดยวตถประสงค/เหตผล เพอ

ความปลอดภยและมาตรฐานอตสาหกรรม

O O O O O O O

ขอบงคบเกยวกบสขภาพและสขอนามย และมาตรฐานคณภาพ

O O O O O O O O O

มาตรการดานสขอนามยและสขอนามยพช

O O O O O

วตถประสงคอนๆ O O การตรวจสอบกอนการสงออก O O O O O

หมายเหต: การจดประเภทของ NTMs และคาจากดความใชตาม UNCTAD Trade Analysis and Information System (TRAINS) Trade Control Measures Classification ทมา: Ando and Obashi, 2010, The pervasiveness of non-tariff measures in ASEAN – evidences from the inventory approach.


หากพจารณาเฉพาะมาตรการหลกในการกดกนทางการคาทไมใชภาษศลกากร5 (core-NTMs) เชน การใหใบอนญาตโดยไมใชวธอตโนมต (non-automatic licensing) การจากดปรมาณนาเขาหรอสงออก (เชน โควตา และใบอนญาตนาเขาหรอสงออก) และการจากดการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ พบวา ระดบของมาตรการหลกในการกดกนทางการคาทไมใชภาษศลกากรยงคงมสงโดยเฉพาะอยางยงในอนโดนเซย และมาเลเซย (ดตารางท 2)

ตารางท 2 ดชนขอจากดของมาตรการหลกในการกดกนทางการคาทไมใชภาษศลกากร

ประเทศ จานวนรายการ

สนคา อตราความชก

อตรา การครอบคลม

ดชนขอจากด มาตรการหลกใน

การกดกนทางการคา ทไมใชภาษ

บรไน 5224 0.17 0.15 0.16 กมพชา 5224 0.05 0.04 0.05 อนโดนเซย 5224 0.90 0.44 0.67 ลาว 5224 0.05 0.05 0.05 มาเลเซย 5224 0.61 0.42 0.52 เมยนมาร A 5224 0.08 0.07 0.07 เมยนมาร B 5224 0.17 0.10 0.14 ฟลปปนส 5224 0.03 0.03 0.03 สงคโปร 5224 0.04 0.04 0.04 ไทย 5224 0.03 0.03 0.03 เวยดนาม 5224 0.24 0.22 0.23

หมายเหต: 1. เมยนมาร B (เมยนมาร A) รวม (ไมรวม) การใชอตราแลกเปลยนหลายอตรา (multiple exchange rates) 2. อตราความชก (prevalence rate) คอคาเฉลยของปรมาณมาตรการหลกในการกดกนทางการคาทไมใช

ภาษตอรายการสนคา (tariff line) 3. อตราการครอบคลม (coverage rate) คอสดสวนของรายการสนคาทมมาตรการหลกในการกดกนทาง

การคาทไมใชภาษหลกตอรายการสนคาทงหมด 4. ดชนขอจากดมาตรการหลกในการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (Core NTM Restrictive Index) คอ

คาเฉลยถวงนาหนกของอตราความชก (รอยละ 50) และอตราการครอบคลม (รอยละ 50) ทมา: ERIA, ASEAN Economic Community Blueprint Mid-Term Review: Executive Summary, October 2012).

5 มาตรการทไมใชภาษศลกากร (Non-tariff measures: NTM) ในทน ถกจาแนกเปน 4 ประเภท ไดแก อปสรรคทางเทคนคตอการคา (technical barriers to trade) มาตรฐานสขอนามยและสขอนามยพช (sanitary and phyto-sanitary standards) มาตรการทางศลกากร (customs related measures) และมาตรการทไมใชภาษหลก (Core NTMs) (ทมา: ERIA, ASEAN Economic Community Blueprint Mid-Term Review: Executive Summary, October 2012).


(2) การเปดเสรภาคบรการและการลงทนยงไมมความคบหนามากนก

ในสวนของการเปดเสรคาบรการ อาเซยนดาเนนงานดงกลาวภายใตกรอบความตกลงวาดวยบรการของอาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS) โดยผานรอบการเจรจาโดยมงหวงใหมระดบการผกพน (levels of commitment) ทเพมมากขนในแตละรอบการเจรจา โดยมสาขาหลก (priority areas) ไดแก การขนสงทางอากาศ เทคโนโลยสารสนเทศ สขภาพ ทองเทยว และโลจสตกส (ดตารางท 3) อยางไรกตาม การเปดเสรบรการดงกลาวยงคงตองเปนไปตามกฎหมายภายในประเทศ ซงประเทศสมาชกอนตองยอมรบและปฏบตตาม นอกจากน ความตกลงดงกลาว ยงใหความยดหยนแกประเทศสมาชกทยงไมพรอมทจะดาเนนการเปดเสรตามแผนการดาเนนงานทกาหนดไวดวย ทาใหการเปดเสรภาคบรการขนอยกบความพรอมและความสมครใจของแตละประเทศ และไมมความคบหนามากนก (ดรายละเอยดใน เดอนเดน, 2555)

ตารางท 3 เปาหมายของสดสวนการถอหนของชาวอาเซยน

สาขาบรการ ภายในป พ.ศ.2551 ภายในป พ.ศ.2553 ภายในป พ.ศ.2556 ภายในป พ.ศ.2558

4 สาขาหลก อยางนอยรอยละ 51 อยางนอยรอยละ 70

โลจสตกส อยางนอยรอยละ 49 อยางนอยรอยละ 51 อยางนอยรอยละ 70

อนๆ อยางนอยรอยละ 49 อยางนอยรอยละ 51 อยางนอยรอยละ 70 ทมา: ASEAN Economic Community Blueprint, 2008.

ในดานการเปดเสรการลงทน อาเซยนดาเนนการเปดเสรการลงทนผานความตกลงวาดวยการ

ลงทนอาเซยน (ASEAN Comprehensive Investment Agreement: ACIA) ซงครอบคลมการลงทนในธรกจ 5 สาขา ประกอบดวย เกษตร ประมง ปาไม เหมองแร และอตสาหกรรมการผลต รวมถงบรการทเกยวเนองกบสาขาดงกลาว โดยสมาชกอาเซยนสามารถสงวนสาขาทยงไมพรอมเปดตลาดได6 ในสวนของการเคลอนยายเงนทนโดยเสรยงขน อาเซยนใหความสาคญกบการรวมกนและการพฒนาตลาดทน

แตตองดาเนนการอยางมลาดบขนตอนและสอดคลองกบนโยบายและความพรอมของประเทศสมาชก โดยไมมการทาขอตกลง ทาใหการเปดเสรการเคลอนยายเงนทนเปนไปตามความสมครใจของประเทศสมาชกอกเชนกน

(3) การเปดเสรการเคลอนยายแรงงาน

การเคลอนยายแรงงานมเพยงขอตกลงวาดวยการยอมรบรวม (Mutual Recognition Arrangements) ใน 8 วชาชพเทานน และยงไมมความคบหนาในการเคลอนยายของนกวชาชพทเกดขนจรง ดงจะกลาวถงตอไปในหวขอมายาคต 2

6 รายการขอสงวนของไทยมระดบการเปดเสรเทากบกฎหมายภายในทบงคบใชอย (ทมา: กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ)


โดยสรป กรอบเวลาในการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในวนท 1 มกราคม พ.ศ.2558 ซงตอมาไดถกเลอนออกมาเปนวนท 31 ธนวาคม พ.ศ.2558 จงไมใชกรอบเวลาทมความหมายตอประเทศไทยมากนก เนองจากในชวงเวลาดงกลาว จะไมเกดการเปลยนแปลงใหญตอเศรษฐกจไทยอยางทเชอกนในวงกวาง ทงน การเปลยนแปลงทสาคญบางประการคอ การเปดเสรการคาสนคาไดเกดขนมาหลายปแลว สวนการเปลยนแปลงทสาคญอนๆ ซงอยในความตกลง AEC กยงจะไมเกดขนในเรววน ทสาคญ อาเซยนหลงป พ.ศ.2558 กยงมความหางไกลจากความเปนเขตเศรษฐกจทไรพรมแดนอยเชนเดม

มายาคตท 2: AEC ทาใหเกดการเคลอนยายแรงงานโดยเสร

• “ในอนาคตเมอม AEC แรงงานภาคการเกษตร กอสราง อตสาหกรรม ทมฝมอจะถกดดไปทอน แลวแรงงานไรทกษะจากเพอนบานจะทะลกเขามาแทนอยางเสร นากลวครบ กรงเทพฯ จะแออด ขยะจะลนเมอง โจรพโล บอารเอน กอการรายทงหลายจะสามารถเขากรงเทพฯ ประเทศไทย ไดงายกวาเดม” (คอลมนสต, แนวหนา, 15 เมษายน พ.ศ.2555)

• “หากเขาสเออซเตมรปแบบกมความเปนไปไดทคนของประเทศเพอนบานจะเขามาทางานในธรกจบรการขนสงมากขน” (ขาราชการ, คมชดลก, 5 ตลาคม พ.ศ.2555)

• อกหนอยคนไทยคงตกงานกนหมด เพราะเพอนบานเกงๆ จะเขามาแยงงานทา” (คอลมนสต, ขาวสด, 10 สงหาคม พ.ศ.2555)

• “ปจจบนมชาวตางชาตเขามาทางานเปนผชวยแพทย ทปรกษาทางการแพทยในประเทศจานวนมาก เพราะยงไมสามารถใหการรกษาในฐานะแพทยไดเนองจากตดขดขอกฎหมาย แตเมอถงเวลาเปดเสรดานการเคลอนยายแรงงานฝมอ กลมคนเหลานจะสามารถทางานในฐานะแพทยไดทนท” (ขาราชการ, โลกวนน, 17 มกราคม พ.ศ2555)

ขอเทจจรง ภายใตแผนงานสการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) การเคลอนยาย

แรงงานโดยเสร ครอบคลมเฉพาะแรงงานวชาชพทมทกษะเทานน โดยไมเกยวของกบแรงงานไรทกษะเลย ทงน ในสวนของแรงงานวชาชพทมทกษะ จะมการออกวซาใหสะดวกมากขน และปรบปรงกฎระเบยบใหสอดคลองเปนมาตรฐานเดยวกนดวย

แนวทางหลกในการเคลอนยายแรงงานทกษะโดยเสรจะดาเนนการผานกลไกทเรยกกนวา “การจดทาขอตกลงวาดวยการยอมรบรวม” (Mutual Recognition Arrangements: MRAs) ซงเปนขอตกลงระหวางประเทศสมาชกทระบถงคณสมบตของนกวชาชพทสาคญ ไดแก คณสมบตดานการศกษา ประสบการณทางาน การผานการทดสอบความรเพอขนทะเบยนวชาชพหรอไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพ คณสมบตทสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวชาชพอยางตอเนอง (Continuing Professional Development: PD) และการไดรบใบรบรองจากสภาวชาชพวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนควชาชพและจรยธรรมในการประกอบอาชพ เพอเปนเงอนไขในการไดรบอนญาตใหทางานใน


ประเทศสมาชกอน ทงน ขอตกลงการยอมรบรวมทมผลบงคบใชแลวจะชวยอานวยความสะดวกให ผประกอบวชาชพทข นทะเบยนหรอไดรบใบอนญาตจากหนวยงานทเกยวของในประเทศตนเองไดรบการยอมรบและสามารถประกอบวชาชพในประเทศสมาชกอนไดงายขน แตกไมไดเปนการยอมรบโดยอตโนมต (automatic recognition) ตามความหมายของ MRA ทใชกนทวไปในกรอบความตกลงการคาระหวางประเทศอนๆ เชน สหภาพยโรป7 และออสเตรเลยกบนวซแลนด เนองจากจะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศอาเซยนทเปนเจาบานดวย

ในปจจบน ประเทศสมาชกอาเซยนไดลงนามรบรอง MRAs ไปแลวทงสน 8 ฉบบ ซงครอบคลมสาขาบรการวชาชพดงนคอ วศวกร พยาบาล สถาปนก นกสารวจ นกบญช แพทย ทนตแพทย และบคลากรดานวชาชพทองเทยว (ดตารางท 4)

ตารางท 4 ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวม (MRAs) ในสาขาบรการวชาชพ 8 สาขา ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวม (MRAs) วนและสถานทลงนาม

ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพวศวกรรม 9 ธนวาคม 2548 ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพพยาบาล 8 ธนวาคม 2549 ณ เมองเชบ ประเทศฟลปปนส ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพสถาปตยกรรม

19 พฤศจกายน 2550 ณ ประเทศสงคโปร กรอบความตกลงวาดวยการยอมรบรวมในคณสมบตวชาชพ ดานการสารวจ กรอบความตกลงวาดวยขอตกลงการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพบญช

26 กมภาพนธ 2552 ณ จงหวดเพชรบร ประเทศไทย ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพแพทย ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพทนตแพทย

ขอตกลงวาดวยการยอมรบรวมในสาขาบรการวชาชพทองเทยว

- 9 มกราคม 2552 โดยประเทศสมาชกทงหมดยกเวนไทย ณ กรงฮานอย ประเทศเวยดนาม

- 9 พฤศจกายน 2555 โดยไทย ณ กรงเทพมหานคร ประเทศไทย

ทมา: สานกเลขาธการอาเซยน (ASEAN Secretariat)

ดงทกลาวขางตน นอกจากจะตองมคณสมบตตามเกณฑทระบไวในขอตกลงวาดวยการยอมรบ

รวมแลว การประกอบวชาชพในประเทศอาเซยนยงมเงอนไขวา จะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศเจาบานดวย (ดภาคผนวก ก สาหรบรายละเอยดเกยวกบ MRAs และกฎระเบยบภายในของแตละสาขาวชาชพ) สาหรบประเทศไทยนน กฎระเบยบภายในประเทศไดระบเงอนไขทไมงายนกสาหรบนกวชาชพอาเซยนทจะเขามาทางานในประเทศไทยได เชน พยาบาล ทนตแพทย และแพทย ตองสอบความรโดยใชขอสอบและเขยนคาตอบเปนภาษาไทย ดงแสดงในตารางท 5 ซงนาจะทาใหมนกวชาชพอาเซยนในสาขาดงกลาวจานวนนอยมากทจะสามารถเขามาประกอบอาชพในประเทศไทยได ดงนน เราอาจกลาวไดวา หลกเกณฑดงกลาวนาจะมผลทาใหการเคลอนยายแรงงานมทกษะเกดขนไดนอยมาก เพราะยงตองปฏบตตามทกฎระเบยบของแตละประเทศกาหนด

7 ดรายละเอยดไดจาก Directive 2005/36/EC on the recognition of professional qualifications


ตารางท 5 คณสมบตของนกวชาชพภายใตกฎระเบยบในประเทศ วชาชพ กฎหมายภายในประเทศ

วศวกร ตองรวมงานกบนกวชาชพไทยทมใบอนญาตเทานน/หากประกอบอาชพลาพง ตองไดรบการประเมนโดยสภาวชาชพวาสามารถเขาใจมาตรฐานการปฏบตวชาชพ ซงเปนภาษาไทย รวมถงขอบงคบตางๆ สถาปนก

พยาบาล สอบความรโดยใชขอสอบและเขยนคาตอบเปนภาษาไทย

ทนตแพทย แพทย

นกบญช ผทาบญช: มความรภาษาไทยดพอทสามารถทาบญชเปนภาษาไทย และมความรดานมาตรฐานการบญชและกฎหมายภาษอากรของไทย ผสอบบญช: มความรภาษาไทยดพอทสามารถสอบบญชและจดทารายงานเปนภาษาไทยได

นกสารวจ ไมอนญาตใหบคคลซงไมมสญชาตไทยไดขนทะเบยนหรอรบใบอนญาตประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม

นอกจากน ความคบหนาในการขนทะเบยนซงเปนเงอนไขเบองตนของการเคลอนยายนกวชาชพอาเซยนในบางสาขายงคงมนอยมาก เชน จานวนวศวกรอาเซยนทจดทะเบยนยงคงมนอย และสมาชกอาเซยนหลายประเทศ รวมทงประเทศไทย ยงไมมจานวนวศวกรอาเซยนทจดทะเบยนเลย เนองจาก การดาเนนการรางระเบยบคณสมบตในการเปนวศวกรอาเซยนยงไมเสรจสนสมบรณ (ตารางท 6)

