• redactor@aibat.kg • ¹ 71 • 28-ìàðò, 2014

ЄРТТЄЛГЄН МАШИНЕДЕ КИКБОКСЕР РУСЛАН АБАСОВДУН СЄЄГЇ

ТАБЫЛДЫ

Ìàðñ ÑÀÐÈÅÂ, ñàÿñàò òààíóó÷ó:

“ПРЕМЬЕР-МИНИСТРЛИК КЫЗМАТКА ЖАЎЫ, КРЕАТИВДЇЇ, МЫКТЫ МЕНЕДЖЕР КЕРЕК”

Чуй ОИИБнын маалыматы боюн-ча, бїгїн 27-март кїнї саат 16:30дар-да, Токмок шаарында машине кїйїп кеткен. Ал машинеде болжол менен кикбоксер Руслан Абасовдун сєєгї та-былган. Окуя болгон жерге келген тез жардамдын машинеси бир аял жана бир эркектин денесин алып кеткен. Бирок ОИИБ мушкердин єлїмїн рас-мий тастыктай элек. Аталган жерде саперлор, ОИИБнын жана УКМКнын кызматкерлери иштеп жатат.

«Гермес» каймана аты менен таа-нылган Руслан Абасов World Bars Kickboxing Federation (WBKF) вер-сиясы боюнча эў оор салмактагы профессионалдар арасында кикбок-синг боюнча биринчи дїйнє чемпио-ну болгон.

"Айбат пресс"

- Парламенттин алдында жаўы єкмєттїн тїзїмїн куроо мил-дети турат. Сиздин оюўузча, єк-мєт башына кандай сапаттагы жетекчи келиши керек?- Биринчи кезекте мыкты менеджер, ко-

мандада иштей алган жетекчи болушу керек. Жантєрє Сатыбалдиев деле жакшы менед-жер. Бирок, ал эски форматтагы менеджер. Ошентсе да ал єзїнїн милдеттерин жакшы эле жасай алды. Эми ал жетектеген єкмєт отставкага кеткенден кийин жаўысын шай-лоого туура келип атат. Бизге азыр жаўы

креативдїї, бїгїнкї кїндїн стандарттарына жооп бере ала турган жетекчи керек.

- « А та - М е ке н » фра к ц и яс ы премьер-министрлик кызматка Жоомарт Оторбаевдин талап-керлигин сунуштоодо. Сиздин пикириўиз?- Жоомарт Оторбаев бул батыштын ме-

неджмент мектебинде тарбияланган мыкты менеджер. Бирок, батыштын мектеби бизге туура келеби, же келбейби мына ушул су-роо жаратат. Бирок, анын билим деўгээли, мыкты менеджерлигинде кеп жок. Кандай болгон кїндє дагы жогоруда айтканым-дай, азыркы стандарттарга жооп бере тур-ган жетекчи келсе жакшы болмок. Анан ал премьер-министрликке келген адам єкмєт-кє єзїнїн командасын алып келиши керек. Єзїнїн реформатор командасы менен кел-генде гана алдыга жылыштар болот. Эгерде фракциялар мурдагыдай эле кызматтарды квота боюнча бєлїштїрє беришсе, анда кай-радан эле папке талаш боло берет.

САДЫР ЖАПАРОВДУН АЙТКАНЫ МЕНЕН ДАГЫ 10-20 ЖЫЛ АРТКА КЕТЕБИЗ 3-бет

САДЫР ЖАПАРОВДУ ЭЧ КИМ КОЛДОБОЙ КОЙДУ, АЛ ЖАЛГЫЗ КАЛДЫ

Сириядагы согушка кыргыз кыздарды да азгырышууда 62

www.aibat.kg

Кыз жандуу жигиттердин ана башы болчумун

Байсалов кимдин камчысын чабат?

9

5

Урмат АМАНБАЕВА:

Равшан ЖЭЭНБЕКОВ:

Баян АКМАТОВ:

28-март, 2014-жыл

2 АРГАСЫЗ АЛАКАН ЖАЙДЫРЫП

Гезит ээси:"Айбат Аймак" коомдук фонду

Башкы редактор:

Каныбек САПАРОВ

Гезитте жарыяланган материалдар редакциянын кєз карашын чагылдырбайт. Макала жана интервьюлардагы чындыкка дал келбеген маалыматтарга макала жазган жана интервью берген инсандар єздєрї жоопкер.Жарнамалардын мазмунуна жарнама берїїчїлєр жооптуу.Жарнамалык материалдар:

Кыргыз Республикасынын Адилет министрлигинде

катталган,

Каттоо № 1853Гезит «ММК колдоо боюнча борбор» фондунун басмаканасында басылды

Гезит келишим баада.

Буйрутма №731 Нускасы: 2000

Веб-сайт: www.AIBAT.kg

Электрондук каттар їчїн дарегибиз: redactor@aibat.kg

Редакцияга келген материалдар жана сїрєттєр кайтарылбайт.

Гезит редакциянын компьютердик басма бєлїмїндє терилип, жасалгаланды.

Редакциялык жамаат:Акинай АЙДАРОВАРахатбек РЫСАЛИЕВТєлєбїбї КАСЫМАЛИЕВАДамир ЭСЕНГУЛОВМирбек АСАНАЛИЕВ (0777 15 99 45 Жумгал)

Аида ИШЕНГУЛОВАРыскїл ТЫНЫБЕК кызы (03943 43679 Ыссык Кєл)

Жооптуу редактор:Мелис АРТЫКОВ

Коммерциялык директор:Бектур БАЙМОЎОЛОВ (0772) 16 11 00

«КЄЧЇГЇ КУУШ» ТЕНТИШЕВГЕ «ОЙНОГОНДУ» КИМ КОЮПТУР?

Кант шаарында жайгашкан Кыргыз-азиялык медициналык институту тийиш-тїї талаптарга жооп бербей, эптеп эле акча жасоонун амалына айланганынын айтыл-ганына кєп болду. Аталган окуу жайда «ата журтчу» Акматбек Келдибековдун «ханыша-сы» Аида Токтоматова, «СССР» партиясы-нын лидери Эркин Тентишев ээлик кыларын билебиз. Институт жеткиликтїї билим бер-бестен, болгону киреше тїшїрїїчї булактын милдетин аткарат деген чын белем, Эркин мырза аз убакыттын ичинде байып, эми бор-бор калаада кабат-кабат «хансарайларды» салдыра баштаптыр. Мисалы, борбордогу Салиева менен Осмонкулов кєчєлєрїнїн кесилишинде курулуп жаткан «особняктар» Тентишевге таандык деген кеп бар.

«Адам байысам дейт, байыгандан кийин кызматка барсам дейт» деген жєн жеринен айтылбаптыр. Дегенибиз, Э.Тентишев бай-лыгына мас болуп, эми майлуу-сїттїї крес-лого кєчїк бассамбы кыялында жїрї. Ал

їчїн, Садыр Жапаровдун 31-мартка мер-чемделген курултайына тымызын колдоо кєрсєтїп жатканын узун кулактар шыбырап келишти. Ага ишенсек, Э.Тентишев єзїнє караштуу окуу жайдын директоруна сту-денттерди 31-мартта борбордук аянтка «ай-дап» чыгасыў дегендей буйрук кылыптыр. Бирок, директор да принципке турган адам го, дароо баш тартыптыр. Ошондон бери Э.Тентишев эмне кылар айласын таппай жїрєт дешет.

А.Пушкиндин «Алтын балык» жомогу эске тїшєт. Анда ачкєз кемпир кєзї тойбой бардык нерсени сурай берип, акыры жыртык тепшичен калат эмеспи. Эркин Тентишев да мурдагы «таз кейпин» кийип калбасын ой-лонду бекен, ыя?

«АК ЖОЛЧУ» КАРАБЕКОВ ОППОЗИЦИЯНЫН

ПРОГРАММАСЫН ЖАЗГАНДА ЖЕ КЕЧЭЭГИ «СЇЗЇШКЄН

КОЧКОРЛОР» БЇГЇН КАНТИП «СЇЙЇШТЇ»?

Улуттук оппозициялык кыймылдын (УОК) лидери Равшан Жээнбеков Кыр-

гызстанды єнїктїрїїнїн концепциясын жакынкы 10 кїндїн аралыгында коом-чулукка сунушталарын жар салды. Анын айтымында, учурда концепциянын дол-боору ийленип жатыптыр. «Сот-укуктук системасы, саламаттык сактоо тармагын реформалоо жаатында сунуштар айтылат» дейт ал. Кызык жери, аталган программа-ны экс-«ак жолчу» депутат, учурдагы эр-кин журналист Кабай Карабеков жазып жатканын ишенимдїї булагыбыздан ка-барлашты. Эгер оппозициянын єлкєнї єнїктїрїї программасын К.Карабеков жазып жатса, жыргаганыбыз ушул тур-байбы!

Сєзїн андан ары улаган Р.Жээнбеков экс-мэр Мелисбек Мырзакматов, эркин депутат Ємїрбек Абдрахманов, 0,1� лакап аты бар Ємїрбек Суваналиев, жаш саясатчы Мав-лян Аскарбеков, «бульдозер» Азимбек Бек-назаров, «ата журтчу» Камчыбек Ташиев жана Талант Мамытов, «Чындыктын» тє-рагасы Кубанычбек Кадыров сындуу «шаа мїйїздїїлєр» УОК катарында экенин баса белгиледи. Ошондой эле Садыр Жапаров менен сїйлєшїїлєр жїрїп жатканын, аны катарына кошулуу сунушу айтылганын ко-шумчалады.

Кептин баары ушул жерде жатат. Бул оп-позиционербиз дегендерде туруктуу позиция жоктугу, кечээ айткандарын бїгїн танарын, кызмат дегенде «шайтан менен да соодала-шуудан» да кайра тартпастыгын Р.Жээнбе-ковдун кебинен улам байкайсыў. Себеби Равшан Бабырбекович кечээ эле Жапаровду жамандап, аны жалгыз калды деп кыйкырып жїргєн. Сєзїбїз супсак болбосун їчїн тє-мєндє фактыны келтирели, калганын єзїў таразалап ал, окурман!

Равшан Жээнбеков:

“Ñàäûð Æàïàðîâäó ý÷ êèì êîëäîáîé êîéäó, àë æàëãûç êàëäû”

- Садыр Жапаровдун митинги башка оп-позиционерлерден колдоо таппаганы їчїн башка кїнгє которулду. Жапаров 17-мартта Ак їйдїн алдында митинг болот деп баш-ка оппозиция лидерлери менен макулдаш-пай эле жарыялап жиберген, андан соў гана УОКту чакырган. Лидерлер баш тартышты. Ал жалгыз калды, бир гана Нурлан Мотуев аймактардан колдоп жїрєт. Миўдеген ми-тингди жалгыздап уюштуруу татаал, ошон-дуктан аны 31-мартка которду. Бийликтин провокациясынан кооптонуу деген жєн гана шылтоо. (Жергиликтїї агенттиктердин би-рине курган маегинен)

Садыр Жапаров:

"Ðàâøàí Æýýíáåêîâäóí ìàêñàòû ò¿ø¿í¿êñ¿ç»

- УОКтон мага сунуш тїшє элек. Алар-дын конкреттїї программасы жок, макса-ты тїшїнїксїз. Мен УОКко кошулган жок-мун. (Эркин басылмалардын бирине курган маегинен)

22-март бїткїл дїйнєлїк суу кї-нїнє карата Ден соолукту чыўдоо Ассоциациясы жана АРИС ЮНИ-СЕФдин колдоосу аркылуу Ысык-Кєл, Талас, Нарын облустарында коомдун санитардык-гигиеналык билимин жогорулатуу боюнча иш-чараларды єткєрїїдє.

Мына ушул долбоордун алка-гында 22-март кїнї Нарын облу-сунун Ат Башы районунун Казы-бек айылында «Суу, Санитария жана Гигиена – дени сак улут» де-ген темада бїткїл дїйнєлїк суу кїнї мыкты деўгээлде белгиленди.

Иш чарага долбоордун алкагын-да иш алып барып жаткан бардык региондордон келген коноктор, жергиликтїї бийлик єкїлдєрї, окуучулар жана журналисттер ка-тышып, Казыбек айылынын Наа-матбек Їсєналиев атындагы орто мектебинде семинарлар, ачык са-бактар єткєрїлдї.

Мектептин мїдїрї Алманбет Эшмамбетовдун айтымында бул долбоор бир гана элди гигиеналык тазалыкка їйрєтпєстєн, облустар арасында, окуучулар арасында ын-тымакты, достукту чыўдаган дол-боор болуп калган.

«Биз бул иш-чараны уюшту-рууга абдан катуу даярдык кєр-дїк себеби, бул жєн гана долбоор эмес, єлкє їчїн оор кырдаалда дос-тукту чыўдаган, чоўдорду да, окуу-чуларды да келечекке ишенимдїї кароого тїрткї бере турган єзгєчє долбоор. Окуучулар абдан жакшы кабыл алып жатышат. Алардын ата-энелери да жєн калышкан жок. Менимче ушундай долбоорлорду эл арасында кєп уюштуруу керек», - дейт А.Эшмамбетов.

Ал эми Казыбек айылындагы иш-чараны уюштуруучусу Сабир-кул Койчуева болсо бул долбоор ага кєп жакшы жаўылыктарды ач-канын айтып, кыргыздын єзїнїн гигиеналык тарбиясына кайтышы-быз керек экендигин айтат.

«Окуучуларга, їйлєргє жал-пы эле айылдын тургундарына бул долбоор кєп жаўылыктарды ачты. Буга чейин кєп нерсени кє-ўїлгє албай жїрє берчїбїз. Ошо-нун айынан ооругандар да кєп эле. Эми бул иш-чарадан кийин элге аз да болсо тїшїнїк кирип, оору-лар азаят деп ишенем. Негизинен кыргыз эли илгертен эле таза эл болгон. Ошондуктан илгерки адам-

дар кєп деле ооручу эмес. Миса-лы: Биздин чоў аталарыбыз кары-ган кезинде деле, «оорудум» деп жатып калганын кєргєн эмеспиз. Анткени, кыргыздардын салтын-да таза жїрїїнї абдан баалашкан. Тамак ичээрдин алдында, тамак ичкен соў кол жуулат. Биз ошону балдарга їйрєтїшїбїз керек», - деди С.Койчуева.

Негизинен эзелтен эле, кыргыз уулунун тєшєктє ооруп жатып єл-гєнїн эстей албайбыз. Анан да, карыларыбыз чырымталын ко-ротпой белин бекчейтпей кєп жашашчу. Ушул жагдайдан алып караганда, учурда биз єзїбїздїн ошондой сапаттарыбызды уну-та баштагандайбыз. Мамлекет-тик санитардык-эпидемиология-лык кєзємєл департаментинин акыркы маалыматына таянсак, 1-4 класстын окуучуларынын арасында єткєрїлгєн лаборато-риялык текшерїїдє, жалпы 3981 окуучу текшерїїдєн єткєрїлїп, жыйынтыгында 15,9�ы «аскари-да», «острица» жана «лямблия» сыяктуу оорулар менен оорууру аныкталган.

ТАЗАЛЫК БУЛГАНГАНДЫ ТАЗАЛОО ЭМЕС, БУЛГАБАЙ ТАЗА КАРМОО

28-март, 2014-жыл

3ОКУРМАНДЫН ОЙ-ТОЛГООСУ

Адилет БАЛТАБАЕВ, "Абийир" коомдук кыймылы: Урмат АМАНБАЕВА, ЖК депутаты:

ЭЛИБИЗДИ РУХИЙ ЖАНА ТЕРРИТОРИЯЛЫК АЖЫРЫМ

КОНФЛИКТИНЕ АЛЫП БАРБАЙЛЫ!

АЗИМБЕК БЕКНАЗАРОВ «ЧЕМОДАНЫН» ДАЯРДАП АТАБЫ?

Саясатчылар, журналисттер элди тїндїк-тїштїккє бєлбєйлї деп жар салып келишет. А бирок ишке келгенде, алардын кєбї ашын коймок тїгїл, баштарын жакшы иштетишпейт! Биринчилери экин-чилерин жалдап иштетишет. Акча менен "заказдалып" даярдалган ре-портаж, тасма, макалалар толуп ба-ратат. Кєптєн бери кєўїлдє сактап жїргєн пикиримди азыр айтууну чечтим. Мен єзїм ата тегим тїш-тїк тараптан. Бишкекте тєрєлсєм да Токтогул, Аксы жерлеринде чо-ўойгом.

Жаман кєрїшсє кєрїшсїн, бирок акыйкатты айтыш керек! Акыркы мезгилдери кїўгєйї жок бир беткей тескейлешкен кара пиар маалыматтары менен мас-салык ушактамай каражаттардын агентстволордун саны єскєнї єс-кєн. Бул тенденция элибизди єнї-гїї єсїїгє эмей эле "ушакташуу институтунун" жеминен жуккан тїркєйлїк туўгуюк тумоосуна чалдыктырып баратат... Калыс-тык кылып, жакшысын жакшы деп, кемчилигин кантип оўдоого

кеўеш берсе мейли эле, антип ай-туунун ордуна каралап, кєє шы-бамай айласын кылып атышкан ушак жыйноо борборлорунун кє-бєйїшї биздин элибиздин кєйгє-йї, биздин келечегибизге болгон кыянатчылык!

Тїндїк-тїштїк тематикасын саясатта курал катары колдонуу менен калыў элдин бїйїрїн удур-гутуп кызытуу - бул єзї азаматтык эмес, наадандык эле. Эмесе, тїш-тїк жергесинде "ураа" ураанынын желегин желбиреткендер" чыгып алышып, калкыбыздын камын ой-лоо деген стратегиялык аталыш-

тын алдына жашырынган жеке кызыкчылыгынын кырмычыгын кырып аткандары байкалып эле калууда.

Мисал катары, “Кыргызтудей” сайты, Жалал-Абаддагы 7-канал єкмєткє карата конструктивдїї сунуштары менен кайрылууга жет-пей, кєбїнесе кара пиар менен уба-ра болуп калганы калыстык кыл-гандарга айкын болууда.

Анан да єлкєнї єнїктїрєбїз деген ураан салган "Єнїгїї" пар-тиясына таандык “tushtuk.кg” сай-тынын маалыматтарын кое туруп аталышынын єзїн эле укканда жє-нєкєй элде жана интеллигенция єкїлдєрїндє жийиркениш сезим-дери болууда.

Ошондуктан жалпы элибизге, массалык маалымат каражаттары-нын єкїлдєрїнє кайрылуу катары айтаарым: элибизди рухий жана территориялык ажырым конфлик-тине алып барбайлы!

