69
Gastrointestinal Kanamalı Gastrointestinal Kanamalı Hastaya Klinik Yaklaşım Hastaya Klinik Yaklaşım Dr. Hülya Çetinkaya Dr. Hülya Çetinkaya Ankara 2014 Ankara 2014

Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

  • Upload
    arifcan

  • View
    265

  • Download
    4

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Citation preview

Page 1: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Gastrointestinal Kanamalı Gastrointestinal Kanamalı Hastaya Klinik YaklaşımHastaya Klinik Yaklaşım

Dr. Hülya ÇetinkayaDr. Hülya ÇetinkayaAnkara 2014Ankara 2014

Page 2: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Gastrointestinal KanamalarGastrointestinal Kanamalar Üst GİS kanamalarÜst GİS kanamalar Alt GİS kanamalarAlt GİS kanamalar Gizli GİS kanamalarGizli GİS kanamalar Kaynağı bilinmeyen GİS kanamalarKaynağı bilinmeyen GİS kanamalar ABD de 300 000 yıllık GİS kanama olur.ABD de 300 000 yıllık GİS kanama olur. Üst GİS kanamalar alt GİS kanamaların 5 Üst GİS kanamalar alt GİS kanamaların 5

katından daha fazladır.katından daha fazladır. GİS kanamalar en fazla yaşlılarda ve erkekler de GİS kanamalar en fazla yaşlılarda ve erkekler de

görülür.görülür.

Page 3: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

GİS Kanamalarda YaklaşımGİS Kanamalarda Yaklaşım Kanamayı durdurmakKanamayı durdurmak Kanamanın kaynağını bulmakKanamanın kaynağını bulmak Kanamayı yapan nedeni bulmak ve tedavi Kanamayı yapan nedeni bulmak ve tedavi

etmeketmek Tekrar kanamanın olmasını engellemekTekrar kanamanın olmasını engellemek

Page 4: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Üst GİS Kanama;Üst GİS Kanama;

Tanımlama; Treitz* ligamentinin üst kısmından oluşanTanımlama; Treitz* ligamentinin üst kısmından oluşan

*Wenzel Treitz, 1819-1972, Czech physician*Wenzel Treitz, 1819-1972, Czech physician

Page 5: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Neler görülebilir?Neler görülebilir?

HematemezHematemez

MelenaMelena

HematokezyaHematokezya

Page 6: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Üst GİS Kanama Nedenleri;Üst GİS Kanama Nedenleri;

Ülseratif, eroziv infl. Ülseratif, eroziv infl. Hastalıklar: Hastalıklar:

Peptik ülser hast. (PU, Peptik ülser hast. (PU, DU, ZE, GERH)DU, ZE, GERH)

Stres ÜlserStres Ülser İnfeksiyöz nedenler (Hp, İnfeksiyöz nedenler (Hp,

CMV, HSV)CMV, HSV) İlaca bağlı erozyon, ülserİlaca bağlı erozyon, ülser (Asp, NSAID, KCL, (Asp, NSAID, KCL,

Tetrasiklin)Tetrasiklin)

Vasküler lezyonlarVasküler lezyonlarVarisVarisAngiomalarAngiomalarDieulafoy LezyonuDieulafoy LezyonuWatermelon stomachWatermelon stomachPH gastropatiPH gastropatiAortikoenterik fistülAortikoenterik fistül

TravmaTravma (Mallory-Weiss)(Mallory-Weiss)

TümörTümör (Benign-Malign)(Benign-Malign)

DiğerDiğer (Hemobilia, Hemo. Pank.)(Hemobilia, Hemo. Pank.)