ตารางท 6 จานวนวศวกรอาเซยนทจดทะเบยน

ประเทศ จานวนวศวกรอาเซยนทจดทะเบยน

บรไน -

กมพชา -

อนโดนเซย 99

ลาว -

มาเลเซย 160

เมยนมาร -

ฟลปปนส -

สงคโปร 190

ไทย -

เวยดนาม 84

ทงหมด 533

ทมา: ASEAN Chartered Professional Engineering Coordinating Committee

ความเชอในวงกวางทวา การม AEC จะทาใหเกดการเคลอนยายแรงงานโดยเสรในอาเซยน จนถงขนแยงงานกน จงหางไกลจากความจรงมาก และกอใหเกดความตนตระหนกในสงคม


มายาคตท 3: AEC จะทาใหนกลงทนอาเซยนสามารถลงทนในธรกจบรการไดอยางเสร โดยไมมขอจากด ตงแตป 2558

• “นบจากป 2553 อตสาหกรรมบรการกาหนดใหปรบเกณฑการถอหนของนกลงทนตางชาต จากใหถอครองไมเกนรอยละ 49 เพมเปนรอยละ 70 และจะทยอยปรบเพมขนเรอยๆ จนป 2558 จะไมมการกาหนดการถอครองของตางชาตเลย ... ธรกจบรการของไทยสามารถเขาไปลงทนในกลมประเทศเพอนบานไดโดยเสร ไมมขอกาหนดเรองหนสวน” (นกการเมอง, สยามธรกจ, 31 สงหาคม พ.ศ.2555)

ขอเทจจรง

แผนการดาเนนการประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) สงเสรมใหมการเปดเสรการคาบรการ โดยมเปาหมายคอใหนกลงทนอาเซยนสามารถถอหนในธรกจบรการไดอยางนอยรอยละ 70 และไมใหมขอจากดการคาบรการแบบขามพรมแดน รวมถงเงอนไขในการจดตงธรกจ

อยางไรกตาม การเปดเสรภาคบรการดงกลาวขนอยกบกฎหมายภายในของแตละประเทศ และมการใหความยดหยนแกประเทศสมาชกทยงไมพรอมจะดาเนนการตามเปาหมายทกาหนด ซงสงผลใหกรอบการเปดเสรภาคบรการภายใต AEC ซงเปนไปตามความสมครใจของประเทศสมาชกยงมความคบหนาไมมากนก ทงน สาหรบประเทศไทย พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ไมอนญาตใหคนตางดาวถอหนมากกวารอยละ 49 ในธรกจบรการ ดงนน การเปดเสรภาคบรการของไทยภายใต AEC จงอยในระดบทจากดมาก (ด เดอนเดน, 2555) ความเชอทวา การม AEC จะทาใหนกลงทนอาเซยนสามารถลงทนในธรกจบรการไดอยางเสร โดยไมมขอจากด จงเปนเพยงมายาคต ซงจะไมเปนจรงในระยะเวลาอนใกล

มายาคตท 4: การรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยนคลายกบสหภาพยโรป (European Union: EU) จงกอใหเกดความเสยงในลกษณะเดยวกน

• “การรวมตวกนทางเศรษฐกจของสมาชกอาเซยนมลกษณะคลาย EU ของยโรป เพยงแตอาเซยนไมใชเงนสกลเดยวกน” (คอลมนสต, ขาวสด, 2 กนยายน พ.ศ.2555)

• “ประชาคมอาเซยนลอกแบบมาจากประชาคมยโรปทงดน ซงมนพงคาตาเราอย อาเซยนกจะพง” (คอลมนสต, บานเมอง, 13 กนยายน พ.ศ.2555)

• “ประชาคมอาเซยนลอกแบบมาจากประชาคมยโรป เอา 10 ชาตอาเซยน ไทย, ลาว, เขมร, พมา, อนโดนเซย, เวยดนาม, บรไน, กมพชา, สงคโปร, มาเลเซย มาเปนประชาคมเดยวกน แลวจะมการเปดเสรมากมายหลายอยาง ทงการเงน การทางานของผคน เลอนไหลไดตามใจ และอนๆ” (คอลมนสต, บานเมอง, 27 กมภาพนธ พ.ศ.2555)


ขอเทจจรง AEC แตกตางกบสหภาพยโรป (European Union: EU) ทงในแงของโครงสรางและระดบการ

รวมกลมทางเศรษฐกจ ในดานโครงสราง รฐสมาชกของ EU รวมตวกนผานการทาสนธสญญา (EU Treaties) ซงเปนขอตกลงทมผลผกพนระหวางสมาชก โดยมการกาหนดความสมพนธระหวางสหภาพยโรป และประเทศสมาชก ตลอดจนสถาบนหรอหนวยงานทถกจดตงขนภายในสหภาพยโรป เชน สภายโรป (European Parliament) คณะมนตรยโรป (European Council) คณะกรรมาธการยโรป (European Commission) ศาลยตธรรม (Court of Justice) และธนาคารกลางยโรป (European Central Bank) เปนตน โดยสถาบนเหลานมอานาจการตดสนใจซงมผลผกพนกบรฐสมาชก การรวมตวของสหภาพยโรปจงมรปแบบเปนองคกรระหวางประเทศเหนอรฐ (supra-national authority) ซงทาใหการรวมกลมของสหภาพยโรปมลกษณะทมผลผกพนและมความเปนเอกภาพสง อนชวยใหประเทศสมาชกของสหภาพยโรปสามารถกาหนดนโยบายระดบภมภาครวมกนไดในหลายดาน

ในทางกลบกน อาเซยนถกจดตงผานกฎบตรอาเซยนซงเปนเสมอนรฐธรรมนญ ทาใหอาเซยนเปนองคกรทอยบนพนฐานของกฎกตกา (rule-based organization) ทประกอบไปดวยเสาหลก 3 ประการ8 โดยม AEC เปนหนงในสามเสาหลกทถกจดตงจากแผนการดาเนนการประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) ซงเปนเพยงความตกลงระหวางประเทศสมาชกเพอกาหนดทศทางการดาเนนงานใหชดเจนตามกรอบระยะเวลาทกาหนด แตการปฏบตตามความตกลงอยบนพนฐานของความพรอมและความสมครใจของสมาชก9

นอกจากน โครงสรางการรวมกลมของทงอาเซยนและ AEC ยงเปนรปแบบของความสมพนธระหวางรฐ (intergovernmental relation) ซงเปนความรวมมอระหวางรฐสมาชกโดยทแตละรฐคงไวซงอานาจอธปไตยและมสถานะเทาเทยมกน โดยไมไดมการสรางองคกรเหนอรฐขนมาแบบสหภาพยโรป การตดสนใจดาเนนการใดๆ ของอาเซยนจงตองไดรบความยนยอมจากประเทศสมาชกทงหมด ซงทาใหเกดความลาชาในการดาเนนนโยบายตางๆ รวมกน

ในอกดานหนง หากพจารณาในแงมมของระดบของการรวมกลมทางเศรษฐกจ เราจะพบวา ระดบการรวมกลมทางเศรษฐกจจาแนกได 5 ระดบ ดงตารางท 7 คอ เขตการคาเสร (free trade area: FTA) สหภาพศลกากร (custom union) ตลาดรวม (common market) สหภาพเศรษฐกจ (economic union) และสหภาพการเมอง (political union) โดยมระดบความเขมขนของการรวมกลมทางเศรษฐกจทแตกตางกน ดงน

8 เสาหลก 3 ประการของประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ประกอบดวย ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community: APSC) และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community: ASCC) 9 กลไกการดาเนนงานทสาคญคอ รฐมนตรทกากบดแลดานตางๆ จะรบผดชอบตอการดาเนนงานตามแผนงาน และตดตามการดาเนนงานใหเปนไปตามพนธกรณเฉพาะในขอบเขตทเกยวของ และรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนในฐานะรฐมนตรทรบผดชอบการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนจะดแลรบผดชอบการดาเนนงานตามแผนงานในภาพรวม (ทมา: ASEAN Economic Community Blueprint, Association of Southeast Asian Nations, 2008).


1. เขตการคาเสร มการยกเลกภาษนาเขาและโควตาระหวางกน 2. สหภาพศลากร เปนเขตการคาเสร ซงมการกาหนดอตราภาษศลกากรสาหรบประเทศ

นอกกลมในอตราเดยวกน 3. ตลาดรวม เปนสหภาพศลกากร ซงอนญาตใหมการเคลอนยายทนและแรงงานโดยเสร 4. สหภาพเศรษฐกจ เปนตลาดรวม ซงใชนโยบายการเงนและการคลงรวมกน 5. สหภาพการเมอง เปนสหภาพเศรษฐกจ ซงใชนโยบายทางการทหารและตางประเทศ

รวมกน

ตารางท 7 ระดบการรวมกลมทางเศรษฐกจ

ยกเลกภาษ

และโควตา

อตราภาษ

ศลกากรเดยวกน

สาหรบประเทศ

นอกกลม

เคลอนยาย

ทนและ

แรงงานเสร

ใชนโยบาย

การเงนและ

การคลงรวมกน

ใชนโยบายทาง

การทหารและ

ตางประเทศ

รวมกน

เขตการคาเสร

AEC จากดมาก

สหภาพศลกากร

ตลาดรวม

สหภาพเศรษฐกจ

สหภาพการเมอง

ทมา: Jovanovic (2011)

จากตารางดงกลาว จะเหนวา สหภาพยโรปซงเปนสหภาพเศรษฐกจ มระดบการรวมกลมทาง

เศรษฐกจทสงกวา AEC อยมาก กลาวคอ สหภาพยโรปมการยกเลกภาษศลกากรระหวางกน ดาเนนนโยบายการคาเดยวกนกบประเทศนอกกลม มการเคลอนยายทนและแรงงานภายในอยางเสร ใชนโยบายทางการเงนรวมกน รวมทงใชนโยบายการคลงทสอดคลองกน ในขณะท AEC มจดประสงคหลกคอตองการใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว โดยมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานทกษะอยางเสร รวมถงมการเคลอนยายเงนทนเสรยงขน ดงนน โดยสาระสาคญแลว AEC จงมลกษณะเปนเพยงเขตการคาเสร ซงอนญาตใหมการเคลอนยายทนและแรงงานเสรอยางคอนขางจากดเทานน ความเชอทวา การรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยนคลายกบสหภาพยโรป ซงมความเสยงทจะประสบปญหาในลกษณะเดยวกน จงหางไกลจากความจรงเปนอยางมาก และอาจมผลในการปดกนการรวมกลมในภมภาคไมใหมการพฒนาตอไป ทงทการรวมกลมดงกลาวจะกอใหเกดประโยชนตอประเทศไทยหลายประการ ดงทจะกลาวถงในสวนตอไป


3. ความเปนจรง (Reality) แมวาประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) จะยงไมบรรลเปาหมายการเปนตลาดเดยวอยาง

แทจรงในป พ.ศ. 2558 ตามทเขาใจกนโดยทวไป แตการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนในความเปนจรง (de facto integration) ไดเกดขนแลวทงในดานการคา การลงทน และการเคลอนยายแรงงาน

3.1 การคา

ดงทกลาวมาขางตน การเปดเสรการคาสนคาในอาเซยนไดเกดขนนานแลว โดยมการดาเนนการผานการลดภาษศลกากรภายใตกรอบเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) นบตงแตป พ.ศ. 2536 และในปจจบน ประเทศสมาชกอาเซยนสวนใหญไดลดอตราภาษศลกากรระหวางกนเหลอรอยละ 0 แลว (ตารางท 8 และดรายละเอยดไดในภาคผนวก ข) ดงน

- ประเทศสมาชกอาเซยนเดมไดลดอตราภาษเหลอรอยละ 0 สาหรบสนคาอาเซยนเฉลยถงรอยละ 99.4 ของจานวนรายการสนคาทงหมด โดยสงคโปรไดลดภาษเหลอรอยละ 0 สาหรบสนคาทกรายการ ในขณะทมาเลเซยไดลดภาษเหลอรอยละ 0 นอยทสดคอเพยงรอยละ 98.9 ของจานวนรายการสนคาทงหมดเทานน

- ประเทศสมาชกอาเซยนใหม (CLMV)10 ไดลดอตราภาษเหลอรอยละ 0-5 สาหรบสนคารอยละ 93.2 ของจานวนรายการสนคาทงหมด โดยเวยดนามลดอตราภาษเหลอรอยละ 0-5 มากทสดคอรอยละ 98.7 ของจานวนรายการสนคาทงหมด ในขณะท กมพชาลดอตราภาษเหลอรอยละ 0-5 นอยทสดคอ รอยละ 81 ของจานวนรายการสนคาทงหมด

10 CLMV หมายถง กมพชา (Cambodia) ลาว (Laos) เมยนมาร (Myanmar) และเวยดนาม (Vietnam)


ตารางท 8 สดสวนของรายการสนคา (พกดศลกากร 6 หลก) ทมการลดอตราภาษระหวางประเทศสมาชกอาเซยน

(หนวย: รอยละ)

ประเทศ อตราภาษ

รวม รอยละ 0 รอยละ 1-5 มากกวารอยละ 5 สงคโปร 100.0 0.0 0.0 100 ไทย 99.8 0.0 0.2 100 บรไน 99.5 0.0 0.5 100 ฟลปปนส 99.1 0.0 0.9 100 อนโดนเซย 99.2 0.0 0.8 100 มาเลเซย 98.9 0.0 1.1 100 ลาว 73.7 22.5 3.8 100 เวยดนาม 58.9 39.8 1.3 100 กมพชา 8.7 72.3 19.0 100 เมยนมาร 4.4 92.6 3.0 100 เฉลยอาเซยนเดม 99.4 0.0 0.6 100 เฉลย CLMV 36.4 56.8 6.8 100 เฉลยอาเซยนทงหมด 74.2 22.7 3.1 100

ทมา: คานวณโดยคณะผวจย โดยใชขอมลของกระทรวงพาณชยและกรมศลกากร (ณ ป พ.ศ. 2554)

ผลกระทบจากการลดอตราภาษในอาเซยนสงผลใหมมลคาการคาสนคาระหวางอาเซยนมากยงขน โดยจะเหนไดวา ในชวง 10 ปทผานมา มลคาการคาของไทยกบอาเซยนเพมสงขนมากกวาเทาตว โดยจากเดม 1,004 พนลานบาทในป พ.ศ. 2544 เปน 2,763 พนลานบาทในป พ.ศ. 2554 อยางไรกตาม สดสวนการคาของไทยกบอาเซยนในชวงหลงเรมคงทอยในระดบรอยละ 20 (ดภาพท 1)

ภาพท 1 มลคาและสดสวนการคาของไทยกบอาเซยน ป พ.ศ.2544-2554

ทมา: กระทรวงพาณชย

1,0041,0491,207

1,493

1,8461,935 2,0012,322

1,9572,3762,76318 18 19 19 20 20 20 20 20 20 20

0

5

10

15

20

25

30

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554

อาเซยน(9) สดสวนตอมลคาการคาทงหมด

พนลานบาท รอยละ


ในสวนของการคาระหวางไทยกบ CLMV นน ในระยะเวลา 10 ปทผานมา มลคาการคาของไทยกบ CLMV ไดเพมสงขนมากกวา 4 เทาตวจากเดม 145 พนลานบาทในป พ.ศ.2544 เปน 672 พนลานบาทในป พ.ศ. 2554 นอกจากน สดสวนการคาของไทยใน CLMV เพมสงขนมากอยางเหนไดชด จากเดมรอยละ 14 ของมลคาการคาของไทยในอาเซยนทงหมดในป พ.ศ. 2544 เปนรอยละ 24 ในป พ.ศ.2554 (ภาพท 2)