Адилет БАЛТАБАЕВ, "Абийир" коомдук

кыймылы

Сын айтууну чыр чыгаруу менен алмаш-тырып алып, єлкєбїздє ар дайым толкун-доолордун, нааразычылыктардын болуп ту-рушун каалаган саясатчылар єтє кєп болуп алды. Алардын катарында эки жолку ре-волюциянын башында туруп, «бульдозер» атыккан Азимбек Бекназаров мырза бар. Албетте, Азимбек мырзанын ар-намысына шек келтирип, орунсуз эле кєєлєй бергибиз келбейт. Бирок, айткыў келбеген сєздєрдїн учугун єзї чубап, «жарааттын» оозун тыр-мап турганы аргасыздан кєўїлїўдї кайт кылат. Азимбек мырза кыргыз тилдїї ба-сылмалардын бирине маек куруп, бийлик 2005-жылдагы 24-март ыўкылабын мам-лекеттик деўгээлде белгилебей койгондугу їчїн бир топ «кїйїп-бышып» сєз сїйлєптїр. «24-марттагы элдик жеўишти жокко чыга-рып, аны Бакиевдердин бийликке келген кїнї катары айтып атышат. Алар тарыхка урмат менен мамиле жасабай адашып аты-шат. Єз тарыхын урматтаган эл гана улуу эл болот. Бул элдик кїрєштї салтанаттуу белгилеш керек болчу» дейт Азимбек Бек-назаров. Ырас 2005-жылдын 24-мартында Акаевдик авторитардык режимге нааразы болгон карапайым эл жалпы кєтєрїлїп, бийликти кулаткан. Аны бїгїнкї кїндє эч ким жокко чыгара албайт. Бул кїндї, ага чейинки Аксы трагедиясын дагы мамлекет башчысы Алмазбек Атамбаев кыргыз тары-хындагы олуттуу окуялар экендигин, кыр-гыз элинин демократияга таштаган кадамы экендигин баса белгилеп айтканын жалпы коомчулук укту. Бийлик тараптан бир дагы адам «Бул кїн Бакиевдердин бийликке кел-ген кїнї» деп айтканын уккан жокпуз. Ан-дыктан єздєрї «беш єрдєктї» учуруп, анан аны бийликке шылтоолой бергенде болобу? Экинчиден, бїгїнкї кїндє Акаевдин айла-насында иштегендер Атамбаевдин айлана-сына чогулуп алып, Акаевдин 70 жылды-гын Кыргызстанда белгилейбиз деп жатат дейт. Мынчалык ооз толтура калп айтууга

Азимбек мырза эмнеге барып жатат? Сїй-лєп алып анан ойлонбой, сїйлєгєнгє че-йин бир аз толгонуп койсо жакшы болмок экен. Биринчиден, ошол єзї маек берип жаткан гезиттин кожоюну Камчыбек Та-шиевге «7-канал» деп аталган телеканал да тиешелїї экендигин билебиз. Дал ошол телеканалдын жетекчиси атайын Москва шаарына єзї барып, Акаевден узун сабак маек алып келгенин кайда катабыз? Ага жандары ачыгансып, Акаевдин оозу менен бїгїнкї бийликти сынга алып, Атамбаев-ди болушунча кєєлєтїп алганын билбей-бизби? Мына ошол интервьюда Акаев 70 жашка чыга турганын, анан ал юбилейин Кыргызстанда тоскусу келерин да кыйыткан болчу. Демек, ким Акаевдин Кыргызстанга келишине кызыкдар болуп жатат? Бийлик-пи, же бийликке каршы турган Ташиевдин телеканалыбы? Андыктан эптеп эле Атам-баев башында турган бийликти шыбагыла-ры келсе, орундуу жїйєє издешсе жакшы болмок. Адегенде єздєрї калптын казанын кайнатып, андан «єрдєк» учуруп, анан аны бийликке шылтай бергенде эмне чыгат? Же элди келесоо ойлоп алдыкпы? Анан дагы Аксы окуясы боюнча бийликтин єкїлдєрї Аксыга барып алып «Бекназаров силерге эмне кылды эле?» деп жїрєт дейт Азимбек мырза. Албетте, бул суроо єтє олуттуу суроо. Бирок, ким ошондой суроону кимге берге-нин так жана аты-жєнї менен айтып койсо жакшы болмок. Эгерде эске сала турган бол-сок, бїгїнкї кїндє Азимбек Бекназаровдун жанында жїргєн агасы, коомдук ишмер Топ-чубек Тургуналиев дагы убагында «Бакиев да, Бекназаров да аксылыктардын їмїтїн актаган жок» деп айткан. Топчубек мыр-занын айтымы боюнча Бекназаров алты ай Баш прокурор болуп туруп, Аксы окуясынын аягына чыкпай койгон. «Мен башка проку-рорлордон сураштырсам, бул ишти 3-4 айда аягына чыгарса болот деп айтышты. Азим-бек Бекназаров 6 ай иштеп эч нерсе кылган

жок» деген эле Топчубек мырза. Ошол эле учурда Аксылык айрым мекендештерибиз деле Бекназаровго нааразы экендиктерин ачык эле айтып жїрїшєт. Анан ушунун баа-рын эле бийликке шылтай койгонго кантип болсун? Актануунун да чеги болсо керек. Ан-дан ары апрель окуясы боюнча соттук те-риштирїїлєрдїн созулуп жатканы тууралуу да кеп козгойт. Туура, элдин баары апрель окуясынын курмандыктарына кимдер кї-нєєлїї болсо, алардын жоопкерчилиги сєз-сїз болушу керек экендигин кїтєт. Дал ушул багытта Убактылуу єкмєттїн мїчєсї болуп туруп, болгондо да укук коргоо, коопсуздук жагын тейлеген Азимбек Бекназаров эмне-ге апрель окуясы боюнча соттук теришти-рїїлєрдї жок дегенде тєрттєн бир бєлїгїн бїткєн эмес деген суроо туулат. Анан дагы «Атамбаевди Кокон хандыгын тїзїп алдыў» деп айттым деп мактанат. Эгерде салмактуу саясатчы болсо, Кокон хандыгы менен бї-гїнкї кїндєгї парламенттик-демократия-лык башкаруу системасынын айырмасын жакшы билет эле. Кокон хандыгынын ту-шунда ханга бїгїнкїдєй оозуна келгенин оттоп сын айтмак турсун, єйдє карап ооз кыбырата алышмак эмес. Андан ары мур-дагыдай эле ««Кумтєр» маселеси їчїн Кам-чыбек Ташиев, Талант Мамытов жана Садыр Жапаровдор депутаттык мандатынан ажы-рады, Саруулук патриот жигиттер камал-ды» дейт. Биринчиден, «Ата-Журттун» «їч мушкетеру» «Кумтєр» маселеси їчїн эмес, Чыўгызханча 17 жигит менен бийликти ба-сып алабыз дегендери їчїн камалган. Ал эми Саруулук жигиттер да Садыр Жапаров башында турган ар кандай жеке кызыкчы-лыгын кєздєгєн саясатчылардын тукуруусу менен «Кумтєр» маселесин тїшїнїп-тїшїн-бєстєн эле ар кандай мыйзамсыз кадамга барышканы їчїн камалды. Бул жерде Са-руу менен Аксы окуясын салыштыруунун эч кандай кажети жок. Аксыда колунда эч кандай куралы жок, тынч эле келаткан элге

карай бийликтин єкїлдєрї ок чыгарган. Са-рууда болсо бєтєлкєлєргє бензин куюп, єк-мєттїн єкїлїн барымтага алып, жолдорду бууп, айтор тїрдїї бейбаштыктар коштолгон мыйзамсыз аракеттер жасалды. Мына ушун-дай кєрїнїштєргє туура баа берип, элди ынтымакка, сабырдуулукка чакыргандын ордуна Азимбек мырзанын окуяны кєбїр-тїп-жабыртып жатканы кызык. Анан дагы «Азыркы бийликти дагы кулатууну кєпкє кїтпєйбїз, балким алардын чемодандары даяр болушу керек» дейт. Дал ушул жерден, «айтылбай турган сєз эле, айтылып кетти єзї эле» демекчи, революцияны бизнеске айлантып алды деген кеп жармашкан Бекна-заров кыязы «дагы бир революция жасасам, банктарга барганда кереги тийип калаар» деп чемодандарын даярдап атса керек де-ген ойдо каласыў. Улам революция болгон сайын элибиз жардыланып, Бекназаровдун байып атканы ушул «чемодан» сырында бо-лушу толук ыктымал.

Акинай АЙДАРОВА

«САДЫР ЖАПАРОВДУН АЙТКАНЫ МЕНЕН ДАГЫ 10-20

ЖЫЛ АРТКА КЕТЕБИЗ»31-мартта боло турган курултайда Садыр Жапа-ров єкмєттєн курултайды мыйзамдаштырууну жана президенттик-парламент-тик башкаруу формасына єтїїнї талап кылабыз дейт. Буга кандай кєз караштасыз?- Биринчиден, биздин парла-

менттик башкарууда жашап атка-ныбызга 3,5 жыл болду. Кайра пре-зиденттик башкаруу формасына барууга мен каршымын. Биз эки президенттик башкарууну кєрдїк. Ошонун айынан бїгїнкїдєй абалга келдик. Азыр парламенттик баш-карууў жаман деп аткандар бар. Бирок, тарых анын жакшы жак-тарын убагы келгенде кєргєзєт. Парламенттик башкарууда бар-дык чиновниктердин иштегенде-ри алаканга салгандай ачык кє-рїнїп, ачык талкууланып атат. Ал эми курултайды мыйзамдашты-рып койгонго мен деле каршы бол-бойт болчумун. Бирок, Конститу-цияны єзгєртїїгє биз мораторий жарыялап койгонбуз. Тынбай эле Конституцияны єзгєртє бергенде болбойт. Биз эми аркага кылчайба-шыбыз керек. Алдыга гана карай

кадам таштап, бїгїнкї системанын туура жактарын туура пайдаланып, кемчиликтерин оўдоо менен гана кетишибиз керек.

- «Президент єкмєттї да єзї жетектейт, анын бир гана вице-президенти жана ми-нистрлер болот, парламент-ке депутаттар бир мандат-туу округдардан шайланат» дейт Садыр Жапаров. Буга кандай карайсыз?- Буга да каршымын. Андай мез-

гилден єткєнбїз деп жогоруда да айтып єттїм. Биз азыр учурдагы системаны гана улап кетишибиз зарыл. Анткени демократия жо-луна биз єтє чоў кыйынчылыктар менен келдик.

28-март, 2014-жыл

4 КЄКСЄЄК

Алга КЫЛЫЧЕВ, серепчи:

УОКтун НЕГИЗСИЗ БИЛДИРЇЇСЇНЄ НЕГИЗДЇЇ

ЖООП

БАЙТИКТЕ ТАБЫЛГАН КЫЗДЫН ЄЛЇМЇ БОЮНЧА ШЕКТЇЇЛЄР

АНЫКТАЛДЫ

ЖАПАРОВДОРДУН “ЄРДЄКТЄРЇ” КАЙДА УЧАТ?

«ЄКМЄТ БАШЧЫСЫ ДА, ЄКМЄТ МЇЧЄЛЄРЇ ДА САЯСАТТАН АЛЫС

АДАМДАР БОЛГОНУ ОЎ»

Равшан Жээнбеков жетектеген Улуттук оппозициялык кыймыл (УОК): «Єкмєттї отставкага кетирїїдє конституциялык-укук-тук нормалар сакталган жок, башкаруучу коалиция Атамбаев менен Текебаев уюш-турган саясый интриганын натыйжасында урады. Є.Бабановдун єкмєтї да дал ушун-дай саясый интриганын аркасында "жа-бык жол" менен отставкага кеткен эле. Бул жалпы мамлекеттин тагдыры, анын ичинде єкмєттїн єтмїшї менен келечеги єлкєдєгї бир-эки саясатчынын саясый интригасынан кєзкаранды болуп калганын айгинелейт» де-ген маанайда билдирїї таратты. Буга байла-ныштуу єзїбїздїн аргументибизди ортого салалы дедик.

УОК мїчєлєрї, сабаттуу, билим-илимдїї эле кєрїнїшєт. Ал турсун мамлекеттик кыз-маттын їлкєн кызматында иштешип бир топ эле тажрыйба топтошкон. Бирок, булар бир нерсени тїшїнсє да тїшїнгїсї келбей жатат. Баш мыйзамдын 84-беренесинин 7-бєлї-гїндє: «Фракциялардын коалициясы пар-ламенттик кєпчїлїктїн статусун жоготкон учурда Єкмєт ушул беренеде каралган тар-типте жана мєєнєттє тїзїлєт. Премьер-ми-нистр жана єкмєт мїчєлєрї єз милдеттерин аткарууну улантышат» деп так даана жазы-лып турат. Алар «конституциялык-укуктук

нормалар сакталган жок» дешет. Эгер жо-горудагыдай абалда коалиция таркап жатса кантип конституциялык-укуктук нормалар сакталсын. Єкмєттї тїзїп, таркатууга жана анын кандай иштешине парламент жооп-туу. Ошондуктан башкаруучу коалициянын саясый аракеттерине жїйєєсїз президентти аралаштыруу мїмкїн эмес.

Ал эми «єлкєдє кайрадан бир адамдын - президент Атамбаевдин авторитардык ре-жими мыйзамсыз орноп, экономикадагы коррупциялык схемалар ийгиликтїї улан-тылып жатат» дегени курулай доомат. Пре-зидентин мамлекеттик иш-аракеттери Конс-титуция негизинде эле жїзєгє ашып келет. «Авторитардык режим мыйзамсыз орноп» дегени дегеле тїшїнїксїз. Же улуттук оп-позициялык кыймылдын мыйзамдуу «ав-торитардык режими» барбы?

Єкмєттїн тарашы башкаруучу коали-циянын аракеттерине байланыштуу. Анын эч кандай мыйзамсыз жагын байкаган жок-пуз. Жєн гана саясый ызы-чууну жаратып башка максаттарды кєздєгєнї билинип ту-рат. Эгер, кандайдыр бир Баш мыйзамды бузууга жагдай жаралып турса анда аны факты менен далилдеп, сот органдары ар-кылуу чечсе болот.

Ушул жылдын 10-мартында 18 жаштагы Камила Дїйшєбаева аттуу кыз Бишкек шаа-рынын «Достук» кичирайонундагы їйїнєн чыгып, досторуна жолукканы кеткен боюнча 16-март кїнї кечинде анын жансыз денеси Байтик айылындагы кєрїстєндїн жанынан табылганы элди уу дуу кылган эле.

Алдын ала маалыматтар боюнча Байтик айылына жакын жерден табылган кыздын денесинде зордукталган же кордолгон бел-гилер табылган жок. Маалымат жыйында ИИМдин кылмыш иликтєє башкы башкар-малыгынын жетекчиси Максат Абдыкулов бул тууралуу билдирди. Анын айтымын-да, учурда тергєє жїрїп жатат, шектїїлєр аныкталууда.

Садыр Жапаровдун атасы Нуркожо акса-калдын Тїп районунун Кеў-Суу айылында чарбасы бар. Ал жерге мал-кел, єзїнє жа-раша чарба кылган. Жакында мына ошол жердеги короосуна жыйып койгон саманы єрттєнїп кеткен экен. Эми Нуркожо аксакал ал самандын єрттєнїп кетишине тїздєн-тїз эле бийликти кїнєєлєп, бул баласы Садыр Жапаровдун элдик курултай єткєрєм деп ат-канын байланыштуу болгон саясый буюрт-май деп оўду-солду камчыланып жатканы кези. Кїлбєгєнгє чара жок. Пайгамбар жа-шына келип калган киши бул сєздєрдї Ку-дайды карап анан айтса болмок. Бизге жет-кен маалыматтарга караганда жыйылган саман башка чарбага, мурда жанына жы-йылган чєпкє зыяны тийбей турган жер-де єрттєлгєн. Єрттєєлєрдїн алдында чєп жылдырылган десек да болот. Анысына ка-раганда саман їй ээлери тарабынан атайын эле єрттєлгєндєй таасир калтырат. Саманга караганда чєп кымбат эмеспи. Албетте эм-неге чєп эмес саман єрттєлгєн деген суроо келип чыгат. Ошол эле учурда Нуркожо ак-сакалдын айрым кошуналары Садырдын ки-йинки инилеринин бири Аскар ичкиликке жакын экенин, ал мас болгон кїнї єрттєп жибериши мїмкїн экенин айтып жатышат дейт. Айтор бул самандын єрттєлїшї боюн-ча оўду-солду сєздєр кєп. Баса, Садыр Жа-паров мырза 17-марттагы єзї уюштуруп жаткан курултайды 31-мартка жылдырга-нынын себебин, бийлик курултайга чагым салыш їчїн 100 кишини даярдап жатыптыр, алар ошол кїнї Ак їйдєн аша секирип ку-рултай уюштургандарды кїнєєлємєк экен маанисинде ушак таратканын уккандырсыз. Мындай сєздєрдї ушак дебегенде не дейбиз,

бир кезде депутат болуп жїргєн саясатчы ар бир сєзїн далил менен сїйлєбєш керек эмеспи. Азыр ошол курултайын 31-мартта єткєргєнї жатканы маалым. Эми болсо бул кїнї бийлик дагы да чагым салуу максаты менен эки-їч орус їй-бїлєсїнїн їйїн єрт-тєп чагым салат деп билдирїїдє. Ал мындай чагым болорун кайдан билет? Албетте бул Жапаровдун кезектеги єрдєгї. Муну менен ал єзїн калкка коргоору жок, бейкїнєє, бе-чера кєрсєтїїгє аракеттенип жатат. Анан калса курултайга эл келбей коёрун тїшїнїп калды окшойт. Бул абалдан ал жогорудагы-дай єрдєктєрї менен чыгып кетїїнї туура кєргєндєй.

- Алга мырза, бїгїнкї кїндїн олут-туу темасы «Ким премьер-ми-нистр болот?» деген суроодо болуп атат. Сиздин оюўузча бизге кан-дай премьер-министр керек?- Менин оюмча премьер-министрлик

кызматка дагы, анан жалпы эле министр-лер кабинетине саясаттан алыс турган, єз иштеринин профессионалдары, мыкты ме-неджерлер келсе жакшы болот эле деген ойдомун. Премьер-министр – бул єлкєнїн экономикасынын єнїгїшї, же тємєндєшї-нє башкы таасир берїїчї адам. Андыктан ал биринчи кезекте экономиканы жакшы тїшїнгєн, уюштуруучулук сапаты бар ин-сан болушу кажет. Анан жаўы келе турган премьер-министр єлкєбїздїн єндїрїшїнє

кєбїрєєк кєўїл бурса деген тилегим бар. Бизде бизнес десе эле дїкєн ачып, же базарга чыгып алып сатмай деп тїшїнїп алгандар кєп. Ал эми єндїрїштї жандантканда гана экономика кєтєрїлє тургандыгын эч ким капарына алгысы келбейт.