Page 7: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

İlaçlar(NSAID)Alkol

Page 8: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Ciddi Üst GİS Kanama Nedenleri;Ciddi Üst GİS Kanama Nedenleri;

PU; 55%

Varis; 11%

Anj ioma; 6%

Mallory-Weiss; 5%

Malignit e; 4%

Erozyon; 4%

Diğer; 12%

Page 9: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Duodenal ve Gastrik ÜlserlerDuodenal ve Gastrik Ülserler Üst GİS kanamaların % 50 i sebebidir.Üst GİS kanamaların % 50 i sebebidir. Mide küçük kurvatur ülserleri ve bulbus Mide küçük kurvatur ülserleri ve bulbus

posteroinferior duvardaki ülserler çok posteroinferior duvardaki ülserler çok kanarkanar

H.pylori , NSAİİ , Aspirin, Antikoagülanlar, H.pylori , NSAİİ , Aspirin, Antikoagülanlar, Glukokortikoidler , Alendronateler ,Alkol Glukokortikoidler , Alendronateler ,Alkol ,KOAH VE Siroz ülser kanamasını aktive ,KOAH VE Siroz ülser kanamasını aktive eder.eder.

Page 10: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Ülser Kanamasında Forrest Ülser Kanamasında Forrest SınıflamasıSınıflaması

Forrest I a Arteriyel fışkırır tarzda kanamaForrest I a Arteriyel fışkırır tarzda kanama Forrest I b Sızıntı şeklinde kanamaForrest I b Sızıntı şeklinde kanama Forrest II a Görünen damarForrest II a Görünen damar Forrest II b Ülser üzerinde taze pıhtıForrest II b Ülser üzerinde taze pıhtı Forrest II c Ülser üzerinde hematin Forrest II c Ülser üzerinde hematin Forrest III Ülser tabanı temizForrest III Ülser tabanı temiz

Page 11: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Ülser Kanaması;Ülser Kanaması;

Page 12: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Gastrik ÜlserGastrik Ülser

Page 13: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Portal Hipertansiyon İle İlgili Portal Hipertansiyon İle İlgili KanamalarKanamalar

Özefagus varisleriÖzefagus varisleri Gastrik varislerGastrik varisler Ektopik varislerEktopik varisler Portal hipertansif gastropati ( PHG )Portal hipertansif gastropati ( PHG ) Üst GİS kanama.ların %10 nu teşkil eder.Üst GİS kanama.ların %10 nu teşkil eder. Kanamadan yatan hastaların 1/3 nü teşkil ederKanamadan yatan hastaların 1/3 nü teşkil eder Varisler %30 mortalite 1 yılda %60 mortaliteye Varisler %30 mortalite 1 yılda %60 mortaliteye

sebep olurlarsebep olurlar PHG genellikle gizli kanama yaparPHG genellikle gizli kanama yapar

Page 14: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Varis Kanaması;Varis Kanaması;

Page 15: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

varisvaris

Page 16: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Varis Kanaması;Varis Kanaması;

Page 17: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Mallory Weiss YırtığıMallory Weiss Yırtığı

Özefagus alt uçta yırtıklar olurÖzefagus alt uçta yırtıklar olur %25 kardia da yırtıklar olabilir%25 kardia da yırtıklar olabilir % 80 kendiliğinden durur% 80 kendiliğinden durur Şiddetli kusmadan sonra ortaya çıkarŞiddetli kusmadan sonra ortaya çıkar Önce gıdalar kusulur sonra kanama olurÖnce gıdalar kusulur sonra kanama olur Genellikle alkoliklerde görülürGenellikle alkoliklerde görülür

Page 18: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Mallory-WeissMallory-Weiss

Page 19: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Anamnez IAnamnez I Yaş çok önemlidirYaş çok önemlidir Divertikül , iskemik kolit ,kanser yaşlılardaDivertikül , iskemik kolit ,kanser yaşlılarda Ülser , özafajit veya varis kanamaları Ülser , özafajit veya varis kanamaları

gençler de görülürgençler de görülür 30 yaşın altında Meckel divertikülüne bağlı 30 yaşın altında Meckel divertikülüne bağlı

kanamalar ,30 yaşın üstündekilerde kanamalar ,30 yaşın üstündekilerde herediter hemorajik telenjektazi, ülser ve herediter hemorajik telenjektazi, ülser ve divertikül kanaması görülebilirdivertikül kanaması görülebilir

