XML TeknolojisineGerçekçi Yaklaşım

Bil.Müh. Deniz KILINÇ - Prof. Dr. Alp KutBilgisayar Mühendisliği Bölümü

Dokuz Eylül Üniversitesi dkilinc@deu.edu.tr , alp@cs.deu.edu.tr

IX. "Türkiye'de Internet" Konferansı 11 Aralık 2003 Askeri Müze/Harbiye Kültür Sitesi,İstanbul

İçerik

Tarihsel Bakış İşaretleme Dillerine Genel Bakış SGML, HTML, XML XML Teknolojisinin Özellikleri Sonuç

Tarihsel Bakış

Basılı yayının gelişimi ve markup (işaretleyici semboller)

1967, Kanada Hükümeti Baskı Ofisi Toplantısı, William Tunnicliffe’in konuşması

1968, Stanley Rice ve GCA GenCode komitesi 1969, “ilk resmi işaretleme dili” GML (Generalized

Markup Language) 1978-1986, ANSI kurumu tarafından GML’in

geliştirmesi ve SGML’in ortaya çıkışı 1986, SGML’in, ISO-8879 standardı haline

getirilmesi

Tarihsel Bakış

1989, HTML, Tim Berners-Lee ve Anders Berlung 1996, XML taslak versiyonunun SGML’96

konferansında duyurulması Şubat 1998, XML 1.0 versiyonunun yayınlanması

Tarihsel Bakış

? - 1960

1970GMLGCA

1980

1990SGML HTML

2000

2005

XML XML Uyg.

İşaretleme Dillerine Genel Bakış

SGMLSGMLXML

İşaretleme Dilleriİşaretleme Dilleri

HTMLXML Uyg

....

XHTML

MathML

GML

SGML GML’in ANSI tarafından geliştirilmesiyle ortaya

çıkmıştır Temel bir sözdizimi tanımlar ve bunu kullanarak

kendi elemanlarınızı tanımlamanıza izin verir Havacılık ve otomobil endüstrisinde yer alan

büyük kurumlarca kullanılmıştır SGML çok güçlü bir dil olmasına rağmen,

karmaşık yapısı ve yüksek uygulama geliştirme maliyetinden dolayı, Internet tabanlı uygulamalarda, özellikle hızlı ve kolay web yayınlarında tercih edilmemiştir .

HTML

Web sayfalarının formatlanması amacıyla yazılmış, bir SGML uygulamasıdır.

İçerik yönetiminden çok içeriğin görüntüsü ile ilgilenir.

Standart formatlama amaçlı etiket seti vardır. Yeni etiketler eklenemez.

Öğrenilmesi ve uygulanması kolaydır. Meta bir dil değildir.

XML SGML’in güç ve esnekliğini içeren basitleştirilmiş,

genişletilebilir bir işaretleme dilidir. Ne HTML kadar basit, ne de SGML kadar

karmaşıktır. XML veriyi ve verinin anlamsallığını, belirli

geçerlilik kuralları çerçevesinde, belirli bir formatta saklayan bir metin dökümanıdır.

XML

Fonksiyonsuz LISPAcrobatsız PDF

Ticari anlamsallığı(semantic) olmayan EDIKelime işleme anlamsallığı olmayan RTF

Sıkıştırma olmayan ZIPMultimedyasız FLASH

Daha fazla karakter içeren Mors AlfabesiDaha fazla kontrol karakteri içeren Unicode

Mao’nun binlerce kilometrelik gezisinin ilk adımıMicrosoft’un Sun’a karşı gizli silahıSun’ın Microsoft’a karşı açık silahı

XML Teknolojisinin Özellikleri Yapısal bir text formatına sahiptir. Okunabilir bir yapıya sahiptir. Dökümanların işlenmesi kolay ve maliyeti azdır. Varolan güvenlik çözümlerini destekler.

XML Yapısal Text Formatına Sahiptir

İçerik bilgisinin yanı sıra, içeriğin ne anlam taşıdığını (metadata) yapısal bir formatta tutar.

Çoğu metin dosyası bu önemli avantaja sahip değildir. Sadece içerik bilgisini ya da en fazla, .ini uzantılı

dosyalardaki gibi, tek seviyeli metadata bilgisini tutarlar.

Sadece içerik bilgisine sahip dosyalarda, verileri ayırmak için, genelde virgül ve benzeri karakterler kullanılır.

XML Yapısal Text Formatına Sahiptir

Uygulamanın türüne göre, XML’e ihtiyaç duyulmadan, basit metin dosyaları kullanılarak, daha verimli sonuçlar elde edilebilir.

Birkaç parametreyi ve değerlerini, tek seviyeli tutmak için, yaratılacak konfigürasyon dosyasını,

XML dökümanı yapmak gereksizdir.

XML Okunabilir Yapıya Sahiptir

Avantajları Ön bilgiye gerek duyulmadan, XML dökümanları,

insan ve makine tarafından kolayca okunabilir. Okunabilirlik, yazılabilirlik avantajını da getirir.

Dezavantajları XML, genelde farklı sistemler arası iletişimi

sağladığından, insan için okunabilir olması aslında çok fazla birşey değiştirmez. Asıl hedef sistemlerin entegrasyonudur.

Formatlı ve okunabilir olması uğruna, dosya ebatları büyütülmüş, ağ trafiği yoğunluğu arttırılmış olur.

İnsanlar isterlerse okunabilir olmayan XML dökümanları yaratabilirler.