ภาพท 2 มลคาและสดสวนการคาของไทยกบ CLMV ป พ.ศ. 2544-2554

ทมา: กระทรวงพาณชย

โดยสรป อาเซยนไดมการเปดเสรการคาโดยการลดอตราภาษศลกากรระหวางกนนบตงแตป พ.ศ. 2536 ซงทาใหในปจจบน ประเทศสมาชกอาเซยนสวนใหญไดลดอตราภาษลงเหลอรอยละ 0 แลว นอกจากน ในชวง 10 ปทผานมา (ป พ.ศ. 2544-2554) ประเทศไทยมมลคาการคาในอาเซยนเพมสงขนอยางตอเนอง แมวาสดสวนเมอเทยบกบการคาทงหมดเพมขนไมมากนก ขณะทมลคาและสดสวนการคาของไทยกบ CLMV เพมสงขนมากอยางเหนไดชด

3.2 การลงทนโดยตรง

อาเซยนโดยเฉพาะอยางยง CLMV ไดกลายเปนแหลงลงทนโดยตรงในตางประเทศของไทยทสาคญทสด โดยในชวงป พ.ศ. 2548-2554 สดสวนการลงทนโดยตรงของไทยในอาเซยนคดเปนรอยละ 31 ของมลคาการลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศทงหมด และการลงทนของไทยใน CLMV คดเปนรอยละ 38 ของมลคาการลงทนโดยตรงของไทยในอาเซยนทงหมด (ดตารางท 9)

สวนในดานการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมาไทยนน ในชวงป พ.ศ. 2548-2554 ญปนยงคงมสดสวนของมลคาการลงทนเฉลยสงทสด (รอยละ 25 ของมลคาทงหมด) รองลงมาคออาเซยน (รอยละ 19) และสหภาพยโรป (รอยละ 18) (ดตารางท 10)

145 148 174 230 309 376 392 518 484 557 672859 902 1,033

1,2631,5361,5591,609

1,8031,473

1,8182,09114 14 14 15

1719 20

2225

23 24

0

5

10

15

20

25

30

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554มลคาการคากบ CLMVมลคาการคากบอาซยน (5)สดสวนการคากบ CLMV ตอการคากบอาเซยนทงหมด

พนลานบาท รอยละ


ตารางท 9 มลคาการลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ ป พ.ศ.2548-2554 (หนวย: ลานบาท)

ประเทศ 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 สดสวนเฉลยตอทงหมด

อาเซยน 30,036 33,684 93,141 119,019 114,767 109,568 510,999 31.1 CLMV 9,703 9,806 74,131 67,428 58,228 22,159 142,030 11.9

สหภาพยโรป 1,981 2,672 14,179 13,580 9,279 18,340 202,707 8.2 ออสเตรเลย 182 1,275 426 1,248 1,193 16,437 71,559 2.9 หมเกาะเคยแมน 592 12,561 19,575 30,747 62,064 20,310 72,427 6.8 จน 5,587 3,983 12,630 9,474 26,372 5,863 196,142 8.1 ฮองกง 2,608 2,550 11,231 9,277 10,720 18,756 105,007 5 สหรฐอเมรกา 30,393 1,872 10,170 15,415 10,584 8,009 193,602 8.4 หมเกาะบรตชเวอรจน

4,577 5,946 906 7,030 7,277 4,048 25,472 1.7

อนๆ 11,299 8,392 31,296 50,174 37,020 62,728 681,861 27.5 ทงหมด 87,255 72,935 193,554 255,964 279,276 264,059 2,059,776 100 ทมา: คานวณจากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย

ตารางท 10 มลคาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศมาไทย ป พ.ศ.2548-2554 (หนวย: ลานบาท)


ญปน 170,247 191,954 269,509 262,199 128,431 168,893 289,805 25 อาเซยน 151,989 294,036 176,022 130,804 89,976 99,130 152,848 19

CLMV 166 1,408 1,383 647 298 210 15,850 0.3 สหภาพยโรป 111,776 284,268 185,481 109,285 99,673 97,196 145,450 18 จน 1,654 3,848 4,092 1,438 1,708 23,708 75,781 2 ตะวนออกกลาง 993 2,799 1,577 1,845 15,812 812 71,412 2 สวตเซอรแลนด 13,154 14,941 12,941 27,563 24,667 40,395 68,673 3 สหรฐฯ 105,135 107,501 142,249 55,197 34,377 46,631 68,878 10 ฮองกง 19,531 51,004 26,156 42,058 11,093 11,125 29,345 3 เกาหลใต 4,032 4,526 4,984 5,112 4,681 6,895 26,107 1 ออสเตรเลย 3,122 6,942 10,261 5,635 3,434 5,605 22,671 1 ไตหวน 7,751 7,583 4,353 2,191 3,858 3,657 21,216 1 อนๆ 217,701 159,157 128,690 110,678 80,423 78,283 162,350 16 ทงหมด 807,084 1,128,558 966,314 754,006 498,133 582,330 1,134,537 100 ทมา: คานวณจากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย


3.2.1 การลงทนโดยตรงขาออกจากไทยไปอาเซยน

ในดานการลงทน ในอดตมลคาการลงทนโดยตรงขาออก (outflow direct investment) จากไทยไปอาเซยน มคอนขางนอยเมอเทยบกบมลคาการลงทนโดยตรงขาเขาจากอาเซยนมาไทย (inflow direct investment) อยางไรกตาม นบจากป พ.ศ.2551 มลคาการลงทนโดยตรงขาออกจากไทยไปอาเซยนเพมสงขนอยางรวดเรว จนทาใหมมลคาทสงกวาการลงทนโดยตรงขาเขาจากอาเซยนมาไทย โดยเฉพาะอยางยงในป พ.ศ. 2554 การลงทนโดยตรงขาออกจากไทยไปอาเซยนมมลคาสงถง 511 พนลานบาท ขณะทการลงทนโดยตรงขาเขาจากอาเซยนมาไทยมมลคาเพยง 153 พนลานบาท (ดภาพท 3)

ภาพท 3 มลคาการลงทนโดยตรงระหวางไทยกบอาเซยน ป พ.ศ.2548-2554

ทมา: คานวณจากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย

หากจาแนกมลคาการลงทนโดยตรงขาออกจากไทยไปอาเซยนเปนรายประเทศ จะพบวา ในชวงป พ.ศ.2548-2554 ไทยเขาไปลงทนโดยตรงในสงคโปรมากทสดโดยคดเปนสดสวนของมลคาการลงทนเฉลยรอยละ 34 ของมลคาการลงทนของไทยในอาเซยนทงหมด รองลงมาคอ เมยนมาร (รอยละ 21) มาเลเซย (รอยละ 14) อนโดนเซย (รอยละ 11) และเวยดนาม (รอยละ 9) ทงน สดสวนการลงทนเฉลยของไทยใน CLMV คดเปนรอยละ 38 ของการลงทนโดยตรงจากไทยไปอาเซยนทงหมดในชวงป พ.ศ.2548-2554 (ดตารางท 11)

152

294

176131

90 99153

30 34

93119 115 110

511

0

100

200

300

400

500

600

2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554

การลงทนโดยตรงจาก ASEAN ในไทย การลงทนโดยตรงจากไทยใน ASEAN

พนลานบาท


ตารางท 11 มลคาการลงทนโดยตรงขาออกจากไทยไปอาเซยน ป พ.ศ.2548-2554 (หนวย: ลานบาท)


กมพชา 958 2,036 1,461 1,767 678 1,124 20,765 2.8 ลาว 85 1,070 1,748 6,881 6,739 8,898 23,533 4.8 เมยนมาร 4,520 3,148 68,350 52,418 45,410 5,441 31,560 20.9 เวยดนาม 4,140 3,552 2,571 6,362 5,401 6,697 66,172 9.4

CLMV 9,703 9,806 74,131 67,428 58,228 22,159 142,030 38 บรไน 0 0 0 0 0 0 948 0.1 อนโดนเซย 1,375 1,246 589 4,654 2,363 2,633 94,406 10.6 มาเลเซย 981 2,190 5,280 12,457 12,304 9,145 94,172 13.5 ฟลปปนส 845 628 706 259 302 1,385 32,933 3.7 สงคโปร 17,131 19,815 12,436 34,222 41,572 74,246 146,509 34.2 รวมอาเซยน 30,036 33,684 93,141 119,019 114,767 109,568 510,999 100 ทมา: คานวณจากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย

เมอพจารณาเฉพาะบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ตลท.) ทมมลคา

ตลาดสงทสด 100 อนดบแรก (SET100)11 พบวา ณ ป พ.ศ.2554 บรษทไทย 48 แหงไดออกไปดาเนนธรกจในตางประเทศในรปของการจดตงบรษทลกและบรษทรวมทนมากถง 521 บรษท โดยในจานวนนเปนการเขาไปลงทนในอาเซยนมากถง 216 บรษท12 และในจานวน 216 บรษทน การลงทนเกดขนในหมวดพลงงานและสาธารณปโภคมากทสด (53 บรษท) รองลงมาคอ วสดกอสราง (38 บรษท) ปโตรเคมและเคมภณฑ (28 บรษท) พาณชย (17 บรษท) และพฒนาอสงหารมทรพย (17 บรษท) เปนตน ขณะทการดาเนนธรกจใน CLMV สวนใหญเปนการลงทนในธรกจพลงงานและสาธารณปโภค วสดกอสราง และการพฒนาอสงหารมทรพย (ดตารางท 12) ทงน ตวอยางของรายชอของบรษทใน SET100 ทเขาไปตงบรษทลกและบรษทรวมทนในอาเซยนแสดงอยในภาคผนวก ค

11 บรษทใน SET100 เปนการคานวณคาดชนระหวาง 1 ก.ค. พ.ศ.2555 ถง 31 ธ.ค. พ.ศ.2555 โดยสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) 12 48 บรษททออกไปดาเนนธรกจในตางประเทศในรปการจดตงบรษทลกและบรษทรวมทนทวโลกมากถง 521 บรษท โดยเขาไปในอาเซยนมากถง 216 บรษท รองลงมาคอ เอเชยอนๆ เชน จน ฮองกง และอนเดย (108 บรษท) อเมรกา (105 บรษท) ยโรป (55 บรษท) โอเชยเนย (27 บรษท) และแอฟรกา (10 บรษท) ในบรรดา 216 บรษทลกหรอรวมทนในอาเซยนน หากพจารณาเฉพาะกลมประเทศสมาชกอาเซยนเดมพบวา เปนการดาเนนธรกจในอนโดนเซยมากทสด (45 บรษท) รองลงมาคอ สงคโปร (38 บรษท) ฟลปปนส (23 บรษท) มาเลเซย (22 บรษท) ขณะท ในกลมประเทศสมาชกอาเซยนใหมนน เปนการดาเนนธรกจในเวยดนามมากทสด (33 บรษท) รองลงมาคอ กมพชา (24 บรษท) ลาว (23 บรษท) และเมยนมาร (8 บรษท)


ตารางท 12 การลงทนของบรษทใน SET100 ในอาเซยน ณ ป พ.ศ. 2554

หมวดธรกจ* จานวนบรษทลกและบรษทรวมทน (บรษท)

อาเซยนเดม CLMV รวม พลงงานและสาธารณปโภค 31 22 53 วสดกอสราง 24 14 38 ปโตรเคมและเคมภณฑ 24 4 28 พาณชย 11 6 17 พฒนาอสงหารมทรพย 6 11 17 หมวดธรกจอนๆ** 4 9 13 ธรกจการเกษตร 8 4 12 ขนสงและโลจสตกส 8 3 11 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 4 7 11 อาหารและเครองดม 2 3 5 ชนสวนอเลกทรอนกส 4 - 4 ธนาคาร 2 2 4 การแพทย - 2 2 การทองเทยวและสนทนาการ - 1 1

รวม 88 128 216 หมายเหต: * หมวดธรกจหมายถงลกษณะการดาเนนธรกจของบรษทลกในตางประเทศ ซงอาจแตกตางจากหมวดธรกจ

ของบรษทแมทอยในไทย ** หมวดธรกจอนๆ เชน เหมองอลมเนยม การผลตกระดาษ และบรรจภณฑ เปนตน ทมา: รวบรวมจากรายงาน 56-1 ของบรษท SET100

3.2.2 การลงทนโดยตรงขาเขาจากอาเซยนมาไทย

ในบรรดาประเทศสมาชกอาเซยนนน ประเทศทมสดสวนเฉลยของการลงทนโดยตรงมาไทยมากทสดในชวงป พ.ศ.2548-2554 คอ สงคโปร (รอยละ 82) รองลงมาคอ มาเลเซย (รอยละ 12) และ ฟลปปนส (รอยละ 2) ขณะทมลคาการลงทนจาก CLMV รวมคดเปนสดสวนเฉลยเพยงรอยละ 2 ของ มลคาการลงทนโดยตรงจากอาเซยนทงหมด

ตารางท 13 มลคาการลงทนโดยตรงขาเขาจากอาเซยนมาไทย ป พ.ศ. 2548-2554 (หนวย: ลานบาท)

ประเทศ 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 สดสวนเฉลยตอทงหมด กมพชา 71 76 38 29 204 150 431 0.1 ลาว 34 1,291 1,289 2 12 13 2,620 0.5 เมยนมาร 4 26 35 583 23 33 8,075 0.8 เวยดนาม 56 14 21 33 58 14 4,724 0.4

CLMV 166 1,408 1,383 647 298 210 15,850 1.8 บรไน 270 101 9 80 20 24 357 0.1 อนโดนเซย 190 327 295 338 74 243 17,237 1.7 มาเลเซย 4,930 19,357 15,442 10,302 32,756 14,234 33,054 11.9 ฟลปปนส 1,244 549 7,654 7,413 593 211 6,429 2.2 สงคโปร 145,189 272,294 151,238 112,024 56,236 84,208 79,921 82.3 รวมอาเซยน 151,989 294,036 176,022 130,804 89,976 99,130 152,848 100.0 ทมา: คานวณจากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย


โดยสรป ในดานการลงทน มลคาของการลงทนโดยตรงของไทยในอาเซยนไดเพมขนจนมากกวาทอาเซยนเขามาลงทนในไทยแลว โดยอาเซยนกลายเปนแหลงการลงทนทสาคญทสดของไทย โดยเฉพาะอยางยง การลงทนของไทยใน CLMV ซงคดเปนสดสวนเฉลยรอยละ 38 ของมลคาการลงทนโดยตรงของไทยในอาเซยนทงหมด และในดานการลงทนจากตางประเทศมาไทย อาเซยนเปนผลงทนโดยตรงในไทยสงสด รองจากญปน ขอมลทกลาวมาทงหมดชใหเหนวา ไดเกดความเชอมโยงดานเงนทนระหวางไทยกบอาเซยน โดยธรกจไทยเรมมบทบาทมากขนในฐานะนกลงทนในอาเซยนโดยเฉพาะ CLMV

3.3 แรงงาน13

การเคลอนยายแรงงานทเกดขนในไทย สวนใหญเปนการเคลอนยายแรงงานไรทกษะ (หรอแรงงานทกษะตา) จากประเทศเพอนบานเขามาทางานในไทย ซงไมเกยวของกบ AEC แตประการใด ทงน ในป พ.ศ.2553 แรงงานจากอาเซยนทเขามาทางานในประเทศไทยมจานวนสงถง 1.18 ลานคน (รอยละ 87 ของแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตทางานในประเทศไทยทงหมด) โดยในจานวนนแรงงานจากเมยนมารมสดสวนสงทสด (รอยละ 80 ของแรงงานจากอาเซยนทไดรบอนญาต) รองลงมาคอ กมพชา (รอยละ 10) และลาว (รอยละ 9) (ดตารางท 14) อยางไรกตาม เชอกนวา แรงงานตางดาวในความเปนจรงมจานวนสงกวาตวเลขของทางการดงกลาวหลายเทา

ตารางท 14 แรงงานจากอาเซยนในไทย ณ ป พ.ศ.2553

ประเทศ จานวน (คน) สดสวน (รอยละ)

เมยนมาร 944,296 79.71 กมพชา 122,607 10.35 ลาว 106,125 8.96 ฟลปปนส 7,007 0.59 มาเลเซย 2,230 0.19 สงคโปร 1,530 0.13 อนโดนเซย 606 0.05 เวยดนาม 312 0.03 รวม 1,184,713 100

หมายเหต: ขอมลจานวนแรงงานตางดาวหมายถง แรงงานตางดาวทไดรบอนญาตทางานคงเหลอทวราชอาณาจกรทงแรงงานทเขาเมองถกกฎหมายและแรงงานทเขาเมองผดกฎหมายซงไดรบการผอนผนใหทางานในประเทศเปนการชวคราว