Page 20: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Anamnez IIAnamnez II Operasyon geçirenler de ör. Aorta cerrahisi Operasyon geçirenler de ör. Aorta cerrahisi

geçirenler de aorta enterik fistül görülebilirgeçirenler de aorta enterik fistül görülebilir Portal hipertansiyon bulguları olan spider Portal hipertansiyon bulguları olan spider

nevüs ,Dupytren kontraktürü , splenome-nevüs ,Dupytren kontraktürü , splenome- gali, assit, caput medusa , Acanthosis nig-gali, assit, caput medusa , Acanthosis nig- Ricans ( altda yatan gastrik Ca ),cild de Ricans ( altda yatan gastrik Ca ),cild de

telenjektaziler ( Osler Weber Rendü)telenjektaziler ( Osler Weber Rendü) Henloch Schönlein purpura, NeurofibromatosisHenloch Schönlein purpura, Neurofibromatosis

Page 21: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

KlinikKlinik %10 ÜST GİS kanamalarda sadece %10 ÜST GİS kanamalarda sadece

hematokezya görülürhematokezya görülür %25 ÜST GİS kanamalarda nasogastrik %25 ÜST GİS kanamalarda nasogastrik

sonda kansız olabilir, safranın sondadan sonda kansız olabilir, safranın sondadan gelmesi sağlanmalıdırgelmesi sağlanmalıdır

24-72 saat Hct değerleri hemokonsant-24-72 saat Hct değerleri hemokonsant-rasyondan dolayı doğru olmayabilirrasyondan dolayı doğru olmayabilir

BUN oranı hafifçe artar,hafif glomeruler BUN oranı hafifçe artar,hafif glomeruler filtrasyon oranı azalırfiltrasyon oranı azalır

Page 22: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Risk Faktörler IRisk Faktörler I İleri yaşİleri yaş Eşlik eden comorbidite durumlarıEşlik eden comorbidite durumları Varis kanamasıVaris kanaması Kırmızı renkli kusma ve/veya kırmızı dışkıKırmızı renkli kusma ve/veya kırmızı dışkı Şok veya hipotansiyonŞok veya hipotansiyon Kan transfüzyon sayısının fazlalığıKan transfüzyon sayısının fazlalığı Endoskopide aktif kanama zamanıEndoskopide aktif kanama zamanı 2 cm den büyük ülser kanaması2 cm den büyük ülser kanaması

Page 23: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Risk Faktörler II Risk Faktörler II Hastane de kalış süresiHastane de kalış süresi Acil cerrahiAcil cerrahi Masif kanamalar da nazogastrik sondaMasif kanamalar da nazogastrik sonda uygulanması gerekliliğiuygulanması gerekliliğiSantral venöz katater takılmasıSantral venöz katater takılmasıKanama diyatezi durumlarıKanama diyatezi durumları

Page 24: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Akut Üst GİS Kanamada Yaklaşım;Akut Üst GİS Kanamada Yaklaşım; Erken DönemErken Dönem Hastanın stabilizasyonuHastanın stabilizasyonu

RespiratuvarRespiratuvar hemodinamik,hemodinamik, TransfüzyonTransfüzyon volum repl., volum repl.,

Anamnez, Fizik muayene:Anamnez, Fizik muayene: Laboratuvar:Laboratuvar:

Tam kanTam kan BiyokimyaBiyokimya

Gastroenteroloji Gastroenteroloji KonsültasyonKonsültasyon

Tanısal - TerapötikTanısal - Terapötik Genel Cerrahi Genel Cerrahi

KonsültasyonuKonsültasyonu

Geç DönemGeç Dönem Tekrarlayan kanama Tekrarlayan kanama

tedavisitedavisi Tekrarlayan endoskopiTekrarlayan endoskopi AnjioAnjio cerrahicerrahi

Kanama nüks. önlemekKanama nüks. önlemek PÜ:PÜ:

Antisekr. TedaviAntisekr. Tedavi Hp eradikasyonuHp eradikasyonu İlaçların kesilmesiİlaçların kesilmesi mizoprostolmizoprostol