XML Okunabilir Yapıya Sahiptir

XML Dökümanlarının İşlenmesi Kolay ve İşlenme Maliyeti Azdır XML işleme araçları, dünya çapında çok yaygındır

ve ucuzdur. Düzenli bir yapıya sahip olan XML dökümanlarını işlemek amacıyla, birçok ayrıştırıcı tasarlanmıştır

W3C, XML dökümanlarını işleyebilmek ve ayrıştırabilmek amacıyla, DOM(Document Object Model) adı verilen, ağaç-tabanlı işlem modeli metodu geliştirmiştir.

XML Dökümanlarının İşlenmesi Kolay ve İşlenme Maliyeti Azdır

Dezavantajları DOM’un gerçek yaşam uygulamalarında, pratik

olmadığı görülmüştür. DOM metodunda, büyük ebatlı dökümanlar da

dahil olmak üzere, tüm dökümanlar, bellekte ağaç tabanlı bir modele oturtulur.

XML, Varolan Güvenlik Çözümlerini Destekler XML teknolojisi, mevcut internet ve ağ altyapısını

desteklediğinden, bu altyapılar için belirlenen güvenlik kavramlarına getirilen çözümler, XML için de geçerlidir. Authentication

Dijital imza ve sertifikaların kullanılması Encryption

HTTP üzerinden SSL protokolü Authorization

Görüntüleme, okuma, yazma hakları

XML, Varolan Güvenlik Çözümlerini Destekler XML dökümanları içerisinden, URI(Uniform

Resource Identifier) kullanılarak, harici DTD dosyalarına referans edilmesi risklidir.

Kaynağa erişen bir saldırgan, DTD üzerinde değişiklik yapabilir. OPTIONAL bir özellik REQUIRED yapılabilir Özelliklerin varsayılan değerleri değiştirilebilir. DTD içerisinde geçen varlıkların (entity), içerik

metinleri veya referans ettikleri notasyonlar değiştirilerek, çeşitli virüslerin aktive edilmesi sağlanabilir.

Sonuçlar

XML, veriyi ve verinin anlamsallığını, belirli geçerlilik kuralları çerçevesinde, belirli bir formatta saklayan bir metin dökümanıdır.

XML teknolojisi çok abartılmaktadır. Bu abartı yüzünden XML’in ne olduğunun yanı

sıra, yapabilecekleri hakkında da kafalarda karışıklık oluşmuştur

XML tek başına basittir fakat ayrıştırma, işleme, entegrasyon, mesajlaşma ve transformasyon gibi işlemler o kadar da kolay değildir

Sonuçlar XML’in bir sistem tarafından anlaşılabilir olması

için, sistemde bir yerlerde bir kod parçasının, dökümanı yorumlaması gerekir.

Her kurum, ortak bir standart yerine, kendi standardını belirlediği için, farklı kurumlar arası haberleşme olabilmesi için, bir ayrıştırıcının yapabileceğinden daha fazlasına ihtiyaç vardır

Bilgi sistemlerinde geçen dil kavramında, genelde bir programlama dilinden bahsedilmesine karşın, XML, C++ ya da Delphi gibi bir programla dili değildir, bir işaretleme dilidir.

Sonuçlar XML öğrenmesi, okunması, uygulanması ve test

edilmesi kolay bir teknolojidir. B2B gibi uygun uygulamalarda, geliştirme

zamanını oldukça kısaltır. XML açık bir standarttır, sürekli bir gelişim

içersindedir ve yeni araçlar yazılmaktadır. Problem, XML’in kullanımına

uygun olmayan senaryolarda bile uygunmuş gibi görülüp kullanılmaya çalışılması, insanların doğası gereği, yeni çıkan teknolojileri tüm problemlerde uygulamak istemesidir.

Teşekkürler.

<?xml version="1.0" standalone="yes"?><KAMERA_KATEGORILERI> <KATEGORI ADI="35MM"> <KAMERA> <MARKA>Canon</MARKA> <MODEL>Z155</MODEL> <FIYAT>1875000</FIYAT> <AGIRLIK>120 gr.</AGIRLIK> </KAMERA> <KAMERA> <MARKA>Nikon</MARKA> <MODEL>S5Z</MODEL> <FIYAT>1725000</FIYAT> <AGIRLIK>130 gr.</AGIRLIK> </KAMERA> </KATEGORI></KAMERA_KATEGORILERI>

Başlangıç Etiketi

İçerik Bilgisi

Bitiş Etiketi

<MARKA> Canon </MARKA>

KAMERA_KATEGORILERI

ADI=“35MM”

KATEGORI

KAMERA

KATEGORI

KAMERA

MARKA MODEL FIYAT AGIRLIK

Canon Z155 1875000 120 gr.

MARKA MODEL FIYAT AGIRLIK

Nikon S5Z 1725000 130 gr.

ADI=“DIJITAL”

MARKA MODEL FIYAT AGIRLIK

Minolta Dimage 5999850 110 gr.

KAMERA

DOM

Function Test: Boolean;

Begin Write(‘Merhaba Dünya’); Result := True;End;

<Function Name=”MerhabaDunya” Type=”Boolean”> <call function=”Write”> <param type=”String”> Merhaba Dünya </param> </call> <result>True</result></Function>

XPPPASCAL

SENARYO 1

Formatsız Veri

XML dökümanları

“İLETİŞİM”

HTTP üzerinden Direk Erişim

Mesaj Server

Mesaj Gönderen/Alan

Web Servisi

İstemci

Servis sağlayıcı

Servis ambarı

12

3

SENARYO 2“VERİTABANI”