ทมา: คานวณจากขอมลของสานกบรหารแรงงานตางดาว

13 ดวยขอจากดของขอมลเกยวกบแรงงานตางดาวทลกลอบเขามาทางานในประเทศไทย ในสวนน คณะผวจยจงนาเสนอเฉพาะขอมลแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตใหทางานเทานน


แรงงานตางดาวจากอาเซยนสวนใหญทางานกรรมกรหรองานรบใชในบาน โดยมจานวนสงถง 1.14 ลานคน14 (รอยละ 97 ของจานวนแรงงงานตางดาวจากอาเซยนคงเหลอในไทยทงหมด) โดยเปนแรงงานจากเมยนมารจานวน 935,735 คน กมพชาจานวน 107,675 คน และลาวจานวน 98,889 คน

ทงน หากจาแนกประเภทของงานกรรมกรและงานรบใชในบาน15 พบวา แรงงานสวนใหญทางานในกจการเกษตรและปศสตว รองลงมาคอ กจการกอสราง และกจการตอเนองและประมงทะเล และงานรบใชในบาน (ดตารางท 15)

ตารางท 15 แรงงานตางดาวจากอาเซยนททางานกรรมกรและงานรบใชในบาน

ประเภทกจการ แรงงานตางดาวตามมต ครม. 3 สญชาต

รวม เมยนมาร ลาว กมพชา รวม 932,255 812,984 62,792 56,479 งานกรรมกร 844,329 741,213 50,290 52,826

1.ประมง 28,918 21,781 906 6,231 2.ตอเนองประมงทะเล 101,849 99,031 519 2,299 3.เกษตรและปศสตว 171,857 149,333 11,048 11,476 4.กจการกอสราง 148,211 129,353 5,812 13,046 5.กจการตอเนองการเกษตร 59,106 53,633 1,836 3,637 6.ตอเนองปศสตวโรงฆาสตวชาแหละ 5,775 5,228 362 185 7.กจการรไซเคล 11,954 9,725 854 1,375 8.เหมองแร / เหมองหน 1,224 1,187 25 12 9.จาหนายผลตภณฑโลหะ 14,000 11,745 1,521 734 10.จาหนายอาหารและเครองดม 49,472 39,863 7,269 2,340 11.ผลตหรอจาหนายผลตภณฑจากดน 5,231 4,866 238 127 12.ผลตหรอจาหนายวสดกอสราง 15,359 12,991 1,208 1,160 13.แปรรปหน 1,220 1,035 37 148 14.ผลตหรอจาหนายเสอผาสาเรจรป 66,870 61,211 4,520 1,139 15.ผลตหรอจาหนายผลตภณฑพลาสตก 20,139 17,376 1,826 937 16.ผลตหรอจาหนายผลตภณฑกระดาษ 3,314 2,856 297 161 17.ผลตหรอจาหนายผลตภณฑอเลกทรอนกส 4,149 3,626 231 292 18.ขนถายสนคาทางบก นา / คลงสนคา 7,577 6,321 216 1,040 20.คาสง คาปลก แผงลอย 38,521 32,900 4,000 1,621 21.อซอมรถ ลาง อดฉด 5,550 4,517 752 281 22.สถานบรการนามน แกส เชอเพลง 3,971 3,041 706 224 23.สถานศกษา มลนธ สมาคม สถานพยาบาล 1,045 923 83 39 24.การใหบรการตางๆ 79,017 68,671 6,024 4,322

งานรบใชในบาน 87,926 71,771 12,502 3,653 25. ผรบใชในบาน 87,926 71,771 12,502 3,653

ทมา: คานวณจากขอมลของสานกบรหารแรงงานตางดาว

14 เปนผลรวมของแรงงานตางดาวประเภทพสจนสญชาตทเขาเมองมาถกกฎหมายและแรงงานตางดาวประเภทมต ครม. 3 สญชาต ทเขาเมองมาโดยผดกฎหมาย 15 ขอมลทเขาถงไดและสามารถจาแนกประเภทงานตางๆ ทอยในหมวดงานกรรมกรและงานรบใชในบานของแรงงานกคอ แรงงานตางดาวประเภทมต ครม. 3 สญชาต ซงคดเปน 932,255 คน จากจานวนแรงงานตางดาวจากอาเซยนทงหมดททางานกรรมกรและงานรบใชในบานจานวน 1.14 ลานคน


โดยสรป ในดานการเคลอนยายแรงงาน แรงงานไรทกษะจากประเทศเพอนบานไดเขามาทางานในประเทศไทยมากมายจนกลายเปนองคประกอบทสาคญซงขาดไมไดของกาลงแรงงานในประเทศไทยในปจจบน โดยเฉพาะอยางยง งานประเภทกรรมกรและรบใชในบาน โดยการเขามาในประเทศไทยดงกลาว ไมไดเกยวของกบความตกลงเคลอนยายแรงงานใน AEC แตประการใด

3.4 สรป

แมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตามความหมายใน AEC Blueprint จะยงเปนเรองทหางไกลจากความเปนจรงกตาม เศรษฐกจไทยกไดผนวกเขากบเศรษฐกจอาเซยน โดยเฉพาะ CLMV อยางลกซง ทงโดยผานการคาระหวางประเทศ การลงทนโดยตรง และการเคลอนยายแรงงานไรฝมอ ซงกอใหเกดประโยชนตอเศรษฐกจไทยเปนอยางมาก และยงนาซงโอกาสตางๆ มาสประเทศไทย ดงทจะกลาวตอไปในหวขอท 4

4. โอกาส (Opportunities)

การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนนามาซงโอกาสทสาคญตอประเทศไทยอยางนอยใน 3 ดานคอ หนง การใชอาเซยนเปนฐานการผลต (production base) เพอชวยแกไขปญหาตางๆ ทอตสาหกรรมไทยประสบอยในปจจบน สอง การเขาถงตลาดขนาดใหญซงในอนาคตจะรวมกนเปนหนงเดยว (single market) ซงทาใหประเทศไทยและประเทศอาเซยนอนสามารถดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) ไดมากขน สาม ไทยยงสามารถใชประโยชนจากอาเซยนในการเปนเวท (platform) ในการรวมกลมทางภมภาคทขยายตอเนองไปไดอกในอนาคต เชน ASEAN+3 (จน ญปน และเกาหลใต) และความตกลงพนธมตรทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP) หรอทเรยกในชอเดมวา ASEAN+6 (จน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย) เปนตน ทงน ประเทศไทยจะเปนประเทศหนงทไดประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคอาเซยนมากทสด เนองจากมทต งทางภมศาสตรเปนศนยกลางของการเชอมตอในภมภาค (regional hub)

(1) โอกาสจากการใชอาเซยนเปนฐานการผลต

ประเทศไทยสามารถใชอาเซยนเปนฐานการผลตเพอแกไขปญหาสาคญทเกดขนในภาคอตสาหกรรมการผลตของไทย ทงการขาดแคลนแรงงาน ซงทาใหคาจางแรงงานเพมสงขน การขาดแคลนพลงงานและทรพยากรธรรมชาต ตลอดจนการขาดทต งของอตสาหกรรมทใชทนเขมขน เชน เหลกตนนาและปโตรเคม

• แรงงาน

ประเทศไทยประสบปญหาแรงงานตงตวมานาน ซงสะทอนจากอตราการวางงานทตามาก โดยเฉพาะอยางยงในกลมแรงงานไรฝมอหรอแรงงานทกษะตา โดยภาพท 4 แสดงใหเหนวา จานวนคนวางงานไดลดลงอยางตอเนอง ทาใหในป พ.ศ. 2554 ประเทศไทยมจานวนคนวางงานเพยง 264,000

28

คน หรอมธยมศก

ทมา: (1)

กาวเขาสตอกาลงเพมขนจ

16 องคการอาย 60 ปสงคมผสงอสดสวนมากรอยละ 20

การสมม

อรอยละ 0.7กษาตอนตนแ

ภาพท

สานกงานสถต

ในอนาคต ปสสงคมผสงองแรงงานทงหจากรอยละ 6

ทมา: รสหประชาชาตไดปขนไปมสดสวนมอายโดยสมบรณ กกวารอยละ 14 ของประชากรทง

0%

25%

50%

75%

100%

มนาวชาการประจ

7 โดยแรงงาและตากวา ซ

ท 4 จานวนผ

ตแหงชาต (2)

ปญหาการขาอาย16 ตงแตปหมดของไทย ในป พ.ศ. 2

ภาพ

: สานกงานคณ ดแบงระดบสงคมมากกกวารอยละ(aged society) ของประชากรทงงประเทศ

13 16 6

%

%

%

%

%

2544 25

จาป 2555 เรอง “

านทมอตราซงมอตราการ

ผวางงานแล

สานกงานสถต

ดแคลนแรงงป พ.ศ. 2547ยมแนวโนมส2544 เปนรอยพท 5 สดสวน

ณะกรรมการพฒ มผสงอายเปน 3 10 หรอประชาหากประชากรอางประเทศ และ (3

3 13 146 6 7

45 2546 254

“ประชาคมเศรษฐ

าการวางงานรวางงานนอย

ละอตราการ

ตแหงชาต อางใ

งานจะยงทว7 ซงสะทอนใสงขนเรอยๆ ยละ 8 ในป พนกาลงแรงง

ฒนาการเศรษฐ

ระดบ ไดแก (1) ากรอาย 65 ปขาย 60 ปขนไปม) สงคมผสงอายโ

4 14 157 7

47 2548 2549

ฐกจอาเซยน: มา

นนอยทสดคยกวารอยละ 0

รวางงาน จาแ

ใน เสาวณ และ

ความรนแรงใหเหนจากสด โดยแรงงานพ.ศ. 2553 (ดานจาแนกต

ฐกจและสงคมแ

การกาวเขาสสงนไปมสดสวนมาสดสวนมากกกวาโดยสมบรณ หาก

15 167 7

9 2550 2551

ยาคต ความเปน

คอ แรงงาน0.5

แนกตามระ

ะกรวทย ตนศร

มากขน เนอดสวนแรงงานนทมอาย 60 ดภาพท 5) ตามกลมอาย

แหงชาต

งคมผสงอาย (agากกวารอยละ 7 ขารอยละ 20 หรอกประชากรอาย 6

16 178 8

2552 2553

นจรง โอกาสและค

นทมระดบกา

ดบการศกษ

ร (2555)

องจากประเทนทมอาย 60 ปขนไปม

ย

ging society) หาของประชากรทงอประชากรอาย 665 ปขนไปมสดส

60 ปขนไ50-59 ป40-49 ป35-39 ป30-34 ป25-29 ป20-24 ป15-19 ป

ความทาทาย”

ารศกษา

ษา

ทศไทยได ปขนไปมสดสวน

ากประชากรประเทศ (2)

65 ปขนไปมสวนมากกวา

ไป


การขาดแคลนแรงงานทาใหคาจางแรงงานในประเทศไทยมแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง แมในชวงกอนทรฐบาลจะมนโยบายปรบคาแรงขนตาครงใหญ โดยในป พ.ศ. 2554 คาจางแรงงานในโรงงานในประเทศไทยสงกวาหลายประเทศในอาเซยน โดยเฉพาะ CLMV ดงจะเหนไดจากภาพท 6 กลาวคอ คาจางแรงงานในกรงเทพอยทระดบ 286 ดอลลารสหรฐตอเดอน ขณะท คาจางแรงงานใน จาการตา โฮจมนห และยางกงอยทระดบ 209, 130 และ 68 ดอลลารสหรฐตอเดอน ตามลาดบ ทงน ปญหาของคาจางแรงงานทสงขนในประเทศไทยไดสงผลกระทบอยางมากตออตสาหกรรมการผลตทใชแรงงานเขมขน เชน สงทอและเครองนงหม และรองเทาและเครองหนง มาหลายปแลว

ภาพท 6 เงนเดอนของแรงงานในโรงงานทวไปในเมองสาคญของอาเซยนป พ.ศ. 2551-2554

ทมา: ผลสารวจจากบรษทญปนทลงทนในประเทศตางๆ โดย JETRO. The 19th – 22nd Survey of Investment

related Costs in Asia and Oceania (2008-2011).

แนวทางหนงของการปรบตวของผประกอบการไทยตอปญหาแรงงานคอ การยายฐานการผลตไปยงประเทศทมคาแรงตากวา ซงมกาลงแรงงานมากพอ (ดตารางท 16) เชน เมยนมาร (แรงงาน 27.6 ลานคนและอตราการวางงานรอยละ 4) กมพชา (แรงงาน 7.7 ลานคนและอตราการวางงานรอยละ 1.6) และเวยดนาม (แรงงาน 50.1 ลานคนและอตราการวางงานรอยละ 4.6) ซงไดเกดขนอยางตอเนองแลว

290

256

298

344

194

295

236

325

241 230

263286

131147

186209

95 99114

130

16 2241

68

0

50

100

150

200

250

300

350

400

2551 2552 2553 2554

ดอลลารสหรฐฯ

กวลาลมเปอรมะนลา

กรงเทพฯ

จาการตา

โฮจมนห

ยางกง


ตารางท 16 กาลงแรงงาน (labor force) ในประเทศทมคาแรงตากวาไทย ป พ.ศ. 2552

ประเทศ กาลงแรงงาน

(ลานคน) อตราการวางงาน

(รอยละ)

กมพชา 7.7 1.6 เมยนมาร 27.6 4.01 ลาว 3 1.27 อนโดนเซย 116.4 7.8 เวยดนาม 50.1 4.6

ทมา: รวบรวมจากขอมลของธนาคารโลกและสานกเลขาธการอาเซยน

• พลงงานและทรพยากรธรรมชาต

ประเทศไทยมการใชพลงงานสงขนตามการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ อยางไรกตาม การผลตพลงงานในประเทศมจากดและไมเพยงพอตอปรมาณความตองการใชในประเทศ เชน ปรมาณการใชกาซธรรมชาตในประเทศสงกวาปรมาณการผลตในประเทศนบตงแตป พ.ศ. 2542 เปนตนมา (ดภาพท 7) ในขณะทปรมาณการใชถานหนและลกไนตในประเทศกเพมสงขนอยางตอเนองนบจากป พ.ศ. 2549 (ดภาพท 8) ทาใหตองมการนาเขาพลงงานจากตางประเทศ โดยเฉพาะอาเซยนสงขนในชวงหลงดงน (ดตารางท 17 ประกอบ)

- การนาเขาไฟฟาจากลาว: ในปพ.ศ. 2554 ประเทศไทยมปรมาณการใชไฟฟาทงสน

148,855 ลานกโลวตตชวโมง และนาเขาไฟฟาจากลาว 10,825 กโลวตตชวโมง

- การนาเขากาซธรรมชาตจากเมยนมาร: ในปพ.ศ. 2554 ประเทศไทยมปรมาณการใชกาซ

ธรรมชาตในประเทศ 4,143 ลานลกบาศกฟตตอวน และนาเขาจากเมยนมาร 830 ลาน

ลกบาศกฟตตอวน

- การนาเขาถานหนและลกไนตจากอนโดนเซย: ในป 2554 ประเทศไทยมปรมาณการใชถาน

หนและลกไนต 35,299 พนตน และนาเขาจากอาเซยนสงถง 12,982 พนตน โดยในจานวน

นเปนการนาเขาจากอนโดนเซย 12,275 พนตน


ภาพท 7 ปรมาณการใช การผลตในประเทศและการนาเขากาซธรรมชาต

หนวย: ลกบาศกฟตตอวน (MMSCFPD) ทมา: สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

ภาพท 8 ปรมาณการใชและการนาเขาถานหนและลกไนตของไทย

หนวย: พนตน ทมา: สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน; กระทรวงพาณชย

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

2537 2539 2541 2543 2545 2547 2549 2551 2553

ปรมาณการผลตในประเทศปรมาณการใชในประเทศปรมาณการนาเขาจากแหลงกาซ Yadanaปรมาณการนาเขาจากแหลงกาซ Yetakunปรมาณการนาเขากาซธรรมชาตเหลว(LNG)