VARİS:VARİS: B-BlokörlerB-Blokörler Obliteratif endoskopik Obliteratif endoskopik

tedavitedavi Shunt (TİPS, Cerrahi)Shunt (TİPS, Cerrahi) KC transplantasyonuKC transplantasyonu

Page 25: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Akut Üst GIS Kanamada Tedavi;Akut Üst GIS Kanamada Tedavi;

Medikal TedaviMedikal Tedavi PÜ:PÜ:

AntisekretuarlarAntisekretuarlarmizoprostolmizoprostol

VARİS:VARİS:VasopressinVasopressinOctreotidOctreotidBalon tamponatBalon tamponat

Endoskopik TedaviEndoskopik Tedavi PÜ:PÜ:

Termal koagülasyonTermal koagülasyon MultipolarMultipolar HeaterHeater lazer) lazer)

İnjeksiyonİnjeksiyon EpinefrinEpinefrin alkolalkol

VARİS:VARİS: İnjeksiyon scleroterapi,İnjeksiyon scleroterapi, band ligasyonuband ligasyonu SiyanoacrilatSiyanoacrilat TIPSTIPS

Tümör:Tümör: TermalTermal lazerlazer

Page 26: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Cerrahi:Cerrahi: Varis dışı:Varis dışı: Varis: Varis:

ShuntShuntDevaskülarizasyonDevaskülarizasyonKC transplantasyonuKC transplantasyonu

Anjio:Anjio:Arterial vazopressinArterial vazopressinembolizasyon embolizasyon

Akut Üst GIS Kanamada Tedavi;Akut Üst GIS Kanamada Tedavi;

Page 27: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

GİS Kanama Şüphesi

YÜKSEK RİSK DÜŞÜK RİSKHb > 10g/dLYaş <60 ve sağlıklıKahve telvesi kusmaKardiovasküler sis. stabilSıvı alımını arttır. Devam eden veya tekrarlayan kanama takibi

Endoskopiİlk rutin sırasına alSabah endoskopi ünitesinebilgi ver

Yüksek riskli “stabil”Takikardi > 100Postural hipotansiyonKomorbidite

Resüsitasyon yapBilgilendir/Sevk et:GI kanama merkezi

Endoskopi12 saat içinde

Akut - CiddiHipotansiyonHematemez/melena

Resüsitasyon yapBilgilendir/Sevk et:GI kanama merk.Cerrahi merk.

EndoskopiEn kısa zamanda cerrah katılımında ve GI kanamakonsültanına danışarak yapılmalı

Page 28: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Varisler Kanama devam ediyor Kanama durmuş

Band ile ligasyonSkleroterapiBalon ile tamponlamaİdrar çıkışıGI ekibine haber verEnsefalopatiyi önle

Yüksek RiskliYakın takipSantral venöz basınç takibiGI kanama ekibine haber ver

Düşük RiskliGastro’ya danışErken taburculuk?

Tekrar kanama riski İçin plan yap

Endoskopi Cerrahi Girişimsel Radyoloji

Seçenekler

Page 29: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Varis Kanaması ve TedavisiVaris Kanaması ve Tedavisi

Page 30: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

BandBand

Page 31: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

TIPSTIPS

Page 32: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Tanımlama; Treitz ligamentinin alt kısmından oluşanTanımlama; Treitz ligamentinin alt kısmından oluşan

Page 33: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

MelenaMelena

HematokezyaHematokezya

Page 34: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

3. Dekat 1/100.0003. Dekat 1/100.000 9. Dekat 200/100.0009. Dekat 200/100.000

Erkeklerde daha sıkErkeklerde daha sık

Ortalama görülme yaşı: 63 – 77Ortalama görülme yaşı: 63 – 77

Mortalite: %2 - %4 - %25??Mortalite: %2 - %4 - %25??