- «Ата-Мекен» фракциясы премь-ер-министрлик кызматка Жоо-март Оторбаевдин талапкерли-гин сунуштоодо. Буга кандай ка-райсыз?- Менимче тажрыйбасы да, билим деў-

гээли да бул кызматка татыктуу боло алат. Башкы єзгєчєлїгї саясаттан алыс турган-дыгы. Угушума караганда вице-премьерлик кызматта туруп дагы мамлекеттин унаасын айдатып алып жїргєндєн баш тарткан адам. Демек, бийликте турса да жєнєкєйлїк сапа-тын кармап калган. Бул да эл їчїн иштейм деген адам їчїн єтє керектїї сапаттардын бири. Экинчи жагынан алганда буга че-йинки эки єкмєттїн отставкага кетїїсїнє «Ата-Мекен» фракциясы башкы себепкер болгон. Эми єздєрїнїн кадры єкмєт ба-шына келгенден кийин жоопкерчилик дагы «Ата-Мекен» фракциясына жїктєлєт. Анан алардын сынга алмайы менен иштей билїї касиеттери канчалык шайкеш келе турган-дыгын да билсек болот.

Дамир ЭСЕНГУЛОВ

28-март, 2014-жыл

5СОТ

БАЙ СОТКО БАРСА-БАРПАЎДАП, КЕДЕЙ СОТКО БАРСА

КАЛТАЎДАЙБЫ?Ала-Тоо жергеси эгемендик алганы куба-

нычтар менен кошо кайгыларга да кириптер болду. Єнєр-жай, айыл чарба тармактары талкаланса, тоо кен болсо тоодой балээге кабылды. Булар эми экономикалык, социал-дык жагдайлар. Ал эми, башкаруу жараяны дагы деле бир нукка тїшє албай энтигїїдє. Бийликте айрыкча сот бийлиги чыныгы жана анык ашкере «чулдук бий» экендигин кєрсєтїїдє. Айтор, соттон адилеттик кїт-кєндєрдїн кїдєрлєрї болуп кєрбєгєндєй жыл сайын кетип бара жаткансыйт.

АЙРАН ИЧКЕН КУТУЛУП, ЧЕЛЕК ЖАЛАГАН ТУТУЛУП…

Бир караганда учурда жарандардын баа-рысы эле соттон сотко арызданып, сїйрєлїп жїргєндєй сезилип кетет. Себеби, ар качан-дан бир качан: «Ишти облустук сот бузду, эми Жогорку сот (ЖС) караганы калды. ЖС бузду, иш кайра баланча райондук сот-ко келди»,- деген кеп сєздєрдї эшитесиў. Тємєндє ушундай кырдаалдардын экєєнє эле токтолууга аргасызбыз.

2011-жылдын 14-ноябрь кїнї Нарын шаардык мериясы №459-б буйругун токуйт. Ал буйрукту шаардык билим берїї бєлїмї (ШБББ) кош колдоп кубаттап, 14 кїндєн кийин №43 буйругун кабылдайт. Натый-жада, ШБББнын алдында борборлоштурул-ган бухгалтердик кызмат тїзїлїп, шаардагы бала бакчалардын эсепчилери 2012-жылдын 9-январынан тарта бошотулат.

«БИЗ ИШТЕП ЖАТКАН БУХГАЛТЕРЛЕР СЫНАКСЫЗ

ИШТЕШИБИЗ КЕРЕК», - ДЕШЕТ ЭСЕПЧИЛЕР

Ал эми, ШБББ: «Штат кыскарды. Ошон-дуктан, бухгалтерлер сынак аркылуу жумушка келесиўер,- дейт. Акыры бир пикирге келїї мїмкїн болбой, башында тєрт, кийинчерээк їч бухгалтер сотко даттанышат. «Чоў Ка-зат» ушинтип башат алат. Натыйжада Нарын шаардык соту 2012-жылдын 7-февраль кїнї алгачкы ишти карап, эсепчилердин доо ары-зын канааттандырбайт. Иш Нарын облустук сотто кїчїндє калтырылат. ЖСдан болсо иш бузулуп, кайра Нарын облустук сотко жибе-рилет. Ошентип арадан бир жыл єтїп, «Сан-та-Барбара» сериясы экинчи жылга оойт. Акыры, Нарын облустук сотунун жарандык иштер боюнча соттук тутумдук экинчи жол-ку отуруму 2013-жылдын 16-январында єт-кєрїлїп, чечим эсепчилердин пайдасына че-чилет. Албетте, мерия жана ШБББ мындай чечимге макул болбой ЖСга кайрадан кайры-лат. ЖСда болсо иш 2013-жылдын 1-апрель кїнї экинчи жолу каралып, облустук соттун чечимин бузуп, ишти кароо дагы деле Нарын облустук сотуна жиберилет.

«Чубактын кунундай» чубалжыган иш облустук соттон 2013-жылдын 3-сентябрь кїнї їчїнчї жолу териштирилип, жарым жартылай доогерлердин, демек эсепчилер-дин пайдасына чечим чыгарылат. Мындай чечимге сєссїз нааразы болгонго машыккан тарап ЖСга арыз бїркєт. Арадан 3 ай єткєн-дєн кийин ЖС 2013-жылдын 6-декабрь кїнї

їчїнчї жолу чогулуп, А. Ажибраимованын жетекчилиги менен ишти карап, эсепчилерге 68 миў 400 сомдон 132 миў 528 сомго чейин каражат єндїрїлсїн деген чечимге келет.

«Биз эки жылдан бери сїйрєлїп келе жа-табыз. Акыры соттор футбол тобундай каа-лагандай тебишип, болгону бир жылдык эм-гек акыларыбызды тєлєтїїгє чечим кабыл алды. Жогорку сотко эле 3 жолу бардык. Би-рок, мына март айы келип ортодон 3 ай єттї. Ал эми, Жогорку соттун чечими аткарыла элек. Айтор соттун чечими аткарылбаган-дан кийин, башканы кеп кылып кереги жок экен», - деди 2012-жылдан бери єздєрїнїн кызмат орду їчїн кїрєшкєн бухгалтердин бири Майрам Ысмайылова.

БАЙСАЛОВ КИМДИН КАМЧЫСЫН ЧАБАТ?

Єгїнї «Демократия жана жаран-дык коом їчїн» коалициясы бир катар бейєкмєт уюмдардын катышуусунда Бишкек жана Нарындын ортосунда теле аркылуу талкуу єткєрїштї. Тал-куунун темасы мындай: «Украинадагы кырдаал». Бул иш-чарада Батышчыл саясатчы Эдил Байсалов сєз сїйлєп, ичиндеги бугун чыгарып алды. Ал бе-йєкмєтчїлєрдї алсызсыўар дегендей кїнєєлєп, Кантта жайгашкан Россия-нын аба базасына да сїйкєнїп єттї. Анын ою боюнча, келишим бузулуп, база чыгарылышы керек экен. Ошол эле учурда «Манастагы» АКШнын транзиттик борбору мєєнєтї аякта-ганына байланыштуу чыгарылары-на єкїнгєнї эмнеси? Эдил мырзанын логикасына таянсак, Америка базасы калып, саясатын, мындан дагы тереўи-рээк айтсак, їстємдїгїн жїргїзїшї ке-рек экен! Акыл болбосоў коё кал! Бай-салов кыргыз элинин эмес, Батыштын кызыкчылыгын коргогон ушинтип єзї билдирип койдубу?

КОМПЬЮТЕРЛЕРИ ИШТЕБЕЙ ЖК ОТУРУМУ ТОКТОТУЛДУ

Кечээ Жогорку Кеўештин депутат-тарынын отуруму компьютерлердин иштебей калышынан улам токтотулду. Мурдараак депутаттар ушул себепке байланыштуу добуш берїї процессин токтотуп, мыйзам долбоорун талку-лоого єтїшкєн. Буга нааразы болгон депутат Исмаил Исаков «Бул эмне деген талкуу? Биз жаза албай, суроо берип, же талкуулай албай жатабыз. Кароону кийинки отурумга жылды-руу керек», - деди.

Мыйзам долбоору биринчи окууда каралып жатканын айткан вице-спи-кер Асия Сасыкбаева «Бул жерде биз болгону концепцияны кабыл алынып жатканын кошумчалады. Ал эми «Ар-Намыс» фракциясынын депутаты Бє-дєш Мамырова, “залда ЖМК єкїлдєрї да отурганын белгилеп, андан кєрєкчє эл єкїлдєрї кеўири талкууга албастан мыйзамдарды кабыл алышат деп жазы-шат. Келгиле, маселени жылдыралы», - деди. Кол кєтєрїї аркылуу добуш бе-рїїнїн жыйынтыгы менен депутаттар сессияны токтотууну чечишти.

МЫЙЗАМСЫЗ МЕНЧИКТЕЛГЕН ООРУКАНАЛАР МАМЛЕКЕТКЕ КАЙТАРЫЛАТ

Мындай токтомду Жогорку Кеўештин депутаттары кабыл алды. Парламентте тїзїлгєн атайын жумушчу топ ооруканалардын аба-лы менен таанышып, бир катар дарылоо мекемелеринин имараты жана аларга тиешелїї жер тилкелери мыйзамсыз менчиктешти-рилгенин аныктаган. Буга байланыштуу бїгїн парламент депутат-тары Башкы прокуратура менен єкмєткє єлкєдєгї бардык оору-каналарды текшерип, мыйзамсыз менчиктелгендерин кайтарып алуу тапшырмасын берди.

Расмий маалыматка ылайык, акыркы 20 жылда єлкєдєгї оору-каналардын саны 2 эсе кыскарган. 1990-жылы єлкєдє 307 оору-кана бар болсо, 2013-жылы алардын 117си калган. Саламаттыкты сактоо органдарына тиешелїї болгон имараттардын жана жер тил-келеринин менчиктештирилип кеткени ЖКда талкууланды. Ал эми ооруканадагы орундардын саны 42 миўден 27 700гє азайган.

КАДЫРОВ МЕНЕН ЖАПАРОВ КАЧАН ТЫНЧЫЙТ?

30-мартта Караколдо 1000ге чукул кишинин катышуусунда ми-тинг єтєрї кїтїлїїдє. Анда ушу кезге чейин айтыла берип ашмал-тайы чыгып бїткєн «Кумтєр» темасы талкууланмакчы. Акциянын башкы уюштуруучусу «Чындык» партиясынын лидери Кубаныч-бек Кадыров менен Садыр Жапаров экенин Кєлдїктєрдїн кїбїр-шыбырынан эшиттик. Учурда Садыр Нургожоевич Тїп, Тоў жана Жети-Єгїз райондорун, Балыкчы шаарын тїрє кыдырып, «кон-цертиме» катышып бергиле таризинде їндєп жїрєт дешет. Ошол 30-марттагы митингдин катышуучулары эртеси, 31-мартта борбор калаада болуучу «Элдик курултайга» катышарынан кабардарбыз. Минтип адамдарды акчага азгырып пикет єткєргєн Жапаровдун капчыгы канчага чейин чыдар экен, ыя?

28-март, 2014-жыл

6 ЭЛ АРАЛЫК КАБАРЛАР

КЫРГЫЗСТАНДАН СИРИЯГА КЕТКЕНДЕР ЭЛЇЇДЄН АШТЫ

ЭРДИ-КАТЫН БОЛУП ЭЭРЧИШИП КЕТКЕНДЕР

ДА БАРСирияга кеткендер соўку мез-

гилде жасалма документтер ме-нен башка бир жаўы ысымдарга єтїп алып, кетип жаткандыктары байкалууда. Ош шаардык жана об-ласттык милициянын атайын жы-йынында маалым болгондой, алар-дын саны дагы єсїї коркунучу бар.

Ош областтык ички иштер баш-кармалыгынын 10-бєлїмїнїн башчысы Жакыпбек Зулпуевдин маалыматына караганда. Ички иштер министрлигинин 10-бєлї-мїнїн башкы башкармалыгынан Сирияга кетти делген 54 адам-дын тизмеси берилген. Ошол 54 адамдын 32си такталды, калган 22 адамдын дайын-дареги тактал-ган жок. Анын себеби - берилген фамилиядагы адамдарды издеп кєрсєў, андай адамдар жок болуп чыгып атат. Булар башка бир адам-дардын, ойлонуп табылган ысым-дардын негизинде паспорт жаса-тып алып, анан кетишкенин дагы бир жолу ушул нерсе далилдеп жа-тат. Бирок азыр аларды тактоо, иликтєє иштери уланып жатат. Ал эми такталган 32 адам жєнїндє айта турган болсок, Ош шаары-нан 5 атуул, Баткен облусунан 17 атуул, Ош облусу боюнча 10 атуул Сирияга жихад їчїн деп кеткени маалым болгон.

Аты-жєнї аныкталган адамдар-дын курактары ар кандай. Эркек-

тер, аялдар да бар. Ал эмес кээ бирлери кїйєєсї аялы менен кошо Сирияга чыгып кеткен жагдайлар да катталган. Ал жакка кеткендер-дин кєбї чет єлкєгє иштегени кет-ти делгендер болуп чыгууда. Азыр ар бир айылда, айыл єкмєттє Ору-сияга кетти, Казакстанга кетти, башка мамлекетке кетти делген жарандар ошол жерде иштеп жат-каны жєнїндє акыркы маалымат алганда гана ишенїїгє болот. Те-лефон аркылуу байланышып, же башка дайын-дарегин билдирбесе, ал эч качан Сирияда же, башка бир террорчуларды даярдаган лагер-лерде жїрбєйт деп эч ким кепил-дик бере албайт. Ошол себептїї азыр ар бир айылдарда участкалык милиция бар, айыл єкмєттєрї бар, имамдар бар, мечит бар, анда на-маз окуган адамдар бар, ошолор-дун баарынан суранып кетем, ушул багытта жалпы бир иш жїргїзїї зарыл болуп турат. Ансыз эч кан-дай натыйжага жетпейбиз.

СТУДЕНТ КЫЗДАРДЫ ДА АЗГЫРЫШУУДА

Медокуу жайда окуган кызда-рыбызды да "кєп акча тєлєйбїз, согуш талаасында медиктер ке-рек болуп атат" деп алдап алып ке-тип атышыптыр. Аты-жєндєрїнєн бери бизге белгилїї болуп атат... Ош шаардык жана Ош областтык ички иштер башкармалыгынын башчысы Сїйїн Ємїрзаков кїч органдары Сирияга кетип жаткан-

дардын аягы дагы деле тыйылбай жатканын, ал эмес соўку убакта мээрбан кыздарды да согуш та-лаасына тартууга аракеттер кат-талгандыгын айтат.

Эгерде айылда жашаган шектїї бир балдар жєнїндє, же келип-кет-кен бир адамдар жєнїндє маалы-маттар болсо милиция органдары-на кайрылсаўыздар. Биз тез арада аны чечет элек. Себеби Сирияга бир адам кетип, экинчи адамды тартып атат. Эки адам кетип, дагы эки досун тартып кетип атат. Мээр-бан кыздарды (медсестра) даярдап атышат экен азыр ошо Сирияга жєнєткєнї. Ошто, Жалал-Абадда, Баткенде медокуу жайларда окуган кыздар экен. Татынакай кыздары-бызды ал жакка кєп акча тєлєй-бїз, согуш талаасында медиктер керек болуп атат деп алдап алып кетип атышат. Аты-жєндєрїнєн бери белгилїї болуп атат. Тїркия-га чейин билет даярдап, анан ан-дан ары Сирияга унаа менен алып кирип кетишет экен. Анан алар-ды алып барып мажбурлап кайра Кыргызстанга телефон чалдырат. “Бул жакта жакшы тєлєп атышат, келгиле” деп, анан башка курбу кыздарын да тартып кетишет. Бул маалыматтар негизи айтылбаш ке-рек болчу, бирок биз зарылдыктан улам айтып атабыз. Бирок ушуну козгоп, жер-жерлерде айтып тї-шїндїрїп коюш керек..

ЭКСТРЕМИСТТИК УЮМДАРГА АРАЛАШЫП

КЕТКЕН ИМАМДАР ЧЫГЫП АТКАНЫ ДЕЛЕ ЖАШЫРУУН ЭМЕС...

Ушул жагдайлардан улам мили-ция жыйынга Ош шаардык жана Ош областтык имамдардын баа-рын чакырып, экстремисттик жана радикалдык топторду анык-тоого жардам кылуусун єтїнїїдє. Областтык казы Ниязалы ажы Арипов бул кєрїнїштєр менен

биргеликте кїрєшїї керектигин айтат: Биринчиден, мыйзамды бузгандар албетте мыйзам алдын-да жооп бериши керек. Экинчи-ден, шариятты бузгандар Аллах Тааланын алдында жооп берет. Ошого карабай биз радикализм-дин исламда жок экендигин, ис-лам бул экстремисттик дин эмес экендигин окуу аркылуу, тїшїн-дїрїї аркылуу иш-чараларды кї-чєтїшїбїз керек. Буга бир эле дин кызматкерлери эмес, жалпы коом-чулук биргеликте кєтєрїлїп, чо-гуу кїрєшсєк ийгилик болот деп ойлойм. Биз азыр облус аймагын-дагы ар бир мечитте имамдар ар-кылуу калкка тїшїндїрїї иште-рин єткєрїп атабыз.

Бирок дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиянын тїш-тїк боюнча єкїлї Курбаналы Уза-ков диниятчылардын єздєрїн да текшерїї зарылдыгын айтууда: - Диний кырдаалдын курчушуна чала сабаттуу диний кызматкер-лер да таасирин тийгизиши мїм-кїн. Деструктивдїї диний агым-дардын кишилери ошондой чала сабат имамдарыбыздан пайдала-

нып, мечиттерде элге єзїнїн идео-логиясын жїргїзїп, тетири жакка бурууга аракет кылган фактылар бар. Экстремисттик, же радикал-дык багыттагы уюмдарга да ара-лашып кеткен имамдар чыгып ат-каны деле жашыруун эмес. Ошого байланыштуу мындан ары имам-дарды кызматка коюуда аларды ар тараптан иликтеп туруп, анан да-йындоо маселеси курч коюлуп ту-рат. Негизи ушуга окшогон майда, бирок маанилїї маселелерибиз-ди жайына коюп алганыбыздан кийин анан аймактагы оор ди-ний абал жайына келет. Буга че-йин муфтий катышкан жыйында да Ош аймагында диний кырдаал оор экени айтылган эле.

