Siyaset Sosyolojisi Araştırma Konusu NedirSiyaset NedirSiyasi OlanDevlet NedirDevlet türleriDevletsiz siyaset olur mu

Siyaset Sosyolojisi

• Genel sosyolojinin bir alt dalı. İktisat, din, aile, suç vb sosyolojisi gibi

• Toplumda meydana gelen siyasi süreçlerle ilgilenir.

• Siyaset bilimi parlamento, siyasal rejimler, seçimler, gibi kavramlar incelerken siyaset sosyolojisi bu kurumların yer aldığı toplumun yapısal, kültürel vb. Özellikleri ile siyaseti ilişkilendirerek incelemektedir.

Örnek

• Devlet kavramı her iki biliminde inceleme konusudur. Ancak sosyoloji toplumu öne alarak çalışmaya başlarken siyaset bilimi daha çok kurumlardan başlamaktadır.

• “işe toplumla başlama” ve “devletin toplumu etkilediği gibi toplumun da siyaseti veya siyasi olanı nasıl etkilediğini” incelemektedir

Siyaset Nedir?

• ‘İnsan doğası gereği politik bir hayvandır.’ (Aristoteles, Siyaset)

?

Siyasetin Tanımlanması

• 2 ekol üzerinden devam etmektedir:

1) Aristocu yaklaşımla siyasetin devlet olgusu çerçevesinde var olduğu ve devlete ilişkin bir faaliyet alanı olduğu görüşü.

Her insan siyaset yapabilir mi?

En mükemmel siyasi oluşum nedir?

Siyasetle Politika aynı şeyler mi?

Siyasetin Tanımlanması

• Siyasetin devlet bilimi olduğuna ilişkin bu tanım siyasi düşünceler tarihinde oldukça rağbet görmüştür.

• Plantondan, Aziz Augustinus’a, Luther’denHobbes’a kadar çok sayıda siyaset düşünürü “siyasetin ve devletin insan doğasına uygun ve toplumsal barışı sağlama yeteneği açısından oldukça önemli bir faaliyet alanı ve kurum olduğunu Kabul etmişlerdir.

Siyasetin Tanımlanması

• Özellikle 19. yüzyıldan itibaren yükselişe geçen ulus devletlerle bu fikir daha zirve yapmıştır.

• Neden olabilir???

Siyasetin Tanımlanması

• Siyaseti devlet bilimi olarak tanımlarsak peki” devlet” nedir?

• Memurlar mı, kurumlar mı, bürokratlar mı, vatandaşlar mı?

Devlet

• Belirli bir coğrafi sınır dahilinde egemen bir hükümet yetkisi tesis eden ve meşru bir dizi dahili kurumlar aracılığıyla otorite uygulayan bir siyasi birliktir.

Devlet

• Devletin en temel özellikleri şu şekilde karşımıza çıkmaktadır– Egemenlik: diğer tüm toplulukların üzerinde yer alan

ve sınırlanmamış iktidarı temsil eder. – Kamusallık: kolektif kararlar alınır ve herkesi bağlar– Meşruluk: devletin “ortak iyi” ve toplumun çıkarını

yansıttığı farz edilir– Hükmetme: devlet otoritesi zorla desteklenir. Yasalara

uyulmasını ve karşılığında yaptırımları düzenler.Güç kullanma tekeli

– Coğrafi alan: Devletin etki alanı coğrafi olarak düzenlenmiştir.

Devlet

• Weber devletin başlıca özelliği olarak şiddeti bir araç olarak kullanma yetkisine sahip bir örgütlenme olarak vurgulamaktadır.

• Eğer siyaseti toplumsal düzeni gerçekleştirmek ve toplumun yönetilebilirliğine ait bir eylem alanı olarak düşünürsek devlet bu amacı gerçekleştirmek için yegane aygıt olarak karşımıza çıkmaktadır.

• Yönetenler yönetilenlere karşı en etkili yaptırım biçimini devlet kurumu kanalıyla yerine getirebilmektedir. Devlet yönetilenlerin itaatsizliğine karşı etkin bir biçimde işleyen bir örgütlenme biçimidir”

• Devletin fiziki zora başvurma tekelini eline alması (savaşlar, yakalama tutuklama idam vb) sonucunda bireysel şiddetin her türü devlet tarafından yasaklanmıştır. Örn. Zarara uğrayan bir kimsenin ihkakı hak hakkı veya öç alma hakkı da bulunmamaktadır.

• Neden???

• Bu görevi yerine getirmezse???