Hastaların %70’inde eşlik eden hastalık (+)Hastaların %70’inde eşlik eden hastalık (+)

Page 35: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Başka bir sebeble hospitalizasyon mevcutsa Başka bir sebeble hospitalizasyon mevcutsa mortalite mortalite

Mortalite genellikle araya giren başka bir Mortalite genellikle araya giren başka bir sebeble oluyorsebeble oluyor

3 yıl takip süresinde mortalite %193 yıl takip süresinde mortalite %19

Page 36: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Genellikle kendiliğinden durur,Genellikle kendiliğinden durur,

%10-40 devam edebilir veya %10-40 devam edebilir veya tekrarlayabilir,tekrarlayabilir,

Tekrarlayan veya devam eden hastalarda Tekrarlayan veya devam eden hastalarda cerrahi ihtiyaç %5-50cerrahi ihtiyaç %5-50

Page 37: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Devam Devam EEdenden kanama kanama Sistolik KB<100mmHgSistolik KB<100mmHg PTZ>1.2xnormalPTZ>1.2xnormal Mental durum bozukluğuMental durum bozukluğu Kontrol altında olmayan eşlik eden Kontrol altında olmayan eşlik eden

hastalıkhastalık

Page 38: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

HipotansiyonHipotansiyon TaşikardiTaşikardi Normal abdominal muayeneNormal abdominal muayene Aspirin kullanımıAspirin kullanımı En az 2 eşlik eden hastalıkEn az 2 eşlik eden hastalık Başvurudan 4 saat içinde kanamaBaşvurudan 4 saat içinde kanama

– >3 faktör ------%84>3 faktör ------%84– 1-3 faktör -----%451-3 faktör -----%45– 0 faktör --------%00 faktör --------%0

Page 39: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Kolon; 74%

Üst Gis kanama; 11%

İ ncebarsak; 9%

Bil inmeyen; 6%

Page 40: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Diver t ikülozis; 42%

Mal igni te; 9%İ skemik kol i t ; 9%Akut kol i t ; 5%

Hemoroid; 5%

Pol ipektomi sonrası; 4%

Anj iodisplazi ; 3%Crohn Hast .; 2%

Diğer ; 10%

Bi l inmeyen; 11%

Page 41: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Akut, Ciddi Hematokezya

Resüsitasyon

Nazogastrik Aspirasyon

Mide suyu veya safralı aspirasyon, kan yok

Diğerleri

ÖGD

Kolonoskopi

Kaynak belli

Normal kolonoskopi

Kanamanın Şiddeti dolayısı ile negatif kolonoskopi

Page 42: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

AnamnezAnamnez Fizik muayeneFizik muayene Rektal Tuşe??Rektal Tuşe?? KolonoskopiKolonoskopi Görüntüleme Yöntemleri:Görüntüleme Yöntemleri:

AnjioAnjio

Sintigrafi Sintigrafi

Cerrahi EksplorasyonCerrahi Eksplorasyon

Page 43: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

EfektifEfektif Maaliyet düşükMaaliyet düşük Tedavi amaçlı kullanılabilirTedavi amaçlı kullanılabilir Tüm kanamalarda odak tespit Tüm kanamalarda odak tespit

edilebiliredilebilir

Barsak temizliğiBarsak temizliği İnvazivİnvaziv Deneyimli endoskopistDeneyimli endoskopist

Avantajlar Dezavantajlar

Page 44: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Eğer üst GİS kanama ihtimali varsa ilk seçenek olarak üst GİS Eğer üst GİS kanama ihtimali varsa ilk seçenek olarak üst GİS endoskopi yapılmalı;endoskopi yapılmalı;

Kolonsokopi öncesi hazırlık ??Kolonsokopi öncesi hazırlık ??

Hazırlıksız kolonoskopide – perforasyon vb. komplikasyon olma Hazırlıksız kolonoskopide – perforasyon vb. komplikasyon olma ihtimali ihtimali – Mutlaka deneyimli endoskopistMutlaka deneyimli endoskopist

Hazırlıksız kolonsokopide çekuma ulaşabilme ~ %90 - %95 Hazırlıksız kolonsokopide çekuma ulaşabilme ~ %90 - %95

Tanısal doğruluk % 72 - % 86Tanısal doğruluk % 72 - % 86

Page 45: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Acil Kolonoskopi?Acil Kolonoskopi? Elektif şartlarda kolonoskopi?Elektif şartlarda kolonoskopi?