Єткєн айда УКМК менен мили-ция биргеликте Кара-Суудан Си-рияга кеткени жаткан 7 адамды кармаган. Алар Кыргызстандын аймагында террордук аракеттерге барууга аракет кылган деп шекте-лїїдє. Колго тїшкєн топтун жетек-чиси имамдын орун басары болуп иштеп келгендиги да коомчулукка белгилїї.

Ош жана Баткен облустарынан Сирияга 54 киши кеткени маалым болууда. Алардын баары жихадга кеткени айтылууда. Сирияга кеткендердин арасында ар кандай курактагы эркектер да, аялдар да бар. Кїч органдары ал жакка їгїттєгєндєрдїн арты дагы деле суюлбай жатканын тастыктоодо. Ал эмес медициналык окуу жайда билим алган кыздарды да Сирияга алып кетїї аракеттери болуп жатат. Бул аракеттерге бєгєт коюу їчїн милиция диниятчылардан жардам сурады.

БИШКЕКТЕ СПОРТТУН 5 ТЇРЇ БОЮНЧА ШААРДЫН АЧЫК ЧЕМПИОНАТЫ ЄТЄТ

Ушул жылдын 4-апрелинен баштап 7-апрелине чейин Бишкек шаардык дене-тарбия жана спорт комитети спорт-тун заманбап беш тїрї боюнча Бишкек шаарынын ачык чемпионатын єткєрєт. Шаардык мэриянын басма сєз кыз-маты билдиргендей, аталган чемпионат «Жаштык» рес-публикалык спорт борборунда жана ат спорту мектебинин базасында єтєт.

Мелдешке Казакстан, Єзбекстан єлкєлєрїнєн команда-лар чакырылды. Чемпионаттын программасына спорттун сууда сїзїї, фехтование, ат спорту, жеўил атлетика жана куралдан атуу сыяктуу тїрлєрї кирет. Ага жаш курагына карабастан, тиешелїї даярдыктары бар спортчулар катыша алат. Чемпионат жыл сайын, кїчтїї спортчуларды анык-тап, Бишкек шаарынын курама командасын тїзїї макса-тында єткєрїлїп келет.

О.АРТЫКБАЕВ ПРЕМЬЕР-МИНИСТРЛИК КЫЗМАТКА Ж.ОТОРБАЕВДИН ТАЛАПКЕРЛИГИН КОЛДОЙТ

Энергетика министри Осмонбек Артыкбаев да оўой жоо эмес. Ал кишини КСДПнын Жалал-Абадда-гы бєлїмї тарабынан премьер-ми-нистрлик кызматка кєрсєткєндїк-тєрї да бекер эмес . Ал кайрылууга ылайык Энергетика министринин милдетин аткаруучу Осмонбек Ар-тыкбаев КСДП мїчєлєрїнє кат ме-нен кайрылды.

КСДПнын Жалал-Абад облустук координатору Бактыгїл Нуралиева-га даректелген катта, О.Артыкбаев ишеним кєрсєткєнї їчїн ыраазы-чылык билдирет. «Ошол эле маалда, єзїўїздєр билгендей, бул маселенин єзїнїн процедуралары бар, ага ыла-йык, маселе КСДПнын саясий ке-ўешинен жана Жогорку Кеўештин фракцияларынан макулдашуудан єтїшї керек. Ошондой эле, белги-лїї болгондой, азыр премьер-ми-нистрдин кызматына «Ата Мекен» фракциясы тарабынан Жоомарт Ка-йыпович Оторбаевдин талапкерли-ги кєрсєтїлїп жатат», - деп айты-лат катта.

О.Артыкбаев, Ж.Оторбаев таж-

рыйбалуу, билимдїї адис жана жетекчи катары таанымал экенин кошумчалап, ал кишинин талапкер-лигин премьер-министрлик кызмат-ка татыктуу деп эсептээрин айтат.

АКТОО ЭМЕС ТАКТООГезитибиздин єткєн санында “Америка

Кыргызстан тарапка “тролльдорду” агы-тат” аттуу макала жарыяланган болчу. Анда МККларды колдоочу Борбордо жаш журна-листтерди окутуу курсу ачылып жаткандыгы тууралуу маалымат кеткен эле. Анда редак-ция кызматкеринин так маалымат булагына таянбаган маалыматы жарыяланып кеткен. Анын артында Американын саясаты турга-ны, негизги максаты кесип кєй “тролльдор-ду” даярдоодо экен. Тролль дор сайттарга отуруп алып, бир тарапты мактап, экинчи тарапты поктогон атайын жалданып иш-теген блогерлер экендиги айтылган болчу.

Бул маалыматка ММКларды колдоочу Борбордон атайын жооп келди. Кєрсє “Практикалык журналистиканын студия-сы” аттуу медиа долбоор уюштурулуп, анын жїрїшїндє журналисттер жана блогерлер 3 айлык курстан єтїшїп, ар кандай журна-листтик жєндємгє ээ болушат экен. Учурда журналистика тармагында кесипкєй адистер бєксєрїп турганда мындай иш аракет аба менен суудай эле керек го. Аталган курс-та жаш журналисттер белгилїї журналист Азамат Тынаев сыяктуу тажрыйбалуу ке-сиптештерибизден сабак алышмакчы. Эли-бизде Баш кесмек бар, тил кесмек жок – деп коёт эмеспи.

Акинай АЙДАРОВА

28-март, 2014-жыл

7АЙМАК

ТАЛАС АЙМАГЫНДА МИГРАЦИЯ МАСЕЛЕЛЕРИ БОЮНЧА ТЇШЇНДЇРМЄ БЕРГЕН

МИГРАЦИЯЛЫК БУРЧТАР УЮШТУРУЛУУДА

Эмгек, миграция жана жаштар министр-лигинин Талас областтык башкармалыгы ар бир айыл аймактарда миграциялык бурч-тарды уюштурууда. Бул тууралуу аймактык кабарчы билдирди.

Маалыматка ылайык, бул бурчтар элге миграция маселелерин кеўири жайылтуу максатында ачылып, эл кєп топтолгон жай-ларда, чек ара пункттарында уюштурулган. Анда мыйзамсыз миграциянын кесепеттери, кулчулук жана чет єлкєгє барып иштєєнїн тартиптери камтылган.

Ошондой эле, министрликтин областтык башкармалыгы жана аймактык бєлїмдєрї Орусияга кирїїдєгї кара тизме боюнча маа-лыматты берип жатат.

ЖАЛАЛ-АБАД ОБЛУСТУК ПРОКУРАТУРА ТАРМАГЫНЫН

ТАРТИП БУЗГАН 59 ПРОКУРОРУ ЖАЗАЛАРЫН АЛДЫ

Жалал-Абад облусунун прокурору Кы-лычбек Токтогулов облустун прокуратура тармагында иштеп жїрїп, тартип бузган 59 кызматкер жазаланган. Прокурордун айты-мында, облустук прокуратура тармагында да ички тазалануу жїрїп жатат. Мындан сырткары, мурда прокуратура тармагында иштеген эки кызматкер жїйєлїї себептер менен жумуштан кетти .

«Ал эми былтыр Майлуу- Суу шаардык прокурорунун жардамчысына кылмыш иши козголгон», - деди ал. Бир мектепте мек-теп прокурорлорун дайындоо їчїн атайын жобо иштеп чыгуу зарыл экендигин айтты. Прокуратура тармагынын ардагери Алишер Султанов мыйзамды билгендер кылмыш жасабай таза иштээрин белгиледи.

ОШТО ЭСТАКАДАЛЫК КЄПЇРЄНЇН КУРУЛУШУНУН

СМЕТАЛЫК БААСЫНЫН 3 ВАРИАНТЫ КАРАЛУУДА

Ошто шаардык кеўештин депутаттары-нын кезектеги жыйынында шаардын бор-борунда эстакадалык кєпїрєнїн курулушу-нун сметалык баасынын 3 варианты каралат. Бул тууралуу Ош шаарынын жол башкарма-лыгынын адиси Улук Жанибеков 26-мартта билдирди. Анын айтуусу боюнча, кєпїрє-нїн курулушу болжол менен 2015-жылдын

сентябрь айында жыйынтыкталат. Кєпї-рєнїн курулушунун бир варианты боюнча сметалык баа 260 млн сомду тїзїїдє, башка варианты боюнча 450 млн сом, ал эми їчїн-чї вариантка ылайык анын сметалык баасы 600 млн сомду тїзїїдє. Кандай чечим кабыл алына тургандыгы Ош шаардык кеўешинин жыйынында чечилет.

Ошондой эле курулуштун альтернатива-лык долбоорлорун жана кєпїрєнїн смета-лык баасын иштеп чыгуу Ош шаарына экс премьер-министри Жантєрє Сатыбалдиев-дин келишинен кийин каралган. Ал аль-тернативалык долбоор иштеп чыгып, аны шаардык кеўештин депутаттарына кєрсє-тїї тапшырмасын берген. Карап чыгуудан кийин жана курулуштун алгылыктуу дол-боорун кабыл алып, куруучу компаниялар арасында тендер жарыяланат. 2014-жылы эстакадалык кєпїрєнїн жана бекемдєє иш-терин калыбына келтирїї боюнча иштер жїргїзїлєт. 2015-жылы анын аймагында жайлуулугун, жарык кылуучу иштери, жол белгилери жана башка иштер жїргїзїлєт.

БИШКЕК ШААРЫНДА РУБЛДЫН СОМГО КАРАТА КУРСУ

ЖОГОРУЛАДЫ

Бїгїн, 26-март саат 16:00гє карата Биш-кек шаарында Орусия валютасынын сомго карата курсунун кєрсєткїчї жогорулады. Tazabek маалымдагандай, рубль сатып алуу-да – 1,525 сом болсо, сатуудагы кєрсєткїчї - 1,545 сом. Ал эми, эртеў менен бул кєрсєт-кїч сатууда - 1,52 сом болсо, сатууда – 1,53 сом болгон.

Евро менен доллардын курсунун єзгєрї-шї байкалган жок. Доллардын курсу сатууда — 54,50 сом болсо, сатып алууда — 54,65 сом. Евронун курсу сатып алууда — 75,50 сом болсо, сатуудагы кєрсєткїчї — 76,50 сом. Казакстан Республикасынын валютасы теўгенин курсу єзгєрїлгєн жок жана сатып алууда — 0,29 сом болсо, сатууда — 0,31 сом.

КАРАКОЛ ШААРЫНДА ЭКИ КЇНДЄН БЕРИ ИЧЇЇЧЇ СУУ

БЕРИЛБЕЙ ЖАТАТ

Мындай кырдаал суу топтоодогу дамба-нын суу жеп кетїї авариясынан улам болгон, деп билдиришти «Сууканал» коммуналдык ишканасынан. Маалыматка ылайык, мєў-гїлєрдїн эригендигине байланыштуу суу-нун кєлємї кєбєйїп, дамбанын авариясы келип чыккан. Суу шаардын їч районунда: «Восход» кичи районунда, облустук оорука-на тарапта, Некрасов атындагы мектептин аймагында гана берилїїдє. Учурда авария-ны четтетїї боюнча иштер жїргїзїлїїдє. Ичїїчї суу шаарда дагы бир кїн жок болот.

ЫСЫК-КЄЛ ОБЛУСУНДА ЇЧ АЙДЫН ИЧИНДЕ 19 КАРЫШКЫР

ЖАНА 12 ЧЄЄ АТЫЛДЫЫсык-Кєл облусунда ушул жылдын 3

айында 19 карышкыр жана 12 чєє атылды. Бул тууралуу мергенчилик департаменти-нин Ысык-Кєл облусу боюнча жетекчиси Улан Дєкєнбаев билдирди. Анын айтуусу боюнча, негизинен атуулар облустун Же-ти-Єгїз, Ак-Суу жана Тоў райондорунда жїргїзїлгєн.

Бул бир гана расмий катталган маалы-

маттар. Карышкыр жана чєє аткандар айыл єкмєтїнєн тастыктоочу справка алып ке-лишет. Ал эми катталбагандар дагы бар. Мунун баары жашоочулардын каалоосуна жараша. Ошондой эле ал былтыркы жыл-га салыштырмалуу ушул жылдын башында атуу боюнча жыйынтыктар жакшы болгон-дугун кошумчалады.

СОКУЛУК РАЙОНУНДА ЭКИ ЖИГИТ 14 ЖАШТАГЫ КЫЗДЫ 3 КЇН КАМАП, СЕКСУАЛДЫК

МЇНЄЗДЄГЇ ЗОРДУК КЄРСЄТЇШКЄН

ИИМдин кылмышкерди издєє башкы башкармалыгы менен Чїй ОИИБдин кыз-маткерлери жана Сокулук РИИБдин кыл-мышкерди издєє бєлїмї биргелешип, жашы жете элек кызды зордуктоого шектелген эки жигитти колго тїшїрдї. Чїй ОИИБдин басма сєз кызматы билдиргендей, 18-март кїнї Сокулук РИИБдин кїзєт бєлїмїнє кай-рылган 55 жаштагы айым анын 14 жаштагы кызын, ушул жылдын 14-мартынан баштап 17-мартына чейин белгисиз адамдар, бей-тааныш їйдє кармап турганын билдирген.

Аталган факт боюнча ыкчам-иликтєє иштеринин жїрїшїндє маалым болгондой, кылмышкерлер 14 жаштагы кызды мый-замсыз кармап, физикалык кїч колдонуу менен сексуалдык мїнєздєгї зордук кєр-сєтїшкєн. Бул кылмыш иши боюнча КР Кылмыш-жаза кодексинин 129-беренеси (зордуктоо) менен кылмыш иши козголуп, кылмышка шектїї катары 20 жана 27 жаш-тагы эки жигит кармалды. Учурда кылмыш-ка шектелїїчїлєр камакка алынып, иликтєє иштери жїрїп жатат.

НАРЫНДА АЙДАП-СЕБЇЇ ЇЧЇН ДЫЙКАНДАРГА КРЕДИТКЕ САПАТТУУ СОРТТОГУ ЇРЄН

БЕРБЕЙ ЖАТАТ

Нарын районунда быйылкы айдап-се-бїїгє їрєн чарбалар дыйкандарга кредит-ке сапаттуу сорттогу їрєн бербей жатат. Бул тууралуу район акими Тїгєлбай Жан-боев билдирди.

Анын айтымында, їрєндї сатып алгыла деген маселе болуп жатат. Бул убакка чейин дыйкандар кредитке їрєн алып, кїз айында жыйналган тїшїм менен кредиттен кутул-чу. «Быйылкы жылы їрєндєрдї жаўыртуу максатында район боюнча болжолдуу 130 тонна жаўы сапаттуу, сорттуу їрєн керек-телет», - деди аким.

ОШТО «АЛАЙ» КОМАНДАСЫ МЕНЕН ИОРДАНИЯНЫН «ШАБАБ-АЛЬ-ОРДОН»

КОМАНДАСЫНЫН ФУТБОЛДУК БЕТТЕШИ БОЛОТ

Ош шаарындагы Сїйїмбаев атындагы шаардык стадиондо Азия футболдук кон-федерация оюндарынын «D» тобунун ай-лампа этабынын алкагында 1-апрель кїнї саат 16:00дє Ош облусунун «Алай» коман-дасы менен Иорданиянын «Шабаб-Аль-Ордон» футболдук командасынын беттеши

болот. Шаардык мэриянын басма сєз кыз-маты билдиргендей, стадиондун жетекчиси Н.Сматов каалагандарды мелдешти кєрїїгє чакырып, «Алай» командасын колдоп ту-рууга їндєдї.

Бул спорттук иш-чара Ош шаардык мэ-рия тарабынан уюштурулуп, єткєрїлїїдє

БИШКЕКТЕ БЕЙТАПТЫН БЄЙРЄГЇ МЕНЕН БООРУНАН 8,5 КГ

КЄЛЄМДЄГЇ ЭХИНОКОКК ШИШИГИ АЛЫНДЫ

Бишкек шаардык №1 клиникалык оору-канада бєйрєгї менен боорунан гиганттык эхинококк шишигинен жабыркаган бейтап-ка операция жасалды. Аталган медициналык мекемеден АКИpress агенттигине маалым-далгандай, хирургия бєлїмїнє Жалал-Абад облусунун 73 жаштагы тургуну ичинин оў тарабы ооруп жатканын айтып кайрылган. Ультрадобуштук иликтєєнїн жыйынтыгы менен бейтаптын оў бєйрєгїндє (ткандары жокко эсе) гиганттык эхинококк шишиги жана боорунда дагы гиганттык эхинококк шишиги бар болуп чыккан.

Даярдыктан соў операция кылынган бей-таптан: оў бєйрєгїндєгї шишик менен бирге эхинококк шишиги, бєйрєгїнїн 2/3 бєлїгї алынды. Бєйрєгї менен боорундагы эхи-нококк элементинин кєлємї 8,5 кг тїздї. Операцияны ишке ашырган дарыгер, про-фессор А.Мусаеванын айтымында, эхино-коккоз жана альвеококкоз оорулары туу-ралуу жалпыга маалымдоо каражаттары

аркылуу эскертїї берилип, акыркы жыл-дары профилактикалык иш-чаралар ак-тивдїї жїргїзїлїп жатканы менен хирур-гиялык стационарларда аталган дарттардан жабыркаган бейтаптардын кєрсєткїчї жо-гору бойдон калууда.

www

28-март, 2014-жыл

888 ШОУ МАЕК

Жєнєкєй, ачык мїнєз, тайманбас. Маўдайымдагы

популярдуулукка жеткен Мелис Абдырашитов

бизде конокто.

Ар бир чыгармачыл адам

жылдызы жанганды каалашат...

Жєнєкєй, ачык мїнєз, тайманбас. Маўдайымдагы

Жєнєкєй, ачык мїнєз, тайманбас. Маўдайымдагы

популярдуулукка жеткен Мелис Абдырашитов

популярдуулукка жеткен Мелис Абдырашитов

Жєнєкєй, ачык мїнєз, тайманбас. Маўдайымдагы

- Мелис сизди акыркы учурда сахнадан чанда гана

чыгып жїргєнїўїздї байкап калдык? Кайда жїрє-

сїз эмне менен алектенип жїрєсїз?