Devletin Teritoryal Egemenliği

• Belirli bir coğrafi sınır içerisinde rakip ya da ortak tanımazlığına işaret ederen bu özellikleri gösteren en mükemmel örgütlenme biçimi 1648 yılında imzalanan vestfalya anlaşmasından sonra ortaya çıkan modern devlet ve bu devletin Fransız ihtsonra görülen versiyonu olan ulus devlettir.

• Sınır kavramı ne demektir?

• Sınırı Olmayan devlet olur mu?

Devletin Hukuksal Oluşu

• Modern devletin egemenlik, zora başvurma tekeli özelliklerine ilave diğer bir unsur da devletin hukuk üzerine oturtulmuş olmasıdır. Kabul edilen hukuk kurallarının hem yönetilen hem de yönetenleri de bağlayıcı nitelikte olması rasyonel devlet anlayışının bir gereğidir.

• Geleneksel Hukuk- Modern Hukuk?• Cezalandırıcı Hukuk- Onarıcı Hukuk?• Alınan bu kararlar yönetilenler üzerinde nasıl

uygulanır?

Bürokrasi

• Siyasetçiler tarafından alınan kararlara danışmanlık eden, alınan kararları uygulanması için gerekli işlemleri yapan atanmış memurlardan oluşan büyük çaplı örgütlerdir.

• Devlet otoritesini temsil etmektedirler. Bu nedenle hesap verebilir olmalıdırlar.

• Dolayısıyla devlet egemenliğini devletin kuruluş felsefesi amacına uygun eğitim görmüş ve uzmanlaşmış olan bürokrasi kanalıyla gerçekleştirmektedir.

• Bürokrasinin “Demir Kafes” olması??

Siyaset Nedir?

Tanımla ilgili ikinci yaklaşım siyasetin sadece devlet işi olmadığıdır. Önceki yaklaşımda devlet olarak örgütlenmemiş olan toplumlarda siyasetin olmayacağını kabul etmemiz gerekmektedir.

Siyasetin olması için devletin olması gerekli midir????

Siyaset genel anlamda “iktidar ilişkileridir”

Siyaset ve Devlet Zorunluluk mu?

• “Yönetilenler ve Yönetenler arasındaki ilişki evrensel bir ilişkidir”

• Ne demek evrensel???

• Yönetilenle yönetilen arasındaki bu ilişki biçimi her toplumun yapısına göre değişiklik göstermektedir. Hatta bu ilişki aynı toplum içerisinde değişik zamanlarda değişik şekilde de görülmektedir. Ör: ???

Siyaset ve Devlet Zorunluluk mu?

1- Devletli toplum

2- Devletsiz toplum genellikle akrabalık soy sopbağlarına dayanan ihtiyaç duyulduğunda bir arayagelen sonrasında dağılan toplumlardır (Nuerler).

3- Devletimsi Toplumlar??

• Bu tür toplumlarda siyaset var mıdır?

• Emri veren şef olabileceği gibi toplumsal kontrolde olabilir???

• Yaptırımlar???

Devletsiz Toplumlarda

• İbn-i Haldun un asabiye kavramı ile izah edilebilecek “kabile içi dayanışma” çok yüksek düzeydedir.

• Her bir kabile kendi üyelerini terbiye etmekten sorumlu. Her bir kabile kendi üyelerini yönetmekle mükelleftir. “Kolektif sorumluluk”

Siyasal Olan Nedir?

• Hangi davranışlar siyasaldır?

• Devlet memurlarının yaptığı faaliyetler?

• Bir konser?

• Maç?

• Balo/resepsiyon?

• Hükümetin aldığı idari düzeleme anlamında bir karar?

• İdeolojiler, önyargı ve kabuller ne kadar etkilidir?

• ….

Siyaset Toplum Arasındaki İlişki

• Çift yönlü bir ilişki vardır???

• Yakın dönemde olan olaylardan örnek verebilir misiniz?

• Kurum ve kuruluş aynı anlamda mıdır?

• Sosyal kurumlar işlevleri yönüyle birbirini etkilemektedir?

Siyaset Sosyolojisi

• Siyasetin toplumsal koşullarını incelemektedir.

• Siyasetin toplumsal olaylardan nasıl etkilendiği ve aynı zamanda toplumsal olayları nasıl etkilediği konularıyla ilgilenmektedir.

Ör: yönetim sistemi ile vatandaşların eğitim ve sosyo ekonomik durumları, örgütlenme düzeyi ile yönetim şekli ve yönetimin denetlenmesi. Sosyo-ekonomik durum ile oy verme davranışı ve siyasi tercihler gibi konular siy. Sosyolojisinin konuları arasında yer almaktadır.