– Kanama odağının saptanmasında acil kolonoskopi daha Kanama odağının saptanmasında acil kolonoskopi daha üstün,üstün,

– Hastanede kalış süresi, mortalite, transfüzyon ihtiyacı, Hastanede kalış süresi, mortalite, transfüzyon ihtiyacı, cerrahi tedavi ihtiyacı, erken ve geç dönem kanama riski cerrahi tedavi ihtiyacı, erken ve geç dönem kanama riski üzerine etki yok üzerine etki yok

Page 46: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Kolonoskopi’ye hazırlık;Kolonoskopi’ye hazırlık;

– Hazırlıksız,Hazırlıksız,– Oral yolla veya nazogastrik yolla katartik Oral yolla veya nazogastrik yolla katartik

uygulama, lavmanuygulama, lavman– 4 lt. polietilenglikol4 lt. polietilenglikol

10 mg Metoklopropamid10 mg Metoklopropamid

Hiçbir çalışmada kolonoskopi hazırlığının kanamanın Hiçbir çalışmada kolonoskopi hazırlığının kanamanın artmasına veya durmuş olan bir kanamanın tekrar artmasına veya durmuş olan bir kanamanın tekrar başlamasına yol açtığına ilişkin bir bulgu yoktur.başlamasına yol açtığına ilişkin bir bulgu yoktur.

Page 47: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Tedavi amaçlı kullanılabilirTedavi amaçlı kullanılabilir Barsak temizliği yokBarsak temizliği yok Ciddi kanamalı hastalarda Ciddi kanamalı hastalarda

yardımcıyardımcı

İşlem sırasında aktif kanama İşlem sırasında aktif kanama olmalıolmalı

Venöz kanamalVenöz kanamalaarda rda sensitivitesi azsensitivitesi az

Tanı mutlaka endoskopi ile Tanı mutlaka endoskopi ile konfirme edilmelikonfirme edilmeli

Ciddi komCiddi kompplikasyonlarlikasyonlar

Avantajlar Dezavantajlar

Page 48: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Hızı >1 – 1.5 ml/dk olan kanamalarda yol Hızı >1 – 1.5 ml/dk olan kanamalarda yol göstericidir,göstericidir,

Spesifitesi %100’dür, sensitivitesi düşüktür,Spesifitesi %100’dür, sensitivitesi düşüktür,

Tanısal doğruluk oranı ~ %40 - %78Tanısal doğruluk oranı ~ %40 - %78

Hastada pozitif olarak bulunan anjiografi Hastada pozitif olarak bulunan anjiografi mevcutsa genellikle cerrahi tedaviye adaydır,mevcutsa genellikle cerrahi tedaviye adaydır,

Page 49: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Eğer anjiografi pozitif ise büyük ihtimal;Eğer anjiografi pozitif ise büyük ihtimal;– Divertiküler kanamaDivertiküler kanama– AnjiodisplaziAnjiodisplazi

Kaynak Süperior Mezenterik Arter ve dalları Kaynak Süperior Mezenterik Arter ve dalları

İntraarteriyal vazopressin infüzyonu veya embolizasyonİntraarteriyal vazopressin infüzyonu veya embolizasyon

~% 20 hastada intestinal infarkt~% 20 hastada intestinal infarkt

~ % 9 hastada diğer komplikasyonlar~ % 9 hastada diğer komplikasyonlar

Page 50: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Eğer radyonüklid sintigrafi yetersizse;Eğer radyonüklid sintigrafi yetersizse;

– İlk bakılacak yer süperior mezenterik arter İlk bakılacak yer süperior mezenterik arter olmalıdır, olmalıdır, Divertiküler kanamaların %50 – 80’i ve kolonda yerleşimli Divertiküler kanamaların %50 – 80’i ve kolonda yerleşimli

kanamaya yol açabilecek anjiyodisplazilerin hepsi bu arterin kanamaya yol açabilecek anjiyodisplazilerin hepsi bu arterin suladığı bölgelerde yerleşimlidir.suladığı bölgelerde yerleşimlidir.