-Сахнадан бир аз алыстай тїштїм, бирок таптакыр токтоп

калган жокмун жаўы ырлардын їстїнєн иштеп ырларды жаз-

дыруудабыз, тойлордо кызмат кылуудабыз. Бизде негизи сы-

налгыдан кєрбєй калса эле иштебей жатат деп ойлоп калабыз.

- Демек элибиздин жакшылыктарын бєлїшїп той-

топурларда кызмат кылып жїргєн турбайсызбы?

- Ооба, негизи ырчылардын акча булагы бул той-топурлар

болуп эсептелинет, буну айтпасак да белгилїї. Менин дагы

негизи булагым бул элибиздин жакшылыгы. Тойдон кєрїп

калган кїйєрмандарымда сизди сыналгыдан кєрбєй калдык

эмнеге деп суроо берип калышат. Буйруса алардын сурооло-

руна иш менен жооп берїїнї туура кєрдїм.

- Мелисти Мелис кылган «Кара тору» ыры же «Кара

торуну» кара тору кылган бул Мелис деп калышат,

башкача айтканда сиздин визиттик карточкаўыз!

Жаралуу тарыхы туурасында айтып берсеўиз?

- Туура айтасыз. Негизи ар бир ырчыны бир ырынан таа-

нышат, тактап айтканда бир ыры ырчыны таанытат. Бул "Кара

тору" деген ыры биздин кымча бел кыргыздын назик кызда-

рына арналган ыр. Негизи кыргыздын кыздары кара тору ке-

лет эмеспи, ошондон улам бул ашыктык ырын ырдап калгам

десем болот. Сєзї: єзїмдїн атам Супаналиев Абдырашитке

таандык, Обону эстрада ырчысы Бакыт Мамаевдики.

- Жаз бул жандануу, жаўылануу деп коёт эмеспи,

жаздын башталышы менен алдыга кандай план-

дарды коюп жатасыз?

- Кудайдын кулагы сїйїнсїн, алдыда пландар абдан кєп

буйруса жаўы ырлары катар жаздырып, катар катар клип тар-

тууну пландап жатабыз, негизи ырчылар абдан жалкоорок

келебиз, буйруса расписание тїзїп берип, иштете турган кез

келди окшойт.

- Расписание тїзїп иштете турган кез келди деп кал-

дыўыз?

- Журналисттер ар бир сєздї тыўдап угасыздар ээ? Кудайым

буйруса чыгармачылыгыма жардамдашып иштешип жаткан

инсан бар. Бир баш жакшы, эки баш андан жакшы деп коёт

го, аты жєнїн айтпай эле койсом єзїнїн сунушу менен. Билек-

ти бекем тїрїп ишке киришип жатабыз, куру сєз менен эмес

иш менен жумушубузду кєрсєтєбїз деп. Жакында эле жаздын

келиши менен « Бишкектен кат» деген ыр жаздырдык, їнал-

гылардан кете баштады, кїйєрмандарыма да менин жаўы ыр-

ларымды угуп коюну сунуштайм. Анан кєктєм жашылданса

дароо клип тартууга бел байлап жатабыз.

- Демек 2014-жылы дагы бир ирет жылдызыўызды

жандырууга аракет кылууда турбайсызбы?

- Оозуўузга май, ар бир чыгармачыл адам жылдызы жа-

нууну каалашат, демек мен да. Мурунку Мелистен єткєнгє,

иштєєгє даярдык катуу. Кудайым буйруса, алдыда сиздер кє-

рїп єзїўїздєрдїн бааўыздарды бересиздер деген їмїттємїн.

-Їналгылардан сиздин «жан балам» деген ырыўыз-

ды угуп жатабыз? Бул жаўы ыр болсо керек?

- Жок, бул ырдын чыкканына 1 жылдын жїзї болду. (кїлїп)

Жогоруда айттым го ырчылар жалкоорок келебиз эртеў эртеў

деп жїрє беребиз, эки баш жакшы экен дегендей эми баардык

їналгыларга тарап, учурда кетип жатат, убакыт сааты эми кел-

ди окшойт. Бул ыр негизи кызыма арналган ыр, кызым єзїнє

арналганын билеби айтор ушул ырды дал ошондой обон менен

сонун ырдайт. Кудуўдап сїйїнїп коём атасынын кызы да деп.

- Эми сєздї жеке жашооўузга бєлсєк?

- Жеке жашоодо баары жакшы, ынтымактуу їй-бїлєлєрдїн

катарын толуктап, 2 кызымды эч нерседен кем кылбай татык-

туу тарбия берип келе жатабыз. Улуу кызым 5 ке чыкты, ки-

чїїсї 3кє барып калды.Жыргыл БЕРДИБЕКОВ

жылдызы жанганды каалашат...жылдызы жанганды каалашат...

иштєєгє даярдык катуу. Кудайым буйруса, алдыда сиздер кє-

рїп єзїўїздєрдїн бааўыздарды бересиздер деген їмїттємїн.

(кїлїп)

Жогоруда айттым го ырчылар жалкоорок келебиз эртеў эртеў

деп жїрє беребиз, эки баш жакшы экен дегендей эми баардык

їналгыларга тарап, учурда кетип жатат, убакыт сааты эми кел-

ди окшойт. Бул ыр негизи кызыма арналган ыр, кызым єзїнє

арналганын билеби айтор ушул ырды дал ошондой обон менен

сонун ырдайт. Кудуўдап сїйїнїп коём атасынын кызы да деп.

- Жеке жашоодо баары жакшы, ынтымактуу їй-бїлєлєрдїн

катарын толуктап, 2 кызымды эч нерседен кем кылбай татык-

туу тарбия берип келе жатабыз. Улуу кызым 5 ке чыкты, ки-

БЕРДИБЕКОВ

9

28-март, 2014-жыл

ТЄКМЄ МАЕК

Кыргызда таланттар абдан эле кєп. Тєкмєлїк єнєрдї аркалап, талантын элге тартуулап келе жаткан жигиттердин бири Баян Акматов менен маек курдук.

- Маегибиздин башында сиз-дин кичи мекениў жєнїндє сєз кылсак. Каякта тєрєлїп, таттуу балалыгыў кайда єткєн?- Нарын шаарында тєрєлгєм,

5-класска чейин №9 орто мектебин-де билим алгам. Класс жетекчим Аку-нова Сагын эже болчу. Мектепте ырчы акындык эмес сїрєтчїлїк менен таа-нымал болчумун. Манас ата Бакай ата жана башка баатырлардын сїрєтїн катырчумун. Андан соў Эмгек Талаа айылына їй-бїлєбїз менен кєчїп кет-кенбиз. Ал жактан комуз чертип дастан айтууга тез эле шыктандым. Албетте Тєлєбек, Абдыбек, устаттардын жар-дамы менен.

- Ырчы, тєкмє акын болууну кичинекей кезиўде эле кыял-данчу белеў?- Кыялым укмуш болчу! Сыналгы-

дан акын ырдаса, комузчу кїї чертсе колун єпкєнгє чейин барчумун, єз ко-лун эмес сыналгыдагы сїрєт колун.

- Чыныгы сїйїї сезимине ка-былып, кєўїлїўдї аздектеген адамга кандай учурда жана качан жолуккансыў? - Айылда жїргєнїмдє кыз жандуу

жигиттердин ана башы болчумун. Кєп кыздарга сїйїї обондорун, сїйїї ыр-ларын жаздым. Кай бири алиге че-йин ырдалып жїрєт. Баёо сезимдерден алыстай элек, байрак кєтєргєн бала-лык кїндєрдїн єтє таттуу кїндєрї туу-ра кєрсє. Азыр баары жакшы. Байэл деген уулубуз бар їчкє чыгайын деп калды ар нерсени балдырап. Инсти-

тутта окуп жїргєндє Эльвира аттуу кызга сїйїїмдї арнадым. Анда 3-курс болчумун. Бой кєтєрїп атып сїйїїм-дї араў кабыл алган. 5-курсту бїтїп, баш коштук. Алгач таанышканда Ак Талаалыкмын деген. Кийин Жалал-Абаддыкмын десе болобу.

- Устатыў ким?- Тєкмєлїк єнєрдїн алгач чыйыр

жолун, кыйын жолун кєргєзгєн уста-тым Жеўишбек байке. Їйлєнїп дароо єкїл ата кылгам. Ата деп айтышым керек эле. Мурунтан ага ини болгон їчїн. Єкїл апамды болсо баарыбыз єкїл апа дейбиз.

- Эрлан Салбаров экєєўєр дуэт ырдап жїрдїўєр эле. Азыр кандай иштеп жата-сыўар?- Эрлан экєєбїз дурус эле мамиле-

дебиз. Мен тєкмєлїк єнєргє кєбїрєєк бет алганым їчїн єзїнчє деле ыр клип жасап иштей бер дегем. Менин ийги-лигим анын ийгилиги, анын ийгилиги менин ийгилигим.

- Чыгармачылыктан тышка-ры учурда эмне менен алек бо-луудасыў? - Азыр жеке иштерим менен алек

болуп жатам. Эми араў їй салып баш-тадым.

- Чыгармачылык менен кайсы кооз єлкєлєрдї кыдыра ал-дыў? Алар эмнеси менен эсиў-де калды? - Стамбул, Анкара, Москва шаар-

ларын чыгармачылыктын арты менен кєрдїм. Аларда кымбатчылык бизде арзанчылык. Аларда сый сыпаа биз-де бир аз ороюраак.

- Тойго ырдоодо канча аласыў?- Тойго ырдоодо алыбайга да жаны-

байга да жардам кылам. Кай бир кый-налгандарга жардам ирээтинде ырдап

бергенди жакшы кєрєм. Анын кубанып ыраазы болгону кандай сонун.

- Маданияттын єкїлї ка-тары айтсаў, биздин єлкє-нїн маданиятынын деўгээли кандай?- Маданияттын деўгээли техни-

калык мыкты аппараттарга муктаж. Тууганчылыкты коюп чындыкты бе-кемдєє мамлекетке да зарыл. Айтор деўгээл жакшы эмес. Буюрса жакшы болот. Бизде таланттуулар абдан кєп. Бирок аттиў! Кєптєрї ачылбаган акча сураган эшиктерди каккылап кетти. Аз-дектеп алышса маданиятка зор салы-мын кошпойт беле. Бут тозуулардын курмандыгына да айланды.

- Маданиятты жана искусст-вону кимдер бузуп жатат деп ойлойсуў? - Ырчылар эле эмес бардык адам-

дар бир ишти жаўы баштаганда акча каражатынан кыйналышат эмеспи. Сенде да акчадан кыйналган учурлар болгонбу?

- Кандай атасыў, жарсыў жа-на ата-энеўе кандай уулсуў?- Їй бїлєє жєнїндє ойлонуп калган

учурумда, келинчегимди карайм дагы, сага кандай кїйєє, балама кандай ата болуп атам деп сурап калам. Жакшы деп жооп кайтарат. эў маанилїїсї ме-кенимен эли журтумдун жакшы уулу болсом дейм.

- Тєкмє акын жана ырчынын кандай кєйгєйлєрї бар?- Ырларымды аранжировкалоо, за-

пись кылуу, клип тартуу. Андан соў ра-дио телеге алып баруу мунун баарына кєп сумма керек. Болгону бир ырым-дын эле клиби бар. Ал да орто деўгээл-де тартылган. Ырчылардын бардыгы-нын кєйгєйї ушул.

Тєлєбїбї КАСЫМАЛИЕВА

“ТЄКМЄЛЇК ЄНЄРДЇН ЧЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖОЛУН КЄРГЄЗГЄН ЖЕЎИШ БАЙКЕ БОЛДУ”

Баян АКМАТОВ, тєкмє акын:

“ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК “ТЄКМЄЛЇК ЄНЄРДЇН ЧЫЙЫР ЄНЄРДЇН ЧЫЙЫР ЄНЄРДЇН ЧЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖАНА КЫЙЫР ЖОЛУН КЄРГЄЗГЄН ЖОЛУН КЄРГЄЗГЄН ЖОЛУН КЄРГЄЗГЄН ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ ЖЕЎИШ БАЙКЕ БОЛДУ”БОЛДУ”БОЛДУ”БОЛДУ”БОЛДУ”

28-март, 2014-жыл

10 ЖОЛ

«ЖОЛ АЗАБЫ – КЄР АЗАБЫ!»Борбордук Азиянын дал толтосунда жат-

кан, аймагынын 90�ы тоолуу аймак болуп саналган Кыргызстан їчїн унаа жолдун маа-ни зор. Анткени, жалпы жїк кєлємїнїн 90 �дан ашууну да дал ушу автоунаалар ме-нен ташылат. Эгемендик жылдары салын-ган жолдор четинен бузула баштады, ички жолдорубуздун деле тарпы чыгып бїттї. Анын себеби арбын. Териштирип отурбай, биз бул жолу окурман назарын жаўы жол-дордун курулушун каржылоо маселесине бурмакчыбыз.

Ушу кезге чейин Кыргызстан эл аралык каржы уюмдарынан жол салуу багытында 1 млрд. 754 млн доллар кєлємїндє насыя каражатын алганы белгилїї болду. Насыя каражаттары негизинен Дїйнєлїк банктан, Европа єнїктїрїї банкынан, Азия єнїктї-рїї банкынан, Ислам єнїктїрїї банкынан алынып жатат. Андан сыркары, Сауд Ара-виясы, Тїркия, Кытай сындуу дагы башка бир катар єлкєлєрдєн да инвестициялар тар-тылууда, бирок алардын катышы азыраак.

Бир жакшы жери Ислам єнїктїрїї бан-кы єз насыясын їстєк пайызы жок берет. Дїйнєлїк банктыкы тємєн: ал Эл аралык єнїгїї ассоциациясы аркылуу єтє жеўил-детилген шартта 0,75 їстєк пайызы менен берилет. Тєлєє мєєнєтї да узак – 40 жыл, насыянын алгачкы 10 жылы – тєлєнбєс мєєнєт. Берилген каражаттын 45 пайызы гранттык каражат болуп саналат. Демек, каржылык каатчылык маалындагы мын-дай жеўилдиктер Кыргызстан їчїн кыйла пайдалуу болору байкалып турат.

Акыркы мезгилде кыргыз-єзбек, кыргыз-тажик чек ара аймактарында тїзїлгєн кый-чалыш кырдаалда жол маселеси кєкєйдї ке-сип келет. Айрыкча Баткен облусунда азыр айланма жолдор салынып, узак мезгилден бери каралбай, тамтыгы чыгып калган мур-дагы жолдорду четинен калыбына келтирїї чаралары кєрїлє баштады. Азыркы учурда эки тараптуу тактала элек чек ара участкала-рын делимитациялоо жана демаркациялоо жаатында сїйлєшїїлєр жанданып жатат.

Мисалы, кыргыз-тажик чек арасындагы «Кулунду-Максат» жолуна теўорток эки кє-пїрєнїн курулушун мына ушундай сїйлє-шїїлєрдїн алгачкы алгылыктуу жыйынтык-тарынын бири катары карасак болот. Кєпїрє эки тараптын кїчї менен курулуп, аларды эки тарап теў пайдаланат. Курулушка кыр-гыз тарап 20 млн сом, тажик тарап 22 млн сом жумшайт. Келишим Жогорку Кеўештин кароосуна киргизилди.

«Кулунду-Максат» жолундагы эки кєпїрє теў чеги азырынча так аныктала элек учас-токто курулат. 2014-жылдын январь айын-

да Тажикстан менен Кыргызстандын орто-сунда ушундай келишимге кол коюлуп, эми аны парламентте тезинен ратификациялоо милдети турат”, - дейт КР Транспорт жана коммуникациялар министринин орун баса-ры Абдыманап Мурзабеков.

Жогорку Кеўештин Бюджет жана финан-сы комитетинин тєрагасынын орун басары Курманбек Дыйканбаев болсо бул келишим тажик тарапка караганда кыргыз тарапка кєбїрєєк пайдалуу экенин айтат. “Эгер те-ўорток эки кєпїрє курулуп калса, биздин жарандардын Кыргызстан аймагы аркылуу тїз катташып туруусуна мїмкїнчїлїк тїзї-лєт. Ошондон улам, биз ага колдоо кєрсєт-тїк», - дейт ал.

Жедеп эскирип бїткєн Ош-Баткен-Ис-фана жолун калыбына келтирїї демилгеси да колго алынды. Ислам єнїктїрїї банкы менен Ош-Баткен-Исфана жолунун 28 ча-кырым келген участогун куруу їчїн 21 млн 320 миў АКШ доллары єлчємїндє насыя каражатына келишим тїзїлдї. Насыянын їстєк пайызы жок, 25 жылдык мєєнєткє берилет. Банк кызматы їчїн гана 2,5 пайыз же кошумча 593 миў доллар тєлєнєт. «Тєрт-кїл» суу сактагычына танапташ жаткан Ош-Баткен-Исфана жолундагы Тажикстандын Чорку жана Сурх айылдарын айланып єтчї 24 чакырым жолдун курулушу їчїн Европа

комиссиясы 6,5 млн евро кєлємїндє грант-тык каражат берїїдє. Ушул эле жолдогу 32 чакырым жолду куруу їчїн Дїйнєлїк банк 25 млн доллар єлчємїндєгї жеўилдетилген насыя каражатын карап жатат.

Ошондой эле, стратегиялык долбоор ка-тары 2013-2017-жылдардагы Єнїгїї стра-тегиясына кирген алтернативдїї Тїндїк-Тїштїк (Балыкчы – Жалал-Абад) жолу да чоў мааниге ээ. Узундугу 433 чакырым жол 3 жыл аралыгында їч фазада салынып, ага Кытай банкынан алынган 850 млн доллар кєлємїндєгї каржы жумшалмакчы. Анын алгачкы фазасы март айынын аягында баш-талганы турат.

Белгилей кетчї нерсе, баардык кайчы жолдорду тогоштура турган бул жолдун не-гизги нугу белгилїї болгону менен, анын кайсы аймак аркылуу єтєрї тууралуу та-лаш-тартыш азыркыга чейин токтогон жок. Жакында эле жергиликтїї кеўеш депутат-тарынын тобу Жогорку Кеўешке жол нугун Ак-Талаа району аркылуу алып єтїї єтїнї-чї менен кайрылды. Жумгалдыктар дагы ушундай эле єтїнїчїн билдирїїдє.