0

10,000

20,000

30,000

40,000

2549 2550 2551 2552 2553 2554

ปรมาณการใชในประเทศ ปรมาณการนาเขาทงหมด ปรมาณการนาเขาจากอาเซยน


ตารางท 17 ปรมาณการใชและนาเขาพลงงานของประเทศไทย ป พ.ศ. 2554

รายการ ไฟฟา

(ลานกโลวตตชวโมง)

กาซธรรมชาต

(ลกบาศกฟตตอวน)

ถานหนและลกไนต

(พนตน)

ปรมาณการใชในประเทศ 148,855 4,143 35,299

ปรมาณการนาเขาจาก

ตางประเทศทงหมด 10,825 830 16,337


อาเซยนรวม

10,825

830

12,982


อาเซยนรายประเทศ

ลาว 10,710

มาเลเซย 115

เมยนมาร 830 อนโดนเซย 12,275 ลาว 406 เวยดนาม 246

อนๆ 55

หมายเหต: ขอมลการนาเขาถานหนและลกไนตรายประเทศคดจากการนาเขาสนคาในพกด HS2701-2704 ทมา: คานวณจากขอมลของสานกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน และการไฟฟาฝายผลตแหง

ประเทศไทย

ปญหาการไมสามารถผลตพลงงานใหเพยงพอตอปรมาณการใชในประเทศสวนหนงเกดขนจากการขาดแคลนทตงโรงไฟฟา ซงเปนปญหาเดยวกนกบการขาดทต งของโรงงานอตสาหกรรมทใชเงนทนเขมขน เชน โรงงานเหลกตนนา แนวทางหนงของผประกอบการไทยในการแกไขปญหาดงกลาวกคอ การยายทต งโรงงานอตสาหกรรมไปยงประเทศในอาเซยนทมพนทใหตงโรงงาน ตลอดจนมพลงงานและทรพยากรอนๆ อยางเพยงพอ

ประเทศในอาเซยนหลายแหงมศกยภาพดานพลงงานคอนขางมาก เชน (ดภาพท 9 ประกอบ) - อาเซยนตอนบน มแหลงพลงงานนาทสาคญ ไดแก แมนาโขงของประเทศในอนภมภาคลม

แมนาโขง และแมนาสาละวนของเมยนมาร

- อาเซยนตอนกลางและตอนลาง มแหลงนามนและกาซธรรมชาตทสาคญ ไดแก มาเลเซย

อนโดนเซย บรไน เวยดนาม และเมยนมาร

- อาเซยนตอนลาง มแหลงถานหนและลกไนตทสาคญ ไดแก อนโดนเซย


ภาพท 9 ศกยภาพดานทรพยากรพลงงานของอาเซยน

ทมา: รวบรวมจาก ASEAN Power Grid < http://www2.egat.co.th/apg/>

(2) โอกาสจากการทอาเซยนจะรวมกนเปนตลาดเดยว (single market) ในอนาคต

การรวมกลมในอาเซยนเปนตลาดเดยวในอนาคตจะทาใหเกดตลาดทมขนาดทใหญขนกวาตลาดในประเทศ ซงมผลในการชวยดงดดการลงทนจากตางประเทศเขามาในประเทศไทยและอาเซยนมากขน ขนาดตลาดในอาเซยนยงจะใหญขนไปอกในอนาคต เนองจากการมประชากรและคนชนกลางเพมขน ควบคไปกบการมขนาดเศรษฐกจทใหญขน (ดภาพท 10)

- จานวนประชากรและคนชนกลางทเพมขน

ในป 2554 จานวนประชากรในอาเซยนทงหมดม 598 ลานคนซงมากกวาจานวนประชากรในประเทศไทย (64 ลานคน) ถง 9 เทา โดยในป 2553 มจานวนคนชนกลางในอาเซยนมากถง 144 ลานคน17 ธนาคารเพอการพฒนาแหงเอเชย (ADB) คาดการณวา จานวนคนชนกลางในอาเซยนจะเตบโตเพมขนจากรอยละ 24 ของจานวนประชากรทงหมดในป 2553 เปนรอยละ 65 ในอก 20 ปขางหนา

- ผลผลตมวลรวมในประเทศ

อาเซยนมขนาดทางเศรษฐกจใหญมากกวาประเทศไทยถง 5 เทาหากวดจากมลคาของผลผลตมวลรวมในประเทศ (GDP) โดยในปพ.ศ. 2554 อาเซยนมผลผลตมวลรวมในประเทศทงสน 1,851 พนลานดอลลารสหรฐ ขณะทประเทศไทยมผลผลตมวลรวมในประเทศ 346 พนลานดอลลารสหรฐ

17 หากเปรยบเทยบกบจนและอนเดยนน จนมจานวนประชากร 1,341 ลานคนและในจานวนน เปนคนชนกลาง 215 ลานคน ขณะท อนเดยมประชากร 1,191 ลานคนและมคนชนกลาง 60 ลานคน

พลงงานนาGMS : แมนาโขงเมยนมาร: แมนาสาละวน

นามน-กาซธรรมชาตมาเลเซย บรไน อนโดนเซย เมยนมารเวยดนาม

ถานหนอนโดนเซย

ไทยลาว

เมยนมาร

ไทยอนโดนเซยเวยดนามมาเลเซย

ไทยเมยนมารมาเลซย

อนโดนเซย

ไทยอนโดนเซย

พลงงานนาในการผลตไฟฟา

ปรมาณนามน

ปรมาณกาซธรรมชาต

ปรมาณถานหน


ภาพท 10 จานวนประชากรและคนชนกลาง และผลผลตมวลรวมในประเทศของไทยและอาเซยน

ทมา: รวบรวมจากขอมลของธนาคารโลกและธนาคารเพอการพฒนาเอเชย

(3) โอกาสจากการใชอาเซยนเปนเวท (platform) ในการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคทขยายตอเนองไปอก

อาเซยนยงเปนประโยชนตอประเทศไทยในดานการเปนเวท (platform) ในการรวมกลมทางเศรษฐกจทใหญขนในอนาคต เชน อาเซยน+3 ซงเปนการรวมกลมในภมภาคเอเชยตะวนออก และ RCEP ซงเปนการรวมกลมในภมภาคเอเชยแปซฟก หากการรวมกลมดงกลาวประสบความสาเรจ ขนาดของตลาดกจะยงขยายใหญขนหลายเทา เชน RCEP จะกลายเปนเขตเศรษฐกจทมขนาดใหญทสดแหงหนงในโลก

- จานวนประชากรและคนชนกลางทเพมขน

ในป 2554 จานวนประชากรใน อาเซยน+3 และ อาเซยน+6 (RCEP) จะมากกวาจานวนประชากรในอาเซยนถง 33 เทา และ 53 เทาตามลาดบ (ดภาพท 11) นอกจากน จานวนคนชนกลางเฉพาะในจนมสงถง 215 ลานคน และในอนเดย 60 ลานคน และมแนวโนมเตบโตเพมสงขนมาก โดยธนาคารเพอการพฒนาแหงเอเชย (ADB) คาดการณวา จานวนคนชนกลางในจนจะเตบโตเพมขนจากรอยละ 16 ของจานวนประชากรทงหมดในปพ.ศ. 2553 เปนรอยละ 83 ในอก 20 ปขางหนา สวนจานวนคนชนกลางในอนเดยจะเพมขนจากรอยละ 5 ของจานวนประชากรทงหมดในป 2553 เปนรอยละ 68 ในอก 20 ปขางหนา18

18 องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD) ไดคาดการณวา ในป 2030 ภมภาคทมสดสวนของจานวนชนชนกลางตอจานวนประชากรทงหมดมากทสดคอ เอเชยแปซฟก (รอยละ 66) รองลงมาคอ ยโรป (รอยละ 14) และอเมรกาเหนอ (รอยละ 7) ด Kharas (2010)

GDP หนวย: US$ billion

ไทย

อาเซยน

345

1,851

5 เทา

9 เทา

64

598

2010 2030

24%

65%

ประชากร หนวย: ลานคน คนชนกลาง หนวย: %


- ผลผลตมวลรวมในประเทศ

อาเซยน+3 และอาเซยน+6 (RCEP) มขนาดทางเศรษฐกจใหญมากกวาอาเซยนถง 40 และ 48 เทาตามลาดบ โดยในป พ.ศ. 2554 ภมภาคทงสองมผลผลตมวลรวมในประเทศทงสน 13,973 และ 16,761 พนลานดอลลารสหรฐ ตามลาดบ

ภาพท 11 จานวนประชากรและคนชนกลาง และผลผลตมวลรวมในประเทศของอาเซยน

และอาเซยน+3 และอาเซยน+6 (RCEP)

ทมา: รวบรวมจากขอมลของธนาคารโลก; ธนาคารเพอการพฒนาเอเชย; สานกงานเลขาธการอาเซยน

ทงน การรวมกลมทางเศรษฐกจดงกลาว จะยงทาใหการคาภายในภมภาค (intra-regional

trade) ขยายตวเพมมากขนไปอก ภาพท 12 แสดงใหเหนวา สดสวนของการคาภายในภมภาคเพมขนอยางตอเนอง โดยในป 2554 สดสวนการคาภายในอาเซยนคดเปนรอยละประมาณ 25 ของมลคาการคาทงหมด และสดสวนการคาภายในอาเซยน+3 และอาเซยน+6 (RCEP) คดเปนรอยละ 39 และ 44 ของมลคาการคาทงหมด

5 เทา16,761

อาเซยน+6

1,851อาเซยน

13,973

อาเซยน+3

345ไทย

40 เทา 48 เทา

64 598 2,116 3,358

5 เทา

9 เทา33 เทา

52 เทา

GDP หนวย: US$ billion

ประชากร หนวย: ลานคน


ภาพท 12 สดสวนของการคาภายในภมภาค (intra-regional trade)

ทมา: JETRO (2012)

• โอกาสเฉพาะสาหรบประเทศไทยจากการรวมกลมทางเศรษฐกจในอาเซยน

คณะผวจยเชอวา ประเทศไทยจะไดประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคมากทสดประเทศหนง เนองจากการมทต งทางภมศาสตรเปนศนยกลาง (hub) ของการเชอมตอในภมภาค กลาวคอ ประเทศไทยม 33 จงหวดซงตดกบประเทศเพอนบาน ทาใหการขนสงทางบกเกดขนไดโดยงาย ดงจะเหนวา ระเบยงเศรษฐกจ (economic corridors) ในภมภาคทสาคญลวนตองผานประเทศไทย ไมวาจะเปน East-West Corridor (เชอมเมยนมาร ไทย ลาว เวยดนาม) North-South Corridor (เชอมจนตอนใต พมา ไทย ลาว เวยดนาม) และ Southern Corridor (เชอมทาเรอนาลกทวายของเมยนมาร แหลมฉบงของไทย และกมพชา) ดงแสดงในภาพท 13

33.2 33

40.3 40.6 43 44.1 ASEAN+6

28.9 28.6

36.9 37.4 39.1 38.7 ASEAN+3

15.9 1721 22.7 24.9 24.6 ASEAN

0

10

20

30

40

50

1980 1990 1995 2000 2005 2010 2011


ภาพท 13 ระเบยงเศรษฐกจซงเชอมตอประเทศไทยกบประเทศเพอนบาน

ทมา: เวบไซตศนยศกษาอนภมภาคลมนาโขง มหาวทยาลยนครพนม <http://www.npu.ac.th>

การทประเทศไทยมทตงภมศาสตรทไดเปรยบดงกลาว สงผลใหประเทศไทยมโอกาสทสาคญ

ไดแก 1. ความสะดวกตอการยายหรอขยายฐานการผลตสนคา ซงมมลคาเพมไมสงไปยงประเทศ

เพอนบาน ควบคไปกบการยกระดบการผลตในประเทศใหมมลคาเพมสงขน แลวทาการเชอมโยงเครอขายการผลต (production network) เหลานเขาดวยกนดวยโครงขายคมนาคม

2. การทมเสนทางขนสงสายสาคญผานประเทศไทย ทาใหประเทศไทยสามารถสรางบรการตางๆ ขนมารองรบได เชน บรการขนสงและโลจสตกส บรการโรงแรมและการทองเทยว บรการศนยแสดงสนคาหรอสถานทจดประชม โรงพยาบาล และสถานบนเทง เปนตน

3. ความเปนศนยกลางทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekong Subregion-GMS) เปดโอกาสใหประเทศไทยสามารถใชเงนบาทเปนเงนสกลหลกในการคาขายในภมภาค ควบคไปกบเงนสกลหลกคอ ดอลลารสหรฐ หากรฐบาลไทยเหนวา การดาเนนการดงกลาวจะกอใหเกดประโยชนแกเศรษฐกจไทย โดยไมกอใหเกดความเสยงจากการเกงกาไรคาเงน หรอสรางปญหาตอการกาหนดนโยบายการเงน

โดยสรป การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคอาเซยนนามาซงโอกาสทสาคญตอประเทศไทยทงการใชอาเซยนเปนฐานการผลต การเขาถงตลาดขนาดใหญ และการใชอาเซยนเปนเวทในการรวมกลมทางภมภาคในอนาคต ตลอดจนการเกบเกยวประโยชนจากการเปนศนยกลางของการเชอมตอในภมภาค


5. ความทาทายของประเทศไทย ความทาทายทสาคญคอ จะทาอยางไรใหประเทศไทยไดประโยชนสงสดจากโอกาสทมากบการ

รวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคทเกดขน? ประเดนทควรตระหนกกคอ การไดประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคมใชสงทจะเกดขนโดยอตโนมต แตตองอาศยการกาหนดนโยบายและมาตรการของภาครฐ และการดาเนนการของธรกจทเหมาะสม ในความเหนของคณะผวจย ภาครฐ ธรกจเอกชน ตลอดจนภาคสวนตางๆ ในประเทศไทยควรมทาทและแนวทางดาเนนการใน 3 ดาน ดงตอไปน19

5.1 การปฏรปเชงโครงสรางและกฎระเบยบ (structural and regulatory reform) รฐควรดาเนนการปฏรปเชงโครงสรางและกฎระเบยบในประเทศในดานตางๆ ดงตอไปน ประการทหนง ควรเรงการเปดเสรการคาสนคา (trade in goods) อยางตอเนอง โดยเฉพาะการ

ลดตนทนจากการใชสทธประโยชนดานภาษศลกากร จากการปรบใหกฎวาดวยแหลงกาเนดสนคา (rules of origin) มความยดหยนมากขน โดยควรเจรจากบประเทศสมาชกอาเซยน เพอปรบใหมทางเลอกเพมขนในการใชกฎวาดวยแหลงกาเนดสนคาทอางองมลคาเพม (value added) หรอกฎการแปลงสภาพอยางมนยสาคญ (substantial transformation) ใหสอดคลองกบโครงสรางการผลตทแทจรงของอตสาหกรรมไทย และลดความเขมงวดในการคดการสะสมมลคาเพมในภมภาค (regional accumulation)

ประการทสอง ควรเรงรดการเปดเสรการคาบรการ (service liberalization) โดยเฉพาะบรการทรองรบภาคธรกจ ซงยงมการแขงขนอยางจากดอยในปจจบน (ดรายละเอยดใน เดอนเดน, 2555) เพราะหากมการเปดเสรเฉพาะการคาสนคาโดยไมมการเปดเสรภาคบรการ จะมผลทาใหคาตอบแทนของทนและแรงงานในสาขาบรการสงกวาของสาขาอตสาหกรรมการผลต โดยคาตอบแทนทสงกวาดงกลาวไมไดเกดจากประสทธภาพทสงกวา แตเกดจากการไดรบการคมครองจากรฐทมากกวา ทาใหภาคบรการแยงชงทรพยากร โดยเฉพาะแรงงานทกษะสงไปจากภาคอตสาหกรรมการผลต ควบคไปกบการทตนทนในระดบสงของภาคบรการถกผลกมาเปนตนทนของอตสาหกรรมการผลต ซงมผลในการลดความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมการผลตไทยในตลาดโลก

ทงน ประเทศไทยควรดาเนนการเปดเสรการคาบรการอยางเปนเอกเทศดวยตนเอง โดยไมตองรอการเจรจากบประเทศสมาชกอาเซยนอน เนองจากการดาเนนการดงกลาวเปนประโยชนตอประเทศไทย