– Daha sonra inferior mezenterik arter ve çöliak Daha sonra inferior mezenterik arter ve çöliak pleksusa bakılmalıdır.pleksusa bakılmalıdır.

Page 51: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım
Page 52: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Non – İnvazivNon – İnvaziv Düşük hızda kanDüşük hızda kanamaamalarda larda

anlamlıanlamlı Barsak temizliği yokBarsak temizliği yok Kolayca tekrar edilebilirKolayca tekrar edilebilir

Tedavi için kullanılmazTedavi için kullanılmaz Tanı mutlaka kolonoskopi ile Tanı mutlaka kolonoskopi ile

doğrulanmalıdoğrulanmalı Daha çok sol kolonda kullanışlıDaha çok sol kolonda kullanışlı

Avantajlar Dezavantajlar

Page 53: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

0.1 – 0.5 ml/dk hızında kanamalar tespit 0.1 – 0.5 ml/dk hızında kanamalar tespit edilebilir,edilebilir,

Teknesyum sülfür kolloid (99mTc) veya Teknesyum sülfür kolloid (99mTc) veya Teknesyum perteknat (99mTc) ile işaretlenmiş Teknesyum perteknat (99mTc) ile işaretlenmiş eritrositler kullanılarak işlem yapılmaktadır,eritrositler kullanılarak işlem yapılmaktadır,

Teknesyum sülfür kolloid’in yarı ömrü daha Teknesyum sülfür kolloid’in yarı ömrü daha kısadır, diğer metodla intermittan kanamalar kısadır, diğer metodla intermittan kanamalar daha kolay tespit edilebilir,daha kolay tespit edilebilir,

Page 54: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım
Page 55: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Kapsül Endokopi

Page 56: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

                                                                

  

Divertikül

Page 57: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Divertikül

Page 58: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Genellikle asemptomatik ancak;Genellikle asemptomatik ancak;– % 20 Akut divertikülit% 20 Akut divertikülit– % 2-3 akut alt GİS kanama% 2-3 akut alt GİS kanama

Genellikle sol kolonda bulunurlar > % 75 ancak kanama Genellikle sol kolonda bulunurlar > % 75 ancak kanama daha çok sağ kolon yerleşimli divertiküllerden daha çok sağ kolon yerleşimli divertiküllerden kaynaklanır ~ %50 – 90 (anjiyografide),kaynaklanır ~ %50 – 90 (anjiyografide),

KolonoKolonosskopik olarak tespit edilen kanama odaklarının kopik olarak tespit edilen kanama odaklarının %60’ı sol kolon yerleşimlidir,%60’ı sol kolon yerleşimlidir,

Page 59: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

% 75 hastada kanama kendiliğinden durur,% 75 hastada kanama kendiliğinden durur,

~ % 99 hastada < 4 ünite kan transfüzyonu ihtiyacı ~ % 99 hastada < 4 ünite kan transfüzyonu ihtiyacı ortaya çıkmaktadır,ortaya çıkmaktadır,

İlk ataktan sonra % 14 -% 38 tekrar,İlk ataktan sonra % 14 -% 38 tekrar,

İkinci atktan sonra % 50 tekrarİkinci atktan sonra % 50 tekrar

Page 60: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Anjiyografik tedavi;Anjiyografik tedavi;

Endoskopik tedavi: endoskopik skleroterapi, bipolar Endoskopik tedavi: endoskopik skleroterapi, bipolar koagülasyon, band ligasyonu vb.koagülasyon, band ligasyonu vb.