Андан сырткары, Кыргызстанга ЕврА-зияЭШтин Антикризистик фондунан 100 млн доллар єлчємїндє инвестициялык кара-жат каралууда. Келишимге ылайык, 100 млн доллардын 65 млн доллары жеўилдетилген

насыя, ал эми 35 млн доллары гранттык ка-ражат болуп саналат. Насыя 20 жылдык мєє-нєткє 1 пайыз їстєгї менен берилип жатат. Жеўилдетилген мезгили – 8 жыл.

Кєрсє, ушул кезге чейин Кыргызстанда эл аралык стандартка туура келген жолубуз деле жок экен. ЕврАзЭШ каражаттарына Кыргызстандын тарыхында алгачкы ирет Ош-Бишкек жолунун «Бишкек – Кара-Бал-та» бєлїгїндє туурасы 15 метр, узундагу 52 чакырым, 4 тилкелїї 1-категориядагы жол курулганы турат. Ал эми Достук - Жалал-Абад участкасында болсо 67 чакырымдык 2-категориядагы жол салынат.

Айрым депутаттар каражаттардын бе-рилгенине эле сїйїнбєй, аны тєлєй турган да кез келерин жадымдан чыгарбоо керек-тигин айтат. Жол курулушу єтє ири кєлєм-дєгї чыгымды талап кылган тармак болуп саналат. Мисалы, 3-категориядагы 1 чакы-рым жолдун курулушуна 670 миў доллардан 1 млн долларга чейин каражат жумшалат. Ал эми жолдун категориясы жогорулаган сайын анын чыгымы да ошончолук артат.

Кыскасы, азыркы жолдун абалына, би-ресе ага жумшалып жаткан каржы чыгым-дарына кейип-кепчип, биресе алыска їмїт-тїї караган жолоочулардын жїзїн їўїлє карап туруп, ата-бабалардын «Жол азабы – кєр азабы!» деген накыл кебине муюбас-

ка арга жок. «Жолду баскан арбытат» дейт, анысы кандай, маўдайга жазганын келечек єзї кєрсєтєр, тобокел дейлик...

Кемел БЕЛЕКОВ

Бишкектин борборунда жайгашкан Профсоюз їйї-нїн артында, абдан кызык “картина” кєрдїк. Совет-тер союзунда чыгарылган “Жигули” (мам. номери B2586Z)эмне жїктєп алганы белгисиз, бирок сырткы келбетине караганда ал, акыр-чикир ташыйт окшойт, сарыгып аккан суусу машинени жагымсыз кебетеге келтириптир. Мындай кєрїнїш кєп суроолорду туу-дурду: бул машине, ушундай кебетеси менен шаардын борборунда эмне кылып жїрєт; экология жана таза-лык инспекциясы эмнеге карабайт; МАИ кызматкер-лери жолдо бул машинени кєргєн жокпу жана кєрсє айып салбайбы?!

Бул машинени кєргєндєр “биздин айылда да мын-дай машине жок” деп таў калганын айтпаганда, биздин Кыргызстанга келген коноктор эмне деп ойлойт???

Барынан кызыгы, бул машине ак їйдїн жанында дайыма турат экен. Бирок эмнесин айтасыў, ак їй-дєгїлєр жанына 7 кабат бизнес борборунун курулуп жатканын кєрбєгєндєн кийин, ушу “кымындай” кєй-гєйдї кєрмєк беле...

Бектур БАЙМОЎОЛОВ

АК ЇЙДЄГЇЛЄРДЇН КЄЗЇН МАЙ БАСКАНБЫ, ЭШИГИНИН АЛДЫНДАГЫ КЄЙГЄЙДЇ КЄРБЄЙ?

28-март, 2014-жыл

11КЫЗЫКТАР ДЇЙНЄСЇ

ЭКИ МИЛЛИОН ДОЛЛАРГА ТИБЕТТИК МАСТИФ КЇЧЇГЇ САТЫЛДЫ

Тибеттик мастиф кїчїгї Чжэцзян Кытай провинциясына 12 миллион юанга сатылды (1,9 миллион доллардан єйдє)

Тибеттик мастифди кєбєйтїї иштери менен алектенген Чжэцзян жашоочулары жергиликтїї берген интервьюсун-да: Циндао курулуш компониянын жетекчиси, дїйнєдєгї эў кымбат кїчїктї сатып алган.

Кїчїктєрдї багып, єстїргєн кишилердин айтымына караганда, дагы бир Тибеттик мастиф кїчїгїн 6 миллион юанга (1 миллион доллардын тегереги) саткан. Кїчїктєр-дїн кымбаттыгынын себеби, чанда кездешїїчї таза кан-дуу мастиф,панда сыяктуу Кытай элинин сыймыгы болуп эсептелет.

Тибеттик мастиф, Кытай элинин таза кандуу тукуму бо-луп саналат. Кєп жылдан бери эў кымбат ит болуп сналып клет. Кымбаттыгы боюнча мурунку рекорд ушул эле ту-кумга таандык,ал 2011-жылы 10 миллион юанга сатылган (1,5 миллион доллар)

ЖАШ КУРАКТА ТАМЕКИ ЧЕГЇЇ МЭЭНИ ЧИРИТЕТ

Американын окумуштуулары 16 жаштан 21 жашка че-йинки, 42 жаш балдардын жана кыздардын мээлерин ска-нерлєє жїргїзїштї.

Алардын арасында тамеки чеккендер да, тамеки чекпе-гендер да болгон. Окумуштуулар изилдєє учурунда таўка-лыштуу окуяга туш болушкан. Тамеки чеккен жаш адам-дардын мээлеринде єзгєрїїлєр болгон. Адам канча кєп чеккен сайын ошончолук мээде чечим кабыл алуу жана алдына-ала туюу сезими начарланышы сканерлєє учурун-да далилденген.

ЖОГОЛГОН МН370 РЕЙСИН ИЗДЄЄ ЖЫЙЫНТЫГЫ

Кечєє Малайзиянын премьер-министри Наджиб Тун Разак элге кайрылуу жазады. 2014-жылы 8-март кїнї жо-голгон Boeing 777-200 самолёту тїндїк Индия океанына кулаганын айтып чыкты.

Malaysia Airines авиакомпаниянын жетекчилери МН370 рейсиндеги жоголгон жїргїнчїлєрдїн туугандарына кабар беришкен. Бул авиа катастрофадан аман калган кишилер болгон эмес. Белгилей кетсек, бїгїнкї кїнгє чейинки изил-дєє группалар авиалайнердин сыныктарын тапкан эмес.

ТЫЮ САЛЫНГАН АТТАРДЫН СОГУШУ1998- жылдан баштап Филиппинде аттарды согушту-

рууга тыюу салынган. Бир гана, ушул убака чейин Филип-пиндин ар кайсы райондорунда, айылдарында жергиликтїї тургундары, жашыруун аттарды согуштуруп келїїдє. Бул аттардын согушун кєрїїгє миў деген жергиликтїї адам-дар келип кєрїшєт.

Филиппиндин жергиликтїї салттык спорту болуп са-налат. Бул аттардын согушу жакында эле Филиппиндин тїштїгїнїн Тболде деген аймагында болуп єткєн. Жерги-ликтїї Сеслонг маданий майрамына карата уюштурулган.

Бул спорттун эрежеси боюнча аттар бири-бири менен со-гушуп, кимиси биринчилерден атаандашын єлтїрсє ошол ат жеўилїї болуп саналат экен.

ДЇЙНЄЛЇК РЕКОРД ЖАСАЙМ ДЕП, БУЛЧУЎДАРЫН ЖАРЫП АЛГАН АДАМ.

Строгмен Скот Мендельсон жаўы дїйнєлїк рекорд жа-сайм деп, жатып алып штанганы кєтєргєн маалда анын булчуўдары жарылып кеткен. Ал 325 килограмм кєтєргєн.

БОЙДОК КИШИ ПРЕЗИДЕНТТИККЕ ЖАРАБАЙБЫ?

Ооганстанда президенттикке талапкер Залмай Расул бир да жолу аял алып, балалуу болбогонун анын атаандашта-ры жана эскичил кєз караштагылар кыйла эрмектеп жат-кан кез. 70 жаштагы ардагер саясатчынын бойдок макамы анын єлкє башкаруу кыялына балта чапчудай.

Президенттикке талапкер Залмай Расул – азыркы пре-зидент Хамид Карзайдын бирден бир ишенип колдогон адамы. Ал Ооганстандагы эў таасирдїї уруулардын бири-нен чыкканын, керек болсо элдин кєбї “алтын доор” деп эўсеген мурдагы ооган падышасынын тукумунан экенин баса белгилейт. Ооганстандын мурдагы тышкы иштер ми-нистри Расул мырза ємїрїнїн далай жылын Батышта єт-кєрїп, англис, итальян жана француз тилдеринде эркин сїйлєйт. Франциядагы университетте медицинаны окуп, дипломго ээ болгон. Ооган єкмєтїндє иштеген, бирок ар кандай коррупциялык жаўжалдарга илээшпеген саналуу саясатчылардан.

Ошентсе да, ушундай ак сєєк, интеллигент саясатчыга шайлоочулардын кєбї шектенїї менен мамиле кылууда. Ушу кїндє Кабулда Залмай Расулдун кандай саясатчы эке-ни эмес, эмне їчїн эмдигиче аялы жок деген маселе кызуу талкууланып, Абдул Хади єўдїї консервативдїї шайлоочу-лар атїгїл талапкерди ал їчїн кїнєєгє батырып ийгени учурлар да кездешет.

Ал” Ислам дининде эркек кишинин ишеними ал їйлєн-гєндє єтєєсїнє чыгат. Расулдун бойдоктугу элди ар кандай кара ойлорго тїртїїдє. “Улгайганча аял албаганы анын коомдук адеп-ахлакка баш ийбегенин айгинелейт” -дейт.

Дагы бир кабулдук шайлоочу Вахид да мурдагы тышкы иштер министрине добушун бербей турганын ишеничтїї айтат.

- Кєп жыл Батышта жашап чет єлкєлїк болуп калган. Эмнеге ооган эли ага добуш бериши керек? Биз аялы, бал-дары бар, ушул єлкєдє жашаган адамды шайлайбыз. Оо-ганстан президенти Хамид Карзайдын бир тууган агасы Каюм Карзай жакында шайлоого катышпаарын жарыяла-ганда жактоочуларын єз добушун Залмай Расулга берїїгє їндєдї. Андан башка да таасирдїї адамдар Расулду колдоп бергиле деп элге кайрылганы жатканы кабарланган. Би-рок андайлар эми консервативдїї, эскичил кєз караштагы калкы басымдуулук кылган Ооганстанда Залмай Расулдун бойдок жашоо-турмушу шайлоодо аябай чоў тоскоол бо-лоорун сезип, этияттанып калган єўдїї.

Ооган коомунда негизи жеке турмуш, президент жана башка саясатчылардын аялдары – абдан аялуу, дээрлик жа-шыруун маселе. Хамид Карзайдын жубайы Зинат Карзай кєпчїлїккє кєрїнбєс “кєшєгє артындагы канышага" ай-ланган. Президенттик шайлоодо ат салышып жаткан дагы бир аттуу-баштуу талапкер, экс-министр Абдулла Абдул-ла мурдагы аялы менен ажырашканда аны маалымат ка-ражаттары жаўылыктардын башына чыгарып, далай кїн эрмектешкен. Андан бери Абдулла мырза кайра їйлєнїп, коомчулукту тынчыткандай болду.

Ал эми биз сєз кылып жаткан талапкер Залмай Расул айрым гезиттерде "чет элдик айым менен кєп жылдардан бери жакын мамиледе" экени бир-эки ирет сєз болгону бар. Расул мырза єзї бир да жолу эмне їчїн эмдигиче аял албаганын ачык айтпаганы да ар кандай ушак-айыўга жем таштап келет. Ошентсе да, башкаларга караганда эл їчїн ак иштеген саясатчы деп аны колдогон шайлоочулардын бири Абдул Хаким башка талапкерлер Расул мырзанын бойдоктугун єзїлєрїнє арзан реклама катары пайдаланып жатышканын айыптайт.

- Расулдун аялы барбы, жокпу – ал єзїнїн гана жеке иши. Ооганстанда талапкер сєзсїз їй-бїлєлїї болушу керекти-гин талап кылган бир да мыйзам жок.

Ооганстанда ошентип, бойдок саясатчы 5-апрелдеги шайлоодо калган сегиз талапкерди жеўе алабы, жокпу, эки жумадан кийин белгилїї болот. Залмай Расул, мурдагы кар-жы министри Абдулла Абдулла жана ливандык христиан аялга їйлєнгєнї їчїн катуу сынга кабылган дагы бир экс-министр Ашраф Гани азырынча президенттик жарышта алдыда келатышат.

Рахат РЫСАЛИЕВ

28-март, 2014-жыл

12 КЄЎЇЛ БУРГУЛА, СЫНАК!

ЫСЫК-КЄЛ ЖАЙ АЙЛАРЫН КУЧАК

ЖАЙЫП КЇТЇП ЖАТАТ

2014- жылдын башында эле Ысык-Кєл облу-сундагы кыштыр-жайдыр ден соолукту чыўдоочу санаторияларга келген кардарлардын саны быйыл башка жылдарга салыштырмалуу кєбїрєєк болду. Кїн жылыганда эле санаторияларга келип эс алган адамдардын саны азайып калчу, быйыл болсо элдин саны былтыркыга салыштырмалуу тємєнкї кєрсєт-кїчтї кєрсєткєн жок, балким кыштын узактыгы же жер айдоо, жаз жарыш иштери кечигип жатканы-нанбы, айтор жылдагыга караганда кымбатыраак санаторийлерде да азыр элдин саны суюла элек.

- Мындай тынымсыз иштеген санаторияларга чет єлкєдєн келген эс алуучулар да келип кети-шїїдє. Жаз айында келген чет єлкєлїктєр дайыма кыргыздын Нооруз майрамына кїбє болуп, кыр-гыздын улуттук тамак-аш, оюн зоок, каада-салты-на кїбє болуп кайтышат. Быйыл да санаторийдин кызматчылары март айынын башында эле Ноо-руз майрамына карата буудайды єндїрїп коюш-кан. Эс алып жаткандарга кїн менен тїн теўелген жаратылыштын улуу кїнїндє майрам тартуулап, келген адамдардын баарына сїмєлєк таратылат. Кыргыздын улуттук тамак-ашы, кєжє, боорсок, кєєлєнгєн талкан, курут сыяктуу азыктар чет єл-кєлїктєрдї тамшандырып, кызыгуусун арттырып эсте калаарлык кїндєрдї тартуулайт. Ал эми Чол-пон-Ата шаарынын мэриясы жыл сайын башка ай-мактардагыдай эле оюн-зоок єткєрїп, эл борбор-дук аянтка чыгып сїмєлєктєн ооз тийишет. Быйыл Чолпон-Ата шаарындагы "Чолпон" кинотеатрына Кыргызстанга аттын кашкасындай таанымал ыр-чылар келип концерт коюп, элдин кєўїлїн кєтєрїп кетишти. Кєлдїн жээгинде жайгашкан Чолпон-Ата шаарындагы борбордук аянтка боз їйлєр эки кїн мурун тигилип, санаторийлердин кызматкерлери да келип, улуттук тамак-аштардын кєргєзмєсїн уюштурушту.

Нооруздан кийин чыныгы жаз келет деген ише-ним менен кєлдїктєр эми жайкы эс алуучуларды тозуп алуу їчїн камылганы башташты. Шаар ичин-деги таштандыларды тазалап, жашылдандыруу иш-терине киришет. Негизи кєлдїктєрдїн тилегени эле тынчтык. Акыркы жылдары жайкы сезон башталар мезгилдеги ызы-чуулар эс алуучуларды чочутуп, ту-ристтердин санын азайтканы жашыруун эмес. Эми

быйыл да жазында ызы-чуу болуп кетпесе экен де-ген тилек менен карапайым эл митингге чыга тур-ган жаштарды тыйып, азыртадан эле аксакалдар акыл-насаатын айтып жатышат. Чет єлкєлїк ту-ристтерди, эс алуучуларды тартуу їчїн интернетке атайын Ысык-Кєлдїн кереметтїї кооз жерлеринин сїрєттєрї, видео жарнактары коюлуп, ал жердеги жайлардын баасы, тейлєє ыкмасы да азыртадан жа-рыялана баштады. “Азырынча эс алуучу жайларда-гы баанын кымбаттаганы белгисиз, бирок ушундай нук менен азык-тїлїк, тамак-аш, кїнїмдїк жашоо-шартка керектелчї каражаттар кымбаттаса, анда жолдомонун да баасы кымбатташы мїмкїн”, - дейт Чолпон-Ата шаарынын тургуну Азиза Бусурманку-лова. Эмнеси болсо да єкмєттїн кєзїн карабай єз алдынча оокатын кылган карапайым элдин тилеги орундалып, митинг болбой тынчтык єкїм сїрсє эле болду дешет кєлдїктєр.

Рысалиев РАХАТБЕК

ЭСЕНАМАН ЭСКИ ЫРЧЫ

Ак таўдай акын Эсенаман Жалгаш уулунун туулган кїнїнїн 180 жылдыгын єткєрїї боюнча демилгечилер тобу – эл ырчысы Эсенаман, анын уулу 19-кылымдын залкар тєкмєсї Їмєталы, кызы Жеўижокту сєзїнєн жаўылдырып, шаштырган Ырыскїлдїн чыгармачылыгына ар тараптуу илимий баа берїї жана алардын эл оозунда калган чыгармаларын жыйноо, ак таўдай акындын ємїр жолу, акындык тагдыры жана чыгармачылыгы менен коомчулукту тааныштыруу жана Эсенамандын їй-бїлєлїк акындык династиясын калыў журтка даўазалоо максатында, Эсенаман, анын уулу Їмєталы, кызы Ырыскїлдїн (Наркїлбїбї) чыгармачылыгын изилдєєчїлєр жана анын ырларын жыйноочулар арасында сынак жарыялайт.

Акындар поэзиясын ак таўдай тєкмє Эсенаман Жалгаш уулунун чыгармачылыгысыз элестетїї мїмкїн эмес. Эсенаман кємєкєйїнєн ыр тєгїлгєн акын гана эмес, кара кїїлєрдї катыра черткен чоў ко-музчу, сайрап жаткан торгойду тилинен жаўылткан ырчы, залкар-лардын жолун улаган манасчы, “Кожожаш”, “Эр Тєштїк” баштаган элдик эпосторду ийине жеткире ырдаган дастанчы да болгон.