19 ในสวนของภาครฐ สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2555) ไดนาเสนอผลการประชมเชงปฏบตการเรองการเขาสประชาคมอาเซยน ซงเสนอความทาทายในมมมองของภาครฐ เพอเสนอใหคณะรฐมนตรพจารณา


ประการทสาม ควรกาหนดมาตรการอานวยความสะดวกทางการคา (trade facilitation) ซงจะมผลในการลดตนทนในการประกอบการของธรกจ โดยเรงดาเนนการดงตอไปน

- ปรบปรงพธการทางศลกากร การตรวจสอบและกกกนโรค (CIQ) ใหเปนระบบการตรวจ ณ จดเดยว (single-window inspection) ในแตละประเทศ และพฒนาตอเนองไปจนเปนการตรวจเพยงครงเดยวในประเทศผนาเขาสนคา (single-stop inspection) (ดรายละเอยดใน เชษฐาและสเมธ, 2555)

- เชอมโยงระบบการชาระเงนอเลกทรอนกส (payment and settlement system) ระหวางประเทศไทยเขากบประเทศเพอนบาน เพอใหระบบการชาระเงนระหวางประเทศมความสะดวก รวดเรว และมตนทนทางธรกรรมตา

ประการทส ควรกาหนดมาตรการอานวยความสะดวกทางการลงทน (investment facilitation) เพอสงเสรมใหผประกอบการไทยไปลงทนในอาเซยนเพมขน โดยดาเนนการดงตอไปน

- ปรบปรงใหกระบวนการคนภาษเงนไดของไทยมความซบซอนและยงยากนอยลง เพอใหธรกจไทยไดรบประโยชนอยางเตมทจากการมอนสญญาภาษซอน (Double Tax Agreement: DTA) กบประเทศตางๆ (ดรายละเอยดเพมเตมใน นนทพรและชดชนก, 2555) และควรเรงการทาอนสญญาภาษซอนกบกมพชา

- สนบสนนเงนทนแกธนาคารของรฐ โดยเฉพาะธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย (EXIM Bank) ใหมเงนทนเพยงพอสาหรบการสนบสนนธรกจไทยทตองการไปลงทนในตางประเทศ หรอจดใหมกลไกในการคาประกนความเสยงในการไปลงทนในตางประเทศ

- ควรตงหนวยงานบรการแบบเบดเสรจ ณ จดเดยว (one-stop service) ทใหขอมลทเกยวของกบการไปลงทนในตางประเทศ ทงขอมลดานกฎระเบยบการลงทน แรงงาน ภาษ และขอมลดานตลาดของประเทศสมาชกอาเซยน ตลอดจนใหคาปรกษาและอานวยความสะดวกใหแกธรกจไทยทตองการไปลงทนในตางประเทศ ในลกษณะเดยวกบ Japan External Trade Organization (JETRO) ของญปน

ประการทหา ควรอานวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงาน (labor mobility) จากประเทศอาเซยนใหคลองตวกวาทเปนอยในปจจบน โดยเฉพาะการเคลอนยายแรงงานไรฝมอหรอทกษะตาจากประเทศเพอนบาน ซงมความสาคญทางเศรษฐกจตอประเทศไทยมากกวานกวชาชพ20 เนองจากมจานวนมากกวา แมวาผลกระทบจากการเปดใหแรงงานทกประเภทสามารถเคลอนยายไดอยางเสร ยงเปนประเดนทตองไดรบการศกษาในรายละเอยดกตาม ประเทศไทยกจะไดประโยชนมาก หากมการอานวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงานตามกรอบการเปดเสรทเปนอยในปจจบนดงตอไปน

20 การศกษาในตางประเทศชวา การเปดเสรใหเกดการเคลอนยายแรงงานแมโดยบางสวน จะกอใหเกดประโยชนในการขยายตวทางเศรษฐกจมหาศาลตอทงประเทศตนทาง (home country) และประเทศปลายทาง (host country) มากกวาการเปดเสรการคาสนคา โดยไมไดกอใหเกดผลกระทบในดานลบตอคาจางแรงงานของแรงงานในประเทศเจาบานมากนก ดตวอยางผลการศกษาตางๆ เชน Pritchett (2006), Klein and Ventura (2007), Kerr and Kerr (2011), Mukand (2012) และ Blau and Kahn (2012) เปนตน


- กาหนดใหระยะเวลาของวซา และใบอนญาตทางาน (work permit) ของแรงงานตางดาวมระยะเวลาเรมตนและสนสดทสอดคลองกน และสามารถดาเนนการขอไดแบบเบดเสรจ ณ จดเดยว (single stop) ซงจะชวยลดความสญเสยเวลาและลดตนทนทเกดขนกบทงนายจางและแรงงาน

- พจารณาขยายเวลาในการรายงานตวของผมใบอนญาตทางานชวคราว จากทก 90 วนในปจจบน ใหเปนการรายงานตวปละ 1-2 ครง ใหสอดคลองกบอายของใบอนญาต

ในระยะยาว ควรพจารณากาหนดแนวทางในการทาใหแรงงานเขาเมองผดกฎหมาย เปนแรงงานทถกกฎหมายเพอคมครองสทธของแรงงานเหลานน และทาใหรฐบาลสามารถกากบดแลแรงงานตางชาตไดอยางสอดคลองกบความเปนจรงมากขน เนองจากทาใหรจานวนแรงงานตางดาวทแทจรง

2. การกระจายประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคอยางเปนธรรม

การพฒนาของประเทศไทยมระดบสงกวาประเทศในอาเซยนสวนใหญ ยกเวน สงคโปร และมาเลเซย ประกอบกบการมทตงทางภมศาสตรของประเทศทเปนจดเชอมตอกบประเทศตางๆ ทาใหประเทศไทยเปนประเทศทนาจะไดรบประโยชนสงสดจากการรวมกลมในภมภาค อยางไรกตาม ประโยชนทประเทศไทยไดรบจะมความยงยนในระยะยาว กตอเมอมการกระจายผลประโยชนอยางเปนธรรมใหแกประเทศอนในภมภาคดวย ผลการศกษาของ สมชย (2555) ชวา ความเหลอมลาดานสงคมระหวางประเทศสมาชกอาจเพมขนจากการรวมกลมในภมภาค สวนทางกบการพฒนาดานเศรษฐกจ ซงชวยลดความยากจนในประเทศตางๆ เพอสงเสรมใหเกดการกระจายผลประโยชนอยางเปนธรรมระหวางประเทศสมาชก คณะผวจยเสนอใหมการดาเนนการดงตอไปน

ประการทหนง รฐบาลไทยควรกลบมาใหความสาคญตอการใหความชวยเหลอเพอการพฒนาอยางเปนทางการ (official development assistance หรอ ODA) แกประเทศเพอนบาน ผานสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) ทงในการใหความชวยเหลอทางเทคนค (technical assistance) และความชวยเหลอทางการเงนในการพฒนาโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะการขนสง และการอานวยความสะดวกทางการคา ตลอดจนการใหความชวยเหลอดานสงคม เชน การศกษา และการสาธารณสขแกประเทศอาเซยนทมระดบการพฒนาตากวาไทย

ประการทสอง รฐบาลไทยควรใหการคมครองแรงงานตางชาตในประเทศไทย เชน ใหการคมครองเมอประสบอนตรายหรอเจบปวย โดยปรบปรงกฎหมายแรงงานทเกยวของ จดการศกษาขนพนฐานใหแกลกหลานของแรงงานตางชาต ตลอดจนกระตนใหผประกอบการไทยใหการคมครองแรงงานอยางเพยงพอ เมอไปลงทนในตางประเทศ

ประการทสาม รฐบาลไทยในฐานะผใหความชวยเหลอแกประเทศเพอนบาน ควรสงเสรมใหโครงการตางๆ ทรฐบาลไทยใหการสนบสนน มผลในการสงเสรมการพฒนาอยางยงยนในประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะการไมทาลายสงแวดลอม และวถชวตชมชน


ประการทส รฐบาลไทยควรสรางความรวมมอกบรฐบาลของประเทศสมาชกอาเซยนในการเฝาระวงผลกระทบในดานลบ ทอาจเกดจากการรวมกลมในภมภาค เชน ความเสยงทเกดจากโรคตดตอตางๆ การคามนษย ยาเสพตดและอาชญากรรมอนๆ ตลอดจน การปองกนมลพษทเกดจากของเสยทถกขนยายขามพรมแดน

3. สงเสรมใหผประกอบการและประชาชนไทยมความเปนสากลมากขน

การรวมกลมในภมภาคอยางแทจรงจะเกดขนไดกตอเมอผประกอบการและประชาชนไทยมสานกทมความเปนสากล (international mindset) โดยเขาใจวฒนธรรมของประเทศเพอนบานอยางถกตอง และอยบนพนฐานของการเคารพซงกนและกน เพอสงเสรมใหผประกอบการและประชาชนไทยมความเปนสากลมากขน ควรมการดาเนนการดงน

ประการทหนง ควรสงเสรมใหมการศกษาประวตศาสตรของประเทศเพอนบานในหลายๆ แงมม เพอใหคนไทยหลดพนจากอคตทเหนวา ประเทศเพอนบานเปนศตร หรอเหนวา คนไทยอยในฐานะทเหนอกวาประชาชนของประเทศเพอนบาน

ประการทสอง ควรสงเสรมใหคนไทยสอสารดวยภาษาองกฤษ ซงเปนภาษาใชงาน (working language) ของอาเซยน ทงน ในปจจบน คนไทยนาจะมปญหาในการสอสารดวยภาษาองกฤษมากทสด เนองจากมคะแนนสอบ TOEFL ตาทสดในประเทศอาเซยน โดยมคะแนนสอบเฉลยเมอป 2011 เพยง 489 คะแนนเทานน (ดตารางท 18)

ตารางท 18 คะแนนเฉลยในการสอบ TOEFL ของคนไทยเปรยบเทยบกบคนอาเซยนอน ประเทศ 2007 2008 2009 2010 2011

บรไน 549 กมพชา 503 513 538 503 517 อนโดนเซย 535 537 562 529 547 ลาว 513 497 497 517 520 มาเลเซย 579 565 560 570 573 เมยนมาร 533 532 532 536 537 ฟลบปนส 580 562 552 538 570 สงคโปร 617 605 609 597 597 ไทย 500 500 493 486 489 เวยดนาม 531 539 520 530 529 หมายเหต: คะแนนทแสดงเปนคะแนนสอบ paper-based TOEFL รวมเฉลยของแตละประเทศ ในกรณทไมมขอมล จะคานวณหาคาโดยพจารณาจากการสอบ internet-based แลวแปลงคะแนนเปน

paper-based แตหากไมมขอมลดงกลาวอก จะคานวณจากคาเฉลยของคะแนนสอบในปใกลเคยงกน ทมา: www.ets.org


นอกจากน ควรสงเสรมใหคนไทยเรยนภาษาของประเทศเพอนบานมากยงขน เนองจากแมวา ในบางกรณจะสามารถใชภาษาองกฤษเปนภาษาหลกในการสอสารไดกตาม นกธรกจและคนงานอาเซยนบางสวนกอาจไมสามารถสอสารดวยภาษาองกฤษ อกทงการทาความเขาใจวฒนธรรมของประเทศเพอนบานใหลกซงจะตองอาศยสามารถสอสารดวยภาษาของประเทศนน แมเราไมมขอมลความสนใจเรยนภาษาอาเซยนของประชาชนไทยโดยรวม ตารางท 19 แสดงใหเหนวา ในปจจบน ความนยมในการเรยนภาษาอาเซยนของนสตปรญญาตรของจฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงนาจะเปนตวแทนของแรงงานทจะเขาสธรกจขนาดใหญทไปลงทนในอาเซยนชวา คนไทยยงนยมเรยนภาษาของประเทศเพอนบานคอนขางนอย (โดยเฉพาะเมอเปรยบเทยบกบภาษาตะวนตกดงแสดงในตารางท 20) โดยเฉพาะการเรยนในระดบสงเพอใหสามารถสอสารไดอยางคลองแคลว ซงเหลอนสตทลงทะเบยนเรยนในหลกประมาณสบคนเทานน ซงไมนาจะเพยงพอตอการรองรบการรวมกลมกนทางภมภาคทเกดขน ตารางท 19 ความนยมในการเรยนภาษาอาเซยนของนสตปรญญาตรของจฬาลงกรณมหาวทยาลย

วชา จานวนนสตทลงทะเบยนเรยน (คน)

ภาษาพมา 1 40

ภาษาพมา 2 3

ภาษาเวยดนาม 1 30



วฒนธรรมมาเลเซย 8

ภาษามาเล 1 47

ภาษามาเล 2 9

สนทนามาเล 7

ภาษาอนโด 1 49

ภาษาอนโด 2 15

หมายเหต: ขอมลของภาคการศกษา 1/2555 ซงมนสตลงทะเบยนเรยนจานวน 25,154 คน ทมา: จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ตารางท 20 ความนยมในการเรยนภาษาตะวนตกของนสตปรญญาตร ของจฬาลงกรณมหาวทยาลย กลมวชา จานวนนสต รายวชาทเปดสอน

ภาษาองกฤษ (รวมปรญญาโท) 1,650 36 ภาษาสเปน 228 14 ภาษาอตาเลยน 190 12 ภาษาฝรงเศส (รวมถงปรญญาเอก) 223 17 ภาษาเยอรมน (รวมถงปรญญาเอก) 200 17 หมายเหต: ขอมลของภาคการศกษา 1/2555 ซงมนสตลงทะเบยนเรยนจานวน 25,154 คน ทมา: จฬาลงกรณมหาวทยาลย


ประการทสาม ควรสงเสรมการเรยนรวฒนธรรมของประเทศเพอนบานมากขน โดยอาศยการแลกเปลยนของประชาชนในระดบตางๆ ทงการเดนทางไปทองเทยว การจดทาโครงการเมองพเมองนอง (sister cities) โดยใชหวเมองใหญของไทยในการสรางความสมพนธกบเมองสาคญของตางประเทศ หรอการใชสอภาพยนตรหรอละครโทรทศนทสรางใหคนของประเทศเพอนบานเปนพระเอกนางเอกควบคไปกบคนไทยดวย21

6. สรป

ในบทความน คณะผวจยไดชใหเหนวา สอมวลชนและประชาชนไทยใหความสาคญตอการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เปนอยางสง ดงจะเหนไดจากการมขาวและความเหนเกยวกบผลกระทบของ AEC ผานสอมวลชนในประเทศไทยจานวนมากในแตละวน อยางไรกตาม ขาวและความเหนดงกลาวสะทอนถงความเขาใจทคลาดเคลอน หรอ “มายาคต” (myth) ของคนไทยตอการรวมกลมทางภมภาคทเกดขน มายาคตดงกลาวทาใหเกดความตนตระหนกเกนเหตของประชาชนไทยบางสวน พรอมกบบดบงการรวมกลมทางภมภาคทแทจรง (de facto integration) ทเกดขนแลวในอาเซยน โดยเฉพาะอยางยงอาเซยนตอนเหนอ หรอทเรยกวา อนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekhong Subregion หรอ GMS) ใหพราเลอนลงไป ทาใหคนไทยมองไมเหนโอกาสจากการรวมกลมทางภมภาคดงกลาว การรวมกลมทางภมภาคทแทจรงนจะนามาซงโอกาสของประเทศไทยในหลายดาน ทงการใชภมภาคอาเซยน โดยเฉพาะอยางยงอนภมภาคลมแมนาโขงเปนฐานการผลต และเปนตลาดรองรบการผลตในประเทศไทย ทสาคญ อาเซยนยงเปนเวทในการรวมกลมในภมภาคตอเนองไปอก เชน การรวมกลมในเอเซยตะวนออก เปนตน ทงน ประเทศไทยจะไดประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคมากทสดประเทศหนง จากการมทต งทางภมศาสตรเปนศนยกลางของการเชอมตอในภมภาค อยางไรกตาม การทประเทศไทยจะไดประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคมใชสงทจะเกดขนโดยอตโนมต แตตองอาศยการกาหนดนโยบายและมาตรการของภาครฐทเหมาะสม ทงการปฏรปเชงโครงสรางและกฎระเบยบภายในประเทศไทยเอง โดยเฉพาะการเปดเสรภาคบรการและการอานวยความสะดวกทางการคา ตลอดจน การกระจายประโยชนจากการรวมกลมในภมภาคอยางเปนธรรมใหแกประเทศเพอนบาน เพอใหเกดความยงยนในการรวมกลม นอกจากน ผประกอบการและประชาชนไทยจะตองปรบตวใหมความเปนสากลและสนใจภมภาคนมากขนดวย

ดงนน ความทาทายทแทจรงของการรวมกลมในภมภาคกคอ การทภาครฐจะตองเอาชนะกลมผลประโยชนในภาคธรกจบางสวน ทไดประโยชนจากการผกขาดในสาขาบรการ และระบบราชการบางสวนทไดรบประโยชนจากความไมโปรงใสในระบบศลกากร การตรวจสนคาผานแดน และการบงคบใชกฎหมายตอแรงงานตางดาว ทเปนอยในปจจบน และการทผประกอบการและประชาชนไทยจะตองปรบทศนคตตอประเทศเพอนบานใหสอดคลองกบบรบทใหมทเปลยนแปลงไปจากเดม

21 ขอเสนอของ ดร.เอนก เหลาธรรมทศน นกรฐศาสตรอาวโส


เอกสารอางอง

เชษฐา อนทรวทกษ และสเมธ องกตตกล. 2555. “การคาสนคาและการอานวยความสะดวกทางการคา,” บทความประกอบการสมมนาวชาการประจาป 2555 ของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

เดอนเดน นคมบรรกษ. 2555. “AEC กบการปฏรปสาขาบรการ”, บทความประกอบการสมมนาวชาการประจาป 2555 ของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

นนทพร พงศพฒนานนท และชดชนก อนโนนจารย. 2555. “การลงทนโดยตรงในตางประเทศของไทย: อปสรรคทรอการแกไข,” FOCUSED AND QUICK (FAQ) Issue 70, ธนาคารแหงประเทศไทย 18 มถนายน.