Cerrahi tedavi kan transfüzyonu Cerrahi tedavi kan transfüzyonu ihtiyacı olan hastaların ~ % 20 sindeihtiyacı olan hastaların ~ % 20 sinde

Operatif mortalite ~ % 10Operatif mortalite ~ % 10

Page 61: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Anjiodisplazi

Page 62: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Gastrointestinal kanalın en sık görülen vasküler Gastrointestinal kanalın en sık görülen vasküler anomalisidir,anomalisidir,

Alt GİS kanamaların en sık görülen 2. sebebidir, akut Alt GİS kanamaların en sık görülen 2. sebebidir, akut GİS kanamaların %20 - %30’unu oluşturur,GİS kanamaların %20 - %30’unu oluşturur,

Kolonda en çok çekumda %54, daha sonra sırası ile Kolonda en çok çekumda %54, daha sonra sırası ile sigmoid kolon %18 ve rektumda %14 yerleşimlidirler.sigmoid kolon %18 ve rektumda %14 yerleşimlidirler.

Cinsiyet farkı yoktur, vakaların 2/3’ü 70 yaş üzerinde Cinsiyet farkı yoktur, vakaların 2/3’ü 70 yaş üzerinde görülürgörülür

Page 63: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

İyi bir hazırlıktan sonra kolonsokopide olan bir İyi bir hazırlıktan sonra kolonsokopide olan bir anjiyodisplazinin görülebilme sıklığı ~ %80anjiyodisplazinin görülebilme sıklığı ~ %80

İV Naloxone verilmesini takiben görülebilirliği artıyor,İV Naloxone verilmesini takiben görülebilirliği artıyor,

Endoskopik termal koagülasyon, bipolar koagülasyon, Endoskopik termal koagülasyon, bipolar koagülasyon, argon plazma koagülasyon ve endoskopik skleroterapi argon plazma koagülasyon ve endoskopik skleroterapi tedavi seçenekleri olarak sıralanabilir. tedavi seçenekleri olarak sıralanabilir.

Page 64: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Ülseratif Kolit

Page 65: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

İskemik Kolit

Page 66: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Malignite: Malignite: İnflamasyon:İnflamasyon:

Erozif özefagit-gastrit, Erozif özefagit-gastrit, Ülser, Ülser, Cameron lezyonu, Cameron lezyonu, Çölyak Hast, Çölyak Hast, İBH, kolit İBH, kolit

Vasküler:Vasküler:Ektazi, Ektazi, PH gastropati/kolopati,PH gastropati/kolopati,““Watermelon Stomach”,Watermelon Stomach”,Hemanjiom,Hemanjiom,Dieulafoy ülserDieulafoy ülser

İnfeksiyöz: İnfeksiyöz: ParazitParazit

Diğer:Diğer:EpistaksisEpistaksisHemoptiziHemoptiziPankreatikobiliyerPankreatikobiliyerUzun süreli koşmaUzun süreli koşma

Page 67: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Vasküler ektaziVasküler ektazi İB neoplazmlarıİB neoplazmları Hem. PankreatikusHem. Pankreatikus HemobiliaHemobilia A-E fistulaA-E fistula

Dieulafoy ülserDieulafoy ülser Meckel DivertikülMeckel Divertikül Özefagus dışı varisleriÖzefagus dışı varisleri DivertikulaDivertikula

Page 68: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Nazogastrik aspirasyonI.V. infüzyon

Proktosigmoidoskopi

Kanama durmuşKanama odağı tespit edilemedi

Üst GIS endoskopisiKolonoskopi

Negatif

Negatif

Ön tanıya göre tedaviKolonoskopi tekrarlaAnjiografi ?

Minör – Aralıklı kanama

Radio-isotope tarama

Kanama odağıbulundu

Kanama odağıbulunamadı

Kanama odağı bulunamadı –

minör

Kanama odağıbulundu

Kanama odağıbulundu

Farmako-Anjiografi

Trans katater tedavi

Kanama durdurulamadı

Kanamadurduruldu

Masif – Devam eden

Acil Anjiografi

Pozitif

Kanama sürüyor

SkleroterapiElektrokoagülasyon

Lazer tedavisi

Pozitif

Üst GIS kanaması gibi tedavi

Cerrahi gerektiren

lezyon

Cerrahi

Page 69: Gastrointestinal kanamalı hastaya klinik yaklaşım

Endoskopik Tedavi