Эсенаман улуттук дїйнє таанымды, нарк-насилди, каада-салтты, адамдык ар-намысты, абийирди, ыйманды, улуулукту, сулуулукту, аруулукту даўазалаган акын катары - анын тагдыры жана чыгар-мачылыгы єз ата журтун, єз элин таберик тутуунун жана мекенге, элге кызмат кылуунун чыныгы їлгїсї. Эсенаман хандан, бектен арт-ка тартпай, чындыкты бетине айткан, башына кылыч кеселип тур-са да тїз сїйлєгєн эр кєкїрєк, акылы тунук адам болгон. Тилекке каршы, ушул мезгилге чейин анын адамдык улуу касиетине татык-туу баа берилбей келе атат. Ошол эле “Эсенаман менен Жеўижоктун айтышы” тууралуу айтсак, эки залкардын айтышы бїгїнкї кїндєргє бурмаланып келип жетти. Адабиятчылар Жеўижокту даўазалоо їчїн Эсенамандын акындык кадырына шек кетиришти. Бул тенденцияга азыркыга чейин уланып келе атат. Арийне, тарыхты миў буруп ада-биятташтырып жазышпасын, тарыхтын єзїн бурмалоого, ага єзгєр-тїї же толуктоо киргизїї адамдын колунан келбейт.

Эсенаман менен Жеўижок эки башка кєзкараштагы, эки башка нарк-насилдеги акын. Эсенаман нукура улуттук баалуулуктарды, каада-салтты, нарк-насилди даўазаласа, Жеўижок тескерисинче динди жактап, динди даўазалайт. Кудайга жамынып, Эсенаманды сєзгє сындыргысы келет. Айтыштын чыныгы маўызы мына ошон-дой. Арийне, эки залкардын айтышынын чыныгы тїп нускалары КР УИАнын кол жазмалар фондусунда сакталуу турса да, эсил кайран союз мезгилинде Жеўижок динчил ырчы болгонуна карабастан, аны аз-аз жерден атеист-материалист кылып жибере сакташты. Бїгїн мектепте да, жогорку окуу жайларында да айтыштын соцреализмге, заманга ылайык бурмаланган тексти менен окутушуп, карапайым эл да айтыштын мына ошол бурмаланган тексти менен гана тааныш. А айтыштын нукура суу кошулбаган тексти алиге элге жете элек.

СЫНАК ЭКИ НОМИНАЦИЯ БОЮНЧА АНЫКТАЛАТ:1) Эсенаман, Їмєталы, Ырыскїлдїн чыгармаларын эл арасынан

жыйноочулар їчїн;2) Эсенаман, Їмєталы, Ырыскїлдїн чыгармачылыгын изилдєє-

чїлєр їчїн;

СЫНАКТЫН КАТЫШУУЧУЛАРЫ ЇЧЇН ТАЛАПТАР А) Жыйналган чыгармалардын оригиналдуулугу;Кимден, кайдан жазылып алынган булак ишенимдїїлїгї жана та-

рыхый тактыгы, ыр ыргактарынын кєркємдїїлїгї, ынанымдуулугу;Б) илимий маалыматтардын тактыгы, фактыга таянгандыгы;илимий макаланын калыстыгы, теў салмактуулугу, ар тараптуулугу;

СЫНАКТЫН БАЙГЕ ФОНДУСУ – 200 МИЎ СОМ.Баш байге – 100 миў сомБиринчи номинация боюнча: 1-орун – 15 миў сом; 2-орун – 10 миў сом; 3-орун – 5 миў сомЭкинчи номинация боюнча: 1-орун – 15 миў сом; 2-орун – 10 миў сом; 3-орун – 5 миў сом

Мындан тышкары акчалай кызыктыруучу 20 сыйлык тапшырылат.

СЫНАКТЫН УЮШТУРУУЧУЛАРЫ- “Улутман” саясый партиясы, “Улутман” гезити, “Кєпїрє-Базар”

коомдук фонду, «Їч-Эмчек» коомдук фондуЭскертїї: Сынактын жыйынтыгы 2014-жылдын декабрь айы-

нын биринчи он кїндїгїндє чыгарылат. Сынакка чыгармаларды алуу 1-декабрь кїнї токтотулат. Сынакка катышуучу макалалар, чыгармалар мезгилдїї басма сєз беттеринде жарыяланышы керек.

БАРДЫК СУРООЛОР БОЮНЧА “УЛУТМАН” ГЕЗИТИНИН РЕДАКЦИЯСЫ МЕНЕН БАЙЛАНЫШСАЎЫЗДАР БОЛОТ.

СУРАП- БИЛЇЇ ЇЧЇН БАЙЛАНЫШ ТЕЛЕФОН: 0555 626345, 0771 614714

Мына ушинтип кыргыздын майрамы болуп эсептелген Нооруз майрамын да єткєрїп алдык, алдыда жер айдоо, їрєєн себїїлєр менен алектенип жатып жай айы да кучак жайып кирип келет. Туристтер чыдамсыздык менен жай айын жана Ысык-Кєлдї кїтїп жатышат. Ал эми Ысык-кєлдїктєрдїн, жаз айында тиленгендери тынчтык....

28-март, 2014-жыл

13ЫЙМАН

ТЕЎДЕШСИЗ ЇЛГЇЛЇЇ ИНСАН - АЗИРЕТИ МУХАММЕД

Тарыхта адам баласына ак кызматын єтєгєн эчендеген кєсємдєр єткєн. Ырас, мына ошол адам уулунун бейпилдиги, бакыты їчїн жандили менен ак кызматын єтєгєндєрдїн эў ириси эч калетсиз Азирети Мухаммед (саллаллаху алейхи васаллам) Пайгамбарыбыз болуп саналат. Анткени ал «бар ааламга ыракым, мээрим пайгамбары» катары жєнєтїлгєн (Анбия, 107). Арийне, Пайгамбарыбыз Жараткан Кудай Тааланын ыракымына карк болуп, Анын тарбиясын алган. Азирети Аиша айткандай «Анын кулк-мїнєзї, адеп-ахлагы Ыйык Куран эле». Ооба, мїлдє изгилик анын кулк-мїнєзїндє катылуу эле.

Тарыхый инсандардын кєбї адам баласы-на бир тараптуу изги сапаты менен кызматын кылган. Асыресе, жыйырманчы кылымдын экинчи жарымында эле батыш изилдєєчїлє-рї дегеле адамзат тарыхындагы киши уулуна эў зор эмгеги сиўген бир катар залкар ин-сандарды изилдеп чыгышты. Бул изилдєє-нїн натыйжасында тизмектин эў башына Азирети Мухаммед (саллаллаху алейхи ва-саллам) Пайгамбарыбызды коюп, чынында эле анын жаамы адам баласынын кєєнєр-бєс кенчи экенин илимий негизде иликтеп тастыкташты. Ырас, мына минтип Азирети Пайгамбарыбыздын мусулман эмес илим адамдары тарабынан да жогорулугунун, ар-тыкчылыгынын тастыкталышы чынында эле анын адамзат тарыхындагы теўдешсиз їлгї-лїї инсан экенин бышыктап турат.

БАЛА ЧАГЫМына ошол улуу адам Азирети Мухаммед

(саллаллаху алейхи васаллам) 571-жылы жаз айларында бїгїнкї Сауд Арапстандын Мекке шаарында жарык дїйнєгє келген. Ал алты жашына чейин апасы Аминанын, ан-дан кийин эки жыл чоў атасынын колунда калган. Чоў атасынын кєзї єткєн соў аба-сы Абу Талиптин карамагында чоўойгон. Ага кырк жашында Алланын вахийи келип пайгамбар болгон.

23 ЖЫЛ ПАЙГАМБАР ЖОЛУНДА

Азирети Мухаммедге (саллаллаху алейхи васаллам) пайгамбарлык озуйпасы жїктєл-гєндєн тарта Жараткан Алланын ак жолун жайылта баштаган. Нечелеген жашоонун арсак аскалуу ашууларын ашуу, бутпарас-тардын бут тосуулары, зордук-зомбулук-тары качалык оор болсо да, Жараткан їчїн деген, ак їчїн деген кайратынан, аракетинен эч жазбаган. Асыресе, Меккелик бутпарас-тар кїндєрдїн биринде Пайгамбарыбыз-га келип: «Эй, Мухаммед! Кааласаў Мекке шаарына падыша бол, кааласаў шаардагы мен-мен деген эў бай адам болгудай бай-лык, алтын-кїмїш берели, кааласаў эў сулуу кызды алып берели! Сен мына бул ишиўден кайт!» деп сунуш киргизишет. Анда Алланын акыркы Элчиси ыйман толо кєлкїгєн кєє-дєнї менен: «Оў колума кїндї, сол колума айды алып берсеўер да, мен бул Жараткан

Алланын ак динин жаюудан тїк кайтпайм!» деп жооп берген экен. Ал жыйырма їч жыл пайгамбарлык доорунда сан миў чыдам жет-кис зордук-зомбулуктарга тушуккан. Мал-мїлкїнєн, їйїнєн ажырап, алтургай єз бї-лєсїн таштап жер которууга аргасыз болгон. Ошентсе да, дин Исламды жаюудан асти арт-ка кайткан эмес. Ал єзїнїн адамдык бийик касиети менен жаамы инсаниятка эў жогор-ку деўгээлде їлгї боло алган.

АЛ ЫРАЙЫМДУУЛУКТУН ПАЙГАМБАРЫ ЭЛЕ

Пайгамбарыбыз Мухаммед (с.а.в.) айла-на-чєйрєгє бар мээримин, ыракымын тєгє аяр мамиле жасаган. Пайгамбарыбыз ошол нары сылык, нары бийик сапаты менен кала берсе, єз душмандын да кєўїлїнїн тїпкїрї-нєн тїнєк тапкан. Мына ошондуктан Пай-гамбарыбыз (саллаллаху алейхи васаллам) Улуу Алла Таала тарабынан «Бар ааламга ыракым, мээрим пайгамбары» деген баа-га арзыган. Медина шаарына келген учур-да араздашкан эки урууну жараштырып, Меккелик мусулмандар менен «бир тууган» жар салып, мусулмандарды бир асабанын алдында топтой алган. Анын бул кадамы Куранда алкоо иретинде мындайча баянда-лат: «Жараткан Алланын ырайымы менен сен аларга жумшак мамиле жасадыў. Эгер таш боор, орой болгонуўда, анда алар сен-ден эбак алыстап кетмек….» (Али-Имран, 159). Ал кєўкї журтка бирдей, адилеттїї мамиле жасаган. Ак динди жаюу максатында Таиф шаарына барган кезде, таифтиктер аны ташбараўга алып шаардан кууп чыгышкан. Ошентсе да, ал мындай оор зомбулук їчїн Таиф элине наалат айткан эмес. Тескери-синче, кєз жашын тєгїп Жаратканга ала-кан жая: «Оо, Жараткан Алла! Булар эмне кылып жатканын билишпейт, сен аларды кечире кєр!» деп мунажат кылган. Ырас, ал ырайымдуулуктун пайгамбары эле. Мына ошол Пайгамбарыбыздын кут тєгїлгєн кєє-дєнїнєн куюлуп тїшкєн ак дубанын бере-кеси менен Таиф эли Жараткандын ак жо-луна тїшїп, тїбєлїк бейпилдикке бєлєнгєн. Арийне, Таиф шаары бир канча жылдан ки-йин Ислам ааламынын эў маанилїї диний борборлорунун катарына кирген.

НЕБЕРЕЛЕРИ ХАСАН МЕНЕН ХУСАЙНГА БОЛГОН СЇЙЇЇСЇ

АЙТЫП БЇТКЇС БОЛЧУЄз бїлєсїнє да єтє чоў кєўїл бєлгєн. Жу-

байларын эч убакта капа кылган эмес. Ар да-

йым кєўїлїн кєтєрїп, укуктарын коргогон. Аларга ак менен караны, адал менен арамды айырмалоону їйрєткєн.

Балдарына кеў мээримин тєгїп, аталык кызматын толук аткарган. Ушунчалык жак-шы кєргєндїгїнєн, кызы Фатима бєлмєсї-нє киргенде Пайгамбарыбыз (с.а.в.) ордунан туруп «кош келипсиў» деп тосуп алып, бети-нен єєп учурашкандан кийин акыбалын су-райт эле. Неберелери Хасан менен Хусайнга болгон сїйїїсї айтып бїткїс болчу. Аларды «кєзїмдїн нуру» жана «кулдун миражы» деп эркелетип, намаз окуп жатканда ойносо да урушчу эмес. Жада калса сажда кылып жат-канда жонуна чыккан небересинин кєўїлї оорубасын деп саждасын узатчу. Кїндєрдїн бир кїнїндє бир топ адам келип Пайгамба-рыбыз (с.а.в.) менен жолугуп турган учурда небереси Хусайн чуркап келип Пайгамбары-быздын (с.а.в.) мойнуна асылат. Ал да аны кучагына алып бетинен єбєт. Ошол маалда топ адамдардын башчысы таў калуу менен Пайгамбарыбызга (с.а.в.); «Менин он балам бар, буга чейин эч бирин кучагыма алып єбє элекмин" дейт. Буга жооп катары: «ырайым кылбагандарга ырайым кылынбайт, жерде-гилерге ырайым кылгыла, кєктєгї да силерге ырайым кылсын!» деп, балдарын сїйїї ата-нын бир милдети экенин тїшїндїрєт.

Аз. Пайгамбар ал убакта кул деп эсептел-ген азаттыктагы адамдын укуктарынын бир канчасына ээ болбогон кызматчыларды да абдан сыйлап мындай дечї: «Кызматыўар-дагы кулдар силердин бир тууганыўар, алар-га жегениўерден жедиргиле, кийгениўерден кийдиргиле. Аларга оор иштерди кылдыр-ганда жардам бергиле!». Анас бин Малик (радияллааху анх) сахабалардын эў кадыр-барктуу бири болгон. Аны энеси кичине ке-зинде Пайгамбарыбызга (с.а.в.) кызматка берет. Кєп жылдар бою Пайгамбарыбыз-га (с.а.в.) кызмат кылган Анас бин Малик (р.а.): «Пайгамбарыбыз мага бул ишти эм-неге мындай кылдыў же эмне їчїн мындай кылбадыў деп бир жолу да урушканын ук-падым» деген. Бул сєздєрї жана мамилеси менен бизге їйїбїздєгї кызматкерге кандай мамиле кылуубуз керек экенин їйрєткєн.

АЗИРЕТИ МУХАММЕД (С.А.В.) КОШУНАЛАРЫН АЯБАЙ

СЫЙЛАЧУАнын кошуналарынын тынчын алгандыгы

тууралуу эч бир маалымат кєрє албайсыў. Ал кошуна укугун ушунчалык этияттык ме-нен коргогон.

Медина шаарындагы мусулмандар менен бирге жашаган иудаизм жана христиан сыяк-туу башка диндердин єкїлдєрїнє да жакшы мамиле кылчу. Алар менен соода-сатык, ала-са-бересе мамилесин аксатпаган. Їйлєрїнє барып акыбалдарын сурачу. Сахабалар менен маектешип отурган учурда жанынан мусул-ман болбогон бирєєнїн табыты єтсє, єйдє туруп сый кєргєзгєн. «Ал мусулман болбо-гон бирєєнїн табыты болчу» деген сахабага: «ал мусулман болбосо дагы адам деген аты бар» деп Алла Тааланын бардык кулдары-на сый кєрсєтїлїїсї керек экенин айткан.

АЗ. ПАЙГАМБАР (С.А.В.) ЧЫН СЇЙЛЄЄГЄ ЖАНА

ЖАЛГАНЧЫЛЫКТАН АЛЫС БОЛУУГА ЄТЄ МААНИ БЕРГЕНЄзї ємїр бою Алланын: «Алладан корк-

кула жана чын сїйлєгїлє» деген буйругун так аткарып дайыма чын сїйлєгєн. Бул єз-гєчїлїгїнєн улам душмандары да аны сый-лап турчу. Албетте, Мекке шаарында Аз. Му-хаммед (с.а.в.) бул жїрїм-туруму менен калк арасында «Мухаммед аль-амин» («Ише-ничтїї Мухаммед») деген атка ээ болгон. Аз. Пайгамбарыбызга (с.а.в.) пайгамбар-лык келгенде Меккеде мушриктерди топтоп, аларга: «Эй, Мекке шаарынын эли! Эгерде силерге ушул тоонун аркасында душмандар кол салганы келе жатат десем мага ишенет белеўер?» дегенде, алар бир саамга да буй-далбастан: «Ооба, сага ишенебиз. Анткени, сенин калп айтканыўды эч убакта кєргєн да, уккан да эмеспиз» деп жооп беришет.

Бир кїнї бир соодагер менен иш їчїн бир жерде жолугушууга макулдашат. Аз. Му-хаммед (с.а.в.) макулдашкан саатта ошол жерде болот, бирок соодагер келбейт. Кєп кїтсє да келбегендиктен кечке їйїнє кайтат. Эртеси кїнї кайра ошол жерге ошол саатта барып кїтє баштайт. Бирок ал адам дагы келбейт. Їчїнчї кїнї дагы кїтєт. Ошол кїнї келет жана бул абалды кєргєндєн кийин би-рєєгє убада берїїнїн жана ал убадасында бекем туруусунун канчалык маанилїї эке-нин їйрєнєт. Курани Карим да ушуну буйрук кылат: «Эгер убада берсеўер, Аллага берген убадаўарды (сєзсїз) аткаргыла!» (Нахл сї-рєсї, 91-аят).

«СЕН УЛУУ КУЛК-МЇНЄЗ ЭЭСИСИЎ»

(КАЛАМ СЇРЄСЇ, 4-АЯТ)Бул жерде Аз. Пайгамбардын (с.а.в.)