สมชย จตสชน. 2555. “ผลกระทบตอการเปลยนแปลงทางสงคมและชองวางทางรายได,” บทความประกอบการสมมนาวชาการประจาป 2555 ของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2555. เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการครงท 2 เรอง “การเขาสประชาคมอาเซยน ป 2558” ณ หองประชม 501 ตกบญชาการ ทาเนยบรฐบาล, 24 ตลาคม.

เสาวณ จนทะพงษ และ กรวทย ตนศร. 2555. “การขาดแคลนแรงงานไทย: สภาพปญหา สาเหตและแนวทางแกไข.” ธนาคารแหงประเทศไทย.

Blau, Francine and Lawrence Kahn. 2012. "Immigration and the distribution of incomes." NBER Working Paper #18515, November.

JETRO. 2012. “2012 JETRO Global Trade and Investment Report-Firms and people move forward towards globalization–Presentation Document, August 9, Overseas Research Department, JETRO.

Jovanovic, Miroslav N. 2011. International Handbook on the Economics of Integration, Volume III. Edward Elgar Publishing.

Kerr, Sari Pekkala and William Kerr. 2011. "Economic impacts of immigration: a survey." Finnish Economic Papers, Spring.

Kharas, Homi. 2010. The Emerging Middle Class in Developing Countries. OECD Development Center Working Paper No. 285,

Klein, Paul and Gustavo Ventura. 2007. "TFP differences and the aggregate effects of labor mobility in the long run." Berkeley Electronic Journal of Macroeconomics.

Mukand, Sharun. 2012. "International migration, politics and culture: the case for greater labour mobility." Chatham House Policy Paper, October.

Pritchett, Lant. 2006. "Let their people come: breaking the gridlock on global labor mobility."


ภาคผนวก ก วชาชพทเปดเสร

ขอกาหนดตาม MRA กฎระเบยบภายในของไทย

วศวกร วศวกรทจะขอขนทะเบยนเปนวศวกรวชาชพอาเซยน (ASEAN chartered professional engineer) ตองมคณสมบตดงน 1. จบการศกษาดานวศวกรรมศาสตรจากสถาบนท

ไดร บการยอมรบ หรอไดร บการประเมนวามความสามารถเทยบเทา

2. ขนทะเบยนวชาชพหรอไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพในประเทศตนเองจากสภาวชาชพหรอคณะกรรมการกากบดแล (Monitoring Committee)

3. มประสบการณทางานอยางนอย 7 ปนบจากจบการศกษา โดยในระหวางนนตองเคยรบผดชอบโครงการสาคญอยางนอย 2 ป

4. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวช าชพวศวกรรมอย า งต อ เ น อง (Continuing Professional Development: CPD) ของประเทศตนเองในระดบทนาพอใจ

5. ไดใบรบรองจากสภาวชาชพในประเทศของตนวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนค วชาชพ และจรยธรรมสาหรบการแระกอบอาชพวศวกรทงภายในและนอกประเทศ

ทงน วศวกรวชาชพอาเซยนทจะประกอบอาชพในประเทศอาเซยนอนตองขอขนทะเบยนกบสภาวชาชพของประเทศนนๆ เพอประกอบอาชพในฐานะวศวกรวชาชพตางดาวจดทะเบยน (Registered Foreign Professional Engineer) และตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ ดวย

วศวกรวชาชพอาเซยนซงไดขนทะเบยนเปนวศวกรวชาชพตางดาวจดทะเบยนกบสภาวศวกรของไทยแลวนน จะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศไทย ไดแก 1. วศวกรวชาชพตางดาวจดทะเบยนไมสามารถ

ประกอบอาชพโดยลาพงได แตจะตองทางานรวมกบวศวกรไทยทไดรบใบอนญาตเทานน เนองจากพระราชบญญตวศวกร พ.ศ. 2542 กาหนดใหวศวกรทมใบอนญาตระดบสามญวศวกรหรอผทรงคณวฒเทานนทสามารถลงนามรบรองงานวศวกรรมได

2. วศวกรวชาชพตางดาวจดทะเบยนทตองการประกอบอาชพโดยลาพงตองไดรบการประเมนเพมเตมโดยสภาวศวกร วาสามารถเขาใจมาตรฐานการปฏบตวชาชพ (codes of practice) ซงเปนภาษาไทย รวมถงขอบงคบตางๆ ไดอยางถองแทและนามาปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

พยาบาล พยาบาลชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอรบใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลจากประเทศอาเซยนอนตองมคณสมบตดงน 1. มคณวฒดานการพยาบาล 2. ลงทะเบยนวชาชพ หรอไดรบใบอนญาตประกอบ

วชาชพในประเทศตนเอง หรอมเอกสารรบรองทเกยวของ

3. มประสบการณทางานตอเนองอยางนอย 3 ปกอนการยนขอขนทะเบยนหรอใบอนญาต

พยาบาลสญชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพการพยาบาลในประเทศไทยตองมคณสมบตดงน 1. เปนสมาชกสามญสภาการพยาบาล โดยม

คณสมบต คอ มอายไมตากวา 18 ปบรบรณ มความรในวชาชพการพยาบาลหรอการผดงครรภ ไมเปนผประพฤตเสยหาย และไมเปนผมจตฟ นเฟอนหรอไมเปนโรคทกาหนดโดยสภาการพยาบาล


4. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวชาชพการพยาบาลอยางตอเนองของประเทศตนเองในระดบทนาพอใจ

5. ไดใบรบรองจากสภาการพยาบาลในประเทศของตนวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนค วชาชพ และจรยธรรมสาหรบการประกอบอาชพพยาบาลทงภายในและนอกประเทศ

6. มคณสมบตสอดคลองกบขอกาหนดอนๆ ของประเทศสมาชกอาเซยนทไปขอขนทะเบยนหรอใบอนญาต

ทงน พยาบาลสญชาตอาเซยนทไดขนทะเบยนหรอมใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลของประเทศอาเซยนอนจะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ ดวย

2. ตองสอบความรโดยใชขอสอบและเขยนคาตอบเปนภาษาไทย และตองมผลการสอบผานทกรายวชา

3. สาเรจการศกษาไดรบปรญญา ประกาศนยบตรเทยบเทาปรญญา หรอประกาศนยบตรในสาขาการพยาบาลจากสถาบนการศกษาในประเทศไทยทคณะกรรมการรบรอง หรอจากสถ าบน ก า ร ศกษ า ใ นต า ง ป ร ะ เ ทศซ งคณะกรรมการไดตรวจสอบแลว

4. ผขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตซงจบการศกษาจากตางประเทศ จะตองเปนผไดร บอนญาตใหเปนผประกอบวชาชพในประเทศดงกลาวดวย เวนแตเปนผมสญชาตไทย

สถาปนก สถาปนกชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนเปนสถาปนกอาเซยน (ASEAN architect) ตองมคณสมบตดงน 1. จบการศกษาดานสถาปตยกรรมศาสตรจากสถาบน

ทไดรบการยอมรบอยางนอย 5 ป หรอไดรบการประเมนวามความสามารถเทยบเทา

2. ขนทะเบยนวชาชพหรอไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพในประเทศตนเองจากสภาวชาชพหรอคณะกรรมการกากบดแล

3. มประสบการณทางานตอเนองอยางนอย 10 ปนบจากจบการศกษา

4. มประสบการณทางานหลงจากลงทะเบยนวชาชพหรอไดรบใบอนญาตยางนอย 5 ป โดยในระหวางนนตองเคยรบผดชอบโครงการสาคญอยางนอย 2 ป

5. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวชาชพสถาปปตยกรรมอยางตอเนองของประเทศตนเองในระดบทนาพอใจ

6. ไดใบรบรองจากสภาวชาชพในประเทศของตนวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนค วชาชพ และจรยธรรมสาหรบการประกอบอาชพสถาปนกทงภายในและนอกประเทศ

ทงน สถาปนกอาเซยนทจะประกอบวชาชพในประเทศอาเซยนอนตองขอขนทะเบยนกบสภาวชาชพของประเทศนนๆ เพอประกอบอาชพในฐานะสถาปนกตางดาวจดทะเบยน (Registered Foreign Architect) และตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ

สถาปนกอาเซยนซงไดขนทะเบยนเปนสถาปนกตางดาวจดทะเบยนกบสภาสถาปนกของไทยแลวนน จะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศไทย ไดแก 1. สถาปนกตางดาวจดทะเบยนไมสามารถ

ประกอบอาชพโดยลาพงได แตจะตองทางานรวมกบสถาปนกไทยทไดร บมอบหมาย เนองจากกฎหมายไทยกาหนดใหสถาปนกไทยเทาน นทสามารถลงนามรบรองงานสถาปตยกรรมได

2. สถาปนกตางดาวจดทะเบยนทตองการประกอบอาชพโดยลาพงตองไดรบการประเมนเพมเตมโดยสภาวชาชพ วาสามารถเขาใจมาตรฐานการปฏบตวชาชพ ซงเปนภาษาไทย รวมถงขอบงคบตางๆ ไดอยางถองแทและนามาปฏบตไดอยางมประสทธภาพ


ดวย นกสารวจ ขอตกลงเปนเพยงกรอบแนวทางเพออานวยความ

สะดวกสาหรบการยายไปประกอบวชาชพนในอนาคต หากประเทศสมาชกใดมความพรอมกสามารถเขารวมเจรจายอมรบคณสมบตของกนและกนไดโดยใชขอตกลงนเปนพนฐาน โดยระบแนวทางไววานกสารวจชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอขอรบใบอนญาตประกอบวชาชพจากประเทศอาเซยนอนตองมคณสมบตดงน 1. มคณสมบตดานการศกษาครบตามทประเทศของ

ตนและประเทศทจะยนขอขนทะเบยนกาหนด 2. ตระหนกวาอาจตองผานการทดสอบความรของ

ประเทศทยนขอขนทะเบยน 3. นกสารวจทยนขอขนทะเบยนซงไดร บการขน

ทะเบยนหรอมใบอนญาตประกอบอาชพจากหนวยงานทเกยวของของประเทศตนเอง อาจไดละเวนการทดสอบความรบางสวน ถาหากมคณสมบตดานการศกษาและวชาชพครบตามทประเทศซงยนขอขนทะเบยนกาหนด

4. มประสบการณทางานหลงจบการศกษาครบตามทประเทศทยนขอขนทะเบยนกาหนด

5. หากมประสบการณทางานไมครบ อาจไดร บอนญาตใหประกอบวชาชพในประเทศทยนขอขนทะเบยนจนมประสบการณครบตามทประเทศนนๆ กาหนด แลวจงยนขอขนทะเบยน

ทง น การขนทะเบยนหรอออกใบอนญาตประกอบวชาชพของแตละประเทศสมาชกตองอยภายใตกฎและขอบงคบของประเทศนนๆ

ไทยยงไมมกฎระเบยบทอนญาตใหบคคลซงไมมส ญชาตไทยไดขนทะเบยนหรอรบใบอนญาตประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม (ยงไมไดมการแกไขกฏระเบยบเพอใหสอดคลองกบ MRA เนองจากยงเปนเพยงกรอบขอตกลง)

นกบญช ขอตกลงเปนเพยงกรอบแนวทางเพออานวยความสะดวกสาหรบการยายไปประกอบวชาชพนในอนาคต หากประเทศสมาชกใดมความพรอมกสามารถเขารวมเจรจายอมรบคณสมบตของกนและกนไดโดยใชขอตกลงนเปนพนฐาน โดยระบแนวทางไววานกบญชชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอใบอนญาตประกอบวชาชพจากประเทศอาเซยนอนตองมคณสมบตดงน 1. มคณสมบตดานการศกษาครบตามทประเทศของ

ตนและประเทศทจะยนขอขนทะเบยนกาหนด 2. ผานการทดสอบความรวชาชพบญชซงไดรบการ

ยอมรบ

นกบญชชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพบญชในประเทศไทยตองมคณสมบตดงน 1. สาหรบผทาบญช ตองมภมลาเนาหรอถนท

อยในราชอาณาจกร มความรภาษาไทยดพอทจะทาบญชเปนภาษาไทยได และตองมความร เกยวกบมาตรฐานการบญชและกฎหมายภาษอากรของไทย เพอปฏบตตามกฎหมายวาดวยการบญชและกฎหมายภาษอากรทเกยวของได

2. สาหรบผสอบบญช ตองเ ปนผมความร


3. มความรเกยวกบกฎระเบยบภายในของประเทศทยนขอขนทะเบยนในระดบทนาพอใจ

4. มประสบการณทางานครบตามทประเทศทยนขอขนทะเบยนกาหนด

5. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการศกษาวชาชพอยางตอเนอง

6. สาเรจหลกสตรดานจรยธรรมและวชาชพ ทง น การขนทะเบยนหรอออกใบอนญาตประกอบวชาชพของแตละประเทศสมาชกตองอยภายใตกฎและขอบงคบของประเทศนนๆ

ภาษาไทยดพอทจะสามารถสอบบญชและจดทารายงานเปนภาษาไทยได มภมลาเนาในประเทศไทย และเมอไดรบใบอนญาตแลวตองไดรบใบอนญาตตามกฎหมายวาดวยการทางานของคนตางดาวดวย

3. ผานการทดสอบหรอฝกอบรมหรอฝกงานหรอเคยปฏบตงานเกยวกบวชาชพบญชมาแลวตามทกาหนดในขอบงคบสภาวชาชพบญช

4. มคณสมบตและไมมลกษณะตองหามอนตามทกาหนดใพระราชบญญตวชาชพบญช พ.ศ. 2547 และขอบงคบสภาวชาชพบญช

แพทย แพทยชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอรบใบอนญาตประกอบวชาชพเวชกรรมจากประเทศอาเซยนอนตองมคณสมบตดงน 1. มคณวฒดานเวชกรรมซงไดรบการรบรองโดยแพทย

สภาของประเทศตนเองและประเทศอาเซยนทจะขอขนทะเบยน

2. ลงทะเบยนวชาชพ หรอไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพ หรอมเอกสารรบรองทเกยวของจากแพทยสภาของประเทศตนเอง

3. มประสบการณทางานตอเนองเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมอยางนอย 5 ปในประเทศของตนเอง

4. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวชาชพเวชกรรมอยางตอเนองของประเทศตนเองในระดบทนาพอใจ

5. ไดใบรบรองจากแพทยสภาในประเทศของตนวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนค วชาชพ และจรยธรรมสาหรบการประกอบอาชพเวชกรรมทงภายในและนอกประเทศ

6. ไมไดอยระหวางการถกดาเนนคดทางกฏหมาย 7. มคณสมบตสอดคลองกบขอกาหนดอนๆ ของ

ประเทศสมาชกอาเซยนทไปขอขนทะเบยนหรอใบอนญาต

ทงน แพทยชาตอาเซยนทไดขนทะเบยนหรอไดร บใบอนญาตประกอบวชาชพการเวชกรรมจากประเทศอาเซยนอนจะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ ดวย

แพทยสญชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมในประเทศไทยตองมคณสมบตดงน 1. เปนสมาชกแพทยสภา โดยมคณสมบตคอ ม

อายไมตากวา 20 ปบรบรณ ไดรบใบปรญญาแพทยศาสตรบณฑตหรอใบรบรองซงไดรบการรบรองจากแพทยสภา ไมเปนผประพฤตเสยหาย และไมเปนผมจตฟ นเฟอนหรอไมเปนโรคทกาหนดโดยแพทยสภา

2. ไมเปนผทอยในระหวางการถกสงพกหรอถกสงเพกถอนใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมตามท พ.ร.บ. วชาชพเวชกรรมกาหนด

3. ตองผานการสอบความรโดยใชขอสอบและเขยนคาตอบเปนภาษาไทย

4. มคณสมบตเฉพาะ และ/หรอ มความรความสามารถในวชาชพเวชกรรม โดยเปนผสา เรจการศกษาและไดร บใบปรญญาแพทยศาสตรบณฑตจากสถาบนการศกษาทแพทยสภารบรอง รวมทงผานการประเมนทกขนตอนและไดใบรบรองจากศนยประเมนและรบรองความรความสามารถในการประกอบวชาชพแลว

5. ผขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตซงจบการศกษาจากตางประเทศ จะตองไดร บใบอนญาตใหเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมในประเทศดงกลาว ซงแพทยสภารบรอง


ใบอนญาตนน เวนแตเปนผมสญชาตไทย ทนตแพทย ทนตแพทยชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนหรอรบ

ใบอนญาตประกอบวชาชพทนตกรรมจากประเทศอาเซยนอนตองมคณสมบตดงน 1. มคณวฒดานทนตกรรมซงไดรบการรบรองโดยทนต

แพทยสภาของประเทศตนเองและประเทศอาเซยนทจะขอขนทะเบยน

2. ลงทะเบยนวชาชพและไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพจากทนตแพทยสภาของประเทศตนเอง

3. มประสบการณทางานเปนผประกอบวชาชพ ทนตกรรมตอเนองอยางนอย 5 ปในประเทศของตนเอง

4. มคณสมบตสอดคลองกบนโยบายกลไกการพฒนาวชาชพทนตกรรมอยางตอเนองของประเทศตนเองในระดบทนาพอใจ

5. ไดใบรบรองจากทนตแพทยสภาในประเทศของตนวาไมมประวตฝาฝนมาตรฐานดานเทคนค วชาชพ และจรยธรรมสาหรบการประกอบอาชพทนตกรรมทงภายในและนอกประเทศ

6. ไมไดอยระหวางการถกดาเนนคดทางกฏหมาย 7. มคณสมบตสอดคลองกบขอกาหนดอนๆ ของ

ประเทศสมาชกอาเซยนทไปขอขนทะเบยนหรอใบอนญาต

ทงน ทนตแพทยชาตอาเซยนทไดขนทะเบยนหรอไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพทนตกรรมจากประเทศอาเซยนอนจะตองปฏบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ ดวย

ทนตแพทยชาตอาเซยนทจะขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพทนตกรรมในประเทศไทยตองมคณสมบตดงน 1. เปนสมาชกทนตแพทยสภา โดยมคณสมบต

คอ มอายไมต ากวา 20 ปบรบรณ ไดร บปรญญาหรอประกาศนยบตรในวชาชพทนตแพทยศาสตรจ ากสถาบนการศกษาททบวงมหาวทยาลยหรอทนตแพทยสภารบรอง ไมเปนผประพฤตเสยหาย และไมเปนผมจตฟ นเฟอนหรอไมเปนโรคทกาหนดโดยทนตแพทยสภา

2. ไมเปนผทอยในระหวางการถกสงพกหรอถกสงเพกถอนใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพเวชกรรมตามท พ.ร.บ. วชาชพทนตกรรมกาหนด

3. ตองผานการสอบความรโดยใชขอสอบและเขยนคาตอบเปนภาษาไทย

4. ไดรบปรญญาทนตแพทยศาสตรบณฑตจากสถาบนการศกษาในหรอนอกประเทศททบวงมหาวทยาลยรบรองหรอททนตแพทยสภารบรอง

5. ผขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตซงจบการศกษาจากตางประเทศ จะตองไดร บใบอนญาตใหเปนผประกอบวชาชพทนตกรรมในประเทศดงกลาว ซงทนตแพทยสภารบรองใบอนญาตนน เวนแตเปนผมสญชาตไทย

ทมา: 1. ASEAN Chartered Professional Engineer Assessment Statement 2. Assessment Statement for ASEAN Architect 3. พระราชบญญต วชาชพบญช พ.ศ. ๒๕๔๗ 4. ขอบงคบสภาวชาชพบญช (ฉบบท ๗) เรอง การออกใบอนญาต และคาธรรมเนยมใบอนญาตเปนผสอบบญชรบ

อนญาต พ.ศ. ๒๕๔๗ 5. พระราชบญญตวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ 6. ขอบงคบสภาวศวกร วาดวยการรบสมครเปนสมาชกวสามญของสภาวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๓ 7. ขอบงคบสภาวศวกร วาดวยการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคมระดบภาควศวกร พ.ศ. ๒๕๔๙ 8. ขอบงคบสภาวศวกร วาดวยการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ระดบสามญวศวกรและระดบ

วฒวศวกร พ.ศ. ๒๕๔๗


9. พระราชบญญตวชาชพเวชกรรม พ.ศ. ๒๕๒๕ 10. ขอบงคบแพทยสภา วาดวยหลกเกณฑการขนทะเบยนและการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพเวชกรรม

พ.ศ. ๒๕๔๘ 11. ขอบงคบแพทยสภา วาดวยหลกเกณฑการประเมนและรบรองความรความสามารถในการประกอบวชาชพเวชกรรม

พ.ศ. ๒๕๔๘ 12. ขอบงคบสภาการพยาบาลวาดวยการสอบความรเพอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพการพยาบาล

การผดงครรภ หรอการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. ๒๕๔๓ 13. พระราชบญญต วชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. ๒๕๒๘ 14. ขอบงคบสภาการพยาบาล วาดวยการขนทะเบยน การออกใบอนญาต การคออายใบอนญาต และการอนๆ ทเกยวกบ

ใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพการพยาบาล การผดงครรภ หรอการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. ๒๕๔๕ 15. พระราชบญญต วชาชพทนตกรรม พ.ศ. ๒๕๓๗ 16. ขอบงคบทนตแพทยสภา วาดวยการขนทะเบยนและการออกใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพทนตกรรม พ.ศ. ๒๕๓๘


ภาคผนวก ข รายการสนคา (พกดศลกากร 6 หลก) ทมการลดอตราภาษระหวางประเทศสมาชกอาเซยน

ประเทศ

สนคาทอยในรายการลดภาษประเภท Inclusion List สนคาทอยในรายการลดภาษ Highly sensitive อตราภาษมากกวา

0%

สนคาทอยในรายการลดภาษ

Sensitive list ทมอตราภาษมากกวา

0%

สนคาทอยนอกรายการลดภาษโดยมอตราภาษ

0%

สนคาทอยนอกรายการลดภาษโดยมอตราภาษมากกวา 0%

สนคาทม อตราภาษเปน 0 อย

แลว

รวมทงหมด

(รายการ) อตรา

ภาษ 0%

อตราภาษ 1-

5 %

อตราภาษ

1-5 %


15%


20%

อตราภาษมากกวา

20%

บรไน 1,115 0 0 0 0 0 0 0 20 25 3,891 5,051

กมพชา 184 3,653 485 202 137 65 0 29 0 42 254 5,051

อนโดนเซย 3,965 0 0 0 0 0 8 0 21 31 1,026 5,051

ลาว 3,716 1,135 66 51 15 11 0 0 0 49 8 5,051

เมยนมาร 69 4,676 72 31 7 2 0 6 0 34 154 5,051

มาเลเซย 2,309 0 0 0 0 0 4 16 1 36 2,685 5,051

ฟลปปนส 4,908 0 0 0 0 0 7 18 0 19 99 5,051

สงคโปร 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5,049 5,051

เวยดนาม 1,346 2,009 7 0 11 10 0 0 0 39 1,629 5,051

ไทย 4,005 0 0 0 0 0 0 9 0 0 1,037 5,051

ทมา: คานวณโดยคณะผวจย โดยใชขอมลจากการวบรวมของคณะผวจยจากขอมลของกระทรวงพาณชยและกรมศลกากร (ณ ธนวาคม พ.ศ. 2554) หมายเหต: 1. สนคาทอยในรายการลดภาษประเภท Inclusion List หมายถง สนคาลดภาษปกต ซงประเทศสมาชกอาเซยน 6 จะลดลงเหลอรอยละ 0 ภายใน 1 มกราคม พ.ศ.2553 และประเทศสมาชกอาเซยนใหม จะลดลงเหลอรอยละ 0-5 ภายในป พ.ศ.2546 สาหรบเวยดนาม ในป พ.ศ.2548 สาหรบลาวและเมยนมาร และกมพชา ในป พ.ศ.2550 และเหลอรอยละ 0 ภายใน 1 มกราคม พ.ศ.2558 2. สนคาทอยในรายการลดภาษประเภท Sensitive List หมายถง สนคาออนไหว ซงประเทศสมาชกอาเซยน 6 จะลดลงเหลอรอยละ 0-5 ในป พ.ศ.2553 และยกเลกมาตรการทไมใชภาษ และประเทศสมาชกอาเซยนใหม จะลดลงเหลอรอยละ 0-5 ในป พ.ศ.2556 สาหรบเวยดนาม ในป พ.ศ.2558 สาหรบลาวและพมา และกมพชา ในป พ.ศ.2560 3. สนคาทอยในรายการลดภาษประเภท Highly Sensitive List หมายถง สนคาออนไหวสง ซงเปนสนคาทตามหลกการตองนามาอยในบญชลดภาษในป พ.ศ.2548 และทยอยลดภาษตงแตป พ.ศ.2551 โดยอตราภาษสดทายในป พ.ศ.2553 ขนอยกบการเจรจา ซงมสมาชกอาเซยนเพยง 3 ประเทศ (ไดแก มาเลเซย อนโดนเซย และฟลปปนส) ทมรายการสนคาในบญชดงกลาว 4. รายการสนคาทอยนอกรายการลดภาษ หมายถง รายการสนคาทแตละประเทศสมาชกอาเซยนไมไดระบไวในรายการทจะลดภาษระหวางกน


ภาคผนวก ค ตวอยางรายชอบรษทใน SET100 ทมบรษทลกหรอรวมลงทนในอาเซยน

หมวดธรกจ บรษทในไทย ประเทศ ตวอยางบรษทยอย กจกรรม

พลงงานและสาธารณป

โภค

บรษท บานป จากด (มหาชน) LAO Hongsa Power Company Limited ผลตไฟฟา

บรษท บานป จากด (มหาชน) LAO Phu Fai Mining Company Limited ผลตไฟฟา

บรษท บานป จากด (มหาชน) IDN PT.Indo Tambangraya Megah Tbk (ITM)

เหมองถานหน

บรษท ลานนารซอรสเซส จากด (มหาชน)

IDN PT. CITRA HARITA MINERAL เหมองถานหน

บรษท ปตท. จากด (มหาชน) CAM บจ. ปตท. (กมพชา) จดหาและใหบรการสงมอบผลตภณฑปโตรเลยม

บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลดง จากด (มหาชน)

LAO บรษท ไฟฟานางม 2 จากด ผลตไฟฟา

วสดกอสราง

บรษท ปนซเมนตไทย จากด(มหาชน)

CAM CPAC Concrete Products (Cambodia) Co., Ltd.

แผนพนสาเรจรป


SGP Cementhai Building Materials (Singapore) Pte. Ltd.

กจการลงทน


IDN PT Semen Jawa ปนซเมนต


MYM Myanmar CPAC Service Co., Ltd. คอนกรตผสมเสรจ


CAM Kampot Land Co., Ltd. กจการลงทนในทดน


PHIL CPAC Monier Philippines, Inc. กระเบองหลงคาคอนกรต


IDN PT Siam-Indo Gypsum Industry แผนยปซม

ปโตรเคมและเคมภณฑ

บรษท พทท โกลบอล เคมคอล จากด (มหาชน)

MYS Emery Oleochemicals (M) Sdn Bhd เคมภณฑพนฐาน

บรษท อนโดรามา เวนเจอรส จากด (มหาชน)

IDN PT Indorama Polyester Industries Indonesia

ไยสงเคราะหโพลเอสเตอร


IDN PT Trans-Pacific Styrene Indonesia วตถดบสาหรบผลตโพลสไตรน


VIE Viet-Thai Plastchem Co., Ltd. พวซคอมเปานด

พฒนาอสงหารม ทรพย

บรษท อตาเลยนไทย ดเวลอปเมนต จากด (มหาชน)

MYM Dawei Development Limited (Myanmar)

นคมอตสาหกรรม


CAM Kampot Land Co., Ltd. กจการลงทนในทดน

บรษท อมตะ คอรปอเรชน จากด (มหาชน)

VIE Amata (Vietnam) Joint Stock Company นคมอตสาหกรรม

บรษท อตาเลยนไทย ดเวลอปเมนต จากด (มหาชน)

MYS ITD Construction SDN.BHD. กอสราง


หมวดธรกจ บรษทในไทย ประเทศ ตวอยางบรษทยอย กจกรรม

ธรกจการเกษตร

บรษท ศรตรงแอโกรอนดสทร จากด (มหาชน)

IDN PT Sri Trang Lingga จดหาและผลตยางธรรมชาต

บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จากด (มหาชน)

CAM C.P. Cambodia Co., Ltd.) ผลตอาหารสตวและเลยงสตว

บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จากด (มหาชน)

PHIL Charoen Pokphand Foods Philippines ผลตและจาหนายอาหารสตว

บรษท นาตาลขอนแกน จากด (มหาชน)

CAM Koh Kong Plantation Co., Ltd ปลกออย

พาณชย


SGP SCG Singapore Trading Pte. Ltd. คาขายระหวางประเทศ

บรษท เบอรล ยคเกอร จากด (มหาชน)

VIE ไทยคอรป อนเตอรเนชนแนล (เวยดนาม) คมปะน ลมเตด

ผจดจาหนาย และ กระจายสนคา

บรษท ศรตรงแอโกรอนดสทร จากด (มหาชน)

SGP Sri Trang International ศนยกลางการซอขายยางธรรมชาต

ธนาคาร ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน) MYS Bangkok Bank Berhad ธนาคาร

ธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน)

CAM ธนาคารกมพชาพาณชย จากด ธนาคาร

การแพทย

บรษท กรงเทพดสตเวชการ จากด(มหาชน)

CAM Angkor Pisith Co., Ltd. โรงพยาบาล/บรการดานการแพทย

บรษท กรงเทพดสตเวชการ จากด(มหาชน)

CAM Rattanak Medical Services Co., Ltd. โรงพยาบาล/บรการดานการแพทย

ทมา: คณะผวจยรวบรวมจากรายงาน 56-1 ในเวบไซตของสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.)

Documents

paper1 Ye2012 final สุดท้ายtdri.or.th/wp-content/uploads/2012/11/paper_1_ST_Ye2012.pdf · หัวข้อที่ 1. ประเทศไทยในกระแส