маанилїї кээ бир сыпаттарынан сєз кыл-дык. Булар, чєйрєбїздєгї инсандар менен болгон мамилелерибизде єзгєчє кєўїл бу-руубуз жана єзїбїзгє їлгї катары алуубуз зарыл болгон єзгєчєлїктєр. Анын ар бир жїрїм-туруму биз їчїн їлгї. Бул маселе Куранда минтип баяндалат: «Чындыгын-да, силер їчїн да, Алланы, акырет кїнїн їмїт кылгандар жана Алланы кєп эске ал-ган адамдар їчїн да, Алланын элчисинде изги єрнєктєр бар» (Ахзаб сїрєсї, 21-аят). Чындыгында анын эў негизги максатта-рынын бири, бїгїнкї кїндє инсандар ара-сында эў кєп муктаж болгон нерсе – бул «жакшы адеп-ахлакты» толуктоо, бардык адамдардын жалпы адеп-ахлактын негизин-де бири-бирин сыйлап, кичїїлєрїн ызаат-тап, улууларын урматтоо менен укуктарын коргоп, мээримдїї мамиледе болуусун кам-сыз кылуу. Курандын «Сен улуу кулк-мїнєз ээсисиў» (Калам сїрєсї, 4-аят) деп алкоого алышы - анын жогорку даражадагы адеп-ахлагын єзїбїзгє негиз кылганыбызда гана жашообуздун мындан да жакшы болоорун-да эч кандай кїмєн жок.

www

28-март, 2014-жыл

1414 ЫРЫМ-ЖЫРЫМ

Ошондо экєє Ош–Памир жолундагы Бор-Дєбєдєгї чегара кєзємєлїн айла-нып єтїш їчїн, ага жетпей жолдо тїшїп калышып, ире-шире кїїгїмдє тоо аралап кетишкен. Отуздагы алдуу-кїчтїї жигит-терге жол азабы деле эч нерсе эмес эле. Экєєнїн бирине бири ишене алышпага-ны жїрєк єйїткєн. Экєє теў єзїлєрїнєн шектенишип, а балким таш менен башка былчыйта уруп героинди алып качабы деп ойлошуптур. Жолсуз жолдор менен басыш оўой болбой чарчашканда уктамыш болуп сак жатышыптыр. Оо-уу, кєр дїйнє. Бул акча деген азгырык эмнеге гана тїртпєйт. Ишеничтїї болуп калышкандан кийин кї-лїп жїрїшпєдїбї.

– Афгандар быйыл апийимди кєп ай-дашпаптыр деген имиш бар. Бирок тажик-афган чек арасы дагы кайтарууну кїчєтєт. Атып салышкан учурлар дагы болот. Баа-ры бир жолун таап алып єтїшєт. Апийим айдалган талаалар менен биздин жерлер-дин аралыгы узак болсо дагы жашыруун жолдор кєп. Адамдан айла качып кутул-байт экен. Жолун табышып агылып келип жатат. Чек аранын кайсы жерин тозушуп кимисинен шектенет. Афгандардын жашоо тиричилиги ушул апийим айдаганы менен єтєт турбайбы.

– Сен єзїў апийим кандай єскєнїн кєр-гєнсїўбї?

– Кєргєн эмесмин, угушум боюнча же-тилген тоголок баштарын кечкисин тилип коюшат дейт, тїнї менен ошол тилинген жерден сїт тїспєл шире агып, аны кїн чы-га электе кырып алышат дешет.

– Анда эў кїчтїїсї, єтїмдїїсї болгон «їч тогуз» ошондон алынат окшойт.

– Дагы бир имишти укканмын. Чынын же калпын билбеймин эски мїрзєлєрдєн сєєктї казып алышып, упадай майдалап, жанагы кырындыга кошкондо ушул ара-лашма «кайф» эткизген таза героин бо-лот дешет.

Нурдан оозу ачылып таў калып ишен-гиси келбеди. Кантип эле сєєктї майда-лап кошсун.

Койчу кантип эле ошондой болуп кал-сын.

Аны мен кайдан билем. Укканымды ай-тып жатамын.

– Ошондой балекети дагы болушу мїм-кїн. Болбосо жаўгактан саал чоўураак кел-ген апийимдин башынан кєз жашыўдай шире сызылып акса анан кантип тонналап алынат деп таў каласыў.

– Ташылуучу жол Ош–Памир жолу бо-луп калбадыбы.

Эртеси экєє кыштак четиндеги Ка-рамшонун атасынын їйїнє келишти. Ток-сондон ашкан чал ак кїп болгон жєжє-дєй їлбїрєп, тєшєктєн турбай калыптыр. Мунг-жан тилинде сїйлєшкєн бул Гарм-чашмалык тажиктер кыргыздан єткєн меймандос болушат. Карамшоонун кыр-гыз досу келиптир деп єтє урматтап тозуп алышты. Карамшо Ошко кеткенде дагы кыргыз досу бар дешип бейгам болушат. Азыр бар тамагын жайнатып тозуп алыш-ты. Дасторкондо улар, кайберен эти, топоз айраны. Жыргал тура.

Нурдан чалдын абалын кєрїп эле Ка-рамшонун єзї менен кете албасын тї-шїндї. Чалдын ичээр суусу тїгєнїп, бир

жумалык ємїрї калгандай. Ага жетпеси дагы мїмкїн. Чалдын єлєм деп турганын карачы. Анын єлїмї эмне ыйлап-сыктап кємїп коюшат. Жашаарын жашады, ичээ-рин ичти, кєрєєрїн кєрдї. Токсон жаш де-ген оўой эмес. Небересинин баласын кєр-дї. Арманы жок. Атасы минтип єлєм деп коркутуп жатканда Карамшо кете албайт. Экєє акчадан куру калып жатат.

Афгандар акчасын, Пандж дарыясынын ары жагын-да убадалашкан кїнї кїтїшєт. Эсептеп кєрсє экєєнє алты миў доллар-дан калат экен. Бул аз акча эмес. Ошон-дуктан Афгандарга акчаны єз убагында алып барып беришпесе май талканды жо-готуп алышат.

Ушуну ойлоп ойго баткан Нурдан Ка-рамшонун иниси Зерафшоонун айтканын укпай, эмнени сурап жатканына тїшїнє бербеди.

– Иниў эмне деп жатат, я? – Саткан унуўардын акчасын толук

жыйнап алдыўарбы деп жатат.

– Буга эмне деп айтам эми. – Нурдан, кызыксыў го сен, экєєбїз

кыргызча эмне деп сїйлєшїп жатканы-бызды тїшїнмєк беле. Оозума кел-генин оттоп коёмун да.

Эки жигит эч ким шектенбесин деп ан-да-санда ун саткан киши болуп коюшчу. Атайын насыя таратып жыйнамыш бо-луп калышчу. Акчадан кыйналышканда тагдыр жолу экєєнї кездештирдиби. Ал чоў акчасы барларга Нурдан аркылуу га-на чыга алат. Ал дагы героинди Карамшо болбосо ала албайт. Азырынча булардан шектенишпей аркасынан тїшїшє элек. Ушуга шїгїр дешет. Ошентсе да кыл їс-тїндє, бычак мизинде экенин унутуш-пайт. Тилиўе сак, дилиў ак болуп, убадага бек туруп, товар эч нерсе кошулбаган таза болсо, акчаны убагында берсеў, капыс-тан колго тїшїп калганда мен куурап, бул жыргасынбы деп сатып кетип, ала жыгыл-басаў боло берээрине экєєнїн кєздєрї же-тип турбайбы. Бирок адам пенде антпейт экен. Акча колго тийгенден кийин алдап качып кеткени болот. Алданганы артынан арам ой менен тїшєт. Акчанын кїйїтї жа-ман. Акыры ак иштебегендер, убадага тур-багандар бирин бири жеп тынышат. Кєп акчанын азгырыгы кыйсыпырын чыга-рып достошкондор душман болуп, акчаў болсо душманыў дос болуп калат. Акчаў кєбєйгєн сайын напсини тыя албай, дагы ушунча болсо деп жанталашат адам пенде. Эки жигит болсо антты, шартты бузуш-пай, бири бирине карасанабаганы менен каниетти унутуп ач кєз азгырыкка кирип бара жатышкан.

Экєє чалдын їйїнєн чыгышты. Ка-рамшоонун кєўїлї тїпєйїл. Атасынын кє-зї жумулаарына, келбесине кеткени турга-нына ичи ачышат. Ичи ачышса да айласы канча. Улуу Жараткандын эрки ошондой. Атасы жети бала, тєрт кызга тоодой кубат эле. Ошол тоодой кубаты ураганы турат. Атанын ордун эч ким баспайт эми. Тєр-дє калдайып отурса карааны кубат болчу. Эми ошо орун бош калат. Аны сезїї оор. Карамшо їшкїрїп ийди.

– Жїрїчї, кырга барып тузактарды кє-рїп келеличи.

НАРКОТАШЫГЫЧТАР

(Сандан санга)

БУРУЛКАН БАКЕЕВА

Íàðêî ñîîäàãà àðàëàøóóíóí ýêè ãàíà æîëó áàð. ªë¿ì æàíà

ò¿ðìº. ¯÷¿í÷¿ æîëó æîê. Íàðêîçàòûí êîëäîíãîí äàãû, ñàòêàí äàãû ºç¿

àòàéûëàï æàð êûðûíäà òóðóï àëûï àæàëûíà áîé òàøòàãàí ìåíåí

áàðàáàð.

ТАМАК-АШКА БАЙЛАНЫШКАН ТЫЮУЛАР, ЖАНА ИШЕНИМДЕР

Макала автордун Кыргызстандын Ысык-Кєл, Талас, Нарын аймактарынан чогулткан этнографиялык талаа материалдарынын негизинде жазылды.

Кыргыздарда тамактардын эў улугу болуп нан эсептелинип, алар-дын турмуш-тиричилигинде нанга байланышкан кєптєгєн тыюулар жана ырым-жырымдар колдонулуп келген. Нанды тескери койбойт, бир колдоп сындырбайт, салаалап

кармабайт жана їстїнє эч нерсе койбойт. Нанды, камырды жана супараны аттабайт, тебелебейт.

Нанды кїйгїзбєй, жегиликтїї кылып жакшы жасоо керек. Антке-ни кыргыздарда «наны оўолмоюн-ча, иши оўолбойт» деп коюшкан. Кечинде бїтїн нанды сындырбоого аракеттенишкен. Буга нан тїнї ме-нен Мекеге барып келет, сынык нан жетпей орто жолдо калат деген ишеним себепкер болгон.

Тїнкїсїн нандын, тамактын,

суунун оозун ачык калтырбайт, шайтан аралайт

Ошондой эле кыргыздарда нан кырсыктан, жамандыктан коргоочу касиетке ээ деген ишеним жашап келген. Мисалы, узак жолго чыккан адамды бєєдє кырсыктан сактасын, жолу шыдыр болсун деп жанына нан салып берген. Жаш баланы їйгє жалгыз калтырганда же ал тїн ичин-де коркуп тынч уктабаган учурда жаздыгынын алдына нан же бычак жаздап коет. Кээде адам алыс сапар-га кетип жатканда ага арнап атайын нан жасап, андан ага ооз тийгизип, кайра ал сапарынан кайтып келгенче «насип кїтєт» деп ал нанды катып койгон. Мындан сырткары адамдар єзїнїн актыгын далилдеш їчїн нан кармап карганышкан.

ТУЗ СУРАБАЙТ Туз - шор, бирєєнїн шорун су-

рап алып жатасыў. Ошондуктан, кыргыздар башка журтка кєчїп жатканда, баардык шорубуз ушул жерде калсын деген мааниде, эски журтуна, коломтонун жээгине ту-зун таштап кеткен; тузду тєкпєйт, тебелебейт, чачпайт. Ишеним боюнча, туз тєгїлсє ошол їйдє уруш же пикир келишпестик бо-лот. Ошондой эле кыргыздар ай-рым учурларда єзїнїн актыгын далилдєє їчїн туздан атташкан.

АК ЖАЛГАСЫНКыргыздарда сїттєн жасалган

азыктарга єтє аяр мамиле жасап, сїттї жана сїт азыктарын жалпы жонунан «ак» деп атап коюшкан. Уйдун желини чоочуп калат же сїтї кайтып кетет деп акты колдон ке-лишинче тєгїп албоого аракетте-нишкен. Эгерде сїт, айран же кы-мызды кокусунан жерге тєгїп алса, тєгїлгєн актан їч жолу алып кийи-минин жакасына «ак жалгасын» деп сїйкєп коюшкан. Кишинин ки-йимине кокусунан ак тєгїлїп кетсе, жакшы жышаан болуп эсептели-нип, мындай учурда да «ак жалга-сын» деп айтышкан.

Эгерде ириген сїттїн кєк суу-сун тєгїїгє туура келсе эл баспа-ган жерге же агын сууга тєгїп жи-берген. Ал эми айран, сїт, кымыз куюлган идишти жууганда да, суу-сун кєрїнгєн жерге тєкпєй итке куйган же агып жаткан сууга чачып жиберген же коломтонун жээгине чачып койгон.

Караўгыда сыртка ак алып чык-кан эмес жана кеч киргенден кийин бирєєгє ак берилген эмес. Єтє за-рыл же кыйбас адамы болуп, бе-рїїгє туура келип калса, сїттїн їстїнє оттун кїлїнєн чымчып са-лып, же суу тамызып, же їстїнє нан салып жана сєзсїз тїрдє бетин жаап берет.

КЫМЫЗДЫН КАЛДЫГЫН ТЄГЇП САЛУУ ЭЎ ЧОЎ

КЇНЄЄКымыз – жылкынын сїтїнєн

жасалган эў барктуу суусундук. Кыргыздардагы катуу сакталган адат боюнча бээ байлаган адам кел-ген кишиден кымызын бекитпейт жана сунулган кымызды ичпейм деп баш тартпайт. Эгерде бээ саап, кымыз жасаган їйгє киши келип, ал учурда кымыз жок болуп калса, їй ээси милдеттїї тїрдє сабанын тїбїндє калган кымыздын кєрєў-гєсїнєн бир аз куюп келип келген кишиге ооз тийгизет. П.Кушнер кыргыздардын кымызга болгон ма-милеси тууралуу тємєндєгїдєй жа-зып кеткен: Кыргыздар кымыздын бир тамчысын да жерге тамызбоо їчїн єтє этияттап ичишкен. Аларда кымызды аягына чейин ичпей кал-тырып коюу эў чеки иш деп эсепте-линип, ал эми аны ичип бїткєндєн кийин, идиштеги анын калдыгын тєгїп салуу эў чоў кїнєє болуп са-налган.

Кїрїчтї жерге тїшїрбєйт, тебе-лендиге таштабайт, анткени кїрїч - «бейиштин тамагы». Ошондой эле аны жууган сууну да эл баспа-ган жерге тєгїшкєн.

Динара МОЛДОКУЛОВА, этнограф

28-март, 2014-жыл

1515СКАНВОРД

28-март, 2014-жыл

16

АМИР АСКАРОВДУН ЭЎ АЛГАЧКЫ ЖЕКЕ КОНЦЕРТИ

Акыркы учурда ырлары хитке айланган ырчы жи-гит Амир Аскаров тушоо кесїї концертин берїїгє бел байлап даярданууда. “Алдадыў” аталыштагы концертин Оштогу кїйєрмандарына тартуулоону чечти. Ош шаарынан соў Жалал-Абад облусуна кон-церт бергени турат.

ЭЛЬЗАР ЄСКЄНБАЕВА ЭНЕ БОЛДУЫрчы Эльзар Єскєнбаева 15-мартта уул тєрєдї.

Ымыркайдын салмагы 3 килограмм болуп, борбор-догу №4-тєрєт їйїндє жарыкка келди. Наристеге ырчынын кайненеси Эмир деген ысым ыйгарып-тыр. Бала жытына мас болгон ырчы айымдын сї-йїнїчїндє чек жок. «Бала деген баа жеткис бакыт экен. Мурун жумуш жєнїндє ойлонсом, азыр ба-ламды эле ойлоп калдым. Мугалимдик, ырчылык кесибимди жакшы кєрєм, бирок азырынча жумуш жєнїндє ойлонбойм. Учурда бала бакканды кайне-нем їйрєтїп жатат» дейт жаўыдан эне статусуна ээ болгон ырчы айым.

ИЛЬЯЗ АБДРАЗАКОВДУН ЫРЛАРЫ АРМЯН, БАШКЫР ТИЛДЕРИНЕ

КОТОРУЛДУИльяз Абдыразаковдун “Жаным ай” ырын ар-

мян,башкыр тилдеринде ырчылар ырдай баштады. Буга чейин Ильяздын ырларын казак боордоштор аткарып жїргєнїн жалпыы журт билет.

КУБАНЫЧ САТАЕВ “ОШТУК КЫЗДАРГА” КЛИП ТАРТТЫРДЫ

Кубаныч Сатаев «Оштук кызга» аталышындагы чыгармасына жа-ўы клип тартылды. «Оштук кыз-га» ырынын аткаруучусу Кубаныч Сатаев болсо, чыгарманын сєзї менен обону Майрамбек Осмо-новдун калемине таандык. Аран-жировкасын жасаган Жылдызбек Кадыркулов, ал эми клипмейкер Павел Курганский. Клиптеги баш каармандардын ролун Айпери Мурзакулова менен куудул жигит Нурхат Догдурбеков аткарса, ак-кордеонду Жылдызбек Кадыркулов, комузду Же-ўиш Кокунбеков башкарып, «Манастын кыздары» бийчилер тобу коштоду.

Кесиптешибиз

ШЕРИПБАЕВ ЖЕЎИШти жана ємїрлїк жубайы ЖУНУШ кызы ТОЛКУНАЙды

їйлєнїї тойу менен куттуктайбыз!

Куш бооўор бек болсун. Силерге кармашкан ко-луўар эч качан ажырабай, ар дайым бирге ємїр сї-рїїўєрдї каалайбыз. Кыргыздын мыкты жана бак-тылуу їй-бїлєлєрдєн болушуўуздарды жараткандан тилейбиз. Турмуштун ысык, суугунда бири-бириўиз-дерге єйдєдє єбєк, ылдыйда жєлєк болуп, ынтымак-та тїтїн булатышыўарга тилектешпиз деп тереў ур-маттоо менен “Айбат” газетасынын жалпы жамааты.

Досубуз жана классташыбыз

САМЇДЇНОВ УРМАТты

30-март туулган кїнї менен чын жїрєктєн куттуктайбыз!

Ємїрїў узун болуп, їй бїлєў менен ар дайым бак-тылуу бол. Кыздардын кызматын, уулдун урматын кєр. Эл їчїн болгон кызматыўдын їзїрїн кєрїп, ур-мат сыйга ээ болушуўду каалайбыз. Бар бол. Аман бол!

Классташтарыў

КУТТУКТООКУТТУКТОО

ШОУ ЖАЎЫЛЫКТАР

Досубуз жана классташыбызДосубуз жана классташыбызДосубуз жана классташыбыз

АПАЗ ЖАЙНАКОВДУН

АТЫ ТЕАТРГА ЫЙГАРЫЛДЫ

Кыргыз маданияты-на, искусствосуна єзїнїн зор салымын кошкон обончу жана аткаруучу маркум Апаз Жайнаков-дун ысымы Маданият, маалымат жана туризм министрлигинин буйру-гу менен єзї негиздеген Баткен облустук драма театрына ыйгарылды.

Самара САЛАМАТОВА

КУТТУКТОО